BẤP BÊNH CHỮ HIẾU CHỮ TÌNH

BẤP BÊNH CHỮ HIẾU CHỮ TÌNH

 

Trên chuyến phà đầy nắng gió qua con sông Tiền  về lại quê hương, bà của Ngân bảo “Trai lớn lấy vợ, gái lớn gả chồng”, con cũng nên “ tìm nơi có đức gửi thân” con nhé. Gió luồn qua khung cửa sổ mang theo tiếng gió rít ken két thổi qua lan can của thành phà. 

Trong lòng Ngân chợt nghĩ mình lấy ai yêu mình chớ có lấy gia đình người ấy đâu mà phải “xem tông, chọn giống” làm gì! Rồi cô cười bảo chắc chắn con sẽ lấy một người đàn ông phù hợp với mình nên bà yên tâm.

Quan niệm hôn nhân phải “môn đăng hộ đối” có còn phù hợp?

Tuổi 22 Ngân chẳng hiểu hết ý của bà, cô lựa chọn một tình yêu lý tưởng để sánh đôi, sải bước và chấp nhận sống chết bảo vệ tình yêu của đời mình mặc cho giông bão và người đời cho rằng không phù hợp.

Ngân gặp Hùng trong một lần đi tham gia hội nghị trên tỉnh. Tuy nhiên, lúc đó cô lại đang yêu xa một anh bạn học cùng Đại học. Gia đình người yêu cũ khá giả, hạnh phúc, cha mẹ thương con và thương cả cô con dâu tương lai vậy mà chính cái cảm giác xa mặt cách lòng, chính những nỗi cô đơn mới lớn đã làm Ngân quyết định chấm dứt tình yêu để đến với Hùng như một định mệnh.

Hùng lớn lên ở miền Tây, gia đình nghèo đến nổi nhà không có một vật dụng gì đáng giá. Từ nhỏ, Hùng được gửi đi học ở nhà người cô, sau đó anh thi đậu trung cấp của tỉnh. Việc làm bấp bênh nhưng được cái anh chịu khó và thích kinh doanh nên cuộc sống cũng tạm ổn định. Làm bao nhiêu tiền anh điều gửi về cho cha mẹ và cô em gái bằng tuổi Ngân nhưng không chịu đi làm, chỉ thích ở nhà và trông chờ ai đó phù hợp đến cưới.

Ngân yêu Hùng bởi cái tính vượt khó và vẻ ngoài phong trần. Nhưng cũng chính cuộc sống khó khăn đã dạy anh cách đạp lên người khác để sống, để kinh doanh, kiếm tiền lo cho cha mẹ. Tình yêu của anh dành cho Ngân chỉ là phụ, bởi cơm áo gạo tiền và nỗi lo gia đình luôn là điều anh canh cánh bên lòng ngay cả khi hai người lấy nhau.

Gia đình Ngân thoạt đầu không đồng ý không chỉ bởi cái nghèo mà còn bởi mọi người nhận ra Hùng và gia đình không thực sự yêu Ngân nhưng cũng vì “ Một ngày nên nghĩa chuyến đò nên quen”  mà hai ông bà đành chấp thuận.

Ái tình có sức mạnh lớn đến vô cùng, từ một cô gái có học thức, xinh đẹp, giỏi giang trong một gia đình khá giả, Ngân quyết định dọn về sống cùng Hùng trong khu nhà trọ cũ kỹ.

Bởi Ngân luôn tin rằng tình yêu đích thực là khi cả hai yêu nhau và muốn ở bên nhau là đủ. Cô không mũi lòng trước những câu nói xa gần của bạn bè cùng trang lứa vì trong sâu thẳm cô hiểu rằng có tình nào mà bình yên không sóng gió. 

Hùng vẫn yêu thương Ngân như ngày đầu mới quen, chỉ duy nhất một điều là anh muốn giữ tiền lương hàng tháng của cả hai, phân nửa được anh gửi về cho gia đình ở huyện. 

Do ở quê không có việc gì làm nên cha mẹ và em gái thay phiên nhau lên ở với anh chị. Ngân lúc đầu thông cảm nhưng sau khi cô có thai, cô cần sự yên tĩnh để nghỉ ngơi thì bị chồng và gia đình từ chối. Anh bảo đã là dâu con trong gia đình thì phải yêu quý cha mẹ anh dù họ có phiền phức thế nào. Từ đó, bên chồng xem Ngân như cái gai trong mắt và không còn tôn trọng cô như trước.

Vậy mới thấy, thời nay một số bạn trẻ chỉ mới gặp nhau ở một đoạn đường đời rất ngắn đến nổi chưa hẳn đã hiểu gì về nhau nhưng đã vội đính ước, tính chuyện vuông tròn có nhau. Tình yêu thời hiện đại quan trọng nhất là tình yêu nên việc “tìm tông, chọn giống” điều trở nên quá đỗi lỗi thời và lạc hậu.

“Tìm tông” không có nghĩa là chúng ta “tránh cành cong”, tìm chốn giàu sang để lấy, mà chủ yếu là tìm người phù hợp về gia cảnh, đức độ, cách giáo dục, lối đối nhân xử thế để khi lấy nhau sự tương thích sẽ giúp các bạn dễ dàng vượt qua được những bể dâu của cuộc đời.

Mẹ chồng – Nàng dâu, do đâu mối lương duyên bất hòa

Trước khi Hồng Thy kết hôn với Nghĩa thì có nhiều bạn nhắc khéo về mẹ chồng cô là người cực kỳ thương con trai, nhưng với Thy thì mẹ nào mà chẳng thương con nên cô cũng không mấy bận tâm. Cho đến khi về sống chung một nhà, Hồng Thy mới biết mẹ chồng có tác động lớn thế nào tới hôn nhân của mình. 

Hai người đi tuần trăng mật cũng có mẹ chồng đi theo, Nghĩa mua một cái áo hay một sợi dây chuyền tặng Hồng Thy cũng bị nhắc nhở và làm bà không vui. Mọi quyết định trong gia đình phải thông qua ý bà, và Nghĩa chưa bao giờ đứng về phía vợ.

Rồi Nghĩa nhận ra, tự dưng cuộc sống của anh lại phải đứng giữa cuộc chiến không khói súng của hai người đàn bà. Một bên tình, một bên hiếu chẳng biết làm thế nào cho an nên Nghĩa đành chọn cách im lặng lánh mặt để hai người đàn bà ở lại cắn đắng với nhau cho đến sức tàn lực kiệt.

Phải chăng chính sự tổn thương trong hôn nhân khiến bà luôn phải dựa dẫm vào con trai. Tình yêu của một người đàn bà 60 chưa bao giờ là dành cho hôn nhân, cho người chồng luôn đi sớm về khuya. Đi qua thanh xuân với nỗi cô đơn quặn gánh cho đến khi về già bà vẫn đau đáu một nỗi niềm là cố sống vì con – đứa con trai vàng bạc “bé bỏng” nay đã lớn của bà.

Những bà mẹ chồng trói đời mình vào nỗi bất an.

Phụ nữ một khi không có cảm giác an toàn trong hôn nhân, không cảm thấy mình được quan tâm, bảo vệ thì họ sẽ nảy sinh ý muốn khống chế, trói buộc người chồng. Người đàn ông thì không đời nào chấp nhận vì anh ta đã không còn là một đứa trẻ.

Người chồng có thể chấp nhận sự ngược đãi, hay ra yêu sách, mệnh lệnh của mẹ như một sự hiển nhiên nhưng sẽ không bao giờ chấp nhận vợ mình làm vậy nên họ sẽ kiếm đủ mọi lý do để tránh né vợ.

Để trấn an, phụ nữ sẽ dồn sự khống chế đó vào đứa trẻ, đặc biệt là với đứa con trai. Người vừa đóng vai con, vừa phải thay vị trí của người cha để bù đắp cho sự trống vắng tình cảm của người mẹ. Để từng ngày, người đàn bà ấy còn thấy mình có chút giá trị mà tồn tại lay lắt trong cuộc hôn nhân tẻ nhạt của chính mình.

Đó cũng là lý do phụ nữ muốn ở bên con trai như hình với bóng. Lý trí bảo rằng con trai sẽ phải lấy vợ, sinh con và có gia đình riêng nhưng tình cảm thì họ khó mà chấp nhận việc một người phụ nữ khác thay thế vị trí “độc tôn” của mình nên mới diễn ra cuộc chiến giữa mẹ chồng nàng dâu tồn tại dai dẳng ở nhiều xã hội phụ hệ nơi sự bất công và mất mát thường nghiêng về phía đàn bà.

Chính sự thiếu vắng bóng dáng người đàn ông trong gia đình; khi những đứa con lớn lên có đầy đủ cả cha và mẹ nhưng một trong hai không có sự gắn kết yêu thương nhau; hay những đứa trẻ phải chứng kiến sự đổ vỡ của cha mẹ… Tất cả sẽ là một mệnh đề nhân quả vận vào đời của đứa trẻ khi trưởng thành, ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến quan niệm, cái nhìn, cách lựa chọn, đối đãi với hôn nhân của mỗi người sau này.

Làm thế nào để hóa giải bi kịch “luân hồi” này?

Để không bị những “định mệnh” hay cái chúng ta gọi là “số phận” ảnh hưởng đến hạnh phúc cá nhân, bản thân mỗi người con phải sống thật tốt cuộc đời của chính mình, biết cách phụng dưỡng tôn trọng cha mẹ nhưng đừng giao cuộc đời mình cho cha mẹ.

Hoặc giả khi ta chọn tình yêu cũng cần cân nhắc đến những khía cạnh khách quan khác trong cuộc sống.  Bởi hấp dẫn nhau một ngày, một tháng không giống với việc “chung lưng đấu cật” với nhau cả đời. Chính vì thế, quan sát hoàn cảnh gia đình của người mình lựa chọn làm vợ, làm chồng xem có phù hợp hay không là điều rất cần thiết, đừng để đến khi lấy nhau về mới vỡ lẽ, rồi nuối tiếc, hối hận, đổ lỗi, tự trách mình..thì đã muộn.

Là đàn ông hay phụ nữ, bạn phải độc lập về kinh tế, không nên sống ỷ lại, tinh thần phải mạnh mẽ để có thể thuyết phục được cha mẹ khiến họ hiểu và tôn trọng cuộc sống của con cái.

Là con dâu bạn cũng không nên vội chiến đấu tới cùng với đấng sinh thành của chồng vì không khác gì bạn quay lưng bỏ mặc anh ấy một mình. Đừng bắt người mình yêu lựa chọn “giữa hiếu và tình” bởi nghiêng bên nào cũng toàn là khoảng cách chênh vênh. Hãy hiểu cho những gì mẹ chồng đã trải qua, cần lắm là sự yêu thương, niềm tin, sự bao dung, vị tha để có thể hàn gắn lại những vết thương lòng đã cũ hằn sâu trong tiềm thức.

Là cha mẹ nếu có con trai, bạn hãy dạy chúng sự tử tế; nếu có con gái, bạn hãy dạy chúng sự mạnh mẽ để bản thân không chìm đắm vào đầm lầy của yêu thương mù quáng. Ngoài ra, trong quá trình trưởng thành hãy để các con phát triển một cách độc lập với nhu cầu của cha mẹ. Và dù trong hoàn cảnh hôn nhân thế nào, thì chính tình yêu và sự tôn trọng của cha mẹ dành cho nhau sẽ là món quà ý nghĩa nhất mà bạn có thể dành tặng cho con mình mãi về sau này.

MIA NGUYỄN

Trên chuyến phà đầy nắng gió qua con sông Tiền  về lại quê hương, bà của Ngân bảo “Trai lớn lấy vợ, gái lớn gả chồng”, con cũng nên “ tìm nơi có đức gửi thân” con nhé. Gió luồn qua khung cửa sổ mang theo tiếng gió rít ken két thổi qua lan can của thành phà. 

Trong lòng Ngân chợt nghĩ mình lấy ai yêu mình chớ có lấy gia đình người ấy đâu mà phải “xem tông, chọn giống” làm gì! Rồi cô cười bảo chắc chắn con sẽ lấy một người đàn ông phù hợp với mình nên bà yên tâm.

Quan niệm hôn nhân phải “môn đăng hộ đối” có còn phù hợp?

Tuổi 22 Ngân chẳng hiểu hết ý của bà, cô lựa chọn một tình yêu lý tưởng để sánh đôi, sải bước và chấp nhận sống chết bảo vệ tình yêu của đời mình mặc cho giông bão và người đời cho rằng không phù hợp.

Ngân gặp Hùng trong một lần đi tham gia hội nghị trên tỉnh. Tuy nhiên, lúc đó cô lại đang yêu xa một anh bạn học cùng Đại học. Gia đình người yêu cũ khá giả, hạnh phúc, cha mẹ thương con và thương cả cô con dâu tương lai vậy mà chính cái cảm giác xa mặt cách lòng, chính những nỗi cô đơn mới lớn đã làm Ngân quyết định chấm dứt tình yêu để đến với Hùng như một định mệnh.

Hùng lớn lên ở miền Tây, gia đình nghèo đến nổi nhà không có một vật dụng gì đáng giá. Từ nhỏ, Hùng được gửi đi học ở nhà người cô, sau đó anh thi đậu trung cấp của tỉnh. Việc làm bấp bênh nhưng được cái anh chịu khó và thích kinh doanh nên cuộc sống cũng tạm ổn định. Làm bao nhiêu tiền anh điều gửi về cho cha mẹ và cô em gái bằng tuổi Ngân nhưng không chịu đi làm, chỉ thích ở nhà và trông chờ ai đó phù hợp đến cưới.

Ngân yêu Hùng bởi cái tính vượt khó và vẻ ngoài phong trần. Nhưng cũng chính cuộc sống khó khăn đã dạy anh cách đạp lên người khác để sống, để kinh doanh, kiếm tiền lo cho cha mẹ. Tình yêu của anh dành cho Ngân chỉ là phụ, bởi cơm áo gạo tiền và nỗi lo gia đình luôn là điều anh canh cánh bên lòng ngay cả khi hai người lấy nhau.

Gia đình Ngân thoạt đầu không đồng ý không chỉ bởi cái nghèo mà còn bởi mọi người nhận ra Hùng và gia đình không thực sự yêu Ngân nhưng cũng vì “ Một ngày nên nghĩa chuyến đò nên quen”  mà hai ông bà đành chấp thuận.

Ái tình có sức mạnh lớn đến vô cùng, từ một cô gái có học thức, xinh đẹp, giỏi giang trong một gia đình khá giả, Ngân quyết định dọn về sống cùng Hùng trong khu nhà trọ cũ kỹ.

Bởi Ngân luôn tin rằng tình yêu đích thực là khi cả hai yêu nhau và muốn ở bên nhau là đủ. Cô không mũi lòng trước những câu nói xa gần của bạn bè cùng trang lứa vì trong sâu thẳm cô hiểu rằng có tình nào mà bình yên không sóng gió. 

Hùng vẫn yêu thương Ngân như ngày đầu mới quen, chỉ duy nhất một điều là anh muốn giữ tiền lương hàng tháng của cả hai, phân nửa được anh gửi về cho gia đình ở huyện. 

Do ở quê không có việc gì làm nên cha mẹ và em gái thay phiên nhau lên ở với anh chị. Ngân lúc đầu thông cảm nhưng sau khi cô có thai, cô cần sự yên tĩnh để nghỉ ngơi thì bị chồng và gia đình từ chối. Anh bảo đã là dâu con trong gia đình thì phải yêu quý cha mẹ anh dù họ có phiền phức thế nào. Từ đó, bên chồng xem Ngân như cái gai trong mắt và không còn tôn trọng cô như trước.

Vậy mới thấy, thời nay một số bạn trẻ chỉ mới gặp nhau ở một đoạn đường đời rất ngắn đến nổi chưa hẳn đã hiểu gì về nhau nhưng đã vội đính ước, tính chuyện vuông tròn có nhau. Tình yêu thời hiện đại quan trọng nhất là tình yêu nên việc “tìm tông, chọn giống” điều trở nên quá đỗi lỗi thời và lạc hậu.

“Tìm tông” không có nghĩa là chúng ta “tránh cành cong”, tìm chốn giàu sang để lấy, mà chủ yếu là tìm người phù hợp về gia cảnh, đức độ, cách giáo dục, lối đối nhân xử thế để khi lấy nhau sự tương thích sẽ giúp các bạn dễ dàng vượt qua được những bể dâu của cuộc đời.

Mẹ chồng – Nàng dâu, do đâu mối lương duyên bất hòa

Trước khi Hồng Thy kết hôn với Nghĩa thì có nhiều bạn nhắc khéo về mẹ chồng cô là người cực kỳ thương con trai, nhưng với Thy thì mẹ nào mà chẳng thương con nên cô cũng không mấy bận tâm. Cho đến khi về sống chung một nhà, Hồng Thy mới biết mẹ chồng có tác động lớn thế nào tới hôn nhân của mình. 

Hai người đi tuần trăng mật cũng có mẹ chồng đi theo, Nghĩa mua một cái áo hay một sợi dây chuyền tặng Hồng Thy cũng bị nhắc nhở và làm bà không vui. Mọi quyết định trong gia đình phải thông qua ý bà, và Nghĩa chưa bao giờ đứng về phía vợ.

Rồi Nghĩa nhận ra, tự dưng cuộc sống của anh lại phải đứng giữa cuộc chiến không khói súng của hai người đàn bà. Một bên tình, một bên hiếu chẳng biết làm thế nào cho an nên Nghĩa đành chọn cách im lặng lánh mặt để hai người đàn bà ở lại cắn đắng với nhau cho đến sức tàn lực kiệt.

Phải chăng chính sự tổn thương trong hôn nhân khiến bà luôn phải dựa dẫm vào con trai. Tình yêu của một người đàn bà 60 chưa bao giờ là dành cho hôn nhân, cho người chồng luôn đi sớm về khuya. Đi qua thanh xuân với nỗi cô đơn quặn gánh cho đến khi về già bà vẫn đau đáu một nỗi niềm là cố sống vì con – đứa con trai vàng bạc “bé bỏng” nay đã lớn của bà.

Những bà mẹ chồng trói đời mình vào nỗi bất an.

Phụ nữ một khi không có cảm giác an toàn trong hôn nhân, không cảm thấy mình được quan tâm, bảo vệ thì họ sẽ nảy sinh ý muốn khống chế, trói buộc người chồng. Người đàn ông thì không đời nào chấp nhận vì anh ta đã không còn là một đứa trẻ.

Người chồng có thể chấp nhận sự ngược đãi, hay ra yêu sách, mệnh lệnh của mẹ như một sự hiển nhiên nhưng sẽ không bao giờ chấp nhận vợ mình làm vậy nên họ sẽ kiếm đủ mọi lý do để tránh né vợ.

Để trấn an, phụ nữ sẽ dồn sự khống chế đó vào đứa trẻ, đặc biệt là với đứa con trai. Người vừa đóng vai con, vừa phải thay vị trí của người cha để bù đắp cho sự trống vắng tình cảm của người mẹ. Để từng ngày, người đàn bà ấy còn thấy mình có chút giá trị mà tồn tại lay lắt trong cuộc hôn nhân tẻ nhạt của chính mình.

Đó cũng là lý do phụ nữ muốn ở bên con trai như hình với bóng. Lý trí bảo rằng con trai sẽ phải lấy vợ, sinh con và có gia đình riêng nhưng tình cảm thì họ khó mà chấp nhận việc một người phụ nữ khác thay thế vị trí “độc tôn” của mình nên mới diễn ra cuộc chiến giữa mẹ chồng nàng dâu tồn tại dai dẳng ở nhiều xã hội phụ hệ nơi sự bất công và mất mát thường nghiêng về phía đàn bà.

Chính sự thiếu vắng bóng dáng người đàn ông trong gia đình; khi những đứa con lớn lên có đầy đủ cả cha và mẹ nhưng một trong hai không có sự gắn kết yêu thương nhau; hay những đứa trẻ phải chứng kiến sự đổ vỡ của cha mẹ… Tất cả sẽ là một mệnh đề nhân quả vận vào đời của đứa trẻ khi trưởng thành, ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến quan niệm, cái nhìn, cách lựa chọn, đối đãi với hôn nhân của mỗi người sau này.

Làm thế nào để hóa giải bi kịch “luân hồi” này?

Để không bị những “định mệnh” hay cái chúng ta gọi là “số phận” ảnh hưởng đến hạnh phúc cá nhân, bản thân mỗi người con phải sống thật tốt cuộc đời của chính mình, biết cách phụng dưỡng tôn trọng cha mẹ nhưng đừng giao cuộc đời mình cho cha mẹ.

Hoặc giả khi ta chọn tình yêu cũng cần cân nhắc đến những khía cạnh khách quan khác trong cuộc sống.  Bởi hấp dẫn nhau một ngày, một tháng không giống với việc “chung lưng đấu cật” với nhau cả đời. Chính vì thế, quan sát hoàn cảnh gia đình của người mình lựa chọn làm vợ, làm chồng xem có phù hợp hay không là điều rất cần thiết, đừng để đến khi lấy nhau về mới vỡ lẽ, rồi nuối tiếc, hối hận, đổ lỗi, tự trách mình..thì đã muộn.

Là đàn ông hay phụ nữ, bạn phải độc lập về kinh tế, không nên sống ỷ lại, tinh thần phải mạnh mẽ để có thể thuyết phục được cha mẹ khiến họ hiểu và tôn trọng cuộc sống của con cái.

Là con dâu bạn cũng không nên vội chiến đấu tới cùng với đấng sinh thành của chồng vì không khác gì bạn quay lưng bỏ mặc anh ấy một mình. Đừng bắt người mình yêu lựa chọn “giữa hiếu và tình” bởi nghiêng bên nào cũng toàn là khoảng cách chênh vênh. Hãy hiểu cho những gì mẹ chồng đã trải qua, cần lắm là sự yêu thương, niềm tin, sự bao dung, vị tha để có thể hàn gắn lại những vết thương lòng đã cũ hằn sâu trong tiềm thức.

Là cha mẹ nếu có con trai, bạn hãy dạy chúng sự tử tế; nếu có con gái, bạn hãy dạy chúng sự mạnh mẽ để bản thân không chìm đắm vào đầm lầy của yêu thương mù quáng. Ngoài ra, trong quá trình trưởng thành hãy để các con phát triển một cách độc lập với nhu cầu của cha mẹ. Và dù trong hoàn cảnh hôn nhân thế nào, thì chính tình yêu và sự tôn trọng của cha mẹ dành cho nhau sẽ là món quà ý nghĩa nhất mà bạn có thể dành tặng cho con mình mãi về sau này.

MIA NGUYỄN

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

HÃY RỜI ĐI KHỎI CHA MẸ ĐỘC HẠI

  Trong văn hóa Việt Nam, cha mẹ luôn được coi là gốc rễ, là nơi con cái phải kính trọng và chăm sóc trọn đời. Tuy nhiên, không phải mọi cha mẹ đều mang đến sự an toàn và tình yêu lành mạnh. Với những cha mẹ độc hại, đặc biệt khi có đặc điểm của rối loạn nhân...

RỜI KHỎI MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI KHI QUÁ MUỘN

  Trong các mối quan hệ tình cảm, tình yêu và lòng trung thành thường khiến chúng ta tin rằng sự kiên nhẫn có thể thay đổi người kia. Tuy nhiên, khi sống cùng người mắc rối loạn nhân cách nhóm B như ái kỷ, ranh giới, chống đối xã hội hay kịch tính, sự kiên nhẫn...

NGOẠI TÌNH “MÃN TÍNH”

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm bốn dạng chính: ái kỷ (narcissistic), ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial) và kịch tính (histrionic). Điểm chung của nhóm này là sự kịch tính, hỗn loạn, bốc đồng và khó kiểm soát cảm xúc, khiến các mối quan hệ...

MỐI NGUY HIỂM KHI SỬ DỤNG MÀN HÌNH VỚI TRẺ EM

  Trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi, não bộ của trẻ phát triển nhanh nhất và nhạy cảm nhất trong suốt cuộc đời. Đây là thời kỳ hình thành hàng tỷ kết nối thần kinh mới, được nuôi dưỡng qua những trải nghiệm thực tế như nghe giọng nói của cha mẹ, vận động, tiếp xúc...

“NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

  Trong kỷ nguyên công nghệ, mạng xã hội, trò chơi điện tử và các ứng dụng giải trí như TikTok đã trở thành một phần quen thuộc của đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, khi việc sử dụng không còn nằm trong tầm kiểm soát, trẻ em và thanh thiếu niên rất dễ rơi vào trạng...

“NGHIỆN” MÀN HÌNH

  Trong thời đại công nghệ số, thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập, làm việc và giải trí. Tuy nhiên, khi việc sử dụng mất kiểm soát, lấn át các hoạt động cần thiết khác và gây suy...

ĐẰNG SAU SỰ TỨC GIẬN

Cơn tức giận thường được nhìn thấy như một phản ứng bùng nổ, mạnh mẽ và đôi khi gây tổn hại trong các mối quan hệ. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ hơn, tức giận không phải lúc nào cũng là “vấn đề gốc”. Đằng sau nó là những hoạt động phức tạp của hệ thần kinh, những ký ức...

TRẦM CẢM – CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

  Trầm cảm từ lâu được xem là một trong những rối loạn tâm thần phổ biến và gây nhiều hệ lụy nhất. Khi nhắc đến trầm cảm, phần lớn mọi người nghĩ ngay đến bệnh lý cần được điều trị. Điều này không sai, nhưng nếu chỉ nhìn nhận ở một chiều, ta sẽ bỏ qua khía cạnh...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

CHIẾC MẶT NẠ HOÀN HẢO

  Có những đứa trẻ từ rất sớm đã học cách khoác lên mình “chiếc mặt nạ hoàn hảo”. Các em nỗ lực đạt điểm cao, giành thành tích, cư xử gương mẫu và không để lộ chút yếu đuối nào. Đối với các em, sự hoàn hảo giống như một đặc quyền: nó giúp che giấu những mong manh...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...