GIÁNG SINH VÀ NHỮNG CÁNH THIỆP

GIÁNG SINH VÀ NHỮNG CÁNH THIỆP

Những ngày đông tới, thời tiết se se lạnh vào buổi sáng, vội vàng khoác thêm một chiếc áo mỏng khi đi ra ngoài- tất cả báo hiệu Sài Gòn đã vào mùa Giáng sinh.

Giáng sinh đối với người công giáo như ngày tết, rộn rã và tưng bừng. Xóm Đạo nô nức treo cờ hoa, giăng dây đèn, dựng hang đá và những dòng chữ Merry Christmas. Văn hoá ấy ảnh hưởng luôn cả vào những người ngoại đạo. Đêm 24 tháng 12 dù bạn dạo quanh một vòng Sài Gòn để ngắm đường phố với muôn ánh đèn hay lân la đến những nhà thờ để nghe những dàn đồng ca cất cao tiếng hát. Tất cả đều thiêng liêng và thật đẹp. 

Giáng sinh mọi người sẽ gửi những tin nhắn chúc nhau vui vẻ, an lành. Những tin nhắn hình ảnh sẽ tràn mạng xã hội và chỉ cần một cú nhấp nhẹ, tin nhắn đầy yêu thương đó sẽ gửi đến toàn bộ danh sách bạn bè của bạn. Người ngoại đạo thì chỉ có vậy, chỉ có những lời chúc. Nhưng từ trước khi có internet thì người ta vẫn thường chúc nhau bằng những tấm thiệp Giáng sinh viết tay thật đẹp. Bạn có biết tấm thiệp Giáng sinh thương mại đầu tiên trên thế giới được ra đời vào năm 1843, do một hoạ sĩ ở London tên là J.Horsley thiết kế. Tấm thiệp với kiểu tranh ba phần được vẽ bằng tay. Phần giữa là hình một gia đình quây quần bên bữa tiệc Giáng sinh và hai phần còn lại vẽ cảnh trẻ em nghèo được ăn no và mặc ấm. Trên tấm thiệp còn có dòng chữ “Merry Christmas and Happy New Year to you!” thật nổi bật. 

Với bản thiết kế đó- ông Henry Cole- người đã nhờ hoạ sĩ J.Horsley vẽ mẫu- đã tạo ra 1000 tấm thiệp với giá thành khá đắt đỏ. Hiện nay, còn khoảng mười hai tấm vẫn được lưu giữ trong các bộ sưu tập cá nhân hay các viện bảo tàng. Ở các năm về sau, thiệp Giáng sinh trở thành trào lưu ở Anh và Đức. Thế nhưng phải mất đến 30 năm, người Mỹ mới tiếp nhận trào lưu này. Từ năm 1881 một thợ in gốc Đức sống tại Mỹ đã sản xuất ra thị trường khoảng năm triệu tấm thiệp mỗi năm. Chúng phát triển đa dạng từ hình thức cho đến kiểu mẫu và hình thành một nét văn hoá trao tặng và lưu giữ những tấm thiệp như một vật tượng trưng cho may mắn và an lành đến ngày nay. Trong hai thập kỷ gần đây, công nghệ là nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm tiêu thụ của thiệp Giáng sinh. Mạng xã hội và thư điện tử đã thay đổi thói quen viết thiệp tay truyền thống.

Mùa Giáng sinh sắp đến, cảm giác se lạnh sẽ dễ làm người cô đơn thấy cô đơn hơn, và người ta cũng dễ nhớ về những ký ức xa xưa hơn. Tôi cũng nhớ về những Giáng sinh xưa cũ và những cánh thiệp noel đầy sắc màu.

Tôi thật sự không biết thiệp Giáng sinh du nhập vào Việt Nam lúc nào? Những nghĩ có lẽ là từ lâu lắm. Ở thập niên 90, hễ gần đến Giáng sinh thiệp sẽ bày bán tràn lan ở các lề đường trường học, ở các quầy hàng trong nhà sách. Từ nhỏ xíu cỡ bàn tay đến những tấm thiệp treo dài như chuông gió, đủ kích cỡ và màu sắc. Từ những tấm thiệp in hình cây thông và gói quà đơn giản đến những tấm thiệp nhạc vang vang giai điệu bài Jingle Bells vui tươi. Từ những tấm thiệp cầu kỳ đến những tấm thiệp làm bằng tay ngộ nghĩnh. Bạn đã từng kiếm thêm bằng việc tự làm những tấm thiệp Giáng sinh với giấy thơm và ruy băng màu sắc để bán cho bạn bè chưa? Giá cả được chi trả tuỳ theo mức độ thân thiết của đối tượng sẽ nhận được thiệp. Có đôi khi là cả mấy đêm thức trắng để tự chế một chiếc thiệp thật độc lạ dành riêng cho người đặc biệt. Mùa Noel cũng là lúc bạn có thể phát hiện ra “người ấy” của bạn có đang bị ai khác tia trúng hay không. Và gần tới Noel bạn cũng sẽ dễ dàng bắt gặp những cô nữ sinh bẽn lẽn trao cho một anh nam sinh khác lớp tấm thiệp nhỏ xinh với một đôi gò má ửng đỏ, hay những chàng trai len lén bỏ vào hộc bàn của người bạn thích một chiếc thiệp ghi vội. Rồi cũng có những vầng trán nhăn lại vì suy tư, người ấy có tặng lại thiệp cho mình không, hay những đôi mắt thật buồn vì người mình định tặng thiệp đã nhận thiệp của  một ai khác. Nhận được thiệp của người ấy tặng thì còn gì hạnh phúc bằng nữa đúng không. Tất cả đều là những cảm xúc đầu đời của lứa tuổi thiếu niên – trong trẻo và tinh khôi… 

Ngày nay khó mà bắt gặp hình ảnh của thiệp Giáng sinh viết tay. Vậy nên, sẽ thật ngạc nhiên nếu buổi sáng 24 tháng 12 bạn thức dậy và nhận một tấm thiệp Giáng sinh viết tay bên cạnh. Còn nếu bạn cũng đang cô đơn, vậy ký ức về những chiếc thiệp Giáng sinh của bạn là gì? Bạn còn lưu giữ bao nhiêu tấm thiệp Giáng sinh? Hay guồng quay của cuộc sống đã làm bạn lãng phai phần nào những ký ức đó.

Với tôi những cánh thiệp Giáng sinh cũ không còn là ký ức riêng biệt về những ngày Noel nữa. mà nó còn là ký ức của tuổi thanh xuân, của những mối tình đầu vụng dại, ngốc nghếch và đầy mơ mộng….

TỊNH VĂN

Những ngày đông tới, thời tiết se se lạnh vào buổi sáng, vội vàng khoác thêm một chiếc áo mỏng khi đi ra ngoài- tất cả báo hiệu Sài Gòn đã vào mùa Giáng sinh.

Giáng sinh đối với người công giáo như ngày tết, rộn rã và tưng bừng. Xóm Đạo nô nức treo cờ hoa, giăng dây đèn, dựng hang đá và những dòng chữ Merry Christmas. Văn hoá ấy ảnh hưởng luôn cả vào những người ngoại đạo. Đêm 24 tháng 12 dù bạn dạo quanh một vòng Sài Gòn để ngắm đường phố với muôn ánh đèn hay lân la đến những nhà thờ để nghe những dàn đồng ca cất cao tiếng hát. Tất cả đều thiêng liêng và thật đẹp. 

Giáng sinh mọi người sẽ gửi những tin nhắn chúc nhau vui vẻ, an lành. Những tin nhắn hình ảnh sẽ tràn mạng xã hội và chỉ cần một cú nhấp nhẹ, tin nhắn đầy yêu thương đó sẽ gửi đến toàn bộ danh sách bạn bè của bạn. Người ngoại đạo thì chỉ có vậy, chỉ có những lời chúc. Nhưng từ trước khi có internet thì người ta vẫn thường chúc nhau bằng những tấm thiệp Giáng sinh viết tay thật đẹp. Bạn có biết tấm thiệp Giáng sinh thương mại đầu tiên trên thế giới được ra đời vào năm 1843, do một hoạ sĩ ở London tên là J.Horsley thiết kế. Tấm thiệp với kiểu tranh ba phần được vẽ bằng tay. Phần giữa là hình một gia đình quây quần bên bữa tiệc Giáng sinh và hai phần còn lại vẽ cảnh trẻ em nghèo được ăn no và mặc ấm. Trên tấm thiệp còn có dòng chữ “Merry Christmas and Happy New Year to you!” thật nổi bật. 

Với bản thiết kế đó- ông Henry Cole- người đã nhờ hoạ sĩ J.Horsley vẽ mẫu- đã tạo ra 1000 tấm thiệp với giá thành khá đắt đỏ. Hiện nay, còn khoảng mười hai tấm vẫn được lưu giữ trong các bộ sưu tập cá nhân hay các viện bảo tàng. Ở các năm về sau, thiệp Giáng sinh trở thành trào lưu ở Anh và Đức. Thế nhưng phải mất đến 30 năm, người Mỹ mới tiếp nhận trào lưu này. Từ năm 1881 một thợ in gốc Đức sống tại Mỹ đã sản xuất ra thị trường khoảng năm triệu tấm thiệp mỗi năm. Chúng phát triển đa dạng từ hình thức cho đến kiểu mẫu và hình thành một nét văn hoá trao tặng và lưu giữ những tấm thiệp như một vật tượng trưng cho may mắn và an lành đến ngày nay. Trong hai thập kỷ gần đây, công nghệ là nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm tiêu thụ của thiệp Giáng sinh. Mạng xã hội và thư điện tử đã thay đổi thói quen viết thiệp tay truyền thống.

Mùa Giáng sinh sắp đến, cảm giác se lạnh sẽ dễ làm người cô đơn thấy cô đơn hơn, và người ta cũng dễ nhớ về những ký ức xa xưa hơn. Tôi cũng nhớ về những Giáng sinh xưa cũ và những cánh thiệp noel đầy sắc màu.

Tôi thật sự không biết thiệp Giáng sinh du nhập vào Việt Nam lúc nào? Những nghĩ có lẽ là từ lâu lắm. Ở thập niên 90, hễ gần đến Giáng sinh thiệp sẽ bày bán tràn lan ở các lề đường trường học, ở các quầy hàng trong nhà sách. Từ nhỏ xíu cỡ bàn tay đến những tấm thiệp treo dài như chuông gió, đủ kích cỡ và màu sắc. Từ những tấm thiệp in hình cây thông và gói quà đơn giản đến những tấm thiệp nhạc vang vang giai điệu bài Jingle Bells vui tươi. Từ những tấm thiệp cầu kỳ đến những tấm thiệp làm bằng tay ngộ nghĩnh. Bạn đã từng kiếm thêm bằng việc tự làm những tấm thiệp Giáng sinh với giấy thơm và ruy băng màu sắc để bán cho bạn bè chưa? Giá cả được chi trả tuỳ theo mức độ thân thiết của đối tượng sẽ nhận được thiệp. Có đôi khi là cả mấy đêm thức trắng để tự chế một chiếc thiệp thật độc lạ dành riêng cho người đặc biệt. Mùa Noel cũng là lúc bạn có thể phát hiện ra “người ấy” của bạn có đang bị ai khác tia trúng hay không. Và gần tới Noel bạn cũng sẽ dễ dàng bắt gặp những cô nữ sinh bẽn lẽn trao cho một anh nam sinh khác lớp tấm thiệp nhỏ xinh với một đôi gò má ửng đỏ, hay những chàng trai len lén bỏ vào hộc bàn của người bạn thích một chiếc thiệp ghi vội. Rồi cũng có những vầng trán nhăn lại vì suy tư, người ấy có tặng lại thiệp cho mình không, hay những đôi mắt thật buồn vì người mình định tặng thiệp đã nhận thiệp của  một ai khác. Nhận được thiệp của người ấy tặng thì còn gì hạnh phúc bằng nữa đúng không. Tất cả đều là những cảm xúc đầu đời của lứa tuổi thiếu niên – trong trẻo và tinh khôi… 

Ngày nay khó mà bắt gặp hình ảnh của thiệp Giáng sinh viết tay. Vậy nên, sẽ thật ngạc nhiên nếu buổi sáng 24 tháng 12 bạn thức dậy và nhận một tấm thiệp Giáng sinh viết tay bên cạnh. Còn nếu bạn cũng đang cô đơn, vậy ký ức về những chiếc thiệp Giáng sinh của bạn là gì? Bạn còn lưu giữ bao nhiêu tấm thiệp Giáng sinh? Hay guồng quay của cuộc sống đã làm bạn lãng phai phần nào những ký ức đó.

Với tôi những cánh thiệp Giáng sinh cũ không còn là ký ức riêng biệt về những ngày Noel nữa. mà nó còn là ký ức của tuổi thanh xuân, của những mối tình đầu vụng dại, ngốc nghếch và đầy mơ mộng….

TỊNH VĂN

KHI CON GÁI LỚN LÊN THIẾU VẮNG CHA

  Đối với nhiều cô gái, hình ảnh người cha là hình mẫu đầu tiên về sự an toàn, nâng đỡ và giới hạn. Khi sự hiện diện ấy bị thiếu vắng – do cha bỏ đi, nghiện ngập, thờ ơ, hoặc chết sớm – đứa trẻ không chỉ mất đi một người thân mà còn mất đi điểm tựa đầu tiên để...

KHI ĐÀN ÔNG MÊ MASSAGE HƠN VỢ

  Trong một số mối quan hệ hôn nhân, không ít người vợ đau đớn khi phát hiện chồng mình có thói quen tìm đến các dịch vụ massage "happy ending". Điều này không chỉ là sự phản bội về mặt thể xác, mà còn mang đến cảm giác bị chối bỏ ở mức sâu sắc hơn: “Tại sao anh...

NHỮNG ĐỨA EM GÁI BỊ NGƯỢC ĐÃI TỪ ANH TRAI

Trong nhiều gia đình, đặc biệt là những gia đình Á Đông đặt nặng vai trò giới tính và thứ bậc, không ít cô gái lớn lên trong bóng tối của người anh trai – người được xem là “trụ cột tương lai” và thường được bênh vực vô điều kiện. Trong khi đó, những đứa em gái lại...

NỖI SỢ Ở MỘT MÌNH

  Nỗi sợ ở một mình không đơn thuần là cảm giác cô đơn thoáng qua, mà với nhiều người trưởng thành, đó là một nỗi hoảng loạn hiện sinh – cảm giác như chính sự sống bị đe dọa khi không có ai bên cạnh. Những người sợ tách biệt khỏi gia đình, bạn đời hay người họ...

TẠI SAO KHÔNG THOÁT RA MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI?

  Trong những mối quan hệ có yếu tố thao túng và lạm dụng – dù là về cảm xúc hay thể xác – người mang đặc điểm ái kỷ thường sử dụng một chiến lược rất đặc trưng: trao rồi rút tình cảm một cách thất thường. Lúc thì vồ vập, yêu thương nồng nhiệt, khiến người kia...

KHI CON GÁI LỚN LÊN THIẾU VẮNG CHA

  Đối với nhiều cô gái, hình ảnh người cha là hình mẫu đầu tiên về sự an toàn, nâng đỡ và giới hạn. Khi sự hiện diện ấy bị thiếu vắng – do cha bỏ đi, nghiện ngập, thờ ơ, hoặc chết sớm – đứa trẻ không chỉ mất đi một người thân mà còn mất đi điểm tựa đầu tiên để...

KHI ĐÀN ÔNG MÊ MASSAGE HƠN VỢ

  Trong một số mối quan hệ hôn nhân, không ít người vợ đau đớn khi phát hiện chồng mình có thói quen tìm đến các dịch vụ massage "happy ending". Điều này không chỉ là sự phản bội về mặt thể xác, mà còn mang đến cảm giác bị chối bỏ ở mức sâu sắc hơn: “Tại sao anh...

NHỮNG ĐỨA EM GÁI BỊ NGƯỢC ĐÃI TỪ ANH TRAI

Trong nhiều gia đình, đặc biệt là những gia đình Á Đông đặt nặng vai trò giới tính và thứ bậc, không ít cô gái lớn lên trong bóng tối của người anh trai – người được xem là “trụ cột tương lai” và thường được bênh vực vô điều kiện. Trong khi đó, những đứa em gái lại...

LIỆU PHÁP HYPNOSIS VISUALISATION TRONG TRỊ LIỆU TÂM LÝ

Hypnosis Visualisation (gợi hình trong trạng thái thôi miên) là một phương pháp trị liệu sử dụng trí tưởng tượng có hướng dẫn trong trạng thái thư giãn sâu hoặc trạng thái thôi miên nhẹ. Trong quá trình này, thân chủ được dẫn dắt tập trung vào các hình ảnh tích cực,...

NỖI SỢ Ở MỘT MÌNH

  Nỗi sợ ở một mình không đơn thuần là cảm giác cô đơn thoáng qua, mà với nhiều người trưởng thành, đó là một nỗi hoảng loạn hiện sinh – cảm giác như chính sự sống bị đe dọa khi không có ai bên cạnh. Những người sợ tách biệt khỏi gia đình, bạn đời hay người họ...

TẠI SAO KHÔNG THOÁT RA MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI?

  Trong những mối quan hệ có yếu tố thao túng và lạm dụng – dù là về cảm xúc hay thể xác – người mang đặc điểm ái kỷ thường sử dụng một chiến lược rất đặc trưng: trao rồi rút tình cảm một cách thất thường. Lúc thì vồ vập, yêu thương nồng nhiệt, khiến người kia...

NGHIỆN CỜ BẠC – HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI IM LẶNG

Nghiện cờ bạc không đơn thuần là một thói quen xấu hay biểu hiện của sự “yếu đuối”. Nó là một dạng rối loạn hành vi, có cơ chế thần kinh và tâm lý tương tự như nghiện chất kích thích. Tuy nhiên, do thiếu hiểu biết và nhiều định kiến xã hội, cờ bạc vẫn thường bị coi là...

NHỮNG KẺ PHÁ HOẠI TỔ CHỨC CHUYÊN NGHIỆP

Trong môi trường làm việc, không khó để bắt gặp những người âm thầm hoặc công khai phá vỡ cấu trúc chung – chia rẽ nội bộ, lan truyền tin đồn, thụ động-aggressive trong công việc. Họ không hẳn là “người xấu” theo nghĩa đơn giản, mà thường là những cá nhân mang trong...

HỘI CHỨNG MUNCHAUSEN BY PROXY

  Hội chứng Munchausen by proxy (MBP) là một rối loạn tâm thần hiếm gặp nhưng nguy hiểm, trong đó người chăm sóc – thường là mẹ – cố ý gây tổn thương thể chất hoặc tinh thần cho con cái nhằm thu hút sự quan tâm, lòng thương xót và sự ngưỡng mộ từ người khác. Hành...

LIỆU PHÁP HỆ THỐNG GIA ĐÌNH BÊN TRONG

Liệu pháp Hệ thống Gia đình Bên trong (Internal Family Systems – IFS) là một phương pháp trị liệu tâm lý được phát triển bởi tiến sĩ Richard Schwartz vào đầu những năm 1980. Khi làm việc với thân chủ, ông nhận thấy rằng trong mỗi người không chỉ có một "cái tôi" thống...