CÓ CON LÀ MỘT LỰA CHỌN

CÓ CON LÀ MỘT LỰA CHỌN

Tuần trước, một người bạn tâm sự với tôi rằng cô ấy hối hận vì có con.  Cô ấy tiếp tục nói rằng cô ấy cảm thấy không thể chia sẻ điều này với bất cứ ai. Dường như bạn bè xung quanh cô ấy đều hạnh phúc với gia đình nhỏ của mình và cô ấy cảm thấy mình là một người tồi tệ khi tiết lộ những cảm xúc tiêu cực khi có con.

Trong lĩnh vực tư vấn, tôi từng nhận được nhiều tâm sự của các bà mẹ rằng ít nhất một lần trong đời họ đã hối hận vì có con, và cảm thấy như mình là những người phụ nữ kinh khủng.  Tôi tin rằng đó là cảm giác tội lỗi do hệ tư tưởng của xã hội tạo ra, khiến phụ nữ không chỉ cảm thấy bị cô lập mà còn gây tổn hại lớn cả về tinh thần lẫn thể chất.

Chúng ta không thể đối mặt và giải quyết những cảm xúc tiêu cực của mình nếu chúng ta không được phép thừa nhận chúng.

Trở lại với người chị ở đầu câu chuyện. Chị ấy sinh ra và lớn lên trong một gia đình truyền thống và lấy chồng theo sự sắp xếp của cha mẹ sau vỏn vẹn 6 tháng gặp gỡ và tìm hiểu. Kết hôn xong chị ấy ngay lập tức dính bầu, thật ra chị cũng không muốn kế hoạch gì cả theo nguyện vọng của gia đình chồng và cả gia đình cha mẹ ruột.

Không may, lần mang thai đầu tiên không thành. Nhiều tháng liền sau đó, chị chịu áp lực về tâm lý và mỗi ngày đều cầu nguyện mình sinh được một đứa con. Dường như tâm trí chị lúc bấy giờ chỉ quẩn quanh mỗi việc thoát ra mặc cảm thất bại của việc sinh em bé trong lần đầu tiên.

Và rồi một sinh linh bé bỏng cũng chào đời, trong niềm hân hoan vui sướng của cả gia đình hai bên. Khi con bé 2 tuổi, chị lại mang thai đứa thứ hai (lần này là ngoài ý muốn). Thằng bé được sinh ra khó khăn hơn chị của nó, và mãi đến năm nó 1 tuổi thì chị vẫn rất vất vả trong việc chăm sóc nó.

Nhưng vài năm sau đó thì chị lại có thai đứa tiếp theo, mặc dù vô cùng vất vả trong việc chăm sóc lũ trẻ nhưng chị vẫn không hối tiếc nhiều. Được sinh ra và nuôi dạy trong một gia đình gia giáo, chị chính là hình mẫu của người phụ nữ giàu lòng hy sinh và vị tha nhất mà tôi từng biết.

Thời gian thấm thoát trôi qua, chị vẫn bị cuốn vào vòng xoáy chăm sóc con cái và mọi chuyện có thể xem là ổn cho đến khi chị mang thai đứa thứ 4. Vấn đề có thể lý giải được. Chị ngày càng lớn tuổi hơn. Tuổi tác làm cho con người trưởng thành hơn, nhưng vì chị đã dốc sức cho lũ trẻ trong suốt nhiều năm nên đến giờ phút này chị thực sự kiệt sức.

Bởi vì chị kết hôn khi đã quá lứa lỡ thì, vợ chồng chị đã có những đứa trẻ này rất sớm trong cuộc hôn nhân của mình, có nghĩa là cả hai có rất ít thời gian riêng tư cho cuộc sống lứa đôi thời không vướng bận con cái (khoảng 11 tháng).  

Thêm vào đó, chồng chị làm việc xa nhà ba ngày một tuần trong tám năm đầu sau khi cưới nhau và việc “đơn thân độc mã” nuôi dạy lũ trẻ rất khó khăn. Nuôi dạy trẻ em lấy đi mọi thứ từ bạn và (đặc biệt nếu bạn là mẹ hoặc người chăm sóc chính) khiến bạn gần như không có gì cho bản thân.

Tôi nghĩ vấn đề cơ bản ở đây là văn hóa của chúng ta đã khiến chúng ta tin rằng hai cảm xúc đối lập dường như không thể cùng nhau tồn tại.

Bạn không thể sợ hãi và hạnh phúc.

Bạn không thể đau khổ và cảm thấy yêu thương.

Bạn không thể vui sướng và lo sợ.

Bạn không thể bày tỏ sự tức giận và mong muốn được yên ổn.

Bạn không thể bảo vệ quan điểm của mình và yêu thương những người phản đối bạn.

Bạn không thể hối tiếc có con và vẫn hoàn toàn yêu chúng và biết ơn sự tồn tại của chúng.

Cuộc sống không phải chỉ có hai màu đen và trắng.  Bạn có thể có tất cả những điều đó, và tôi không nghĩ bạn nên cảm thấy tội lỗi về nó.  Sự ray rứt hiếm khi mang lại lợi ích.  Xấu hổ sẽ không giúp bạn chữa lành những cảm xúc tiêu cực.  Che đậy cảm xúc sẽ không khiến nó biến mất và cũng không giải quyết được vấn đề.  

Như một câu rất hay mà tôi từng nghe đâu đó rằng: “Lái xe đi thẳng trên một con đường quanh co không làm cho con đường đó thẳng mà chỉ khiến bạn đâm đầu vào vách núi”.

LILA

Tuần trước, một người bạn tâm sự với tôi rằng cô ấy hối hận vì có con.  Cô ấy tiếp tục nói rằng cô ấy cảm thấy không thể chia sẻ điều này với bất cứ ai. Dường như bạn bè xung quanh cô ấy đều hạnh phúc với gia đình nhỏ của mình và cô ấy cảm thấy mình là một người tồi tệ khi tiết lộ những cảm xúc tiêu cực khi có con.

Trong lĩnh vực tư vấn, tôi từng nhận được nhiều tâm sự của các bà mẹ rằng ít nhất một lần trong đời họ đã hối hận vì có con, và cảm thấy như mình là những người phụ nữ kinh khủng.  Tôi tin rằng đó là cảm giác tội lỗi do hệ tư tưởng của xã hội tạo ra, khiến phụ nữ không chỉ cảm thấy bị cô lập mà còn gây tổn hại lớn cả về tinh thần lẫn thể chất.

Chúng ta không thể đối mặt và giải quyết những cảm xúc tiêu cực của mình nếu chúng ta không được phép thừa nhận chúng.

Trở lại với người chị ở đầu câu chuyện. Chị ấy sinh ra và lớn lên trong một gia đình truyền thống và lấy chồng theo sự sắp xếp của cha mẹ sau vỏn vẹn 6 tháng gặp gỡ và tìm hiểu. Kết hôn xong chị ấy ngay lập tức dính bầu, thật ra chị cũng không muốn kế hoạch gì cả theo nguyện vọng của gia đình chồng và cả gia đình cha mẹ ruột.

Không may, lần mang thai đầu tiên không thành. Nhiều tháng liền sau đó, chị chịu áp lực về tâm lý và mỗi ngày đều cầu nguyện mình sinh được một đứa con. Dường như tâm trí chị lúc bấy giờ chỉ quẩn quanh mỗi việc thoát ra mặc cảm thất bại của việc sinh em bé trong lần đầu tiên.

Và rồi một sinh linh bé bỏng cũng chào đời, trong niềm hân hoan vui sướng của cả gia đình hai bên. Khi con bé 2 tuổi, chị lại mang thai đứa thứ hai (lần này là ngoài ý muốn). Thằng bé được sinh ra khó khăn hơn chị của nó, và mãi đến năm nó 1 tuổi thì chị vẫn rất vất vả trong việc chăm sóc nó.

Nhưng vài năm sau đó thì chị lại có thai đứa tiếp theo, mặc dù vô cùng vất vả trong việc chăm sóc lũ trẻ nhưng chị vẫn không hối tiếc nhiều. Được sinh ra và nuôi dạy trong một gia đình gia giáo, chị chính là hình mẫu của người phụ nữ giàu lòng hy sinh và vị tha nhất mà tôi từng biết.

Thời gian thấm thoát trôi qua, chị vẫn bị cuốn vào vòng xoáy chăm sóc con cái và mọi chuyện có thể xem là ổn cho đến khi chị mang thai đứa thứ 4. Vấn đề có thể lý giải được. Chị ngày càng lớn tuổi hơn. Tuổi tác làm cho con người trưởng thành hơn, nhưng vì chị đã dốc sức cho lũ trẻ trong suốt nhiều năm nên đến giờ phút này chị thực sự kiệt sức.

Bởi vì chị kết hôn khi đã quá lứa lỡ thì, vợ chồng chị đã có những đứa trẻ này rất sớm trong cuộc hôn nhân của mình, có nghĩa là cả hai có rất ít thời gian riêng tư cho cuộc sống lứa đôi thời không vướng bận con cái (khoảng 11 tháng).  

Thêm vào đó, chồng chị làm việc xa nhà ba ngày một tuần trong tám năm đầu sau khi cưới nhau và việc “đơn thân độc mã” nuôi dạy lũ trẻ rất khó khăn. Nuôi dạy trẻ em lấy đi mọi thứ từ bạn và (đặc biệt nếu bạn là mẹ hoặc người chăm sóc chính) khiến bạn gần như không có gì cho bản thân.

Tôi nghĩ vấn đề cơ bản ở đây là văn hóa của chúng ta đã khiến chúng ta tin rằng hai cảm xúc đối lập dường như không thể cùng nhau tồn tại.

Bạn không thể sợ hãi và hạnh phúc.

Bạn không thể đau khổ và cảm thấy yêu thương.

Bạn không thể vui sướng và lo sợ.

Bạn không thể bày tỏ sự tức giận và mong muốn được yên ổn.

Bạn không thể bảo vệ quan điểm của mình và yêu thương những người phản đối bạn.

Bạn không thể hối tiếc có con và vẫn hoàn toàn yêu chúng và biết ơn sự tồn tại của chúng.

Cuộc sống không phải chỉ có hai màu đen và trắng.  Bạn có thể có tất cả những điều đó, và tôi không nghĩ bạn nên cảm thấy tội lỗi về nó.  Sự ray rứt hiếm khi mang lại lợi ích.  Xấu hổ sẽ không giúp bạn chữa lành những cảm xúc tiêu cực.  Che đậy cảm xúc sẽ không khiến nó biến mất và cũng không giải quyết được vấn đề.  

Như một câu rất hay mà tôi từng nghe đâu đó rằng: “Lái xe đi thẳng trên một con đường quanh co không làm cho con đường đó thẳng mà chỉ khiến bạn đâm đầu vào vách núi”.

LILA

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

CAN THIỆP BẮT BUỘC VỚI NGƯỜI GÂY RA BẠO HÀNH

  Can thiệp bắt buộc (Batterer Intervention Program – BIP) là một chiến lược cần thiết nhằm đối phó với hành vi bạo lực gia đình, đặc biệt ở nhóm nam giới bạo hành. Khác với các hình thức hòa giải hoặc xử phạt đơn thuần, BIP yêu cầu người bạo hành phải tham gia...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

NGOẠI TÌNH NƠI CÔNG SỞ

Trong không gian công sở, nơi những con người cùng chia sẻ mục tiêu nghề nghiệp, áp lực công việc và những khoảnh khắc đời thường tưởng như vô hại, đôi khi lại nảy sinh những mối liên kết tinh tế mà mạnh mẽ. Những tâm hồn lạc lối thường tìm thấy nhau ở đây – không...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...