GIÁNG SINH VÀ NHỮNG CÁNH THIỆP

GIÁNG SINH VÀ NHỮNG CÁNH THIỆP

Những ngày đông tới, thời tiết se se lạnh vào buổi sáng, vội vàng khoác thêm một chiếc áo mỏng khi đi ra ngoài- tất cả báo hiệu Sài Gòn đã vào mùa Giáng sinh.

Giáng sinh đối với người công giáo như ngày tết, rộn rã và tưng bừng. Xóm Đạo nô nức treo cờ hoa, giăng dây đèn, dựng hang đá và những dòng chữ Merry Christmas. Văn hoá ấy ảnh hưởng luôn cả vào những người ngoại đạo. Đêm 24 tháng 12 dù bạn dạo quanh một vòng Sài Gòn để ngắm đường phố với muôn ánh đèn hay lân la đến những nhà thờ để nghe những dàn đồng ca cất cao tiếng hát. Tất cả đều thiêng liêng và thật đẹp. 

Giáng sinh mọi người sẽ gửi những tin nhắn chúc nhau vui vẻ, an lành. Những tin nhắn hình ảnh sẽ tràn mạng xã hội và chỉ cần một cú nhấp nhẹ, tin nhắn đầy yêu thương đó sẽ gửi đến toàn bộ danh sách bạn bè của bạn. Người ngoại đạo thì chỉ có vậy, chỉ có những lời chúc. Nhưng từ trước khi có internet thì người ta vẫn thường chúc nhau bằng những tấm thiệp Giáng sinh viết tay thật đẹp. Bạn có biết tấm thiệp Giáng sinh thương mại đầu tiên trên thế giới được ra đời vào năm 1843, do một hoạ sĩ ở London tên là J.Horsley thiết kế. Tấm thiệp với kiểu tranh ba phần được vẽ bằng tay. Phần giữa là hình một gia đình quây quần bên bữa tiệc Giáng sinh và hai phần còn lại vẽ cảnh trẻ em nghèo được ăn no và mặc ấm. Trên tấm thiệp còn có dòng chữ “Merry Christmas and Happy New Year to you!” thật nổi bật. 

Với bản thiết kế đó- ông Henry Cole- người đã nhờ hoạ sĩ J.Horsley vẽ mẫu- đã tạo ra 1000 tấm thiệp với giá thành khá đắt đỏ. Hiện nay, còn khoảng mười hai tấm vẫn được lưu giữ trong các bộ sưu tập cá nhân hay các viện bảo tàng. Ở các năm về sau, thiệp Giáng sinh trở thành trào lưu ở Anh và Đức. Thế nhưng phải mất đến 30 năm, người Mỹ mới tiếp nhận trào lưu này. Từ năm 1881 một thợ in gốc Đức sống tại Mỹ đã sản xuất ra thị trường khoảng năm triệu tấm thiệp mỗi năm. Chúng phát triển đa dạng từ hình thức cho đến kiểu mẫu và hình thành một nét văn hoá trao tặng và lưu giữ những tấm thiệp như một vật tượng trưng cho may mắn và an lành đến ngày nay. Trong hai thập kỷ gần đây, công nghệ là nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm tiêu thụ của thiệp Giáng sinh. Mạng xã hội và thư điện tử đã thay đổi thói quen viết thiệp tay truyền thống.

Mùa Giáng sinh sắp đến, cảm giác se lạnh sẽ dễ làm người cô đơn thấy cô đơn hơn, và người ta cũng dễ nhớ về những ký ức xa xưa hơn. Tôi cũng nhớ về những Giáng sinh xưa cũ và những cánh thiệp noel đầy sắc màu.

Tôi thật sự không biết thiệp Giáng sinh du nhập vào Việt Nam lúc nào? Những nghĩ có lẽ là từ lâu lắm. Ở thập niên 90, hễ gần đến Giáng sinh thiệp sẽ bày bán tràn lan ở các lề đường trường học, ở các quầy hàng trong nhà sách. Từ nhỏ xíu cỡ bàn tay đến những tấm thiệp treo dài như chuông gió, đủ kích cỡ và màu sắc. Từ những tấm thiệp in hình cây thông và gói quà đơn giản đến những tấm thiệp nhạc vang vang giai điệu bài Jingle Bells vui tươi. Từ những tấm thiệp cầu kỳ đến những tấm thiệp làm bằng tay ngộ nghĩnh. Bạn đã từng kiếm thêm bằng việc tự làm những tấm thiệp Giáng sinh với giấy thơm và ruy băng màu sắc để bán cho bạn bè chưa? Giá cả được chi trả tuỳ theo mức độ thân thiết của đối tượng sẽ nhận được thiệp. Có đôi khi là cả mấy đêm thức trắng để tự chế một chiếc thiệp thật độc lạ dành riêng cho người đặc biệt. Mùa Noel cũng là lúc bạn có thể phát hiện ra “người ấy” của bạn có đang bị ai khác tia trúng hay không. Và gần tới Noel bạn cũng sẽ dễ dàng bắt gặp những cô nữ sinh bẽn lẽn trao cho một anh nam sinh khác lớp tấm thiệp nhỏ xinh với một đôi gò má ửng đỏ, hay những chàng trai len lén bỏ vào hộc bàn của người bạn thích một chiếc thiệp ghi vội. Rồi cũng có những vầng trán nhăn lại vì suy tư, người ấy có tặng lại thiệp cho mình không, hay những đôi mắt thật buồn vì người mình định tặng thiệp đã nhận thiệp của  một ai khác. Nhận được thiệp của người ấy tặng thì còn gì hạnh phúc bằng nữa đúng không. Tất cả đều là những cảm xúc đầu đời của lứa tuổi thiếu niên – trong trẻo và tinh khôi… 

Ngày nay khó mà bắt gặp hình ảnh của thiệp Giáng sinh viết tay. Vậy nên, sẽ thật ngạc nhiên nếu buổi sáng 24 tháng 12 bạn thức dậy và nhận một tấm thiệp Giáng sinh viết tay bên cạnh. Còn nếu bạn cũng đang cô đơn, vậy ký ức về những chiếc thiệp Giáng sinh của bạn là gì? Bạn còn lưu giữ bao nhiêu tấm thiệp Giáng sinh? Hay guồng quay của cuộc sống đã làm bạn lãng phai phần nào những ký ức đó.

Với tôi những cánh thiệp Giáng sinh cũ không còn là ký ức riêng biệt về những ngày Noel nữa. mà nó còn là ký ức của tuổi thanh xuân, của những mối tình đầu vụng dại, ngốc nghếch và đầy mơ mộng….

TỊNH VĂN

Những ngày đông tới, thời tiết se se lạnh vào buổi sáng, vội vàng khoác thêm một chiếc áo mỏng khi đi ra ngoài- tất cả báo hiệu Sài Gòn đã vào mùa Giáng sinh.

Giáng sinh đối với người công giáo như ngày tết, rộn rã và tưng bừng. Xóm Đạo nô nức treo cờ hoa, giăng dây đèn, dựng hang đá và những dòng chữ Merry Christmas. Văn hoá ấy ảnh hưởng luôn cả vào những người ngoại đạo. Đêm 24 tháng 12 dù bạn dạo quanh một vòng Sài Gòn để ngắm đường phố với muôn ánh đèn hay lân la đến những nhà thờ để nghe những dàn đồng ca cất cao tiếng hát. Tất cả đều thiêng liêng và thật đẹp. 

Giáng sinh mọi người sẽ gửi những tin nhắn chúc nhau vui vẻ, an lành. Những tin nhắn hình ảnh sẽ tràn mạng xã hội và chỉ cần một cú nhấp nhẹ, tin nhắn đầy yêu thương đó sẽ gửi đến toàn bộ danh sách bạn bè của bạn. Người ngoại đạo thì chỉ có vậy, chỉ có những lời chúc. Nhưng từ trước khi có internet thì người ta vẫn thường chúc nhau bằng những tấm thiệp Giáng sinh viết tay thật đẹp. Bạn có biết tấm thiệp Giáng sinh thương mại đầu tiên trên thế giới được ra đời vào năm 1843, do một hoạ sĩ ở London tên là J.Horsley thiết kế. Tấm thiệp với kiểu tranh ba phần được vẽ bằng tay. Phần giữa là hình một gia đình quây quần bên bữa tiệc Giáng sinh và hai phần còn lại vẽ cảnh trẻ em nghèo được ăn no và mặc ấm. Trên tấm thiệp còn có dòng chữ “Merry Christmas and Happy New Year to you!” thật nổi bật. 

Với bản thiết kế đó- ông Henry Cole- người đã nhờ hoạ sĩ J.Horsley vẽ mẫu- đã tạo ra 1000 tấm thiệp với giá thành khá đắt đỏ. Hiện nay, còn khoảng mười hai tấm vẫn được lưu giữ trong các bộ sưu tập cá nhân hay các viện bảo tàng. Ở các năm về sau, thiệp Giáng sinh trở thành trào lưu ở Anh và Đức. Thế nhưng phải mất đến 30 năm, người Mỹ mới tiếp nhận trào lưu này. Từ năm 1881 một thợ in gốc Đức sống tại Mỹ đã sản xuất ra thị trường khoảng năm triệu tấm thiệp mỗi năm. Chúng phát triển đa dạng từ hình thức cho đến kiểu mẫu và hình thành một nét văn hoá trao tặng và lưu giữ những tấm thiệp như một vật tượng trưng cho may mắn và an lành đến ngày nay. Trong hai thập kỷ gần đây, công nghệ là nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm tiêu thụ của thiệp Giáng sinh. Mạng xã hội và thư điện tử đã thay đổi thói quen viết thiệp tay truyền thống.

Mùa Giáng sinh sắp đến, cảm giác se lạnh sẽ dễ làm người cô đơn thấy cô đơn hơn, và người ta cũng dễ nhớ về những ký ức xa xưa hơn. Tôi cũng nhớ về những Giáng sinh xưa cũ và những cánh thiệp noel đầy sắc màu.

Tôi thật sự không biết thiệp Giáng sinh du nhập vào Việt Nam lúc nào? Những nghĩ có lẽ là từ lâu lắm. Ở thập niên 90, hễ gần đến Giáng sinh thiệp sẽ bày bán tràn lan ở các lề đường trường học, ở các quầy hàng trong nhà sách. Từ nhỏ xíu cỡ bàn tay đến những tấm thiệp treo dài như chuông gió, đủ kích cỡ và màu sắc. Từ những tấm thiệp in hình cây thông và gói quà đơn giản đến những tấm thiệp nhạc vang vang giai điệu bài Jingle Bells vui tươi. Từ những tấm thiệp cầu kỳ đến những tấm thiệp làm bằng tay ngộ nghĩnh. Bạn đã từng kiếm thêm bằng việc tự làm những tấm thiệp Giáng sinh với giấy thơm và ruy băng màu sắc để bán cho bạn bè chưa? Giá cả được chi trả tuỳ theo mức độ thân thiết của đối tượng sẽ nhận được thiệp. Có đôi khi là cả mấy đêm thức trắng để tự chế một chiếc thiệp thật độc lạ dành riêng cho người đặc biệt. Mùa Noel cũng là lúc bạn có thể phát hiện ra “người ấy” của bạn có đang bị ai khác tia trúng hay không. Và gần tới Noel bạn cũng sẽ dễ dàng bắt gặp những cô nữ sinh bẽn lẽn trao cho một anh nam sinh khác lớp tấm thiệp nhỏ xinh với một đôi gò má ửng đỏ, hay những chàng trai len lén bỏ vào hộc bàn của người bạn thích một chiếc thiệp ghi vội. Rồi cũng có những vầng trán nhăn lại vì suy tư, người ấy có tặng lại thiệp cho mình không, hay những đôi mắt thật buồn vì người mình định tặng thiệp đã nhận thiệp của  một ai khác. Nhận được thiệp của người ấy tặng thì còn gì hạnh phúc bằng nữa đúng không. Tất cả đều là những cảm xúc đầu đời của lứa tuổi thiếu niên – trong trẻo và tinh khôi… 

Ngày nay khó mà bắt gặp hình ảnh của thiệp Giáng sinh viết tay. Vậy nên, sẽ thật ngạc nhiên nếu buổi sáng 24 tháng 12 bạn thức dậy và nhận một tấm thiệp Giáng sinh viết tay bên cạnh. Còn nếu bạn cũng đang cô đơn, vậy ký ức về những chiếc thiệp Giáng sinh của bạn là gì? Bạn còn lưu giữ bao nhiêu tấm thiệp Giáng sinh? Hay guồng quay của cuộc sống đã làm bạn lãng phai phần nào những ký ức đó.

Với tôi những cánh thiệp Giáng sinh cũ không còn là ký ức riêng biệt về những ngày Noel nữa. mà nó còn là ký ức của tuổi thanh xuân, của những mối tình đầu vụng dại, ngốc nghếch và đầy mơ mộng….

TỊNH VĂN

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

LGBT+ VÀ NỖI ĐAU TINH THẦN KHI BỊ “CHE GIẤU”

Trong các mối quan hệ LGBT+, vấn đề “công khai hay giấu giếm” luôn là một thách thức. Không ít người chọn giấu giếm vì những lý do chính đáng như sợ kỳ thị, sợ bị gia đình từ chối, hoặc lo ngại mất công việc. Tuy nhiên, với người trong cuộc, đặc biệt là người bị “giấu...

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

LGBT+ – VÌ SAO DỄ BỊ LỢI DỤNG, BẠO HÀNH, XÂM HẠI KHI YÊU

  Trong tình yêu, ai cũng mong muốn được tôn trọng và yêu thương trọn vẹn. Tuy nhiên, với nhiều người LGBT+, con đường này thường nhiều chông gai hơn. Họ dễ rơi vào những mối quan hệ thiếu lành mạnh, thậm chí trở thành nạn nhân của lợi dụng, xâm hại và bạo hành....

LGBT+ VÀ NỖI ĐAU TINH THẦN KHI BỊ “CHE GIẤU”

Trong các mối quan hệ LGBT+, vấn đề “công khai hay giấu giếm” luôn là một thách thức. Không ít người chọn giấu giếm vì những lý do chính đáng như sợ kỳ thị, sợ bị gia đình từ chối, hoặc lo ngại mất công việc. Tuy nhiên, với người trong cuộc, đặc biệt là người bị “giấu...

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...