KHI NGƯỜI LẮNG NGHE NGƯỜI

KHI NGƯỜI LẮNG NGHE NGƯỜI

Lắng nghe là một việc tưởng chừng đơn giản mà lại khó làm vô cùng, nhất là khi ta rơi vào trạng thái bị công kích. Lắng nghe trở nên quá xa xỉ khi cả hai cái đầu đều đang nóng bừng, ai cũng như con ngựa mất cương lao vút vào nhau mà xâu xé, làm tổn thương đối thủ.

Chúng ta có thể lặng hàng giờ để lắng nghe một bản nhạc, một tiếng chim hót, tiếng nước chảy róc rách qua khe suối… dù rằng sự mến mộ những thứ ấy chỉ đến từ một phía của riêng mình. Nhưng rất nhiều lần ta không đủ kiên nhẫn để lắng nghe một người mình đang yêu thương và yêu thương mình. 

Nguyên nhân dẫn đến một cuộc trò chuyện không có sự lắng nghe mà mọi người vẫn biết  đó chính là cái tôi của người trong cuộc. Đôi khi nó lớn đến mức vượt khỏi sự kiểm soát và lấn áp trí tuệ cảm xúc. 

Mỗi người chúng ta ra đời, lớn khôn trong những hoàn cảnh khác nhau, có thể là tương tự nhưng trải nghiệm và điều mình đối mặt hàng ngày không thể hoàn toàn giống với người kia. Do đó những tranh cãi là chuyện không sớm thì muộn, không thể tránh khỏi. 

Và để tiết chế những tổn thương hai phía mang lại cho nhau, người ta thường chọn phương pháp gọi là nhẫn nhịn. Nhưng nhẫn nhịn sai cách thì vấn đề vẫn không được tháo gỡ, chỉ là một phía đơn phương nuốt hết ấm ức vào lòng để cho qua chuyện, mà không biết rằng những bất mãn đó vẫn đang tích tụ ngầm trong lòng. 

Từ thời xa xôi, phụ nữ được dạy phải là người “bớt lửa” trong những cuộc cãi vã thế này, nhưng đó chỉ là những nhẫn nhịn mang tính ép buộc, nó không thể làm cho những ấm ức tan đi hay sự việc được giải quyết triệt để mà chỉ tạo sự thỏa mãn chiến thắng từ phía đàn ông chỉ vì câu mang tính áp đặt và lỗi thời “đàn bà xây tổ ấm”. 

Đề ra một nguyên tắc chung và tuân thủ theo khi phát sinh mâu thuẫn sẽ là phương án tốt nhất. Ví dụ: khi một người đang tức giận, người còn lại sẽ đi khỏi nơi đó, chờ đợi cơn giận ấy trôi qua và cùng ngồi lại nói chuyện. Đây là một thỏa thuận nên được thực hiện trước khi những mâu thuẫn đầu tiên bắt đầu trong đời sống hôn nhân.

Những bức xúc đó phải được xử lý hoặc bằng cách nào đó tạm gác lại trước khi bước vào giấc ngủ tiếp theo. Vì chúng ta đều biết, giấc ngủ sẽ khiến năng lượng được phục hồi, chất lượng giấc ngủ sẽ ảnh hưởng đến tinh thần và cảm xúc. Do đó, những cơn giận không được giải toả sẽ gây tác động tiêu cực đến đầu óc chúng ta, làm giảm khả năng tư duy cảm xúc và kiềm chế cái tôi. 

Và khi đang nói chuyện về vấn đề hiện tại, tuyệt đối không được nhắc về những sai lầm trong quá khứ. Vì chúng đã được giải quyết trước đó, không có lí do gì để khơi gợi lại và được dùng để phán xét mâu thuẫn hiện tại. Việc nhắc lại sai lầm cũ của đối phương là điều thiếu tôn trọng đến cố gắng sửa sai của họ. 

Những thỏa thuận này cũng nên được đề khi từ lúc các cặp đôi yêu nhau. Và sự tranh cãi là điều khuyến khích giữa hai người vì chỉ qua tranh cãi, tất cả những gì thuộc về bản chất con người mới được bộc lộ. Và ngay từ thời điểm đó, hãy xác lập những giới hạn và thỏa thuận để những cơn nóng giận không cuốn lấy những yêu thương trôi xa mãi mãi. 

Sự tranh cãi sẽ giúp mỗi người hiểu được đối phương nhiều hơn và xác định được rằng người ấy có phù hợp để đồng hành với mình cả đời hay không. 

Họ có tuân thủ những nguyên tắc được đặt ra khi xảy ra tranh cãi hay không? Họ có thể lắng nghe và hạ cái tôi xuống để cùng giải quyết vấn đề thay vì cố gắng bảo vệ lý lẽ của riêng mình hay chưa? Và những vấn đề này có thể cùng nhau cải thiện hay không?

Đây cũng là bước để chuẩn bị cho một cuộc sống hôn nhân sau này hạn chế được những điều quá sốc về đối phương, vì mâu thuẫn giữa những người sống cùng nhau là không thể tránh khỏi. 

Có rất nhiều cặp đôi rất ít cãi vã trong giai đoạn hẹn hò, nhưng những đôi như thế thường lại gặp nhiều trắc trở sau khi cưới. Bởi vì lúc đó họ sẽ bỡ ngỡ khi gặp phải các tình huống cãi nhau này. Sự tổn thương và sốc văn hóa sẽ khiến hai người rất dễ xa nhau. 

Khi người lắng nghe người, mọi chuyện đều có thể dàn xếp được để giữ gìn hòa bình trong thế giới yêu thương của hai người. Cõi trú ẩn mang nhiều ý nghĩa của một gia đình sẽ vì thế mà bình yên và hạnh phúc hơn. 

Đọc giả có thể gửi chia sẻ câu hỏi, nhu cần tham vấn hoặc câu chuyện của bạn đến chúng tôi qua email: info@ladiesofvietnam.net, Zalo: +848 9934 4478. Chân thành cảm ơn và hẹn gặp các bạn trong những chương trình sắp tới.

LẠC NHIÊN

Lắng nghe là một việc tưởng chừng đơn giản mà lại khó làm vô cùng, nhất là khi ta rơi vào trạng thái bị công kích. Lắng nghe trở nên quá xa xỉ khi cả hai cái đầu đều đang nóng bừng, ai cũng như con ngựa mất cương lao vút vào nhau mà xâu xé, làm tổn thương đối thủ.

Chúng ta có thể lặng hàng giờ để lắng nghe một bản nhạc, một tiếng chim hót, tiếng nước chảy róc rách qua khe suối… dù rằng sự mến mộ những thứ ấy chỉ đến từ một phía của riêng mình. Nhưng rất nhiều lần ta không đủ kiên nhẫn để lắng nghe một người mình đang yêu thương và yêu thương mình. 

Nguyên nhân dẫn đến một cuộc trò chuyện không có sự lắng nghe mà mọi người vẫn biết  đó chính là cái tôi của người trong cuộc. Đôi khi nó lớn đến mức vượt khỏi sự kiểm soát và lấn áp trí tuệ cảm xúc. 

Mỗi người chúng ta ra đời, lớn khôn trong những hoàn cảnh khác nhau, có thể là tương tự nhưng trải nghiệm và điều mình đối mặt hàng ngày không thể hoàn toàn giống với người kia. Do đó những tranh cãi là chuyện không sớm thì muộn, không thể tránh khỏi. 

Và để tiết chế những tổn thương hai phía mang lại cho nhau, người ta thường chọn phương pháp gọi là nhẫn nhịn. Nhưng nhẫn nhịn sai cách thì vấn đề vẫn không được tháo gỡ, chỉ là một phía đơn phương nuốt hết ấm ức vào lòng để cho qua chuyện, mà không biết rằng những bất mãn đó vẫn đang tích tụ ngầm trong lòng. 

Từ thời xa xôi, phụ nữ được dạy phải là người “bớt lửa” trong những cuộc cãi vã thế này, nhưng đó chỉ là những nhẫn nhịn mang tính ép buộc, nó không thể làm cho những ấm ức tan đi hay sự việc được giải quyết triệt để mà chỉ tạo sự thỏa mãn chiến thắng từ phía đàn ông chỉ vì câu mang tính áp đặt và lỗi thời “đàn bà xây tổ ấm”. 

Đề ra một nguyên tắc chung và tuân thủ theo khi phát sinh mâu thuẫn sẽ là phương án tốt nhất. Ví dụ: khi một người đang tức giận, người còn lại sẽ đi khỏi nơi đó, chờ đợi cơn giận ấy trôi qua và cùng ngồi lại nói chuyện. Đây là một thỏa thuận nên được thực hiện trước khi những mâu thuẫn đầu tiên bắt đầu trong đời sống hôn nhân.

Những bức xúc đó phải được xử lý hoặc bằng cách nào đó tạm gác lại trước khi bước vào giấc ngủ tiếp theo. Vì chúng ta đều biết, giấc ngủ sẽ khiến năng lượng được phục hồi, chất lượng giấc ngủ sẽ ảnh hưởng đến tinh thần và cảm xúc. Do đó, những cơn giận không được giải toả sẽ gây tác động tiêu cực đến đầu óc chúng ta, làm giảm khả năng tư duy cảm xúc và kiềm chế cái tôi. 

Và khi đang nói chuyện về vấn đề hiện tại, tuyệt đối không được nhắc về những sai lầm trong quá khứ. Vì chúng đã được giải quyết trước đó, không có lí do gì để khơi gợi lại và được dùng để phán xét mâu thuẫn hiện tại. Việc nhắc lại sai lầm cũ của đối phương là điều thiếu tôn trọng đến cố gắng sửa sai của họ. 

Những thỏa thuận này cũng nên được đề khi từ lúc các cặp đôi yêu nhau. Và sự tranh cãi là điều khuyến khích giữa hai người vì chỉ qua tranh cãi, tất cả những gì thuộc về bản chất con người mới được bộc lộ. Và ngay từ thời điểm đó, hãy xác lập những giới hạn và thỏa thuận để những cơn nóng giận không cuốn lấy những yêu thương trôi xa mãi mãi. 

Sự tranh cãi sẽ giúp mỗi người hiểu được đối phương nhiều hơn và xác định được rằng người ấy có phù hợp để đồng hành với mình cả đời hay không. 

Họ có tuân thủ những nguyên tắc được đặt ra khi xảy ra tranh cãi hay không? Họ có thể lắng nghe và hạ cái tôi xuống để cùng giải quyết vấn đề thay vì cố gắng bảo vệ lý lẽ của riêng mình hay chưa? Và những vấn đề này có thể cùng nhau cải thiện hay không?

Đây cũng là bước để chuẩn bị cho một cuộc sống hôn nhân sau này hạn chế được những điều quá sốc về đối phương, vì mâu thuẫn giữa những người sống cùng nhau là không thể tránh khỏi. 

Có rất nhiều cặp đôi rất ít cãi vã trong giai đoạn hẹn hò, nhưng những đôi như thế thường lại gặp nhiều trắc trở sau khi cưới. Bởi vì lúc đó họ sẽ bỡ ngỡ khi gặp phải các tình huống cãi nhau này. Sự tổn thương và sốc văn hóa sẽ khiến hai người rất dễ xa nhau. 

Khi người lắng nghe người, mọi chuyện đều có thể dàn xếp được để giữ gìn hòa bình trong thế giới yêu thương của hai người. Cõi trú ẩn mang nhiều ý nghĩa của một gia đình sẽ vì thế mà bình yên và hạnh phúc hơn. 

Đọc giả có thể gửi chia sẻ câu hỏi, nhu cần tham vấn hoặc câu chuyện của bạn đến chúng tôi qua email: info@ladiesofvietnam.net, Zalo: +848 9934 4478. Chân thành cảm ơn và hẹn gặp các bạn trong những chương trình sắp tới.

LẠC NHIÊN

ĐẰNG SAU SỰ TỨC GIẬN

Cơn tức giận thường được nhìn thấy như một phản ứng bùng nổ, mạnh mẽ và đôi khi gây tổn hại trong các mối quan hệ. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ hơn, tức giận không phải lúc nào cũng là “vấn đề gốc”. Đằng sau nó là những hoạt động phức tạp của hệ thần kinh, những ký ức...

TRẦM CẢM – CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

  Trầm cảm từ lâu được xem là một trong những rối loạn tâm thần phổ biến và gây nhiều hệ lụy nhất. Khi nhắc đến trầm cảm, phần lớn mọi người nghĩ ngay đến bệnh lý cần được điều trị. Điều này không sai, nhưng nếu chỉ nhìn nhận ở một chiều, ta sẽ bỏ qua khía cạnh...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

CHIẾC MẶT NẠ HOÀN HẢO

  Có những đứa trẻ từ rất sớm đã học cách khoác lên mình “chiếc mặt nạ hoàn hảo”. Các em nỗ lực đạt điểm cao, giành thành tích, cư xử gương mẫu và không để lộ chút yếu đuối nào. Đối với các em, sự hoàn hảo giống như một đặc quyền: nó giúp che giấu những mong manh...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

HÃY RỜI ĐI KHỎI CHA MẸ ĐỘC HẠI

  Trong văn hóa Việt Nam, cha mẹ luôn được coi là gốc rễ, là nơi con cái phải kính trọng và chăm sóc trọn đời. Tuy nhiên, không phải mọi cha mẹ đều mang đến sự an toàn và tình yêu lành mạnh. Với những cha mẹ độc hại, đặc biệt khi có đặc điểm của rối loạn nhân...

NGOẠI TÌNH “MÃN TÍNH”

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm bốn dạng chính: ái kỷ (narcissistic), ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial) và kịch tính (histrionic). Điểm chung của nhóm này là sự kịch tính, hỗn loạn, bốc đồng và khó kiểm soát cảm xúc, khiến các mối quan hệ...

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

NGƯỜI ÁI KỶ KHỔ ĐAU TRONG GIA ĐÌNH

Người ái kỷ khổ đau là một dạng đặc biệt của tính cách ái kỷ, nơi bản sắc cá nhân không được khẳng định qua quyền lực hay thành công, mà thông qua khổ đau, hy sinh và chịu đựng. Họ tự coi mình là nạn nhân của hoàn cảnh, của xã hội, của gia đình, và thậm chí của chính...

ĐẰNG SAU SỰ TỨC GIẬN

Cơn tức giận thường được nhìn thấy như một phản ứng bùng nổ, mạnh mẽ và đôi khi gây tổn hại trong các mối quan hệ. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ hơn, tức giận không phải lúc nào cũng là “vấn đề gốc”. Đằng sau nó là những hoạt động phức tạp của hệ thần kinh, những ký ức...

TRẦM CẢM – CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

  Trầm cảm từ lâu được xem là một trong những rối loạn tâm thần phổ biến và gây nhiều hệ lụy nhất. Khi nhắc đến trầm cảm, phần lớn mọi người nghĩ ngay đến bệnh lý cần được điều trị. Điều này không sai, nhưng nếu chỉ nhìn nhận ở một chiều, ta sẽ bỏ qua khía cạnh...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

CHIẾC MẶT NẠ HOÀN HẢO

  Có những đứa trẻ từ rất sớm đã học cách khoác lên mình “chiếc mặt nạ hoàn hảo”. Các em nỗ lực đạt điểm cao, giành thành tích, cư xử gương mẫu và không để lộ chút yếu đuối nào. Đối với các em, sự hoàn hảo giống như một đặc quyền: nó giúp che giấu những mong manh...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...