CÁNH HOA DẦU BAY

CÁNH HOA DẦU BAY

“Sau này em thích làm gì bé?”

“Dạ, đi làm kiếm tiền.”

“Có tiền để làm gì nè?”

“Dạ, để mua kẹo cho em con”.

Giữa những cánh hoa dầu bay của một ngày tháng 5, tôi đã ngồi gặm ổ bánh mì với một cậu bé bé vé số khoảng 5 tuổi ở Hồ con rùa. Và tôi sau đó tôi không còn gặp lại em nữa. Có lẽ em đã được ba mẹ đưa về quê hay chuyển đi mưu sinh ở quận khác.

Ước mơ nhỏ bé của em chắc cũng na ná những trẻ em bất hạnh từ nhỏ đã phải lang bạc mưu sinh hoặc phải và buộc trở thành công cụ mưu sinh của chính ba mẹ hoặc của bọn chăn dắt. 

Tôi nhìn bước chân em bé xíu xiu dưới cái nắng chói chang đầu hè. Tôi nhìn em vô tư nhặt đám hoa dầu rồi tung lên cao, trong ánh mắt trong veo ấy, những cánh hoa dầu rơi la đà trên nụ cười trẻ con. Tôi thấy lại chính mình trong tuổi thơ đó của em. Em lọt thỏm giữa những cây dầu to lớn giữa Sài Gòn nhưng có tán dầu nào che mát được mái đầu bé nhỏ ấy.

Chợt có tiếng gọi và rồi em tíu tít, chạy lon ton về phía người phụ nữ đang ngoắc tay ra hiệu. Người phụ nữ còn bồng theo một em bé còn ẵm ngửa, xấp vé số trên tay hãy còn dày. Tôi nhìn theo cho tới khi hai người đi khuất hẳn, lác đác những đóa hoa dầu rơi hữu ý theo cơn gió trở mùa tháng 5 trên đường Phạm Ngọc Thạch. 

Tôi bâng khuâng nhìn quanh quất, lặng lẽ nhìn hai cô chú công nhân vớt từng vạt lớn cánh hoa dầu chìm nổi trên mặt hồ và ngẫm nghĩ về cái gọi là “giấc mơ đổi đời”. 

Rất nhiều những sinh viên như chúng tôi ngày ấy cố học để thoát khỏi vùng đất mà mình sinh ra, lớn lên, thoát khỏi cái nghèo nàn, lạc hậu ở chốn quê nhà. Họ cố bám trụ lại ở một vùng đất trù phú hơn mảnh đất đầy thiên tai địch họa mà dòng họ cả đời trước đã đi qua. Những bạn bè tôi ở miệt thứ, ở Hà Tĩnh, ở Quảng Nam… đều ly hương vì cùng một hoàn cảnh tương tự nhau. Thậm chí, có trường còn khắc cả dòng chữ “Học tập là con đường duy nhất để thoát nghèo”. Cứ thế, chúng tôi lớn lên với giấc mơ là phải có được một công việc tốt, lương cao để đỡ đần gia đình. Và đại đa số đều dồn về các thành phố lớn nơi có nhiều cơ hội. Chắc có lẽ đó không phải là ước mơ, mà chỉ đơn thuần là con đường phải đi. Người Bắc Trung thì Nam tiến, người từ miền đông, Tây Nam bộ thì “lên thành phố”. Cứ thế lũ lượt mỗi năm có thêm cả 200,000 người được Sài Gòn giang tay bao bọc, biết bao lớp người già, trẻ, lớn, bé… đều tề tựu về mảnh đất này để “kiếm tiền”. Chúng tôi sở hữu một giấc mơ chung, một hướng địa lý để cất bước ra đi. 

Tôi nhớ về những người đầu tiên mà tôi gặp ở Sài Gòn, họ là những chú xe ôm cật lực chào mời hai mẹ con tôi khi vừa đặt chân đến bến xe miền Tây. Tôi nhớ những cái lắc đầu xua tay của bao lượt khách và những lượt mặc cả của các tài xế. Tôi nhớ cả chuyến xe buýt 14 của khi xưa cũ kĩ, duy chỉ một điều không bao giờ đổi, chính là lúc nào cũng chật ních người. Những người mang giấc mơ giống nhau, tập hợp ở bến xe miền Tây và rồi đổ đều trên muôn nẻo đường lớn, hẻm nhỏ của Sài Gòn. 

Tôi nhớ về những giấc mơ thuần khiết của thời lưu bút, tự bạch thuở cấp 2. Những đứa trẻ khi ấy nắn nót viết trên trang giấy trắng ao ước làm giáo viên, bác sĩ, kĩ sư, giảng viên… Và rồi cơn bão của cuộc đời, à không, bây giờ chỉ là những cơn sóng mới đúng, những cơn sóng ấy đã xô dạt giấc mơ trong tâm trí thuở bé thơ. Tôi cũng đã không trở thành giảng viên ở Sài Gòn như đã từng mơ ước. Tôi đã từng có cơ hội nhưng rồi lại bỏ qua, chỉ vì lúc ấy chợt nhận ra, tính cách của mình đã không còn phù hợp. Tôi cũng lao vào cuộc mưu sinh vì đủ thứ chi tiêu trong cuộc sống, bản thân, gia đình. 

Suy cho đến cùng, hóa ra giấc mơ của tôi cũng chẳng khác đứa trẻ kia về bản chất. Nhưng cuộc sống phải tiếp diễn nên phải chen chân vào những hối hả. Rồi vấp phải những ngày hoang mang, lang thang với vô vàn câu hỏi về dự định sắp tới, về mục đích đến cụ thể hơn, hữu ích hơn là những ngày nhàn hạ trong vành đai an toàn này. 

Tôi đứng dậy, phủi phủi vụn bánh mì xuống đất cho mấy con chim bồ câu háo ăn đang sà tới. Thêm một mùa hoa dầu nữa ở Sài Gòn, có lẽ tôi cần sống nhiệt tình hơn, năng lượng hơn bây giờ. Khi hiểu biết quá ít thì chỉ có thể dùng ánh mắt phiến diện để nhìn thấy những điều nhỏ nhặt, chán chường, tù túng của kiếp người ở Sài Gòn.

Đứa trẻ ấy, nụ cười trong trẻo của em dạy cho tôi biết một điều, khi bầu trời vẫn còn xanh, thì niềm vui vẫn lấp lánh trên đầu. Đổi một lăng kính khác để nhìn sâu hơn, mỗi người một cảnh đời, nhưng họ vẫn cần mẫn bước đi thì cớ gì, ta ở đây ca thán. Bởi điều đó không có ý nghĩa bằng việc thay đổi ước mơ của mình để có thể nâng đỡ thêm một ai đó kém may mắn hơn mình…

LẠC NHIÊN

“Sau này em thích làm gì bé?”

“Dạ, đi làm kiếm tiền.”

“Có tiền để làm gì nè?”

“Dạ, để mua kẹo cho em con”.

Giữa những cánh hoa dầu bay của một ngày tháng 5, tôi đã ngồi gặm ổ bánh mì với một cậu bé bé vé số khoảng 5 tuổi ở Hồ con rùa. Và tôi sau đó tôi không còn gặp lại em nữa. Có lẽ em đã được ba mẹ đưa về quê hay chuyển đi mưu sinh ở quận khác.

Ước mơ nhỏ bé của em chắc cũng na ná những trẻ em bất hạnh từ nhỏ đã phải lang bạc mưu sinh hoặc phải và buộc trở thành công cụ mưu sinh của chính ba mẹ hoặc của bọn chăn dắt. 

Tôi nhìn bước chân em bé xíu xiu dưới cái nắng chói chang đầu hè. Tôi nhìn em vô tư nhặt đám hoa dầu rồi tung lên cao, trong ánh mắt trong veo ấy, những cánh hoa dầu rơi la đà trên nụ cười trẻ con. Tôi thấy lại chính mình trong tuổi thơ đó của em. Em lọt thỏm giữa những cây dầu to lớn giữa Sài Gòn nhưng có tán dầu nào che mát được mái đầu bé nhỏ ấy.

Chợt có tiếng gọi và rồi em tíu tít, chạy lon ton về phía người phụ nữ đang ngoắc tay ra hiệu. Người phụ nữ còn bồng theo một em bé còn ẵm ngửa, xấp vé số trên tay hãy còn dày. Tôi nhìn theo cho tới khi hai người đi khuất hẳn, lác đác những đóa hoa dầu rơi hữu ý theo cơn gió trở mùa tháng 5 trên đường Phạm Ngọc Thạch. 

Tôi bâng khuâng nhìn quanh quất, lặng lẽ nhìn hai cô chú công nhân vớt từng vạt lớn cánh hoa dầu chìm nổi trên mặt hồ và ngẫm nghĩ về cái gọi là “giấc mơ đổi đời”. 

Rất nhiều những sinh viên như chúng tôi ngày ấy cố học để thoát khỏi vùng đất mà mình sinh ra, lớn lên, thoát khỏi cái nghèo nàn, lạc hậu ở chốn quê nhà. Họ cố bám trụ lại ở một vùng đất trù phú hơn mảnh đất đầy thiên tai địch họa mà dòng họ cả đời trước đã đi qua. Những bạn bè tôi ở miệt thứ, ở Hà Tĩnh, ở Quảng Nam… đều ly hương vì cùng một hoàn cảnh tương tự nhau. Thậm chí, có trường còn khắc cả dòng chữ “Học tập là con đường duy nhất để thoát nghèo”. Cứ thế, chúng tôi lớn lên với giấc mơ là phải có được một công việc tốt, lương cao để đỡ đần gia đình. Và đại đa số đều dồn về các thành phố lớn nơi có nhiều cơ hội. Chắc có lẽ đó không phải là ước mơ, mà chỉ đơn thuần là con đường phải đi. Người Bắc Trung thì Nam tiến, người từ miền đông, Tây Nam bộ thì “lên thành phố”. Cứ thế lũ lượt mỗi năm có thêm cả 200,000 người được Sài Gòn giang tay bao bọc, biết bao lớp người già, trẻ, lớn, bé… đều tề tựu về mảnh đất này để “kiếm tiền”. Chúng tôi sở hữu một giấc mơ chung, một hướng địa lý để cất bước ra đi. 

Tôi nhớ về những người đầu tiên mà tôi gặp ở Sài Gòn, họ là những chú xe ôm cật lực chào mời hai mẹ con tôi khi vừa đặt chân đến bến xe miền Tây. Tôi nhớ những cái lắc đầu xua tay của bao lượt khách và những lượt mặc cả của các tài xế. Tôi nhớ cả chuyến xe buýt 14 của khi xưa cũ kĩ, duy chỉ một điều không bao giờ đổi, chính là lúc nào cũng chật ních người. Những người mang giấc mơ giống nhau, tập hợp ở bến xe miền Tây và rồi đổ đều trên muôn nẻo đường lớn, hẻm nhỏ của Sài Gòn. 

Tôi nhớ về những giấc mơ thuần khiết của thời lưu bút, tự bạch thuở cấp 2. Những đứa trẻ khi ấy nắn nót viết trên trang giấy trắng ao ước làm giáo viên, bác sĩ, kĩ sư, giảng viên… Và rồi cơn bão của cuộc đời, à không, bây giờ chỉ là những cơn sóng mới đúng, những cơn sóng ấy đã xô dạt giấc mơ trong tâm trí thuở bé thơ. Tôi cũng đã không trở thành giảng viên ở Sài Gòn như đã từng mơ ước. Tôi đã từng có cơ hội nhưng rồi lại bỏ qua, chỉ vì lúc ấy chợt nhận ra, tính cách của mình đã không còn phù hợp. Tôi cũng lao vào cuộc mưu sinh vì đủ thứ chi tiêu trong cuộc sống, bản thân, gia đình. 

Suy cho đến cùng, hóa ra giấc mơ của tôi cũng chẳng khác đứa trẻ kia về bản chất. Nhưng cuộc sống phải tiếp diễn nên phải chen chân vào những hối hả. Rồi vấp phải những ngày hoang mang, lang thang với vô vàn câu hỏi về dự định sắp tới, về mục đích đến cụ thể hơn, hữu ích hơn là những ngày nhàn hạ trong vành đai an toàn này. 

Tôi đứng dậy, phủi phủi vụn bánh mì xuống đất cho mấy con chim bồ câu háo ăn đang sà tới. Thêm một mùa hoa dầu nữa ở Sài Gòn, có lẽ tôi cần sống nhiệt tình hơn, năng lượng hơn bây giờ. Khi hiểu biết quá ít thì chỉ có thể dùng ánh mắt phiến diện để nhìn thấy những điều nhỏ nhặt, chán chường, tù túng của kiếp người ở Sài Gòn.

Đứa trẻ ấy, nụ cười trong trẻo của em dạy cho tôi biết một điều, khi bầu trời vẫn còn xanh, thì niềm vui vẫn lấp lánh trên đầu. Đổi một lăng kính khác để nhìn sâu hơn, mỗi người một cảnh đời, nhưng họ vẫn cần mẫn bước đi thì cớ gì, ta ở đây ca thán. Bởi điều đó không có ý nghĩa bằng việc thay đổi ước mơ của mình để có thể nâng đỡ thêm một ai đó kém may mắn hơn mình…

LẠC NHIÊN

KHÔNG BIẾT MÌNH THÍCH GÌ

  Vào năm thứ ba của đại học, trong một lần mở chuyên mục Q&A trên Instagram, câu hỏi tôi nhận được nhiều nhất từ followers của mình là: “Trước đây, chị làm thế nào để xác định được trường mình thích và ngành học mình muốn?” hoặc “Bạn đã xác định sẽ làm nghề...

CHIẾC VÁY ĐẦU TIÊN

Tôi không nhớ mình nhận ra sự khác biệt trong mình với các đứa bé khác cùng xóm là từ khi nào. Chỉ biết ngày bé lắm, khi nhìn vào những con búp bê của các chị gái, tôi luôn thấy con gái là phải mặc váy mới đúng. Dần dà, sự nhận thức trong tôi về con trai và con gái...

7 LỜI KHUYÊN ĐỂ CÓ TƯ DUY TÍCH CỰC

  "Sức mạnh của tư duy tích cực" là một khái niệm phổ biến đến mức đôi khi bạn có thể cảm thấy nó có một chút sáo rỗng. Nhưng nhữnglợi ích về thể chất và tinh thần của tư duy tích cực đã được chứng minh bằng nhiều nghiên cứu khoa học. Tư duy tích cực có thể giúp...

15 HÀNH VI “TỰ HỦY HOẠI” BẢN THÂN

Khi mọi người nói về hành vi "tự hủy hoại", họ thường đề cập đến việc làm bản thân bị thương như cắt cổ tay. Nhưng đó không phải là cách “tự hủy hoại” duy nhất. Thực ra, một số hình thức “tự hủy hoại” trông không có vẻ gì là làm tổn thương bản thân. “Tự hủy hoại”...

GỬI PHỤ NỮ, TỰ CHO MÌNH LÀ “XẤU”

Để trả lời câu hỏi ngoại hình có quan trọng không? Tôi cho rằng là có, nhưng tôi cũng chắc chắn rằng ngoại hình không phải là tất cả mối quan tâm làm nên giá trị trong cuộc sống mỗi người. Ai cũng dễ dàng bị một website, hay bìa một tạp chí hấp dẫn, thuyết phục nhưng...

MONG MUỐN THẦM KÍN CỦA ĐÀN ÔNG

Là phụ nữ, ai cũng tò mò về những mong muốn thầm kín mà cánh đàn ông thường hiếm khi chia sẻ. Trên thực tế, người ta thường dành nhiều thời gian và công sức để nghiên cứu tâm lý phụ nữ, vì ai cũng biết “phụ nữ phức tạp” nhường nào. Nhưng không có nghĩa là ta nên bỏ...

NHỮNG ĐỨA TRẺ TO XÁC

  Bài học thứ 1: Đàn ông cần được xoa dịu Khi đàn ông cảm thấy bực bội, dù là khi đang lái xe, khi cố gắng sửa chữa điện hay Internet, khi bị giành mất chiếc remote tivi, tại một thời điểm nào đó, họ sẽ muốn sử dụng vũ lực để cố gắng làm mọi thứ theo cách của...

KHÔNG BIẾT MÌNH THÍCH GÌ

  Vào năm thứ ba của đại học, trong một lần mở chuyên mục Q&A trên Instagram, câu hỏi tôi nhận được nhiều nhất từ followers của mình là: “Trước đây, chị làm thế nào để xác định được trường mình thích và ngành học mình muốn?” hoặc “Bạn đã xác định sẽ làm nghề...

CHIẾC VÁY ĐẦU TIÊN

Tôi không nhớ mình nhận ra sự khác biệt trong mình với các đứa bé khác cùng xóm là từ khi nào. Chỉ biết ngày bé lắm, khi nhìn vào những con búp bê của các chị gái, tôi luôn thấy con gái là phải mặc váy mới đúng. Dần dà, sự nhận thức trong tôi về con trai và con gái...

7 LỜI KHUYÊN ĐỂ CÓ TƯ DUY TÍCH CỰC

  "Sức mạnh của tư duy tích cực" là một khái niệm phổ biến đến mức đôi khi bạn có thể cảm thấy nó có một chút sáo rỗng. Nhưng nhữnglợi ích về thể chất và tinh thần của tư duy tích cực đã được chứng minh bằng nhiều nghiên cứu khoa học. Tư duy tích cực có thể giúp...

15 HÀNH VI “TỰ HỦY HOẠI” BẢN THÂN

Khi mọi người nói về hành vi "tự hủy hoại", họ thường đề cập đến việc làm bản thân bị thương như cắt cổ tay. Nhưng đó không phải là cách “tự hủy hoại” duy nhất. Thực ra, một số hình thức “tự hủy hoại” trông không có vẻ gì là làm tổn thương bản thân. “Tự hủy hoại”...

GỬI PHỤ NỮ, TỰ CHO MÌNH LÀ “XẤU”

Để trả lời câu hỏi ngoại hình có quan trọng không? Tôi cho rằng là có, nhưng tôi cũng chắc chắn rằng ngoại hình không phải là tất cả mối quan tâm làm nên giá trị trong cuộc sống mỗi người. Ai cũng dễ dàng bị một website, hay bìa một tạp chí hấp dẫn, thuyết phục nhưng...

NHỮNG NGƯỜI PHỤ NỮ PHI THƯỜNG

Trong cuộc đời này, tôi đã gặp được rất nhiều người phụ nữ phi thường. Đó là M., người chị trước đây từng tham gia cùng một dự án với tôi. M. đã hỗ trợ tôi rất nhiều từ những năm cấp ba. Chị tốt nghiệp đại học với tấm bằng xuất sắc, và rồi một mình gây dựng nên sự...

SAI LẦM PHÁ HỦY SỰ HẤP DẪN

Gần đây, tôi nhận thấy một vài lý do sâu sắc hơn tại sao phụ nữ lại luôn gặp khó khăn trong việc thu hút một người đàn ông tốt và gìn giữ mối quan hệ đó. Nếu bạn hiện tại vẫn loay hoay trong những mối quan hệ tình cảm không mấy tốt đẹp với nỗi buồn nhiều hơn niềm vui,...

ĐÀN ÔNG CŨNG “CHỊU LẤY” VỢ GIÀU

Đám cưới là một sự kiện trọng đại trong cuộc đời mỗi người. Thế nhưng có nhiều bạn lại yêu vì cưới mà không phải cưới vì yêu. Khi cánh cửa hôn nhân mở ra, về sống chung dưới một mái nhà, đời sống vợ chồng có rất nhiều áp lực, không phải là cơm áo gạo tiền thì cũng là...