BẠN ĐÃ CƯỚI ĐÚNG NGƯỜI

BẠN ĐÃ CƯỚI ĐÚNG NGƯỜI

 

Trong buổi hội thảo, một người phụ nữ đã hỏi tôi rằng: “Làm thế nào để biết được rằng tôi đã lựa chọn đúng người bạn đời?”

Ngồi bên cạnh cô ấy là một người đàn ông vạm vỡ. Tôi khẽ cười trả lời: “Điều này còn tùy nữa. Anh ấy chồng của bạn, có phải không?”

Vậy rốt cuộc, bạn phải làm thế nào để biết liệu cuộc hôn nhân của mình có phải là một quyết định đúng đắn?

Hãy cùng tôi khám phá câu trả lời.

Mọi mối quan hệ trong cuộc sống này đều có một chu kỳ vận hành riêng. Những ngày mới yêu, bạn mải mê chìm đắm trong những cảm xúc ngọt ngào và sâu lắng nhất mà tình yêu có thể đem lại. Bạn sẵn sàng dành cả ngày để chờ một cuộc gọi từ dãy số quen thuộc. Cả hai luôn chực chờ để được ôm lấy nhau hay đan bàn tay mình vào nhau. Mọi cá tính của người ấy cũng khiến bạn cảm thấy thật đáng yêu và đặc biệt.

Khi ấy, yêu thương một người dường như trở thành chuyện dễ dàng nhất trong cuộc sống này. Thực tế, nảy sinh tình cảm là một quá trình tự nhiên, chẳng hề đòi hỏi con người phải lao tâm khổ tứ làm bất cứ điều gì. Chúng ta cứ thế nhẹ nhàng rơi vào hố sâu của tình yêu, và chìm đắm trong đó từ lúc nào không hay.

Có một câu thành ngữ tiếng Anh rất hay mà những người đang yêu đôi khi nói với nhau: “I was swept off my feet”. Nghĩa là ta chỉ đứng đó, không cần làm gì cả, và rồi những cơn sóng đầu tiên của yêu thương xuất hiện, dần cuốn ta vào cõi hạnh phúc miên man dạt dào.

Nói cách khác, rất dễ để một người nảy sinh tình yêu với một người. Đó là một quá trình tự nhiên, được người trong cuộc thụ động đón nhận.

Thế nhưng, khi thời gian dần qua đi, những cung bậc cảm xúc cũng dần trở nên phai mờ. Đó là chu kỳ vốn có của mọi mối quan hệ trong cuộc sống này. Chu kỳ ấy có thể vận hành một cách chậm rãi. Nhưng chắc chắn rằng đến một lúc nào đó, những cuộc gọi trở bỗng nên phiền phức, những cái ôm hay những chiếc hôn không còn được chào đón, những cá tính riêng biệt của đối phương thay vì nhuốm màu đáng yêu như trước đây lại làm bạn chán ghét, thậm chí muốn phát điên.

Sự biến đổi cảm xúc này diễn ra với bất cứ mối quan hệ nào. Thử nghĩ về cuộc hôn nhân của chính mình mà xem, ắt hẳn bạn sẽ nhận thấy sự khác biệt rõ rệt giữa những ngày mới yêu và giai đoạn sau này – khi trái tim chứa đầy nỗi buồn bã, thậm chí là giận dữ.

Lúc đó, cả bạn và nửa kia đều dần tự hỏi chính mình rằng tôi đã lựa chọn đúng người bạn đời hay chưa? Cứ thế, cả hai dần đuổi theo những hồi ức cũ xưa về năm tháng còn yêu nhau bằng cả trái tim, khi mọi cảm xúc mà đôi bên từng có đều là những nốt nhạc ngân nga và bay bổng nhất. Dần dần, cả hai bắt đầu khao khát được sống trong cảm xúc đó một lần nữa – với một người khác. Đây cũng là lúc hôn nhân tan vỡ, bởi đôi bên đều đổ lỗi cho nửa kia về sự nguội lạnh của trái tim mình và tìm cách thỏa mãn chính mình bằng những yếu tố bên ngoài.

Sự tự thỏa mãn này có thể được biểu hiện bằng nhiều cách khác nhau. Ngoại tình chính là biểu hiện rõ nhất. Cũng có lúc, con người tìm sự bình yên và hạnh phúc bằng cách đến nhà thờ, lao đầu vào công việc, đắm chìm trong sở thích của riêng mình, ra ngoài với bạn bè, xem Tivi cả ngày hoặc lạm dụng chất gây hại. 

Thế nhưng, câu trả lời cho vấn đề nan giải này không nằm ngoài cuộc hôn nhân của cả hai mà tồn tại trong chính nó.

Tôi không nói rằng bạn không thể nảy sinh tình cảm với người khác. Bạn có thể, và điều đó giúp bạn tạm thời cảm thấy tốt hơn. Nhưng vài năm sau, trái tim bạn sẽ lại dần trở nên chai lì và đưa bạn vào tình trạng tương tự một lần nữa. Bởi lẽ, chìa khóa để thành công trong hôn nhân không phải là tìm được đúng người, mà là học cách yêu thương người mà ta đã chọn.

Tình yêu bền vững không phải là một đích đến có sẵn hay tự nhiên xuất hiện. Thay vì “tìm kiếm” tình yêu vĩnh hằng, chúng ta phải học cách “tạo ra” nó mỗi ngày. Chẳng phải người ta thường nói “the labor of love” vì tình yêu cũng cần được đầu tư thời gian, công sức và sự nỗ lực đấy sao? Quan trọng hơn cả là tình yêu còn đòi hỏi sự sáng suốt từ người trong cuộc. Cả hai cần biết rõ mình phải làm gì để hôn nhân có thể lăn bánh và di chuyển trên đúng đường ray của nó.

Đừng vội vã tạo ra sai lầm đáng tiếc. Tình yêu chẳng phải chiếc hộp Pandora bí ẩn và cầu kỳ. Luôn có những điều cụ thể mà cả hai có thể cùng thực hiện để cuộc hôn nhân đi đến đích đến của hạnh phúc.

Vũ trụ có những quy luật vật lý như trọng lực, các mối quan hệ cũng có quy luật vận hành cho riêng mình. Nếu chế độ ăn kiêng và chương trình tập thể dục phù hợp cải thiện sức khỏe thể chất con người, thì một số thói quen trong mối quan hệ sẽ cải thiện chất lượng của đời sống hôn nhân. Chúng là nguyên nhân, cũng là sự ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc hôn nhân của bạn. Một khi bạn hiểu và khéo léo vận dụng chúng, bạn nhất định có thể vẽ nên câu chuyện tình yêu viên mãn cho riêng mình.

CATHERINE

Trong buổi hội thảo, một người phụ nữ đã hỏi tôi rằng: “Làm thế nào để biết được rằng tôi đã lựa chọn đúng người bạn đời?”

Ngồi bên cạnh cô ấy là một người đàn ông vạm vỡ. Tôi khẽ cười trả lời: “Điều này còn tùy nữa. Anh ấy chồng của bạn, có phải không?”

Vậy rốt cuộc, bạn phải làm thế nào để biết liệu cuộc hôn nhân của mình có phải là một quyết định đúng đắn?

Hãy cùng tôi khám phá câu trả lời.

Mọi mối quan hệ trong cuộc sống này đều có một chu kỳ vận hành riêng. Những ngày mới yêu, bạn mải mê chìm đắm trong những cảm xúc ngọt ngào và sâu lắng nhất mà tình yêu có thể đem lại. Bạn sẵn sàng dành cả ngày để chờ một cuộc gọi từ dãy số quen thuộc. Cả hai luôn chực chờ để được ôm lấy nhau hay đan bàn tay mình vào nhau. Mọi cá tính của người ấy cũng khiến bạn cảm thấy thật đáng yêu và đặc biệt.

Khi ấy, yêu thương một người dường như trở thành chuyện dễ dàng nhất trong cuộc sống này. Thực tế, nảy sinh tình cảm là một quá trình tự nhiên, chẳng hề đòi hỏi con người phải lao tâm khổ tứ làm bất cứ điều gì. Chúng ta cứ thế nhẹ nhàng rơi vào hố sâu của tình yêu, và chìm đắm trong đó từ lúc nào không hay.

Có một câu thành ngữ tiếng Anh rất hay mà những người đang yêu đôi khi nói với nhau: “I was swept off my feet”. Nghĩa là ta chỉ đứng đó, không cần làm gì cả, và rồi những cơn sóng đầu tiên của yêu thương xuất hiện, dần cuốn ta vào cõi hạnh phúc miên man dạt dào.

Nói cách khác, rất dễ để một người nảy sinh tình yêu với một người. Đó là một quá trình tự nhiên, được người trong cuộc thụ động đón nhận.

Thế nhưng, khi thời gian dần qua đi, những cung bậc cảm xúc cũng dần trở nên phai mờ. Đó là chu kỳ vốn có của mọi mối quan hệ trong cuộc sống này. Chu kỳ ấy có thể vận hành một cách chậm rãi. Nhưng chắc chắn rằng đến một lúc nào đó, những cuộc gọi trở bỗng nên phiền phức, những cái ôm hay những chiếc hôn không còn được chào đón, những cá tính riêng biệt của đối phương thay vì nhuốm màu đáng yêu như trước đây lại làm bạn chán ghét, thậm chí muốn phát điên.

Sự biến đổi cảm xúc này diễn ra với bất cứ mối quan hệ nào. Thử nghĩ về cuộc hôn nhân của chính mình mà xem, ắt hẳn bạn sẽ nhận thấy sự khác biệt rõ rệt giữa những ngày mới yêu và giai đoạn sau này – khi trái tim chứa đầy nỗi buồn bã, thậm chí là giận dữ.

Lúc đó, cả bạn và nửa kia đều dần tự hỏi chính mình rằng tôi đã lựa chọn đúng người bạn đời hay chưa? Cứ thế, cả hai dần đuổi theo những hồi ức cũ xưa về năm tháng còn yêu nhau bằng cả trái tim, khi mọi cảm xúc mà đôi bên từng có đều là những nốt nhạc ngân nga và bay bổng nhất. Dần dần, cả hai bắt đầu khao khát được sống trong cảm xúc đó một lần nữa – với một người khác. Đây cũng là lúc hôn nhân tan vỡ, bởi đôi bên đều đổ lỗi cho nửa kia về sự nguội lạnh của trái tim mình và tìm cách thỏa mãn chính mình bằng những yếu tố bên ngoài.

Sự tự thỏa mãn này có thể được biểu hiện bằng nhiều cách khác nhau. Ngoại tình chính là biểu hiện rõ nhất. Cũng có lúc, con người tìm sự bình yên và hạnh phúc bằng cách đến nhà thờ, lao đầu vào công việc, đắm chìm trong sở thích của riêng mình, ra ngoài với bạn bè, xem Tivi cả ngày hoặc lạm dụng chất gây hại. 

Thế nhưng, câu trả lời cho vấn đề nan giải này không nằm ngoài cuộc hôn nhân của cả hai mà tồn tại trong chính nó.

Tôi không nói rằng bạn không thể nảy sinh tình cảm với người khác. Bạn có thể, và điều đó giúp bạn tạm thời cảm thấy tốt hơn. Nhưng vài năm sau, trái tim bạn sẽ lại dần trở nên chai lì và đưa bạn vào tình trạng tương tự một lần nữa. Bởi lẽ, chìa khóa để thành công trong hôn nhân không phải là tìm được đúng người, mà là học cách yêu thương người mà ta đã chọn.

Tình yêu bền vững không phải là một đích đến có sẵn hay tự nhiên xuất hiện. Thay vì “tìm kiếm” tình yêu vĩnh hằng, chúng ta phải học cách “tạo ra” nó mỗi ngày. Chẳng phải người ta thường nói “the labor of love” vì tình yêu cũng cần được đầu tư thời gian, công sức và sự nỗ lực đấy sao? Quan trọng hơn cả là tình yêu còn đòi hỏi sự sáng suốt từ người trong cuộc. Cả hai cần biết rõ mình phải làm gì để hôn nhân có thể lăn bánh và di chuyển trên đúng đường ray của nó.

Đừng vội vã tạo ra sai lầm đáng tiếc. Tình yêu chẳng phải chiếc hộp Pandora bí ẩn và cầu kỳ. Luôn có những điều cụ thể mà cả hai có thể cùng thực hiện để cuộc hôn nhân đi đến đích đến của hạnh phúc.

Vũ trụ có những quy luật vật lý như trọng lực, các mối quan hệ cũng có quy luật vận hành cho riêng mình. Nếu chế độ ăn kiêng và chương trình tập thể dục phù hợp cải thiện sức khỏe thể chất con người, thì một số thói quen trong mối quan hệ sẽ cải thiện chất lượng của đời sống hôn nhân. Chúng là nguyên nhân, cũng là sự ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc hôn nhân của bạn. Một khi bạn hiểu và khéo léo vận dụng chúng, bạn nhất định có thể vẽ nên câu chuyện tình yêu viên mãn cho riêng mình.

CATHERINE

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...

KHI ĐIỆN THOẠI TRỞ THÀNH “PHỤ HUYNH”

Ở nhiều gia đình hiện đại, chiếc điện thoại thông minh hay iPad đã trở thành “người giữ trẻ” bất đắc dĩ. Từ rất sớm, trẻ được trao vào tay một thiết bị phát sáng để giữ yên, không quấy khóc, giúp cha mẹ “rảnh tay” làm việc. Nhưng khi quá trình này lặp lại ngày qua...

NHỮNG ĐỨA TRẺ NGẮT KẾT NỐI NỖI SỢ

Có những đứa trẻ lớn lên mà dường như không biết sợ. Chúng không né tránh nguy hiểm, không rút lui khi bị đe dọa, thậm chí vẫn tìm đến những người từng gây tổn thương cho mình. Người lớn thường gán cho chúng những nhãn như “vô cảm”, “bướng bỉnh” hay “ngây thơ quá...

PHỤ NỮ YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

​ Một trong những nghịch lý đau lòng trong tâm lý học là: không ít phụ nữ tử tế, thông minh, sống có trách nhiệm và đầy cảm thông lại rơi vào những mối quan hệ độc hại với người có rối loạn nhân cách, như rối loạn nhân cách chống đối xã hội (psychopath) hoặc rối loạn...

RONG KINH, CĂNG THẲNG MÃN TÍNH VÀ SANG CHẤN

Rong kinh – hiện tượng kinh nguyệt kéo dài bất thường trên 7 ngày hoặc ra máu nhiều hơn bình thường – không chỉ là vấn đề phụ khoa thuần túy mà còn có liên hệ chặt chẽ với trạng thái căng thẳng mãn tính, đặc biệt ở những người có tiền sử sang chấn tâm lý. Trong nhiều...

NGƯỜI ĐỒNG TÍNH NAM VÀ RỐI LOẠN CƯƠNG DƯƠNG TRONG GẮN BÓ

Với nhiều người đồng tính nam, rối loạn cương dương không đơn thuần là vấn đề thể chất, mà còn là tấm gương phản chiếu những tổn thương sâu kín về cảm xúc, sự xấu hổ và kiểu gắn bó không an toàn hình thành từ rất sớm. Lớn lên trong một xã hội nơi sự nam tính chuẩn mực...

VAI TRÒ TƯỞNG TƯỢNG, “OBJECTIFY” HOẶC PLAY TRONG TÌNH DỤC

Tình dục không chỉ là hành vi thể chất mà còn là trải nghiệm thần kinh – cảm xúc – tưởng tượng. Đôi khi, chính việc nghĩ đến tình dục, tưởng tượng về cơ thể người mình yêu trong một bối cảnh khiêu gợi, hay hóa thân vào những vai trò không thuộc “đời thật” lại khiến ta...

KÌM NÉN CẢM XÚC VÀ “BẤT LỰC” TRONG TÌNH DỤC

Nhiều người vẫn nghĩ tình dục chỉ liên quan đến cơ thể – rằng nếu có người yêu thương mình, nếu đủ hấp dẫn, đủ “kỹ thuật”, thì chắc chắn sẽ có ham muốn và khoái cảm. Thế nhưng, thực tế không đơn giản như vậy. Có những người rất yêu bạn đời của mình, rất muốn gần gũi,...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

CAN THIỆP BẮT BUỘC VỚI NGƯỜI GÂY RA BẠO HÀNH

  Can thiệp bắt buộc (Batterer Intervention Program – BIP) là một chiến lược cần thiết nhằm đối phó với hành vi bạo lực gia đình, đặc biệt ở nhóm nam giới bạo hành. Khác với các hình thức hòa giải hoặc xử phạt đơn thuần, BIP yêu cầu người bạo hành phải tham gia...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

NGOẠI TÌNH NƠI CÔNG SỞ

Trong không gian công sở, nơi những con người cùng chia sẻ mục tiêu nghề nghiệp, áp lực công việc và những khoảnh khắc đời thường tưởng như vô hại, đôi khi lại nảy sinh những mối liên kết tinh tế mà mạnh mẽ. Những tâm hồn lạc lối thường tìm thấy nhau ở đây – không...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...

KHI ĐIỆN THOẠI TRỞ THÀNH “PHỤ HUYNH”

Ở nhiều gia đình hiện đại, chiếc điện thoại thông minh hay iPad đã trở thành “người giữ trẻ” bất đắc dĩ. Từ rất sớm, trẻ được trao vào tay một thiết bị phát sáng để giữ yên, không quấy khóc, giúp cha mẹ “rảnh tay” làm việc. Nhưng khi quá trình này lặp lại ngày qua...

NHỮNG ĐỨA TRẺ NGẮT KẾT NỐI NỖI SỢ

Có những đứa trẻ lớn lên mà dường như không biết sợ. Chúng không né tránh nguy hiểm, không rút lui khi bị đe dọa, thậm chí vẫn tìm đến những người từng gây tổn thương cho mình. Người lớn thường gán cho chúng những nhãn như “vô cảm”, “bướng bỉnh” hay “ngây thơ quá...

PHỤ NỮ YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

​ Một trong những nghịch lý đau lòng trong tâm lý học là: không ít phụ nữ tử tế, thông minh, sống có trách nhiệm và đầy cảm thông lại rơi vào những mối quan hệ độc hại với người có rối loạn nhân cách, như rối loạn nhân cách chống đối xã hội (psychopath) hoặc rối loạn...

BẠO LỰC TÌNH DỤC TRONG CỘNG ĐỒNG LGBT+

Khi nhắc đến bạo lực tình dục, công chúng thường hình dung đến những tình huống dị nguyên – đàn ông dị tính tấn công người yếu thế, phụ nữ hoặc trẻ em. Nhưng trong cộng đồng LGBT+, bạo lực tình dục và thể lý lại tồn tại một cách thầm lặng, dai dẳng và thường bị che...

ĐÀN ÔNG “THẲNG” THÍCH LÀM BOTTOM

Trong xã hội hiện đại, các khái niệm về tính dục đang ngày càng được nhìn nhận một cách linh hoạt và đa chiều hơn. Câu nói “đàn ông thẳng thích làm bottom” – tức là những người đàn ông có xu hướng dị tính nhưng lại thích vai trò tiếp nhận trong quan hệ tình dục –...