6 CÁCH GIÚP QUAN HỆ KHỎI BẾ TẮC

6 CÁCH GIÚP QUAN HỆ KHỎI BẾ TẮC

 

Không ai có một cuộc sống “nói không” với căng thẳng, bất kể họ có một cuộc sống tuyệt vời hay bình thường nhất. Bạn có thể đang bị mắc kẹt trong một số tình huống đau thương nào đó và chỉ muốn đạp đổ mọi thứ, bạn bắt đầu tìm một nút “tạm dừng” cho cuộc sống của chính mình. Cách tốt nhất là cần phải suy nghĩ và tìm cách thoát khỏi bế tắc. Bài viết này tập trung vào 6 câu hỏi mà bạn có thể tự hỏi mình khi đang trải qua những thời điểm khó khăn trong mối quan hệ.

  1. Bạn đã nỗ lực hết mình chưa?

Câu hỏi khó nhất liên quan đến chính bản thân bạn. Bạn cần phải suy nghĩ về nhiều điều và tự hỏi rằng mình đã nỗ lực hết sức và làm tất cả những gì có thể hay chưa. Con người vốn hay chỉ trích, chúng ta đánh giá người khác trước khi tự nhìn nhận lại bản thân, chúng ta thường là nguyên nhân của rất nhiều vấn đề mà thậm chí còn không nhận ra điều đó. Cuộc sống dễ dàng hay khó khăn phần lớn tùy thuộc vào bạn.

Trong những giai đoạn khó khăn của mối quan hệ, bạn có thể nghĩ rằng đó là lỗi của đối phương trong khi thủ phạm lại chính là bạn. Không có gì phải xấu hổ cả, tôi luôn nhìn nhận những lỗi lầm mà mình phạm phải vì con người sẽ có lúc mắc sai sót, và điều đáng trân trọng ở đây chính là nhận thức về điều đó và không lặp lại lần nữa.

  1. Bạn thích điều gì nhất về đối phương?

Tôi biết điều này không dễ dàng, nhưng khi mối quan hệ gặp trục trặc, bạn cần phải ngừng suy nghĩ về những mặt xấu và bắt đầu tập trung vào mặt tốt của đối phương. Cũng như bao cặp đôi khác, mối quan hệ của bạn chắc chắn sẽ trải qua rất nhiều thăng trầm, có thể là trầm nhiều hơn thăng, vì duy trì mối quan hệ giữa hai cá thể độc lập có cá tính riêng, điểm mạnh và điểm yếu riêng là không đơn giản chút nào.

Hãy tự hỏi rằng bạn yêu chàng nhất ở điểm nào? Điều gì ở chàng mà khi nghĩ đến khiến bạn cười ngoác mồm đến mang tai? Hãy suy nghĩ thật nhiều vào. Sau đó thì cười lên. Và lặp lại việc này cho đến khi bạn tìm lại được lý do tại sao bạn yêu anh ấy rất nhiều.

  1. Tại sao bạn cảm thấy cô đơn?

Tôi đã nghe đâu đó rằng: “Điều đáng sợ nhất không phải là cô đơn một mình, mà là cô đơn khi đang ở bên cạnh ai đó”. Đôi khi, chúng ta là kẻ thù lớn nhất của chính mình. Nếu đang ở trong một mối quan hệ tốt đẹp và hạnh phúc mà vẫn cảm thấy một chút buồn và trống rỗng, bạn cần phải tự hỏi mình đâu là nguyên nhân.

Có phải sự vắng mặt của người khác khi bạn cần hay là bóng ma quá khứ vẫn còn ám ảnh và không cho phép bạn sống trọn vẹn với hiện tại như bạn nên làm? Đừng vội đổ lỗi cho người khác, hãy suy nghĩ về điều này trước.

Trong trường hợp của tôi, tôi đã từng cảm thấy buồn dù chàng đã cố gắng hết sức để làm tôi cười mỗi ngày. Tôi vẫn cảm thấy cô đơn ngay cả khi anh ấy luôn kề bên mỗi khi tôi cần. Sau một thời gian, anh đã dần buông xuôi và cuối cùng tôi phải tự giải quyết vấn đề của mình vì tôi không muốn mất anh.

Đó là cơn ác mộng mang tên “quá khứ” ám ảnh tôi cả trong giấc ngủ. Sau một cuộc nói chuyện dài với bản thân mình, tôi đã ngồi lại trút bỏ mọi ưu phiền cùng anh. Cuối cùng, anh cũng hiểu rằng mình không phải là nguyên nhân gây ra nỗi buồn của tôi và đã giúp tôi thoát khỏi bế tắc.

  1. Mối lo ngại lớn nhất trong mối quan hệ của bạn là gì?

Như đã đề cập trước đó, chúng ta thường là kẻ thù lớn nhất của chính mình. Đôi khi, chúng ta để cho nỗi sợ hãi kiểm soát và không thể sống cởi mở được. Sợ hãi một điều gì đó là hoàn toàn tự nhiên, nhưng nếu bạn không làm bất cứ điều gì để làm cho nỗi sợ hãi biến mất thì đó không còn là điều có thể cảm thông nữa.

Hãy tự hỏi, bạn sợ điều gì nhất trong mối quan hệ của mình? Sợ mất một người mà bạn đang tin tưởng một cách mù quáng? Sợ bị lừa dối, bị bỏ rơi? Sợ “miệng đời” hay là sợ thừa nhận chính mình đã thất bại? Tất cả chúng ta đều có nỗi sợ và những gì ta cần làm là phải phân loại chúng.

Cũng như nhiều người từng một lần bị lừa dối, nỗi sợ hãi lớn nhất của tôi chính là sự lừa dối. Vì vậy, khi bắt đầu mối quan hệ mới này, tôi từng bị chứng hoang tưởng. Tôi thường xuyên nhìn điện thoại của anh ấy và thường đặt ra những câu hỏi ngớ ngẩn. Nhưng tôi từ từ nhận ra anh ấy không có lỗi gì cả và không đáng bị đối xử như vậy chỉ bởi vì ai đó đã để lại cho tôi nỗi đau và nỗi sợ hãi to lớn đó. Vì vậy, tôi đã đấu tranh với chính bản thân và đã chiến thắng nỗi sợ hãi của mình.

  1. Bạn có yêu bản thân không?

Tôi đã viết câu này không biết bao nhiêu lần, chúng ta cần phải yêu chính mình trước khi có thể yêu người khác. Bạn cần phải tự hỏi rằng mình có yêu và trân trọng bản thân mình đủ không? Bạn có hài lòng với chính con người mình hay là đang không ngừng cố gắng trở thành một người nào đó?

Bạn chỉ có thể thực sự yêu một ai đó khi hoàn toàn yêu và chấp nhận bản thân mình. Bạn không thể đem đến cho người khác sự yêu thương, chăm sóc mà không cần quan tâm đến bản thân trước. Bạn là duy nhất, là món quà quý giá cho rất nhiều người mà bạn thậm chí không nghĩ tới, nên hãy yêu bản thân thật nhiều.

  1. Bạn có thể sống mà không có đối phương không?

Nếu mọi nỗ lực thoát khỏi bế tắc đều bất thành và mối quan hệ của bạn vẫn tuột dốc không phanh, câu hỏi cuối cùng và quan trọng nhất là liệu bạn có thể sống mà không có anh ấy hay không? Một trong những điều khó khăn nhất trên đời chính là buông bỏ để bước tiếp.

Những kỷ niệm mà cả hai từng có với nhau không bao giờ có thể bị xóa nhòa và quên lãng, có đáng để đôi bên gánh chịu nỗi đau và sự tổn thương này hay không? Bạn có thể tạo ra cơ hội cuối cùng dù chỉ là để những kỉ niệm ấy không bao giờ chết đi hay không?

Hãy nghĩ về tất cả những khoảnh khắc tốt đẹp cả hai từng có với nhau, nghĩ về những lúc khó khăn có anh ấy kề bên lau nước mắt cho bạn, ôm bạn vào lòng và nói rằng mọi chuyện sẽ ổn thôi. Nghĩ cả những khi anh làm cho bạn cười. Nghĩ về tất cả những điều mà hai bạn đã làm cùng nhau, có thể bạn sẽ không bao giờ có thể làm những điều đó theo cách tương tự với bất cứ ai nữa. Hãy suy nghĩ, và biến suy nghĩ thành hành động.

LILA

Không ai có một cuộc sống “nói không” với căng thẳng, bất kể họ có một cuộc sống tuyệt vời hay bình thường nhất. Bạn có thể đang bị mắc kẹt trong một số tình huống đau thương nào đó và chỉ muốn đạp đổ mọi thứ, bạn bắt đầu tìm một nút “tạm dừng” cho cuộc sống của chính mình. Cách tốt nhất là cần phải suy nghĩ và tìm cách thoát khỏi bế tắc. Bài viết này tập trung vào 6 câu hỏi mà bạn có thể tự hỏi mình khi đang trải qua những thời điểm khó khăn trong mối quan hệ.

  1. Bạn đã nỗ lực hết mình chưa?

Câu hỏi khó nhất liên quan đến chính bản thân bạn. Bạn cần phải suy nghĩ về nhiều điều và tự hỏi rằng mình đã nỗ lực hết sức và làm tất cả những gì có thể hay chưa. Con người vốn hay chỉ trích, chúng ta đánh giá người khác trước khi tự nhìn nhận lại bản thân, chúng ta thường là nguyên nhân của rất nhiều vấn đề mà thậm chí còn không nhận ra điều đó. Cuộc sống dễ dàng hay khó khăn phần lớn tùy thuộc vào bạn.

Trong những giai đoạn khó khăn của mối quan hệ, bạn có thể nghĩ rằng đó là lỗi của đối phương trong khi thủ phạm lại chính là bạn. Không có gì phải xấu hổ cả, tôi luôn nhìn nhận những lỗi lầm mà mình phạm phải vì con người sẽ có lúc mắc sai sót, và điều đáng trân trọng ở đây chính là nhận thức về điều đó và không lặp lại lần nữa.

  1. Bạn thích điều gì nhất về đối phương?

Tôi biết điều này không dễ dàng, nhưng khi mối quan hệ gặp trục trặc, bạn cần phải ngừng suy nghĩ về những mặt xấu và bắt đầu tập trung vào mặt tốt của đối phương. Cũng như bao cặp đôi khác, mối quan hệ của bạn chắc chắn sẽ trải qua rất nhiều thăng trầm, có thể là trầm nhiều hơn thăng, vì duy trì mối quan hệ giữa hai cá thể độc lập có cá tính riêng, điểm mạnh và điểm yếu riêng là không đơn giản chút nào.

Hãy tự hỏi rằng bạn yêu chàng nhất ở điểm nào? Điều gì ở chàng mà khi nghĩ đến khiến bạn cười ngoác mồm đến mang tai? Hãy suy nghĩ thật nhiều vào. Sau đó thì cười lên. Và lặp lại việc này cho đến khi bạn tìm lại được lý do tại sao bạn yêu anh ấy rất nhiều.

  1. Tại sao bạn cảm thấy cô đơn?

Tôi đã nghe đâu đó rằng: “Điều đáng sợ nhất không phải là cô đơn một mình, mà là cô đơn khi đang ở bên cạnh ai đó”. Đôi khi, chúng ta là kẻ thù lớn nhất của chính mình. Nếu đang ở trong một mối quan hệ tốt đẹp và hạnh phúc mà vẫn cảm thấy một chút buồn và trống rỗng, bạn cần phải tự hỏi mình đâu là nguyên nhân.

Có phải sự vắng mặt của người khác khi bạn cần hay là bóng ma quá khứ vẫn còn ám ảnh và không cho phép bạn sống trọn vẹn với hiện tại như bạn nên làm? Đừng vội đổ lỗi cho người khác, hãy suy nghĩ về điều này trước.

Trong trường hợp của tôi, tôi đã từng cảm thấy buồn dù chàng đã cố gắng hết sức để làm tôi cười mỗi ngày. Tôi vẫn cảm thấy cô đơn ngay cả khi anh ấy luôn kề bên mỗi khi tôi cần. Sau một thời gian, anh đã dần buông xuôi và cuối cùng tôi phải tự giải quyết vấn đề của mình vì tôi không muốn mất anh.

Đó là cơn ác mộng mang tên “quá khứ” ám ảnh tôi cả trong giấc ngủ. Sau một cuộc nói chuyện dài với bản thân mình, tôi đã ngồi lại trút bỏ mọi ưu phiền cùng anh. Cuối cùng, anh cũng hiểu rằng mình không phải là nguyên nhân gây ra nỗi buồn của tôi và đã giúp tôi thoát khỏi bế tắc.

  1. Mối lo ngại lớn nhất trong mối quan hệ của bạn là gì?

Như đã đề cập trước đó, chúng ta thường là kẻ thù lớn nhất của chính mình. Đôi khi, chúng ta để cho nỗi sợ hãi kiểm soát và không thể sống cởi mở được. Sợ hãi một điều gì đó là hoàn toàn tự nhiên, nhưng nếu bạn không làm bất cứ điều gì để làm cho nỗi sợ hãi biến mất thì đó không còn là điều có thể cảm thông nữa.

Hãy tự hỏi, bạn sợ điều gì nhất trong mối quan hệ của mình? Sợ mất một người mà bạn đang tin tưởng một cách mù quáng? Sợ bị lừa dối, bị bỏ rơi? Sợ “miệng đời” hay là sợ thừa nhận chính mình đã thất bại? Tất cả chúng ta đều có nỗi sợ và những gì ta cần làm là phải phân loại chúng.

Cũng như nhiều người từng một lần bị lừa dối, nỗi sợ hãi lớn nhất của tôi chính là sự lừa dối. Vì vậy, khi bắt đầu mối quan hệ mới này, tôi từng bị chứng hoang tưởng. Tôi thường xuyên nhìn điện thoại của anh ấy và thường đặt ra những câu hỏi ngớ ngẩn. Nhưng tôi từ từ nhận ra anh ấy không có lỗi gì cả và không đáng bị đối xử như vậy chỉ bởi vì ai đó đã để lại cho tôi nỗi đau và nỗi sợ hãi to lớn đó. Vì vậy, tôi đã đấu tranh với chính bản thân và đã chiến thắng nỗi sợ hãi của mình.

  1. Bạn có yêu bản thân không?

Tôi đã viết câu này không biết bao nhiêu lần, chúng ta cần phải yêu chính mình trước khi có thể yêu người khác. Bạn cần phải tự hỏi rằng mình có yêu và trân trọng bản thân mình đủ không? Bạn có hài lòng với chính con người mình hay là đang không ngừng cố gắng trở thành một người nào đó?

Bạn chỉ có thể thực sự yêu một ai đó khi hoàn toàn yêu và chấp nhận bản thân mình. Bạn không thể đem đến cho người khác sự yêu thương, chăm sóc mà không cần quan tâm đến bản thân trước. Bạn là duy nhất, là món quà quý giá cho rất nhiều người mà bạn thậm chí không nghĩ tới, nên hãy yêu bản thân thật nhiều.

  1. Bạn có thể sống mà không có đối phương không?

Nếu mọi nỗ lực thoát khỏi bế tắc đều bất thành và mối quan hệ của bạn vẫn tuột dốc không phanh, câu hỏi cuối cùng và quan trọng nhất là liệu bạn có thể sống mà không có anh ấy hay không? Một trong những điều khó khăn nhất trên đời chính là buông bỏ để bước tiếp.

Những kỷ niệm mà cả hai từng có với nhau không bao giờ có thể bị xóa nhòa và quên lãng, có đáng để đôi bên gánh chịu nỗi đau và sự tổn thương này hay không? Bạn có thể tạo ra cơ hội cuối cùng dù chỉ là để những kỉ niệm ấy không bao giờ chết đi hay không?

Hãy nghĩ về tất cả những khoảnh khắc tốt đẹp cả hai từng có với nhau, nghĩ về những lúc khó khăn có anh ấy kề bên lau nước mắt cho bạn, ôm bạn vào lòng và nói rằng mọi chuyện sẽ ổn thôi. Nghĩ cả những khi anh làm cho bạn cười. Nghĩ về tất cả những điều mà hai bạn đã làm cùng nhau, có thể bạn sẽ không bao giờ có thể làm những điều đó theo cách tương tự với bất cứ ai nữa. Hãy suy nghĩ, và biến suy nghĩ thành hành động.

LILA

PHÂN LY CƠ THỂ

  Phân ly cơ thể (somatic dissociation) là một dạng đặc biệt của phản ứng phân ly, trong đó sự tách rời không diễn ra ở cấp độ ý thức hay ký ức, mà biểu hiện trực tiếp thông qua cảm giác cơ thể, tri giác thân thể và các chức năng sinh học. Đây là một chiến lược...

PHÂN LY BẢN NGÃ

  Dissociative parts – hay các phần phân ly của bản ngã – là khái niệm trung tâm trong tâm lý học sang chấn hiện đại, mô tả hiện tượng tâm trí con người “tách ra” thành nhiều phần tương đối độc lập nhằm thích nghi với các trải nghiệm đau thương vượt quá khả năng...

PHÂN LY, TÊ LIỆT, ĐÔNG CỨNG GÂY ĐAU KHI QUAN HỆ

  Hiện tượng tê liệt, đông cứng hoặc phân ly ở bộ phận sinh dục nữ là một chủ đề nhạy cảm nhưng rất quan trọng trong lĩnh vực trị liệu tình dục và sang chấn. Đây không phải là dấu hiệu của sự “lạnh lùng” hay “thiếu ham muốn” như nhiều người lầm tưởng, mà là phản...

RỐI LOẠN PHÂN LY

  Khi tâm trí tách rời để sinh tồn Rối loạn phân ly là một cơ chế tự bảo vệ phức tạp của tâm trí, xảy ra khi con người phải đối diện với những trải nghiệm quá sức chịu đựng, thường là sang chấn nghiêm trọng trong thời thơ ấu như bạo hành, xâm hại tình dục, bỏ...

CAN THIỆP BẮT BUỘC THỦ PHẠM GÂY BẠO HÀNH

  Bạo lực gia đình là một trong những nguyên nhân gây sang chấn tâm lý nghiêm trọng và kéo dài nhất. Nhiều nạn nhân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, phải sống trong trạng thái sợ hãi, bất lực và bị “đông cứng” (freeze response) trong suốt thời gian dài. Khi bị dồn...

NỖI ĐAU BẤT LỰC CỦA NGƯỜI SỐNG SÓT SAU XÂM HẠI

Trầm cảm là một trong những hệ quả tâm lý phổ biến và nặng nề nhất đối với những người từng trải qua xâm hại tình dục. Trải nghiệm bị xâm phạm không chỉ để lại nỗi đau thể chất và tinh thần tức thời mà còn làm xói mòn niềm tin cơ bản của con người vào sự an toàn, giá...

“TRẦM CẢM” DO “NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

Trong xã hội hiện đại, mạng xã hội đã trở thành công cụ giao tiếp, giải trí và chia sẻ thông tin phổ biến. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức dẫn đến “nghiện mạng xã hội” đang trở thành một hiện tượng đáng báo động. Nghiện mạng xã hội không chỉ ảnh hưởng đến thói quen...

MỐI NGUY HIỂM KHI SỬ DỤNG MÀN HÌNH VỚI TRẺ EM

  Trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi, não bộ của trẻ phát triển nhanh nhất và nhạy cảm nhất trong suốt cuộc đời. Đây là thời kỳ hình thành hàng tỷ kết nối thần kinh mới, được nuôi dưỡng qua những trải nghiệm thực tế như nghe giọng nói của cha mẹ, vận động, tiếp xúc...

“NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

  Trong kỷ nguyên công nghệ, mạng xã hội, trò chơi điện tử và các ứng dụng giải trí như TikTok đã trở thành một phần quen thuộc của đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, khi việc sử dụng không còn nằm trong tầm kiểm soát, trẻ em và thanh thiếu niên rất dễ rơi vào trạng...

“NGHIỆN” MÀN HÌNH

  Trong thời đại công nghệ số, thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập, làm việc và giải trí. Tuy nhiên, khi việc sử dụng mất kiểm soát, lấn át các hoạt động cần thiết khác và gây suy...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

HÃY RỜI ĐI KHỎI CHA MẸ ĐỘC HẠI

  Trong văn hóa Việt Nam, cha mẹ luôn được coi là gốc rễ, là nơi con cái phải kính trọng và chăm sóc trọn đời. Tuy nhiên, không phải mọi cha mẹ đều mang đến sự an toàn và tình yêu lành mạnh. Với những cha mẹ độc hại, đặc biệt khi có đặc điểm của rối loạn nhân...

PHÂN LY CƠ THỂ

  Phân ly cơ thể (somatic dissociation) là một dạng đặc biệt của phản ứng phân ly, trong đó sự tách rời không diễn ra ở cấp độ ý thức hay ký ức, mà biểu hiện trực tiếp thông qua cảm giác cơ thể, tri giác thân thể và các chức năng sinh học. Đây là một chiến lược...

PHÂN LY BẢN NGÃ

  Dissociative parts – hay các phần phân ly của bản ngã – là khái niệm trung tâm trong tâm lý học sang chấn hiện đại, mô tả hiện tượng tâm trí con người “tách ra” thành nhiều phần tương đối độc lập nhằm thích nghi với các trải nghiệm đau thương vượt quá khả năng...

NHỮNG ĐỨA TRẺ ĂN CẮP

Tiếng nói thầm lặng của nỗi đau Khi một đứa trẻ bị phát hiện ăn cắp, người lớn thường vội vàng quy kết đó là hành vi sai trái, vô đạo đức hay “mất dạy”. Thế nhưng, nếu ta dừng lại để lắng nghe phía sau hành vi ấy, ta sẽ nhận ra đó không chỉ là câu chuyện về một món đồ...

PHÂN LY, TÊ LIỆT, ĐÔNG CỨNG GÂY ĐAU KHI QUAN HỆ

  Hiện tượng tê liệt, đông cứng hoặc phân ly ở bộ phận sinh dục nữ là một chủ đề nhạy cảm nhưng rất quan trọng trong lĩnh vực trị liệu tình dục và sang chấn. Đây không phải là dấu hiệu của sự “lạnh lùng” hay “thiếu ham muốn” như nhiều người lầm tưởng, mà là phản...

RỐI LOẠN PHÂN LY

  Khi tâm trí tách rời để sinh tồn Rối loạn phân ly là một cơ chế tự bảo vệ phức tạp của tâm trí, xảy ra khi con người phải đối diện với những trải nghiệm quá sức chịu đựng, thường là sang chấn nghiêm trọng trong thời thơ ấu như bạo hành, xâm hại tình dục, bỏ...

CAN THIỆP BẮT BUỘC THỦ PHẠM GÂY BẠO HÀNH

  Bạo lực gia đình là một trong những nguyên nhân gây sang chấn tâm lý nghiêm trọng và kéo dài nhất. Nhiều nạn nhân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, phải sống trong trạng thái sợ hãi, bất lực và bị “đông cứng” (freeze response) trong suốt thời gian dài. Khi bị dồn...

NỖI ĐAU BẤT LỰC CỦA NGƯỜI SỐNG SÓT SAU XÂM HẠI

Trầm cảm là một trong những hệ quả tâm lý phổ biến và nặng nề nhất đối với những người từng trải qua xâm hại tình dục. Trải nghiệm bị xâm phạm không chỉ để lại nỗi đau thể chất và tinh thần tức thời mà còn làm xói mòn niềm tin cơ bản của con người vào sự an toàn, giá...

“TRẦM CẢM” DO “NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

Trong xã hội hiện đại, mạng xã hội đã trở thành công cụ giao tiếp, giải trí và chia sẻ thông tin phổ biến. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức dẫn đến “nghiện mạng xã hội” đang trở thành một hiện tượng đáng báo động. Nghiện mạng xã hội không chỉ ảnh hưởng đến thói quen...

MỐI NGUY HIỂM KHI SỬ DỤNG MÀN HÌNH VỚI TRẺ EM

  Trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi, não bộ của trẻ phát triển nhanh nhất và nhạy cảm nhất trong suốt cuộc đời. Đây là thời kỳ hình thành hàng tỷ kết nối thần kinh mới, được nuôi dưỡng qua những trải nghiệm thực tế như nghe giọng nói của cha mẹ, vận động, tiếp xúc...

“NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

  Trong kỷ nguyên công nghệ, mạng xã hội, trò chơi điện tử và các ứng dụng giải trí như TikTok đã trở thành một phần quen thuộc của đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, khi việc sử dụng không còn nằm trong tầm kiểm soát, trẻ em và thanh thiếu niên rất dễ rơi vào trạng...

“NGHIỆN” MÀN HÌNH

  Trong thời đại công nghệ số, thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập, làm việc và giải trí. Tuy nhiên, khi việc sử dụng mất kiểm soát, lấn át các hoạt động cần thiết khác và gây suy...

ĐẰNG SAU SỰ TỨC GIẬN

Cơn tức giận thường được nhìn thấy như một phản ứng bùng nổ, mạnh mẽ và đôi khi gây tổn hại trong các mối quan hệ. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ hơn, tức giận không phải lúc nào cũng là “vấn đề gốc”. Đằng sau nó là những hoạt động phức tạp của hệ thần kinh, những ký ức...

TRẦM CẢM – CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

  Trầm cảm từ lâu được xem là một trong những rối loạn tâm thần phổ biến và gây nhiều hệ lụy nhất. Khi nhắc đến trầm cảm, phần lớn mọi người nghĩ ngay đến bệnh lý cần được điều trị. Điều này không sai, nhưng nếu chỉ nhìn nhận ở một chiều, ta sẽ bỏ qua khía cạnh...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

CHIẾC MẶT NẠ HOÀN HẢO

  Có những đứa trẻ từ rất sớm đã học cách khoác lên mình “chiếc mặt nạ hoàn hảo”. Các em nỗ lực đạt điểm cao, giành thành tích, cư xử gương mẫu và không để lộ chút yếu đuối nào. Đối với các em, sự hoàn hảo giống như một đặc quyền: nó giúp che giấu những mong manh...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...