KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

 

Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng đồng cảm thực sự. Khi bước vào tình yêu, sự kết hợp này có thể biến mối quan hệ thành một môi trường đầy rủi ro cho cả bạn và con bạn.

Với người bạn đời, nguy cơ đầu tiên là bạo lực tinh thần và thao túng. Người nhóm B thường dùng các chiến lược như gaslighting (làm bạn nghi ngờ thực tại), cô lập xã hội và kiểm soát tài chính. Một số trường hợp, đặc biệt là trong ASPD hoặc BPD nặng, xung đột có thể leo thang thành bạo lực thể chất hoặc tình dục. Khi đó, bạn không chỉ bị tổn thương cơ thể mà còn rơi vào vòng xoáy sợ hãi và phụ thuộc. Đồng thời, hành vi xung động khiến họ dễ lợi dụng tài chính, hủy hoại uy tín hoặc gây áp lực pháp lý, trong khi bản thân họ không cảm thấy hối hận hay sợ hậu quả.

Với con cái, nguy cơ còn nghiêm trọng hơn. Trẻ sống trong môi trường đầy xung đột và bất ổn sẽ phải đối mặt với sang chấn phát triển, ảnh hưởng đến hệ thần kinh và sự hình thành gắn bó. Chúng có thể phát triển lo âu, trầm cảm, hành vi chống đối hoặc học theo mô hình quan hệ bạo lực khi trưởng thành. Ngoài ra, người nhóm B đôi khi sử dụng con như công cụ kiểm soát, gây chia rẽ tình cảm cha/mẹ – con hoặc ép buộc trong tranh chấp nuôi con. Trong những trường hợp cực đoan, trẻ còn có nguy cơ bị bạo lực trực tiếp hoặc bỏ mặc, nhất là khi người rối loạn nhân cách kết hợp nghiện chất hoặc hành vi phạm pháp.

Từ góc độ thần kinh, người nhóm B thường có amygdala hoạt động thấp (giảm cảm giác sợ hãi) và khả năng điều hòa cảm xúc kém ở vỏ não trước trán, khiến họ ít lo ngại hậu quả và dễ bùng phát bạo lực. Họ có thể hiểu cảm xúc của bạn để khai thác, nhưng thiếu đồng cảm cảm xúc thực sự, dẫn đến hành vi nguy hiểm mà không cảm thấy tội lỗi.

Vì vậy, yêu một người nhóm B có thể đồng nghĩa với việc đối mặt với rủi ro nghiêm trọng về thể chất, tinh thần và an toàn của con bạn. Giải pháp quan trọng là nhận diện sớm dấu hiệu cảnh báo, thiết lập ranh giới và có kế hoạch an toàn. Trong nhiều trường hợp, tìm đến hỗ trợ pháp lý và trị liệu tâm lý là bước cần thiết để bảo vệ cả bạn và con.

MIA NGUYỄN

 

Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng đồng cảm thực sự. Khi bước vào tình yêu, sự kết hợp này có thể biến mối quan hệ thành một môi trường đầy rủi ro cho cả bạn và con bạn.

Với người bạn đời, nguy cơ đầu tiên là bạo lực tinh thần và thao túng. Người nhóm B thường dùng các chiến lược như gaslighting (làm bạn nghi ngờ thực tại), cô lập xã hội và kiểm soát tài chính. Một số trường hợp, đặc biệt là trong ASPD hoặc BPD nặng, xung đột có thể leo thang thành bạo lực thể chất hoặc tình dục. Khi đó, bạn không chỉ bị tổn thương cơ thể mà còn rơi vào vòng xoáy sợ hãi và phụ thuộc. Đồng thời, hành vi xung động khiến họ dễ lợi dụng tài chính, hủy hoại uy tín hoặc gây áp lực pháp lý, trong khi bản thân họ không cảm thấy hối hận hay sợ hậu quả.

Với con cái, nguy cơ còn nghiêm trọng hơn. Trẻ sống trong môi trường đầy xung đột và bất ổn sẽ phải đối mặt với sang chấn phát triển, ảnh hưởng đến hệ thần kinh và sự hình thành gắn bó. Chúng có thể phát triển lo âu, trầm cảm, hành vi chống đối hoặc học theo mô hình quan hệ bạo lực khi trưởng thành. Ngoài ra, người nhóm B đôi khi sử dụng con như công cụ kiểm soát, gây chia rẽ tình cảm cha/mẹ – con hoặc ép buộc trong tranh chấp nuôi con. Trong những trường hợp cực đoan, trẻ còn có nguy cơ bị bạo lực trực tiếp hoặc bỏ mặc, nhất là khi người rối loạn nhân cách kết hợp nghiện chất hoặc hành vi phạm pháp.

Từ góc độ thần kinh, người nhóm B thường có amygdala hoạt động thấp (giảm cảm giác sợ hãi) và khả năng điều hòa cảm xúc kém ở vỏ não trước trán, khiến họ ít lo ngại hậu quả và dễ bùng phát bạo lực. Họ có thể hiểu cảm xúc của bạn để khai thác, nhưng thiếu đồng cảm cảm xúc thực sự, dẫn đến hành vi nguy hiểm mà không cảm thấy tội lỗi.

Vì vậy, yêu một người nhóm B có thể đồng nghĩa với việc đối mặt với rủi ro nghiêm trọng về thể chất, tinh thần và an toàn của con bạn. Giải pháp quan trọng là nhận diện sớm dấu hiệu cảnh báo, thiết lập ranh giới và có kế hoạch an toàn. Trong nhiều trường hợp, tìm đến hỗ trợ pháp lý và trị liệu tâm lý là bước cần thiết để bảo vệ cả bạn và con.

MIA NGUYỄN

“NGHIỆN” MÀN HÌNH

  Trong thời đại công nghệ số, thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập, làm việc và giải trí. Tuy nhiên, khi việc sử dụng mất kiểm soát, lấn át các hoạt động cần thiết khác và gây suy...

ĐẰNG SAU SỰ TỨC GIẬN

Cơn tức giận thường được nhìn thấy như một phản ứng bùng nổ, mạnh mẽ và đôi khi gây tổn hại trong các mối quan hệ. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ hơn, tức giận không phải lúc nào cũng là “vấn đề gốc”. Đằng sau nó là những hoạt động phức tạp của hệ thần kinh, những ký ức...

TRẦM CẢM – CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

  Trầm cảm từ lâu được xem là một trong những rối loạn tâm thần phổ biến và gây nhiều hệ lụy nhất. Khi nhắc đến trầm cảm, phần lớn mọi người nghĩ ngay đến bệnh lý cần được điều trị. Điều này không sai, nhưng nếu chỉ nhìn nhận ở một chiều, ta sẽ bỏ qua khía cạnh...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

“NGHIỆN” MÀN HÌNH

  Trong thời đại công nghệ số, thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập, làm việc và giải trí. Tuy nhiên, khi việc sử dụng mất kiểm soát, lấn át các hoạt động cần thiết khác và gây suy...

ĐẰNG SAU SỰ TỨC GIẬN

Cơn tức giận thường được nhìn thấy như một phản ứng bùng nổ, mạnh mẽ và đôi khi gây tổn hại trong các mối quan hệ. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ hơn, tức giận không phải lúc nào cũng là “vấn đề gốc”. Đằng sau nó là những hoạt động phức tạp của hệ thần kinh, những ký ức...

TRẦM CẢM – CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

  Trầm cảm từ lâu được xem là một trong những rối loạn tâm thần phổ biến và gây nhiều hệ lụy nhất. Khi nhắc đến trầm cảm, phần lớn mọi người nghĩ ngay đến bệnh lý cần được điều trị. Điều này không sai, nhưng nếu chỉ nhìn nhận ở một chiều, ta sẽ bỏ qua khía cạnh...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

CHIẾC MẶT NẠ HOÀN HẢO

  Có những đứa trẻ từ rất sớm đã học cách khoác lên mình “chiếc mặt nạ hoàn hảo”. Các em nỗ lực đạt điểm cao, giành thành tích, cư xử gương mẫu và không để lộ chút yếu đuối nào. Đối với các em, sự hoàn hảo giống như một đặc quyền: nó giúp che giấu những mong manh...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...