SƠ CỨU CẢM XÚC?

SƠ CỨU CẢM XÚC?

Kể từ khi còn bé, chúng ta đã luôn được dạy cách chăm sóc cơ thể. Chẳng hạn như đánh răng sau mỗi bữa ăn, rửa tay sạch trước khi ăn hoặc dán băng cá nhân vào những vết thương. Thế nhưng, chẳng có ai dạy dỗ tường tận chúng ta cách chăm sóc cảm xúc. Hầu hết mọi người đều biết cách giữ gìn sức khỏe thể chất, nhưng lại không biết làm thế nào để bảo vệ sức khỏe tinh thần.

So với vết thương thể chất, vết thương tinh thần còn xảy ra thường xuyên hơn nhiều. Cô đơn, thất bại, bị từ chối, mất mát,… rất nhiều thứ ngoài ý muốn có thể xảy ra và tác động tiêu cực lên sức khỏe tâm lý của chúng ta. Kể cả những người lạc quan và tích cực nhất ắt cũng có những lần oằn mình giữa vực sâu tuyệt vọng, cố gắng vùng vẫy nhưng bất lực, chỉ biết bó gối tự ôm lấy mình với hai hàng nước mắt lăn dài.

Những ảnh hưởng tâm lý tưởng chừng như vô thưởng vô phạt, nhưng khi chúng ta lờ đi và mặc kệ chúng quá lâu, chúng sẽ ngày càng trở nên tệ hơn và làm ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta. Nỗi buồn, nỗi cô đơn kéo dài quá lâu sẽ gây ra trầm cảm. Thất bại, mất mát, bị từ chối quá nhiều lần sẽ khiến chúng ta mất đi niềm tin vào bản thân, thậm chí chối bỏ chính mình.

Vì vậy, hãy trang bị cho mình những cách sơ cứu cảm xúc cần thiết.

Chú ý đến những nỗi đau cảm xúc

Vì không muốn đối diện nên chúng ta thường lờ đi hoặc giấu nhẹm những nỗi đau cảm xúc của mình. Dần dà, chúng sẽ tích tụ ngày càng nhiều, giống như một ngọn núi lửa chực chờ phun trào, chỉ cần một “giọt nước tràn ly” là chúng có thể nổ tung, vây kín chúng ta bất cứ lúc nào.

Mỗi lúc bị đứt tay hoặc xây xát, chúng ta cần phải xức thuốc sát trùng vào vết thương và dán băng cá nhân để tránh bị nhiễm trùng. Những vết thương cảm xúc cũng vậy, cần được sơ cứu kịp thời trước khi trở nên lở loét và mục ruỗng. 

Chú ý đến những nỗi đau cảm xúc không có nghĩa là sống cùng với sự tiêu cực. Có nhiều người thường đổi sự chú ý sang những điều “sao lãng” tích cực như xem một bộ phim, giải một câu đố,… Đây là một phương pháp vượt thoát hiệu quả và thích hợp với nhiều người. Tuy nhiên, khi cảm giác đau buồn cứ mãi kéo dài không chấm dứt, bạn cần phải chú ý nhìn nhận và tìm cách xử lý nó. Chia sẻ với những người thân cận hoặc trò chuyện với chuyên gia tâm lý là một số gợi ý để vết thương của bạn có thể được xử lý tốt và triệt để hơn.

Bảo vệ tình yêu mà bạn dành cho bản thân

Một trong những suy nghĩ phổ biến nhất khi chúng ta gặp phải nỗi đau tâm lý chính là tức giận, chán ghét, thất vọng, chối bỏ chính bản thân mình. Thế nhưng, tình yêu mà bạn dành cho bản thân chính là hệ miễn dịch của cảm xúc. Nó sẽ ôm lấy bạn, vỗ về bạn và ngăn cản những mầm mống tiêu cực đang có ý định tấn công vào trái tim bạn. Vì vậy, hãy học cách bảo vệ nó.

Cách dễ nhất để yêu thương chính mình chính là tận hưởng phút giây bạn đang sống. Hãy dành thời gian mỗi ngày để làm điều mình thích hoặc những việc mà bạn chắc chắn sẽ khiến cuộc sống của bạn giàu giá trị hơn, chẳng hạn như chạy bộ, tập Yoga, đắp mặt nạ, eat clean… Những điều nhỏ nhặt đó đều có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn rất nhiều.

Khi những vết thương cảm xúc xuất hiện, bạn có thể bảo vệ tình yêu dành cho bản thân bằng một số biện pháp cụ thể hơn. Hãy thử tưởng tượng ra người bạn thân của bạn đang cảm thấy tồi tệ vì lí do tương tự, và bạn cần viết cho họ một bức thư chân thành để trợ giúp và an ủi. Những điều bạn sẽ nói chính là những tin nhắn mà bạn muốn nhắn nhủ với chính bản thân mình.

Ngoài ra, bạn có thể nhắm mắt lại, nghĩ về những thứ khiến bạn cảm thấy biết ơn trong ngày và viết chúng ra một cuốn sổ xinh xắn. Đó có thể là những chi tiết rất nhỏ như: cảm ơn tôi vì hôm nay đã dậy vào lúc 5 giờ 30 phút sáng, cảm ơn vì bình minh sáng hôm nay đẹp hơn mọi ngày, cảm ơn cô bé hàng xóm vì đã khẽ cười và cúi đầu chào tôi khi chúng ta tình cờ chạm mặt sau ở thang máy, cảm ơn cô bán bánh mì đầu ngõ vì đã cho tôi nhiều nước sốt hơn một chút, cảm ơn những đóa hoa ngoài ban công vì đã nở rộ,… Với việc này, bạn sẽ chú ý nhiều hơn đến những điều có giá trị tích cực và tốt đẹp.

Chuyển hướng những phản ứng bản năng

Khi vô tình xảy ra nỗi đau cảm xúc, bạn thường có phản ứng như thế nào? Có phải là lẩn quẩn trong suy nghĩ “nếu như”, “giá như” và cho rằng mình thật vô dụng, đáng thất vọng? Những vòng xoáy cảm xúc cứ thế xoay vần, cuốn bạn vào trong quỹ đạo của chúng, đến mức bạn không tìm ra lối thoát nữa.

Bạn có thể lập ra một danh sách những yếu tố mà bạn có thể thay đổi nếu có cơ hội thử lại một lần nữa. Hãy nghĩ xem khi ấy bạn sẽ chuẩn bị, lên kế hoạch và từng bước cải thiện chúng như thế nào. Bài tập này tuy không thể áp dụng vào thực tiễn, nhưng sẽ chuyển hướng phản ứng bản năng của bạn, giúp bạn giảm đi cảm giác tuyệt vọng và cải thiện cơ hội thành công của bạn trong tương lai.

Nếu một khoảng thời gian dài đã trôi qua mà bạn vẫn không thể chữa lành vết thương cảm xúc, hãy tự tạo cho mình suy nghĩ mới về nó. Điều này có thể rất khó, nhưng hãy cố gắng nghĩ về những thứ mà bạn có thể đạt được qua lần mất mát này. Chẳng hạn như: tôi đã thất bại trong lần thử việc này, nhưng tôi đã có những kinh nghiệm đáng quý để trong thử thách sắp tới, tôi có thể làm tốt hơn. Thay vì quẩn quanh với những nỗi đau cũ, hãy tưởng tượng sự biết ơn mới mà bạn có thể có được, hoặc nghĩ về những điều bạn có thể thay đổi để cải thiện cuộc sống của mình một cách tích cực hơn.

Luyện tập sơ cứu cảm xúc có thể là một quá trình vô cùng khó khăn, đòi hỏi nhiều sự kiên nhẫn và mạnh mẽ. Thế nhưng, khi bạn bỏ đủ thời gian và công sức cho nó, nó sẽ khiến cuộc sống của bạn trở nên tươi tắn và đáng sống hơn rất nhiều.

CATHERINE

​Kể từ khi còn bé, chúng ta đã luôn được dạy cách chăm sóc cơ thể. Chẳng hạn như đánh răng sau mỗi bữa ăn, rửa tay sạch trước khi ăn hoặc dán băng cá nhân vào những vết thương. Thế nhưng, chẳng có ai dạy dỗ tường tận chúng ta cách chăm sóc cảm xúc. Hầu hết mọi người đều biết cách giữ gìn sức khỏe thể chất, nhưng lại không biết làm thế nào để bảo vệ sức khỏe tinh thần.

So với vết thương thể chất, vết thương tinh thần còn xảy ra thường xuyên hơn nhiều. Cô đơn, thất bại, bị từ chối, mất mát,… rất nhiều thứ ngoài ý muốn có thể xảy ra và tác động tiêu cực lên sức khỏe tâm lý của chúng ta. Kể cả những người lạc quan và tích cực nhất ắt cũng có những lần oằn mình giữa vực sâu tuyệt vọng, cố gắng vùng vẫy nhưng bất lực, chỉ biết bó gối tự ôm lấy mình với hai hàng nước mắt lăn dài.

Những ảnh hưởng tâm lý tưởng chừng như vô thưởng vô phạt, nhưng khi chúng ta lờ đi và mặc kệ chúng quá lâu, chúng sẽ ngày càng trở nên tệ hơn và làm ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta. Nỗi buồn, nỗi cô đơn kéo dài quá lâu sẽ gây ra trầm cảm. Thất bại, mất mát, bị từ chối quá nhiều lần sẽ khiến chúng ta mất đi niềm tin vào bản thân, thậm chí chối bỏ chính mình.

Vì vậy, hãy trang bị cho mình những cách sơ cứu cảm xúc cần thiết.

Chú ý đến những nỗi đau cảm xúc

Vì không muốn đối diện nên chúng ta thường lờ đi hoặc giấu nhẹm những nỗi đau cảm xúc của mình. Dần dà, chúng sẽ tích tụ ngày càng nhiều, giống như một ngọn núi lửa chực chờ phun trào, chỉ cần một “giọt nước tràn ly” là chúng có thể nổ tung, vây kín chúng ta bất cứ lúc nào.

Mỗi lúc bị đứt tay hoặc xây xát, chúng ta cần phải xức thuốc sát trùng vào vết thương và dán băng cá nhân để tránh bị nhiễm trùng. Những vết thương cảm xúc cũng vậy, cần được sơ cứu kịp thời trước khi trở nên lở loét và mục ruỗng. 

Chú ý đến những nỗi đau cảm xúc không có nghĩa là sống cùng với sự tiêu cực. Có nhiều người thường đổi sự chú ý sang những điều “sao lãng” tích cực như xem một bộ phim, giải một câu đố,… Đây là một phương pháp vượt thoát hiệu quả và thích hợp với nhiều người. Tuy nhiên, khi cảm giác đau buồn cứ mãi kéo dài không chấm dứt, bạn cần phải chú ý nhìn nhận và tìm cách xử lý nó. Chia sẻ với những người thân cận hoặc trò chuyện với chuyên gia tâm lý là một số gợi ý để vết thương của bạn có thể được xử lý tốt và triệt để hơn.

Bảo vệ tình yêu mà bạn dành cho bản thân

Một trong những suy nghĩ phổ biến nhất khi chúng ta gặp phải nỗi đau tâm lý chính là tức giận, chán ghét, thất vọng, chối bỏ chính bản thân mình. Thế nhưng, tình yêu mà bạn dành cho bản thân chính là hệ miễn dịch của cảm xúc. Nó sẽ ôm lấy bạn, vỗ về bạn và ngăn cản những mầm mống tiêu cực đang có ý định tấn công vào trái tim bạn. Vì vậy, hãy học cách bảo vệ nó.

Cách dễ nhất để yêu thương chính mình chính là tận hưởng phút giây bạn đang sống. Hãy dành thời gian mỗi ngày để làm điều mình thích hoặc những việc mà bạn chắc chắn sẽ khiến cuộc sống của bạn giàu giá trị hơn, chẳng hạn như chạy bộ, tập Yoga, đắp mặt nạ, eat clean… Những điều nhỏ nhặt đó đều có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn rất nhiều.

Khi những vết thương cảm xúc xuất hiện, bạn có thể bảo vệ tình yêu dành cho bản thân bằng một số biện pháp cụ thể hơn. Hãy thử tưởng tượng ra người bạn thân của bạn đang cảm thấy tồi tệ vì lí do tương tự, và bạn cần viết cho họ một bức thư chân thành để trợ giúp và an ủi. Những điều bạn sẽ nói chính là những tin nhắn mà bạn muốn nhắn nhủ với chính bản thân mình.

Ngoài ra, bạn có thể nhắm mắt lại, nghĩ về những thứ khiến bạn cảm thấy biết ơn trong ngày và viết chúng ra một cuốn sổ xinh xắn. Đó có thể là những chi tiết rất nhỏ như: cảm ơn tôi vì hôm nay đã dậy vào lúc 5 giờ 30 phút sáng, cảm ơn vì bình minh sáng hôm nay đẹp hơn mọi ngày, cảm ơn cô bé hàng xóm vì đã khẽ cười và cúi đầu chào tôi khi chúng ta tình cờ chạm mặt sau ở thang máy, cảm ơn cô bán bánh mì đầu ngõ vì đã cho tôi nhiều nước sốt hơn một chút, cảm ơn những đóa hoa ngoài ban công vì đã nở rộ,… Với việc này, bạn sẽ chú ý nhiều hơn đến những điều có giá trị tích cực và tốt đẹp.

Chuyển hướng những phản ứng bản năng

Khi vô tình xảy ra nỗi đau cảm xúc, bạn thường có phản ứng như thế nào? Có phải là lẩn quẩn trong suy nghĩ “nếu như”, “giá như” và cho rằng mình thật vô dụng, đáng thất vọng? Những vòng xoáy cảm xúc cứ thế xoay vần, cuốn bạn vào trong quỹ đạo của chúng, đến mức bạn không tìm ra lối thoát nữa.

Bạn có thể lập ra một danh sách những yếu tố mà bạn có thể thay đổi nếu có cơ hội thử lại một lần nữa. Hãy nghĩ xem khi ấy bạn sẽ chuẩn bị, lên kế hoạch và từng bước cải thiện chúng như thế nào. Bài tập này tuy không thể áp dụng vào thực tiễn, nhưng sẽ chuyển hướng phản ứng bản năng của bạn, giúp bạn giảm đi cảm giác tuyệt vọng và cải thiện cơ hội thành công của bạn trong tương lai.

Nếu một khoảng thời gian dài đã trôi qua mà bạn vẫn không thể chữa lành vết thương cảm xúc, hãy tự tạo cho mình suy nghĩ mới về nó. Điều này có thể rất khó, nhưng hãy cố gắng nghĩ về những thứ mà bạn có thể đạt được qua lần mất mát này. Chẳng hạn như: tôi đã thất bại trong lần thử việc này, nhưng tôi đã có những kinh nghiệm đáng quý để trong thử thách sắp tới, tôi có thể làm tốt hơn. Thay vì quẩn quanh với những nỗi đau cũ, hãy tưởng tượng sự biết ơn mới mà bạn có thể có được, hoặc nghĩ về những điều bạn có thể thay đổi để cải thiện cuộc sống của mình một cách tích cực hơn.

Luyện tập sơ cứu cảm xúc có thể là một quá trình vô cùng khó khăn, đòi hỏi nhiều sự kiên nhẫn và mạnh mẽ. Thế nhưng, khi bạn bỏ đủ thời gian và công sức cho nó, nó sẽ khiến cuộc sống của bạn trở nên tươi tắn và đáng sống hơn rất nhiều.

CATHERINE

BẠO LỰC TÌNH DỤC TRONG CỘNG ĐỒNG LGBT+

Khi nhắc đến bạo lực tình dục, công chúng thường hình dung đến những tình huống dị nguyên – đàn ông dị tính tấn công người yếu thế, phụ nữ hoặc trẻ em. Nhưng trong cộng đồng LGBT+, bạo lực tình dục và thể lý lại tồn tại một cách thầm lặng, dai dẳng và thường bị che...

ĐÀN ÔNG “THẲNG” THÍCH LÀM BOTTOM

Trong xã hội hiện đại, các khái niệm về tính dục đang ngày càng được nhìn nhận một cách linh hoạt và đa chiều hơn. Câu nói “đàn ông thẳng thích làm bottom” – tức là những người đàn ông có xu hướng dị tính nhưng lại thích vai trò tiếp nhận trong quan hệ tình dục –...

VAI DIỄN XÃ HỘI DÀNH CHO NAM GIỚI

  Trong nhiều nền văn hóa, đặc biệt là các xã hội Á Đông truyền thống, nam giới thường được đặt vào một vai diễn xã hội định sẵn: trụ cột, mạnh mẽ, lý trí, thành công và không được phép yếu đuối. Vai diễn này không chỉ là một mong đợi văn hóa, mà còn được củng cố...

HIỆU ỨNG DÂY THUN TRONG TRỊ LIỆU

Trong trị liệu sang chấn, người trị liệu thường chứng kiến hiện tượng "rubber band effect" – hiệu ứng dây thun – khi thân chủ tạm thời tiến vào trạng thái mới (an toàn hơn, kết nối hơn, điều tiết hơn), rồi sau đó bất ngờ "co lại" về mô thức cũ như thể bị bật trở lại....

NGƯỜI ĐỒNG TÍNH NAM VÀ RỐI LOẠN CƯƠNG DƯƠNG TRONG GẮN BÓ

Với nhiều người đồng tính nam, rối loạn cương dương không đơn thuần là vấn đề thể chất, mà còn là tấm gương phản chiếu những tổn thương sâu kín về cảm xúc, sự xấu hổ và kiểu gắn bó không an toàn hình thành từ rất sớm. Lớn lên trong một xã hội nơi sự nam tính chuẩn mực...

BẠO LỰC TÌNH DỤC TRONG CỘNG ĐỒNG LGBT+

Khi nhắc đến bạo lực tình dục, công chúng thường hình dung đến những tình huống dị nguyên – đàn ông dị tính tấn công người yếu thế, phụ nữ hoặc trẻ em. Nhưng trong cộng đồng LGBT+, bạo lực tình dục và thể lý lại tồn tại một cách thầm lặng, dai dẳng và thường bị che...

ĐÀN ÔNG “THẲNG” THÍCH LÀM BOTTOM

Trong xã hội hiện đại, các khái niệm về tính dục đang ngày càng được nhìn nhận một cách linh hoạt và đa chiều hơn. Câu nói “đàn ông thẳng thích làm bottom” – tức là những người đàn ông có xu hướng dị tính nhưng lại thích vai trò tiếp nhận trong quan hệ tình dục –...

KHI TRỊ LIỆU TRỞ THÀNH SÂN KHẤU “NÂNG ĐỠ”

  Không phải ai làm nghề trị liệu cũng thật sự chữa lành. Có những người bước vào nghề này với trái tim từng tổn thương, khao khát hiểu người khác, và ước mong được hiện diện cho ai đó – như điều họ từng cần nhưng không có. Nhưng cũng có những người chọn nghề trị...

MASTER – BIỂU TƯỢNG QUYỀN LỰC TUYỆT ĐỐI

  Khi con người rơi vào trạng thái mất kiểm soát – cảm xúc, cơ thể, hay các mối quan hệ – một số người không tìm đến con người, mà tìm đến một biểu tượng quyền lực tuyệt đối: “master”. Đó có thể là một đấng tâm linh, một vị thầy, một hình tượng cha lý tưởng hóa,...

RONG KINH, CĂNG THẲNG MÃN TÍNH VÀ SANG CHẤN

Rong kinh – hiện tượng kinh nguyệt kéo dài bất thường trên 7 ngày hoặc ra máu nhiều hơn bình thường – không chỉ là vấn đề phụ khoa thuần túy mà còn có liên hệ chặt chẽ với trạng thái căng thẳng mãn tính, đặc biệt ở những người có tiền sử sang chấn tâm lý. Trong nhiều...

VAI DIỄN XÃ HỘI DÀNH CHO NAM GIỚI

  Trong nhiều nền văn hóa, đặc biệt là các xã hội Á Đông truyền thống, nam giới thường được đặt vào một vai diễn xã hội định sẵn: trụ cột, mạnh mẽ, lý trí, thành công và không được phép yếu đuối. Vai diễn này không chỉ là một mong đợi văn hóa, mà còn được củng cố...

HIỆU ỨNG DÂY THUN TRONG TRỊ LIỆU

Trong trị liệu sang chấn, người trị liệu thường chứng kiến hiện tượng "rubber band effect" – hiệu ứng dây thun – khi thân chủ tạm thời tiến vào trạng thái mới (an toàn hơn, kết nối hơn, điều tiết hơn), rồi sau đó bất ngờ "co lại" về mô thức cũ như thể bị bật trở lại....

ĐÀN BÀ HẤP DẪN VÌ HỌ RỰC RỠ, KHÁC BIỆT

Có những người phụ nữ mang trong mình thứ khí chất rất riêng: trí tuệ, độc lập, đầy nội lực. Họ bước vào một căn phòng và lập tức khiến không khí thay đổi – không phải vì ngoại hình, mà vì sự sắc bén, bình thản và không dễ nắm bắt. Đối với nhiều người đàn ông, họ là...

HỌC TÂM LÝ CÓ THẬT SỰ GIÚP TA ỔN HƠN?

  Nhiều bạn trẻ chọn học ngành tâm lý với một mong muốn rất chân thành: “Mình muốn hiểu bản thân hơn, muốn chữa lành những tổn thương của chính mình.” Điều đó không sai. Trong một thế giới nhiều biến động, nơi cảm xúc dễ bị bỏ qua và tổn thương thường bị xem nhẹ,...

TRỊ LIỆU TÂM LÝ – MỘT TIẾN TRÌNH ĐAU ĐỚN, TRIỂN NỞ VÀ THĂNG HOA

Trị liệu tâm lý không phải là nơi để ai đó “dỗ dành” bạn vượt qua nỗi buồn, cũng không phải nơi đưa ra lời khuyên nhanh chóng để “suy nghĩ tích cực hơn”. Trị liệu là một tiến trình – dài hơi, nhiều lớp, và đôi khi vô cùng đau đớn. Đó là hành trình trở về đối diện với...