HỌC TÂM LÝ CÓ THẬT SỰ GIÚP TA ỔN HƠN?

HỌC TÂM LÝ CÓ THẬT SỰ GIÚP TA ỔN HƠN?

 

Nhiều bạn trẻ chọn học ngành tâm lý với một mong muốn rất chân thành: “Mình muốn hiểu bản thân hơn, muốn chữa lành những tổn thương của chính mình.” Điều đó không sai. Trong một thế giới nhiều biến động, nơi cảm xúc dễ bị bỏ qua và tổn thương thường bị xem nhẹ, thì việc học tâm lý là cách rất tự nhiên để đi tìm lời giải cho chính cuộc đời mình. Nhưng liệu học xong ngành tâm lý, ta có thật sự “ổn” hơn không? Câu trả lời là: không hẳn.

Việc học tâm lý mang lại cho ta rất nhiều kiến thức – về hành vi con người, cảm xúc, mối quan hệ, cơ chế của chấn thương, sự phát triển nhân cách, cách bộ não vận hành… Nhưng sự hiểu biết ấy nằm ở tầng nhận thức. Nó giống như bạn học cách bơi qua sách vở: bạn biết kỹ thuật, biết phải thở thế nào, đạp chân ra sao, nhưng nếu chưa từng xuống nước, cơ thể bạn vẫn chưa thực sự biết bơi. Tâm lý học là công cụ tuyệt vời để “nhìn thấy vấn đề”, nhưng chữa lành thì cần một hành trình khác: hành trình cảm nhận, trải qua và chuyển hóa bên trong cơ thể và hệ thần kinh của chính mình.

Nhiều bạn sinh viên tâm lý vẫn rơi vào khủng hoảng, lo âu, trầm cảm, hoặc cảm thấy lạc lõng. Có những lúc càng học, ta càng thấy bản thân “rối tung”, càng nhận ra những lỗ hổng trong gia đình, tuổi thơ, mối quan hệ. Việc gọi tên được vấn đề không làm nó biến mất – thậm chí ban đầu còn làm nó hiện rõ hơn, đau hơn. Đây là lúc nhiều bạn hụt hẫng: “Sao mình biết hết rồi mà vẫn không khá hơn?”

Bởi vì lý trí không đủ để thay đổi cảm xúc. Việc chữa lành cần trải qua tầng sâu hơn: kết nối với cơ thể, học cách hiện diện, điều hòa cảm xúc, xây dựng lại sự an toàn bên trong. Và điều đó không thể chỉ học qua sách, mà cần được trải nghiệm – thông qua trị liệu cá nhân, làm việc với chính mình, qua mối quan hệ thực tế với người khác, và cả qua việc dám chạm vào phần dễ tổn thương nhất của mình.

Vậy học tâm lý có giúp bạn ổn hơn không? Có – nếu bạn không xem đó là “thuốc thần kỳ”, mà là cánh cửa mở ra hành trình dài hơn: hành trình đi về phía chính mình. Và trên hành trình đó, điều quý giá không phải là “ổn” hay “giỏi”, mà là bạn đã chân thật với nỗi đau, dịu dàng với chính mình, và đủ can đảm để lớn lên từng chút một.

MIA NGUYỄN

 

Nhiều bạn trẻ chọn học ngành tâm lý với một mong muốn rất chân thành: “Mình muốn hiểu bản thân hơn, muốn chữa lành những tổn thương của chính mình.” Điều đó không sai. Trong một thế giới nhiều biến động, nơi cảm xúc dễ bị bỏ qua và tổn thương thường bị xem nhẹ, thì việc học tâm lý là cách rất tự nhiên để đi tìm lời giải cho chính cuộc đời mình. Nhưng liệu học xong ngành tâm lý, ta có thật sự “ổn” hơn không? Câu trả lời là: không hẳn.

Việc học tâm lý mang lại cho ta rất nhiều kiến thức – về hành vi con người, cảm xúc, mối quan hệ, cơ chế của chấn thương, sự phát triển nhân cách, cách bộ não vận hành… Nhưng sự hiểu biết ấy nằm ở tầng nhận thức. Nó giống như bạn học cách bơi qua sách vở: bạn biết kỹ thuật, biết phải thở thế nào, đạp chân ra sao, nhưng nếu chưa từng xuống nước, cơ thể bạn vẫn chưa thực sự biết bơi. Tâm lý học là công cụ tuyệt vời để “nhìn thấy vấn đề”, nhưng chữa lành thì cần một hành trình khác: hành trình cảm nhận, trải qua và chuyển hóa bên trong cơ thể và hệ thần kinh của chính mình.

Nhiều bạn sinh viên tâm lý vẫn rơi vào khủng hoảng, lo âu, trầm cảm, hoặc cảm thấy lạc lõng. Có những lúc càng học, ta càng thấy bản thân “rối tung”, càng nhận ra những lỗ hổng trong gia đình, tuổi thơ, mối quan hệ. Việc gọi tên được vấn đề không làm nó biến mất – thậm chí ban đầu còn làm nó hiện rõ hơn, đau hơn. Đây là lúc nhiều bạn hụt hẫng: “Sao mình biết hết rồi mà vẫn không khá hơn?”

Bởi vì lý trí không đủ để thay đổi cảm xúc. Việc chữa lành cần trải qua tầng sâu hơn: kết nối với cơ thể, học cách hiện diện, điều hòa cảm xúc, xây dựng lại sự an toàn bên trong. Và điều đó không thể chỉ học qua sách, mà cần được trải nghiệm – thông qua trị liệu cá nhân, làm việc với chính mình, qua mối quan hệ thực tế với người khác, và cả qua việc dám chạm vào phần dễ tổn thương nhất của mình.

Vậy học tâm lý có giúp bạn ổn hơn không? Có – nếu bạn không xem đó là “thuốc thần kỳ”, mà là cánh cửa mở ra hành trình dài hơn: hành trình đi về phía chính mình. Và trên hành trình đó, điều quý giá không phải là “ổn” hay “giỏi”, mà là bạn đã chân thật với nỗi đau, dịu dàng với chính mình, và đủ can đảm để lớn lên từng chút một.

MIA NGUYỄN

TRỊ LIỆU TÂM LÝ – MỘT TIẾN TRÌNH ĐAU ĐỚN, TRIỂN NỞ VÀ THĂNG HOA

Trị liệu tâm lý không phải là nơi để ai đó “dỗ dành” bạn vượt qua nỗi buồn, cũng không phải nơi đưa ra lời khuyên nhanh chóng để “suy nghĩ tích cực hơn”. Trị liệu là một tiến trình – dài hơi, nhiều lớp, và đôi khi vô cùng đau đớn. Đó là hành trình trở về đối diện với...

NGƯỜI ĐỒNG TÍNH NAM VÀ RỐI LOẠN CƯƠNG DƯƠNG TRONG GẮN BÓ

Với nhiều người đồng tính nam, rối loạn cương dương không đơn thuần là vấn đề thể chất, mà còn là tấm gương phản chiếu những tổn thương sâu kín về cảm xúc, sự xấu hổ và kiểu gắn bó không an toàn hình thành từ rất sớm. Lớn lên trong một xã hội nơi sự nam tính chuẩn mực...

VAI TRÒ TƯỞNG TƯỢNG, “OBJECTIFY” HOẶC PLAY TRONG TÌNH DỤC

Tình dục không chỉ là hành vi thể chất mà còn là trải nghiệm thần kinh – cảm xúc – tưởng tượng. Đôi khi, chính việc nghĩ đến tình dục, tưởng tượng về cơ thể người mình yêu trong một bối cảnh khiêu gợi, hay hóa thân vào những vai trò không thuộc “đời thật” lại khiến ta...

KÌM NÉN CẢM XÚC VÀ “BẤT LỰC” TRONG TÌNH DỤC

Nhiều người vẫn nghĩ tình dục chỉ liên quan đến cơ thể – rằng nếu có người yêu thương mình, nếu đủ hấp dẫn, đủ “kỹ thuật”, thì chắc chắn sẽ có ham muốn và khoái cảm. Thế nhưng, thực tế không đơn giản như vậy. Có những người rất yêu bạn đời của mình, rất muốn gần gũi,...

NHỮNG ĐỨA TRẺ KHÔNG ĐƯỢC KHÓC

  Có những đứa trẻ lớn lên trong những ngôi nhà nơi tiếng khóc là điều cấm kỵ. Chúng không được phép thể hiện sự yếu đuối, không được “làm quá”, không được rơi lệ dù trong lòng đầy giông bão. Thay vì được ôm ấp khi đau buồn, chúng thường nghe những lời như “nín...

TRỊ LIỆU TÂM LÝ – MỘT TIẾN TRÌNH ĐAU ĐỚN, TRIỂN NỞ VÀ THĂNG HOA

Trị liệu tâm lý không phải là nơi để ai đó “dỗ dành” bạn vượt qua nỗi buồn, cũng không phải nơi đưa ra lời khuyên nhanh chóng để “suy nghĩ tích cực hơn”. Trị liệu là một tiến trình – dài hơi, nhiều lớp, và đôi khi vô cùng đau đớn. Đó là hành trình trở về đối diện với...

NGƯỜI ĐỒNG TÍNH NAM VÀ RỐI LOẠN CƯƠNG DƯƠNG TRONG GẮN BÓ

Với nhiều người đồng tính nam, rối loạn cương dương không đơn thuần là vấn đề thể chất, mà còn là tấm gương phản chiếu những tổn thương sâu kín về cảm xúc, sự xấu hổ và kiểu gắn bó không an toàn hình thành từ rất sớm. Lớn lên trong một xã hội nơi sự nam tính chuẩn mực...

VAI TRÒ TƯỞNG TƯỢNG, “OBJECTIFY” HOẶC PLAY TRONG TÌNH DỤC

Tình dục không chỉ là hành vi thể chất mà còn là trải nghiệm thần kinh – cảm xúc – tưởng tượng. Đôi khi, chính việc nghĩ đến tình dục, tưởng tượng về cơ thể người mình yêu trong một bối cảnh khiêu gợi, hay hóa thân vào những vai trò không thuộc “đời thật” lại khiến ta...

KÌM NÉN CẢM XÚC VÀ “BẤT LỰC” TRONG TÌNH DỤC

Nhiều người vẫn nghĩ tình dục chỉ liên quan đến cơ thể – rằng nếu có người yêu thương mình, nếu đủ hấp dẫn, đủ “kỹ thuật”, thì chắc chắn sẽ có ham muốn và khoái cảm. Thế nhưng, thực tế không đơn giản như vậy. Có những người rất yêu bạn đời của mình, rất muốn gần gũi,...

VÌ SAO PHỤ NỮ Ở LẠI VỚI NGƯỜI TỆ BẠC

Có nhiều người phụ nữ, dù ngoài xã hội thành công, giỏi giang, được người khác nể trọng, nhưng trong tình yêu lại trở nên nhỏ bé, nhún nhường, thậm chí cam chịu. Họ dành hết tâm sức chăm sóc cho người đàn ông chẳng xứng đáng – thờ ơ, ích kỷ, vô tâm, thậm chí có lúc...

NHỮNG ĐỨA TRẺ KHÔNG ĐƯỢC KHÓC

  Có những đứa trẻ lớn lên trong những ngôi nhà nơi tiếng khóc là điều cấm kỵ. Chúng không được phép thể hiện sự yếu đuối, không được “làm quá”, không được rơi lệ dù trong lòng đầy giông bão. Thay vì được ôm ấp khi đau buồn, chúng thường nghe những lời như “nín...

“ĐƠ” MÃN TÍNH

Khi im lặng không phải là bình yên, mà là tê liệt thần kinh Có những đứa trẻ dường như “ngoan ngoãn”, “ít phiền hà”, ngồi yên một mình hàng giờ liền, không đòi hỏi, không khóc, không phản kháng. Trong mắt người lớn, đó là một đứa trẻ “dễ nuôi”. Nhưng đằng sau sự lặng...

KHI CON GÁI KHÔNG ĐƯỢC ƯU TIÊN

  Trong nhiều gia đình, đặc biệt ở những nền văn hóa coi trọng nam giới, việc con trai được ưu tiên và con gái bị xem nhẹ không chỉ là một bất công xã hội mà còn là một trải nghiệm sang chấn sâu sắc, để lại dấu vết vô hình trong mối gắn bó, cảm nhận về cơ thể và...

CON GÁI KHÔNG QUAN TRỌNG BẰNG CON TRAI

Trong nhiều nền văn hóa, đặc biệt là các xã hội Á Đông truyền thống, việc sinh con trai thường được coi là một “thành tựu”, còn việc sinh con gái có thể bị xem là “kém giá trị”. Đối với một đứa bé gái, việc sinh ra đã là một nỗi thất vọng trong mắt cha mẹ không chỉ là...

LIỆU PHÁP EMDR- ĐIỀU TRỊ SANG CHẤN DO THIÊN TAI, NGHỊCH CẢNH

  Trong những năm gần đây, liệu pháp EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing – Tái xử lý và giải mẫn cảm qua chuyển động mắt) đã trở thành một trong những phương pháp điều trị sang chấn tâm lý được công nhận và ứng dụng rộng rãi. Phương pháp này được...