HỘI CHỨNG JEREMY – KHI TÌNH BẠN TRỞ NÊN ĐE DỌA

HỘI CHỨNG JEREMY – KHI TÌNH BẠN TRỞ NÊN ĐE DỌA

 

Trong các mối quan hệ xã hội, đặc biệt là giữa bạn bè, chúng ta thường tin rằng tình cảm chân thành sẽ là nguồn hỗ trợ lớn lao trên hành trình phát triển cá nhân. Tuy nhiên, có những trường hợp mà chính bạn thân – người tưởng như luôn đồng hành – lại trở thành nguồn ghen tị, khiến chúng ta cảm thấy có lỗi vì sự thành công của chính mình. Đây chính là hiện tượng được gọi là Hội chứng Jeremy, hay Friends Envious – một kiểu quan hệ độc hại, đặc biệt dễ xuất hiện trong bối cảnh công việc và cuộc sống trưởng thành.

Trong môi trường nghề nghiệp, khi một người bắt đầu “vượt lên” – có cơ hội thăng tiến, được công nhận, hoặc tự tin hơn – thì người bạn gắn bó trước đó có thể phản ứng bằng sự im lặng lạnh lùng, mỉa mai ngầm, hoặc thậm chí là cạnh tranh không lành mạnh. Những biểu hiện như không chúc mừng thành công, thay đổi thái độ, hay tung tin tiêu cực sau lưng là những dấu hiệu đáng cảnh báo. Nếu không nhận diện kịp thời, người thành công dễ rơi vào trạng thái “tự làm nhỏ mình lại”, kìm hãm bản thân để giữ gìn mối quan hệ – một cái giá rất đắt trong dài hạn.

Từ góc nhìn sang chấn, cả hai phía đều có thể mang những “vết thương chưa lành”. Người ghen tị thường mang trong mình cảm giác thiếu thốn sự công nhận từ nhỏ, hình thành niềm tin rằng chỉ một người trong nhóm được “lên tiếng”, còn mình mãi phải ở lại phía sau. Trong khi đó, người đang phát triển lại dễ mang cảm giác tội lỗi sống sót (survivor’s guilt) – một dạng sang chấn tinh vi khiến họ không dám sống hết mình vì sợ bị bỏ rơi.

Đây là lúc cần thiết lập ranh giới lành mạnh. Không phải tình bạn nào cũng nên giữ lại. Nếu bạn nhận thấy mình thường xuyên phải “giải thích thành công”, thu mình lại để tránh ghen tị từ người khác, hoặc bị đổ lỗi khi bạn họ cảm thấy bất an – đó là lúc cần xem xét lại. Ranh giới không phải là cắt đứt vì giận dữ, mà là hành động bảo vệ lòng tự trọng và định hướng phát triển cá nhân. Hãy chọn những mối quan hệ nơi cả hai cùng có không gian để lớn lên – thay vì bị giữ lại trong lòng ghen tị âm thầm.

Hội chứng Jeremy là lời nhắc rằng không phải ai cũng đi cùng bạn suốt hành trình. Và đôi khi, buông tay một tình bạn độc hại lại là hành động tử tế nhất dành cho cả hai.

MIA NGUYỄN

Trong các mối quan hệ xã hội, đặc biệt là giữa bạn bè, chúng ta thường tin rằng tình cảm chân thành sẽ là nguồn hỗ trợ lớn lao trên hành trình phát triển cá nhân. Tuy nhiên, có những trường hợp mà chính bạn thân – người tưởng như luôn đồng hành – lại trở thành nguồn ghen tị, khiến chúng ta cảm thấy có lỗi vì sự thành công của chính mình. Đây chính là hiện tượng được gọi là Hội chứng Jeremy, hay Friends Envious – một kiểu quan hệ độc hại, đặc biệt dễ xuất hiện trong bối cảnh công việc và cuộc sống trưởng thành.

Trong môi trường nghề nghiệp, khi một người bắt đầu “vượt lên” – có cơ hội thăng tiến, được công nhận, hoặc tự tin hơn – thì người bạn gắn bó trước đó có thể phản ứng bằng sự im lặng lạnh lùng, mỉa mai ngầm, hoặc thậm chí là cạnh tranh không lành mạnh. Những biểu hiện như không chúc mừng thành công, thay đổi thái độ, hay tung tin tiêu cực sau lưng là những dấu hiệu đáng cảnh báo. Nếu không nhận diện kịp thời, người thành công dễ rơi vào trạng thái “tự làm nhỏ mình lại”, kìm hãm bản thân để giữ gìn mối quan hệ – một cái giá rất đắt trong dài hạn.

Từ góc nhìn sang chấn, cả hai phía đều có thể mang những “vết thương chưa lành”. Người ghen tị thường mang trong mình cảm giác thiếu thốn sự công nhận từ nhỏ, hình thành niềm tin rằng chỉ một người trong nhóm được “lên tiếng”, còn mình mãi phải ở lại phía sau. Trong khi đó, người đang phát triển lại dễ mang cảm giác tội lỗi sống sót (survivor’s guilt) – một dạng sang chấn tinh vi khiến họ không dám sống hết mình vì sợ bị bỏ rơi.

Đây là lúc cần thiết lập ranh giới lành mạnh. Không phải tình bạn nào cũng nên giữ lại. Nếu bạn nhận thấy mình thường xuyên phải “giải thích thành công”, thu mình lại để tránh ghen tị từ người khác, hoặc bị đổ lỗi khi bạn họ cảm thấy bất an – đó là lúc cần xem xét lại. Ranh giới không phải là cắt đứt vì giận dữ, mà là hành động bảo vệ lòng tự trọng và định hướng phát triển cá nhân. Hãy chọn những mối quan hệ nơi cả hai cùng có không gian để lớn lên – thay vì bị giữ lại trong lòng ghen tị âm thầm.

Hội chứng Jeremy là lời nhắc rằng không phải ai cũng đi cùng bạn suốt hành trình. Và đôi khi, buông tay một tình bạn độc hại lại là hành động tử tế nhất dành cho cả hai.

MIA NGUYỄN

NGOẠI TÌNH “MÃN TÍNH”

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm bốn dạng chính: ái kỷ (narcissistic), ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial) và kịch tính (histrionic). Điểm chung của nhóm này là sự kịch tính, hỗn loạn, bốc đồng và khó kiểm soát cảm xúc, khiến các mối quan hệ...

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

TÌNH YÊU “HỖN LOẠN, KỊCH TÍNH”

Rối loạn nhân cách nhóm B là một nhóm trong phân loại lâm sàng, bao gồm nhân cách chống đối xã hội (antisocial), nhân cách ranh giới (borderline), nhân cách kịch tính (histrionic) và nhân cách ái kỷ (narcissistic). Điểm chung của nhóm này là các đặc tính hỗn loạn,...

NGƯỜI ÁI KỶ KHỔ ĐAU TRONG GIA ĐÌNH

Người ái kỷ khổ đau là một dạng đặc biệt của tính cách ái kỷ, nơi bản sắc cá nhân không được khẳng định qua quyền lực hay thành công, mà thông qua khổ đau, hy sinh và chịu đựng. Họ tự coi mình là nạn nhân của hoàn cảnh, của xã hội, của gia đình, và thậm chí của chính...

NGOẠI TÌNH “MÃN TÍNH”

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm bốn dạng chính: ái kỷ (narcissistic), ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial) và kịch tính (histrionic). Điểm chung của nhóm này là sự kịch tính, hỗn loạn, bốc đồng và khó kiểm soát cảm xúc, khiến các mối quan hệ...

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

TÌNH YÊU “HỖN LOẠN, KỊCH TÍNH”

Rối loạn nhân cách nhóm B là một nhóm trong phân loại lâm sàng, bao gồm nhân cách chống đối xã hội (antisocial), nhân cách ranh giới (borderline), nhân cách kịch tính (histrionic) và nhân cách ái kỷ (narcissistic). Điểm chung của nhóm này là các đặc tính hỗn loạn,...

NGƯỜI ÁI KỶ KHỔ ĐAU TRONG GIA ĐÌNH

Người ái kỷ khổ đau là một dạng đặc biệt của tính cách ái kỷ, nơi bản sắc cá nhân không được khẳng định qua quyền lực hay thành công, mà thông qua khổ đau, hy sinh và chịu đựng. Họ tự coi mình là nạn nhân của hoàn cảnh, của xã hội, của gia đình, và thậm chí của chính...

CUỘC HÔN NHÂN ĐỊNH MỆNH

Một trong những dạng quan hệ phức tạp và đầy nghịch lý là sự kết hợp giữa hai kiểu ái kỷ: ái kỷ quyền lực (grandiose narcissism) và ái kỷ khổ đau (negative narcissism). Người ái kỷ quyền lực bước vào hôn nhân với sự tự tin, khát khao được ngưỡng mộ, và nhu cầu kiểm...

CHA MẸ BORDERLINE VÀ DI SẢN SANG CHẤN GIA ĐÌNH

  Khi một đứa trẻ lớn lên cùng cha mẹ có rối loạn nhân cách ranh giới (borderline), ngôi nhà – lẽ ra phải là nơi an toàn – lại trở thành một chiến trường đầy biến động. Cha mẹ borderline thường trải qua những cơn hoảng loạn, sợ bị bỏ rơi, kèm theo sự thay đổi cảm...

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...