KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

 

Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự phân ly trở thành cơ chế phòng vệ, giúp họ không cảm thấy nỗi đau trực tiếp. Tuy nhiên, cái giá phải trả là sự tách rời khỏi chính mình, khỏi cơ thể và thế giới xung quanh. Khi bị quá tải cảm xúc, lớp mặt nạ “mọi thứ đều ổn” có thể sụp đổ và bùng phát thành cơn giận dữ dữ dội, khiến người khác bất ngờ.

Phân ly ở nam giới thường biểu hiện ở phổ đa dạng: từ trạng thái lơ đãng, không hiện diện, cho đến mất kết nối hoàn toàn với cảm giác cơ thể. Họ có thể làm việc, trò chuyện, chăm sóc gia đình, nhưng nội tâm trống rỗng, không cảm nhận được sự sống động của thế giới. Trong mắt người ngoài, họ là những người “bình tĩnh”, “kiềm chế tốt”, thậm chí thành công. Thế nhưng, bên trong, họ như đang sống bằng chế độ tự động, rời xa cảm xúc để tránh phải đối diện với những ký ức sang chấn.

Một hình thức phổ biến của sự phân ly ở đàn ông là “nghiện công việc”. Lao vào làm việc không ngừng nghỉ giúp họ duy trì ảo giác kiểm soát và tránh phải tiếp xúc với nỗi đau bên trong. Công việc trở thành liều thuốc gây tê, vừa mang lại thành tựu xã hội, vừa che giấu sự mong manh. Tuy nhiên, việc này đồng thời khiến họ xa cách các mối quan hệ thân mật, khó mở lòng và khó cảm nhận sự kết nối tình cảm.

Phân ly cũng để lại những dấu hiệu rõ ràng trong cơ thể. Những cơn đau mơ hồ, căng cơ, rối loạn tiêu hóa hay mất ngủ là dạng “chuyển di thể lý” của cảm xúc bị kìm nén. Khi tâm trí tách khỏi nỗi đau, cơ thể thay họ gánh chịu và biểu đạt bằng triệu chứng. Lâu dần, điều này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe mạn tính. Không chỉ vậy, đời sống tình dục cũng bị ảnh hưởng: nhiều đàn ông phân ly khó cảm nhận khoái cảm, tránh né sự thân mật hoặc rơi vào các hành vi bốc đồng để tìm lại cảm giác hiện hữu.

Hậu quả của sự phân ly là một vòng lặp: càng tách rời khỏi cảm xúc, họ càng xa cách bản thân và người khác, khiến nỗi cô đơn và căng thẳng dồn nén thêm. Sự bùng phát giận dữ chỉ là một trong nhiều tín hiệu báo động. Việc nhận diện phân ly không phải là yếu kém, mà là bước đầu để hiểu rằng những gì họ trải qua là phản ứng tự nhiên trước sang chấn. Khi có cơ hội an toàn để kết nối lại với cảm xúc và cơ thể, những người đàn ông này có thể dần thoát khỏi vòng xoáy phân ly và tìm lại sự sống động trong chính mình.

MIA NGUYỄN

 

Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự phân ly trở thành cơ chế phòng vệ, giúp họ không cảm thấy nỗi đau trực tiếp. Tuy nhiên, cái giá phải trả là sự tách rời khỏi chính mình, khỏi cơ thể và thế giới xung quanh. Khi bị quá tải cảm xúc, lớp mặt nạ “mọi thứ đều ổn” có thể sụp đổ và bùng phát thành cơn giận dữ dữ dội, khiến người khác bất ngờ.

Phân ly ở nam giới thường biểu hiện ở phổ đa dạng: từ trạng thái lơ đãng, không hiện diện, cho đến mất kết nối hoàn toàn với cảm giác cơ thể. Họ có thể làm việc, trò chuyện, chăm sóc gia đình, nhưng nội tâm trống rỗng, không cảm nhận được sự sống động của thế giới. Trong mắt người ngoài, họ là những người “bình tĩnh”, “kiềm chế tốt”, thậm chí thành công. Thế nhưng, bên trong, họ như đang sống bằng chế độ tự động, rời xa cảm xúc để tránh phải đối diện với những ký ức sang chấn.

Một hình thức phổ biến của sự phân ly ở đàn ông là “nghiện công việc”. Lao vào làm việc không ngừng nghỉ giúp họ duy trì ảo giác kiểm soát và tránh phải tiếp xúc với nỗi đau bên trong. Công việc trở thành liều thuốc gây tê, vừa mang lại thành tựu xã hội, vừa che giấu sự mong manh. Tuy nhiên, việc này đồng thời khiến họ xa cách các mối quan hệ thân mật, khó mở lòng và khó cảm nhận sự kết nối tình cảm.

Phân ly cũng để lại những dấu hiệu rõ ràng trong cơ thể. Những cơn đau mơ hồ, căng cơ, rối loạn tiêu hóa hay mất ngủ là dạng “chuyển di thể lý” của cảm xúc bị kìm nén. Khi tâm trí tách khỏi nỗi đau, cơ thể thay họ gánh chịu và biểu đạt bằng triệu chứng. Lâu dần, điều này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe mạn tính. Không chỉ vậy, đời sống tình dục cũng bị ảnh hưởng: nhiều đàn ông phân ly khó cảm nhận khoái cảm, tránh né sự thân mật hoặc rơi vào các hành vi bốc đồng để tìm lại cảm giác hiện hữu.

Hậu quả của sự phân ly là một vòng lặp: càng tách rời khỏi cảm xúc, họ càng xa cách bản thân và người khác, khiến nỗi cô đơn và căng thẳng dồn nén thêm. Sự bùng phát giận dữ chỉ là một trong nhiều tín hiệu báo động. Việc nhận diện phân ly không phải là yếu kém, mà là bước đầu để hiểu rằng những gì họ trải qua là phản ứng tự nhiên trước sang chấn. Khi có cơ hội an toàn để kết nối lại với cảm xúc và cơ thể, những người đàn ông này có thể dần thoát khỏi vòng xoáy phân ly và tìm lại sự sống động trong chính mình.

MIA NGUYỄN

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

HÃY RỜI ĐI KHỎI CHA MẸ ĐỘC HẠI

  Trong văn hóa Việt Nam, cha mẹ luôn được coi là gốc rễ, là nơi con cái phải kính trọng và chăm sóc trọn đời. Tuy nhiên, không phải mọi cha mẹ đều mang đến sự an toàn và tình yêu lành mạnh. Với những cha mẹ độc hại, đặc biệt khi có đặc điểm của rối loạn nhân...

RỜI KHỎI MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI KHI QUÁ MUỘN

  Trong các mối quan hệ tình cảm, tình yêu và lòng trung thành thường khiến chúng ta tin rằng sự kiên nhẫn có thể thay đổi người kia. Tuy nhiên, khi sống cùng người mắc rối loạn nhân cách nhóm B như ái kỷ, ranh giới, chống đối xã hội hay kịch tính, sự kiên nhẫn...

NGOẠI TÌNH “MÃN TÍNH”

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm bốn dạng chính: ái kỷ (narcissistic), ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial) và kịch tính (histrionic). Điểm chung của nhóm này là sự kịch tính, hỗn loạn, bốc đồng và khó kiểm soát cảm xúc, khiến các mối quan hệ...

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

HÃY RỜI ĐI KHỎI CHA MẸ ĐỘC HẠI

  Trong văn hóa Việt Nam, cha mẹ luôn được coi là gốc rễ, là nơi con cái phải kính trọng và chăm sóc trọn đời. Tuy nhiên, không phải mọi cha mẹ đều mang đến sự an toàn và tình yêu lành mạnh. Với những cha mẹ độc hại, đặc biệt khi có đặc điểm của rối loạn nhân...

RỜI KHỎI MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI KHI QUÁ MUỘN

  Trong các mối quan hệ tình cảm, tình yêu và lòng trung thành thường khiến chúng ta tin rằng sự kiên nhẫn có thể thay đổi người kia. Tuy nhiên, khi sống cùng người mắc rối loạn nhân cách nhóm B như ái kỷ, ranh giới, chống đối xã hội hay kịch tính, sự kiên nhẫn...

NGOẠI TÌNH “MÃN TÍNH”

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm bốn dạng chính: ái kỷ (narcissistic), ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial) và kịch tính (histrionic). Điểm chung của nhóm này là sự kịch tính, hỗn loạn, bốc đồng và khó kiểm soát cảm xúc, khiến các mối quan hệ...

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

TÌNH YÊU “HỖN LOẠN, KỊCH TÍNH”

Rối loạn nhân cách nhóm B là một nhóm trong phân loại lâm sàng, bao gồm nhân cách chống đối xã hội (antisocial), nhân cách ranh giới (borderline), nhân cách kịch tính (histrionic) và nhân cách ái kỷ (narcissistic). Điểm chung của nhóm này là các đặc tính hỗn loạn,...

NGƯỜI ÁI KỶ KHỔ ĐAU TRONG GIA ĐÌNH

Người ái kỷ khổ đau là một dạng đặc biệt của tính cách ái kỷ, nơi bản sắc cá nhân không được khẳng định qua quyền lực hay thành công, mà thông qua khổ đau, hy sinh và chịu đựng. Họ tự coi mình là nạn nhân của hoàn cảnh, của xã hội, của gia đình, và thậm chí của chính...

CUỘC HÔN NHÂN ĐỊNH MỆNH

Một trong những dạng quan hệ phức tạp và đầy nghịch lý là sự kết hợp giữa hai kiểu ái kỷ: ái kỷ quyền lực (grandiose narcissism) và ái kỷ khổ đau (negative narcissism). Người ái kỷ quyền lực bước vào hôn nhân với sự tự tin, khát khao được ngưỡng mộ, và nhu cầu kiểm...