BẠO HÀNH TÂM LÝ TRONG TÌNH CẢM

BẠO HÀNH TÂM LÝ TRONG TÌNH CẢM

Sau đây là câu chuyện của N – cô bạn thân của tôi. Cô ấy đã hẹn hò gần hai năm với B – một chàng trai đạo mạo và thành đạt. Mọi người đều cảm thấy cô bạn tôi may mắn khi được một người ưu tú như vậy yêu thương điên cuồng mà không biết rằng, những ngày gắn bó với B. chính là quãng thời gian mà N. cảm thấy tồi tệ nhất. 

B. là một người cực kỳ hay ghen và có tính kiểm soát rất cao. Ngoài hắn ta, N. không được chuyện trò hay thân mật với bất cứ ai khác. Mọi chuyện đều phải làm theo ý muốn của B. Mỗi khi lên cơn ghen tuông hay cảm thấy không vừa ý, B. sẽ bóp cổ hoặc đánh đập N. Thậm chí còn có lần hắn dùng dao rạch chân N. và lấy kim châm vào tay N. vì cô ấy đi dự tiệc sinh nhật bạn thân mình mà không cho hắn ta biết.

Thế nhưng, bên cạnh những đớn đau về thể xác ấy, N. còn phải gánh chịu nỗi đau tinh thần lớn hơn nhiều. Cô bị chèn ép, chà đạp, xúc phạm bởi chính người mà mình yêu thương nhất. Ngày nào cũng vậy, cô thức dậy với gần mười tin nhắn từ người yêu. Sau đó, dù là thời điểm nào trong ngày, cô cũng phải “báo cáo” thật kỹ với hắn ta là mình đang ở đâu, đang làm gì, đang đi cùng ai, đi từ mấy giờ đến mấy giờ, trò chuyện những gì với nhau. Mạng xã hội của N. do B. toàn quyền quản lý và N. phải đăng hình ảnh với caption theo ý muốn của B. B. không cho phép N. nhắc đến bất cứ người nào khác và thậm chí còn nổi điên với đồng nghiệp của N. chỉ vì anh ấy giúp N. nhấn nút thang máy.

B. còn thường dùng những lời lẽ rất khó nghe để châm chọc và xúc phạm N. Hắn ta đối xử với N. tệ đến mức cô không muốn người thân và bạn bè của mình biết đến hắn ta. Thế nhưng, khi N. có ý định phản kháng, B. sẽ vô cùng tổn thương, không ngừng dọa nạt tự tử và cuối cùng, cô bạn tôi lại trở thành người phải cúi đầu nài nỉ xin lỗi.

Đối với nhiều người, tình yêu không phải là vị ngọt hay những buổi hẹn hò lãng mạn mà là chuỗi ngày sợ hãi, đớn đau dai dẳng, chẳng khác gì địa ngục trần gian. Lý do thường thấy nhất chính là vì họ cũng như N. – là nạn nhân của bạo hành về mặt tâm lý trong quan hệ tình cảm.

Bạo hành tâm lý trong quan hệ tình cảm ((Intimate partner violence) là hiện tượng một trong hai đối tác cố gắng kiểm soát đối phương một cách thái quá để có quyền lực trên người còn lại. Hiện tượng này có thể xảy ra ở bất kỳ mối quan hệ nào.

Tình yêu không phải cứ dằn xé, đau khổ, giày vò tâm can, hành hạ chính mình như trong những thước phim hay tiểu thuyết thì mới là tình yêu đích thực. Một mối quan hệ lành mạnh sẽ khiến bạn cảm thấy hạnh phúc, cải thiện bản thân theo chiều hướng tốt hơn. Người yêu bạn nên đem lại cho bạn cảm giác an toàn, được che chở, bảo vệ và tôn trọng chứ không phải sợ hãi, đau đớn dai dẳng. Tình yêu chân chính chính là khoảnh khắc hai bạn có thể dựa vào nhau để tìm kiếm sự bình yên, thấu hiểu và cảm thông. Nó sẽ khiến bạn yêu người ấy và càng thêm yêu chính mình, cùng nhau tận hưởng sự ngọt ngào, tự do và thoải mái.

Có nhiều định nghĩa khác nhau về tình yêu, nhưng làm tổn thương nhau chắc chắn không phải không phải là một định nghĩa tình yêu đích thực. Thứ “tình yêu” vặn vẹo kèm theo bạo hành tâm lý này càng kéo dài sẽ càng khiến bạn phải chịu nhiều thương tổn.

Người ta thường chỉ biết đến bạo hành thông qua những vết thương, bầm tím hay trầy xước. Bạo hành tâm lý khi yêu không như vậy, vì đây là một dạng bạo hành về tinh thần nên dấu hiệu cũng khó nhận biết hơn. Nhiều người thậm chí còn không biết mình đang bị bạo hành và cho rằng đó là biểu hiện của tình yêu “điên cuồng”, “bá đạo”. 

Nếu có những dấu hiệu này, chứng tỏ bạn cần xem xét nghiêm túc mối quan hệ của mình:

  • Người ấy luôn chỉ trích, hạ thấp giá trị của bạn, thậm chí là ở nơi công khai.
  • Người ấy luôn làm ngơ hoặc coi thường quan điểm và thành quả của bạn.
  • Người ấy luôn đổ lỗi cho bạn.
  • Người ấy kiểm soát bạn quá đà.
  • Người ấy bị ám ảnh chiếm hữu, bắt bạn phải từ bỏ mọi mối quan hệ cá nhân khác.
  • Người ấy liên tục kiểm tra bạn (tin nhắn, đang đi đâu, làm gì, với ai).
  • Bạn luôn sợ hãi và phải cẩn thận mọi lời nói và hành động trước mặt người ấy.
  • Bạn luôn tìm cách lẩn tránh một số đề tài vì lo người ấy sẽ nổi giận.
  • Bạn bị chai lì và lựa chọn buông xuôi cảm xúc.
  • Bạn cảm thấy mình đáng bị tổn thương và luôn tự trách bản thân.

Bạn xứng đáng để được hưởng sự tin tưởng và tôn trọng từ người yêu của mình. Bạn không phải là một món đồ mà người khác có thể toàn quyền sở hữu và giữ khư khư ở bên mình không buông. Bạn cũng không phải là một đối tượng “huấn luyện” nhằm áp vào một khuôn mẫu đúc sẵn theo ý muốn ai đó dưới danh nghĩa của tình yêu chân thành. Hãy mạnh dạn từ bỏ để có thể gặp được một người xứng đáng hơn, với một tình yêu lành mạnh và đáng trân trọng hơn.

CATHERINE

Sau đây là câu chuyện của N – cô bạn thân của tôi. Cô ấy đã hẹn hò gần hai năm với B – một chàng trai đạo mạo và thành đạt. Mọi người đều cảm thấy cô bạn tôi may mắn khi được một người ưu tú như vậy yêu thương điên cuồng mà không biết rằng, những ngày gắn bó với B. chính là quãng thời gian mà N. cảm thấy tồi tệ nhất. 

B. là một người cực kỳ hay ghen và có tính kiểm soát rất cao. Ngoài hắn ta, N. không được chuyện trò hay thân mật với bất cứ ai khác. Mọi chuyện đều phải làm theo ý muốn của B. Mỗi khi lên cơn ghen tuông hay cảm thấy không vừa ý, B. sẽ bóp cổ hoặc đánh đập N. Thậm chí còn có lần hắn dùng dao rạch chân N. và lấy kim châm vào tay N. vì cô ấy đi dự tiệc sinh nhật bạn thân mình mà không cho hắn ta biết.

Thế nhưng, bên cạnh những đớn đau về thể xác ấy, N. còn phải gánh chịu nỗi đau tinh thần lớn hơn nhiều. Cô bị chèn ép, chà đạp, xúc phạm bởi chính người mà mình yêu thương nhất. Ngày nào cũng vậy, cô thức dậy với gần mười tin nhắn từ người yêu. Sau đó, dù là thời điểm nào trong ngày, cô cũng phải “báo cáo” thật kỹ với hắn ta là mình đang ở đâu, đang làm gì, đang đi cùng ai, đi từ mấy giờ đến mấy giờ, trò chuyện những gì với nhau. Mạng xã hội của N. do B. toàn quyền quản lý và N. phải đăng hình ảnh với caption theo ý muốn của B. B. không cho phép N. nhắc đến bất cứ người nào khác và thậm chí còn nổi điên với đồng nghiệp của N. chỉ vì anh ấy giúp N. nhấn nút thang máy.

B. còn thường dùng những lời lẽ rất khó nghe để châm chọc và xúc phạm N. Hắn ta đối xử với N. tệ đến mức cô không muốn người thân và bạn bè của mình biết đến hắn ta. Thế nhưng, khi N. có ý định phản kháng, B. sẽ vô cùng tổn thương, không ngừng dọa nạt tự tử và cuối cùng, cô bạn tôi lại trở thành người phải cúi đầu nài nỉ xin lỗi.

Đối với nhiều người, tình yêu không phải là vị ngọt hay những buổi hẹn hò lãng mạn mà là chuỗi ngày sợ hãi, đớn đau dai dẳng, chẳng khác gì địa ngục trần gian. Lý do thường thấy nhất chính là vì họ cũng như N. – là nạn nhân của bạo hành về mặt tâm lý trong quan hệ tình cảm.

Bạo hành tâm lý trong quan hệ tình cảm ((Intimate partner violence) là hiện tượng một trong hai đối tác cố gắng kiểm soát đối phương một cách thái quá để có quyền lực trên người còn lại. Hiện tượng này có thể xảy ra ở bất kỳ mối quan hệ nào.

Tình yêu không phải cứ dằn xé, đau khổ, giày vò tâm can, hành hạ chính mình như trong những thước phim hay tiểu thuyết thì mới là tình yêu đích thực. Một mối quan hệ lành mạnh sẽ khiến bạn cảm thấy hạnh phúc, cải thiện bản thân theo chiều hướng tốt hơn. Người yêu bạn nên đem lại cho bạn cảm giác an toàn, được che chở, bảo vệ và tôn trọng chứ không phải sợ hãi, đau đớn dai dẳng. Tình yêu chân chính chính là khoảnh khắc hai bạn có thể dựa vào nhau để tìm kiếm sự bình yên, thấu hiểu và cảm thông. Nó sẽ khiến bạn yêu người ấy và càng thêm yêu chính mình, cùng nhau tận hưởng sự ngọt ngào, tự do và thoải mái.

Có nhiều định nghĩa khác nhau về tình yêu, nhưng làm tổn thương nhau chắc chắn không phải không phải là một định nghĩa tình yêu đích thực. Thứ “tình yêu” vặn vẹo kèm theo bạo hành tâm lý này càng kéo dài sẽ càng khiến bạn phải chịu nhiều thương tổn.

Người ta thường chỉ biết đến bạo hành thông qua những vết thương, bầm tím hay trầy xước. Bạo hành tâm lý khi yêu không như vậy, vì đây là một dạng bạo hành về tinh thần nên dấu hiệu cũng khó nhận biết hơn. Nhiều người thậm chí còn không biết mình đang bị bạo hành và cho rằng đó là biểu hiện của tình yêu “điên cuồng”, “bá đạo”. 

Nếu có những dấu hiệu này, chứng tỏ bạn cần xem xét nghiêm túc mối quan hệ của mình:

  • Người ấy luôn chỉ trích, hạ thấp giá trị của bạn, thậm chí là ở nơi công khai.
  • Người ấy luôn làm ngơ hoặc coi thường quan điểm và thành quả của bạn.
  • Người ấy luôn đổ lỗi cho bạn.
  • Người ấy kiểm soát bạn quá đà.
  • Người ấy bị ám ảnh chiếm hữu, bắt bạn phải từ bỏ mọi mối quan hệ cá nhân khác.
  • Người ấy liên tục kiểm tra bạn (tin nhắn, đang đi đâu, làm gì, với ai).
  • Bạn luôn sợ hãi và phải cẩn thận mọi lời nói và hành động trước mặt người ấy.
  • Bạn luôn tìm cách lẩn tránh một số đề tài vì lo người ấy sẽ nổi giận.
  • Bạn bị chai lì và lựa chọn buông xuôi cảm xúc.
  • Bạn cảm thấy mình đáng bị tổn thương và luôn tự trách bản thân.

Bạn xứng đáng để được hưởng sự tin tưởng và tôn trọng từ người yêu của mình. Bạn không phải là một món đồ mà người khác có thể toàn quyền sở hữu và giữ khư khư ở bên mình không buông. Bạn cũng không phải là một đối tượng “huấn luyện” nhằm áp vào một khuôn mẫu đúc sẵn theo ý muốn ai đó dưới danh nghĩa của tình yêu chân thành. Hãy mạnh dạn từ bỏ để có thể gặp được một người xứng đáng hơn, với một tình yêu lành mạnh và đáng trân trọng hơn.

CATHERINE

TRỊ LIỆU TÂM LÝ – MỘT TIẾN TRÌNH ĐAU ĐỚN, TRIỂN NỞ VÀ THĂNG HOA

Trị liệu tâm lý không phải là nơi để ai đó “dỗ dành” bạn vượt qua nỗi buồn, cũng không phải nơi đưa ra lời khuyên nhanh chóng để “suy nghĩ tích cực hơn”. Trị liệu là một tiến trình – dài hơi, nhiều lớp, và đôi khi vô cùng đau đớn. Đó là hành trình trở về đối diện với...

NGƯỜI ĐỒNG TÍNH NAM VÀ RỐI LOẠN CƯƠNG DƯƠNG TRONG GẮN BÓ

Với nhiều người đồng tính nam, rối loạn cương dương không đơn thuần là vấn đề thể chất, mà còn là tấm gương phản chiếu những tổn thương sâu kín về cảm xúc, sự xấu hổ và kiểu gắn bó không an toàn hình thành từ rất sớm. Lớn lên trong một xã hội nơi sự nam tính chuẩn mực...

VAI TRÒ TƯỞNG TƯỢNG, “OBJECTIFY” HOẶC PLAY TRONG TÌNH DỤC

Tình dục không chỉ là hành vi thể chất mà còn là trải nghiệm thần kinh – cảm xúc – tưởng tượng. Đôi khi, chính việc nghĩ đến tình dục, tưởng tượng về cơ thể người mình yêu trong một bối cảnh khiêu gợi, hay hóa thân vào những vai trò không thuộc “đời thật” lại khiến ta...

KÌM NÉN CẢM XÚC VÀ “BẤT LỰC” TRONG TÌNH DỤC

Nhiều người vẫn nghĩ tình dục chỉ liên quan đến cơ thể – rằng nếu có người yêu thương mình, nếu đủ hấp dẫn, đủ “kỹ thuật”, thì chắc chắn sẽ có ham muốn và khoái cảm. Thế nhưng, thực tế không đơn giản như vậy. Có những người rất yêu bạn đời của mình, rất muốn gần gũi,...

VÌ SAO PHỤ NỮ Ở LẠI VỚI NGƯỜI TỆ BẠC

Có nhiều người phụ nữ, dù ngoài xã hội thành công, giỏi giang, được người khác nể trọng, nhưng trong tình yêu lại trở nên nhỏ bé, nhún nhường, thậm chí cam chịu. Họ dành hết tâm sức chăm sóc cho người đàn ông chẳng xứng đáng – thờ ơ, ích kỷ, vô tâm, thậm chí có lúc...

NHỮNG ĐỨA TRẺ KHÔNG ĐƯỢC KHÓC

  Có những đứa trẻ lớn lên trong những ngôi nhà nơi tiếng khóc là điều cấm kỵ. Chúng không được phép thể hiện sự yếu đuối, không được “làm quá”, không được rơi lệ dù trong lòng đầy giông bão. Thay vì được ôm ấp khi đau buồn, chúng thường nghe những lời như “nín...

TRỊ LIỆU TÂM LÝ – MỘT TIẾN TRÌNH ĐAU ĐỚN, TRIỂN NỞ VÀ THĂNG HOA

Trị liệu tâm lý không phải là nơi để ai đó “dỗ dành” bạn vượt qua nỗi buồn, cũng không phải nơi đưa ra lời khuyên nhanh chóng để “suy nghĩ tích cực hơn”. Trị liệu là một tiến trình – dài hơi, nhiều lớp, và đôi khi vô cùng đau đớn. Đó là hành trình trở về đối diện với...

NGƯỜI ĐỒNG TÍNH NAM VÀ RỐI LOẠN CƯƠNG DƯƠNG TRONG GẮN BÓ

Với nhiều người đồng tính nam, rối loạn cương dương không đơn thuần là vấn đề thể chất, mà còn là tấm gương phản chiếu những tổn thương sâu kín về cảm xúc, sự xấu hổ và kiểu gắn bó không an toàn hình thành từ rất sớm. Lớn lên trong một xã hội nơi sự nam tính chuẩn mực...

VAI TRÒ TƯỞNG TƯỢNG, “OBJECTIFY” HOẶC PLAY TRONG TÌNH DỤC

Tình dục không chỉ là hành vi thể chất mà còn là trải nghiệm thần kinh – cảm xúc – tưởng tượng. Đôi khi, chính việc nghĩ đến tình dục, tưởng tượng về cơ thể người mình yêu trong một bối cảnh khiêu gợi, hay hóa thân vào những vai trò không thuộc “đời thật” lại khiến ta...

KÌM NÉN CẢM XÚC VÀ “BẤT LỰC” TRONG TÌNH DỤC

Nhiều người vẫn nghĩ tình dục chỉ liên quan đến cơ thể – rằng nếu có người yêu thương mình, nếu đủ hấp dẫn, đủ “kỹ thuật”, thì chắc chắn sẽ có ham muốn và khoái cảm. Thế nhưng, thực tế không đơn giản như vậy. Có những người rất yêu bạn đời của mình, rất muốn gần gũi,...

VÌ SAO PHỤ NỮ Ở LẠI VỚI NGƯỜI TỆ BẠC

Có nhiều người phụ nữ, dù ngoài xã hội thành công, giỏi giang, được người khác nể trọng, nhưng trong tình yêu lại trở nên nhỏ bé, nhún nhường, thậm chí cam chịu. Họ dành hết tâm sức chăm sóc cho người đàn ông chẳng xứng đáng – thờ ơ, ích kỷ, vô tâm, thậm chí có lúc...

NHỮNG ĐỨA TRẺ KHÔNG ĐƯỢC KHÓC

  Có những đứa trẻ lớn lên trong những ngôi nhà nơi tiếng khóc là điều cấm kỵ. Chúng không được phép thể hiện sự yếu đuối, không được “làm quá”, không được rơi lệ dù trong lòng đầy giông bão. Thay vì được ôm ấp khi đau buồn, chúng thường nghe những lời như “nín...

“ĐƠ” MÃN TÍNH

Khi im lặng không phải là bình yên, mà là tê liệt thần kinh Có những đứa trẻ dường như “ngoan ngoãn”, “ít phiền hà”, ngồi yên một mình hàng giờ liền, không đòi hỏi, không khóc, không phản kháng. Trong mắt người lớn, đó là một đứa trẻ “dễ nuôi”. Nhưng đằng sau sự lặng...

KHI CON GÁI KHÔNG ĐƯỢC ƯU TIÊN

  Trong nhiều gia đình, đặc biệt ở những nền văn hóa coi trọng nam giới, việc con trai được ưu tiên và con gái bị xem nhẹ không chỉ là một bất công xã hội mà còn là một trải nghiệm sang chấn sâu sắc, để lại dấu vết vô hình trong mối gắn bó, cảm nhận về cơ thể và...

CON GÁI KHÔNG QUAN TRỌNG BẰNG CON TRAI

Trong nhiều nền văn hóa, đặc biệt là các xã hội Á Đông truyền thống, việc sinh con trai thường được coi là một “thành tựu”, còn việc sinh con gái có thể bị xem là “kém giá trị”. Đối với một đứa bé gái, việc sinh ra đã là một nỗi thất vọng trong mắt cha mẹ không chỉ là...

LIỆU PHÁP EMDR- ĐIỀU TRỊ SANG CHẤN DO THIÊN TAI, NGHỊCH CẢNH

  Trong những năm gần đây, liệu pháp EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing – Tái xử lý và giải mẫn cảm qua chuyển động mắt) đã trở thành một trong những phương pháp điều trị sang chấn tâm lý được công nhận và ứng dụng rộng rãi. Phương pháp này được...