KHI CON GÁI LỚN LÊN THIẾU VẮNG CHA

KHI CON GÁI LỚN LÊN THIẾU VẮNG CHA

 

Đối với nhiều cô gái, hình ảnh người cha là hình mẫu đầu tiên về sự an toàn, nâng đỡ và giới hạn. Khi sự hiện diện ấy bị thiếu vắng – do cha bỏ đi, nghiện ngập, thờ ơ, hoặc chết sớm – đứa trẻ không chỉ mất đi một người thân mà còn mất đi điểm tựa đầu tiên để hình thành cảm giác an toàn trong thế giới này.

Trong vô thức, nhiều cô gái lớn lên với niềm tin rằng “mình phải tự mạnh mẽ, tự gánh vác, không ai đến cứu mình cả.” Họ học cách độc lập, kiên cường, đôi khi đến mức không còn cảm nhận được nhu cầu được yêu thương, được yếu đuối, được nương tựa.

Thế nhưng sâu bên dưới lớp vỏ tự lập ấy, vẫn có một phần nội tâm khao khát được che chở, được “đỡ lấy” – điều mà họ chưa từng có. Chính vì thế, họ dễ bị hấp dẫn bởi những người đàn ông lớn tuổi, có vẻ chín chắn, điềm tĩnh – những người mang lại cảm giác như hình bóng người cha mà họ từng thiếu. Trong những giây phút được người ấy chăm sóc, họ thấy mình được sống lại tuổi thơ chưa từng được sống: được cưng chiều, được gọi là “bé con”, được thấy ai đó chủ động dẫn đường thay vì phải tự mình gồng gánh.

Tuy nhiên, sự hấp dẫn xuất phát từ vết thương chưa lành thường đi kèm với những cái bẫy cảm xúc. Nhiều cô gái rơi vào mối quan hệ mà ban đầu tưởng như là chỗ dựa, nhưng sau đó lại bị lợi dụng về cảm xúc, tình dục, tài chính, hoặc rơi vào vai “người mẹ” chăm sóc một người đàn ông kém cỏi, yếu đuối hơn mình. Dù lý trí nhận ra mối quan hệ này độc hại hoặc mất cân bằng, họ vẫn khó dứt ra. Bởi điều họ theo đuổi không hẳn là người đàn ông cụ thể, mà là một cảm giác trọn vẹn chưa từng có với hình ảnh “người cha lý tưởng” bên trong tâm hồn mình.

Trong trị liệu, điều quan trọng không phải là dập tắt mong muốn được che chở, mà là giúp thân chủ phân biệt giữa khao khát hợp lý và sự tái hiện tổn thương cũ. Khi người phụ nữ học được cách chăm sóc phần “đứa trẻ bên trong” của mình – thay vì giao nó cho người khác gánh – họ dần có thể bước ra khỏi vòng lặp hấp dẫn – tổn thương.

Từ đó, họ mới đủ tự do để chọn một mối quan hệ thực sự bình an, nơi cả hai cùng mạnh mẽ và cùng yếu mềm một cách an toàn.

MIA NGUYỄN

 

Đối với nhiều cô gái, hình ảnh người cha là hình mẫu đầu tiên về sự an toàn, nâng đỡ và giới hạn. Khi sự hiện diện ấy bị thiếu vắng – do cha bỏ đi, nghiện ngập, thờ ơ, hoặc chết sớm – đứa trẻ không chỉ mất đi một người thân mà còn mất đi điểm tựa đầu tiên để hình thành cảm giác an toàn trong thế giới này.

Trong vô thức, nhiều cô gái lớn lên với niềm tin rằng “mình phải tự mạnh mẽ, tự gánh vác, không ai đến cứu mình cả.” Họ học cách độc lập, kiên cường, đôi khi đến mức không còn cảm nhận được nhu cầu được yêu thương, được yếu đuối, được nương tựa.

Thế nhưng sâu bên dưới lớp vỏ tự lập ấy, vẫn có một phần nội tâm khao khát được che chở, được “đỡ lấy” – điều mà họ chưa từng có. Chính vì thế, họ dễ bị hấp dẫn bởi những người đàn ông lớn tuổi, có vẻ chín chắn, điềm tĩnh – những người mang lại cảm giác như hình bóng người cha mà họ từng thiếu. Trong những giây phút được người ấy chăm sóc, họ thấy mình được sống lại tuổi thơ chưa từng được sống: được cưng chiều, được gọi là “bé con”, được thấy ai đó chủ động dẫn đường thay vì phải tự mình gồng gánh.

Tuy nhiên, sự hấp dẫn xuất phát từ vết thương chưa lành thường đi kèm với những cái bẫy cảm xúc. Nhiều cô gái rơi vào mối quan hệ mà ban đầu tưởng như là chỗ dựa, nhưng sau đó lại bị lợi dụng về cảm xúc, tình dục, tài chính, hoặc rơi vào vai “người mẹ” chăm sóc một người đàn ông kém cỏi, yếu đuối hơn mình. Dù lý trí nhận ra mối quan hệ này độc hại hoặc mất cân bằng, họ vẫn khó dứt ra. Bởi điều họ theo đuổi không hẳn là người đàn ông cụ thể, mà là một cảm giác trọn vẹn chưa từng có với hình ảnh “người cha lý tưởng” bên trong tâm hồn mình.

Trong trị liệu, điều quan trọng không phải là dập tắt mong muốn được che chở, mà là giúp thân chủ phân biệt giữa khao khát hợp lý và sự tái hiện tổn thương cũ. Khi người phụ nữ học được cách chăm sóc phần “đứa trẻ bên trong” của mình – thay vì giao nó cho người khác gánh – họ dần có thể bước ra khỏi vòng lặp hấp dẫn – tổn thương.

Từ đó, họ mới đủ tự do để chọn một mối quan hệ thực sự bình an, nơi cả hai cùng mạnh mẽ và cùng yếu mềm một cách an toàn.

MIA NGUYỄN

CHIẾC MẶT NẠ HOÀN HẢO

  Có những đứa trẻ từ rất sớm đã học cách khoác lên mình “chiếc mặt nạ hoàn hảo”. Các em nỗ lực đạt điểm cao, giành thành tích, cư xử gương mẫu và không để lộ chút yếu đuối nào. Đối với các em, sự hoàn hảo giống như một đặc quyền: nó giúp che giấu những mong manh...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

CHIẾC MẶT NẠ HOÀN HẢO

  Có những đứa trẻ từ rất sớm đã học cách khoác lên mình “chiếc mặt nạ hoàn hảo”. Các em nỗ lực đạt điểm cao, giành thành tích, cư xử gương mẫu và không để lộ chút yếu đuối nào. Đối với các em, sự hoàn hảo giống như một đặc quyền: nó giúp che giấu những mong manh...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

HÃY RỜI ĐI KHỎI CHA MẸ ĐỘC HẠI

  Trong văn hóa Việt Nam, cha mẹ luôn được coi là gốc rễ, là nơi con cái phải kính trọng và chăm sóc trọn đời. Tuy nhiên, không phải mọi cha mẹ đều mang đến sự an toàn và tình yêu lành mạnh. Với những cha mẹ độc hại, đặc biệt khi có đặc điểm của rối loạn nhân...

RỜI KHỎI MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI KHI QUÁ MUỘN

  Trong các mối quan hệ tình cảm, tình yêu và lòng trung thành thường khiến chúng ta tin rằng sự kiên nhẫn có thể thay đổi người kia. Tuy nhiên, khi sống cùng người mắc rối loạn nhân cách nhóm B như ái kỷ, ranh giới, chống đối xã hội hay kịch tính, sự kiên nhẫn...