ÁI KỶ VÀ SỰ HỦY HOẠI CẢM XÚC

ÁI KỶ VÀ SỰ HỦY HOẠI CẢM XÚC

 

Người mắc chứng ái kỷ thường khiến người khác bị cuốn vào một thế giới đầy hỗn loạn và tổn thương. Họ là những kẻ luôn khao khát được ngưỡng mộ, được xem là trung tâm của mọi sự chú ý.

Đằng sau vẻ ngoài tự tin, quyến rũ và thành công là một cái tôi mong manh đến mức phải liên tục được củng cố bằng những phản hồi tích cực từ người khác. Sự yếm thế của họ được che đậy bởi một mặt nạ quyền lực, điều khiển và thao túng.

Những người ái kỷ không ngần ngại khai thác tình cảm, lòng tin và sự nhẫn nhịn của người khác để phục vụ cho nhu cầu cá nhân. Họ có thể làm bạn cảm thấy mình quan trọng trong một khoảnh khắc, nhưng nhanh chóng hắt hủi, xem thường bạn khi không còn giá trị lợi dụng.

Trong mối quan hệ, họ thường thủ vai “nạn nhân”, che giấu hành vi độc hại dưới lớp vỏ bị tổn thương. Họ thao túng bạn bằng cảm giác tội lỗi, khiến bạn luôn phải chạy theo để “sửa sai”, để được yêu thương trở lại.

Khi yêu một người ái kỷ, bạn có thể bắt đầu nghi ngờ chính mình, đánh mất lòng tin vào cảm xúc cá nhân, và dần cảm thấy bản thân không còn đủ tốt.

Họ khiến bạn tin rằng mọi vấn đề đều bắt nguồn từ bạn, rằng nếu bạn cố gắng hơn, nhẫn nhịn hơn, thì mối quan hệ sẽ ổn. Nhưng sự thật là không có điểm dừng cho những đòi hỏi và sự bất mãn của họ.

Điều đáng sợ ở người ái kỷ không chỉ là hành vi kiểm soát, mà còn là sự không khả năng đối diện với chính mình. Họ bị mắc kẹt trong thế giới của ảo tưởng, nơi họ là nạn nhân, là người không bao giờ sai, và không cần thay đổi.

Chỉ khi đối mặt với một biến cố đủ lớn – một sự thật không thể phủ nhận – lớp vỏ tự tôn ấy mới có thể rạn nứt. Nhưng ngay cả lúc đó, con đường chuyển hóa vẫn rất mong manh.

Quan trọng nhất, bạn cần hiểu: bạn không có nghĩa vụ phải “cứu” họ. Sự thay đổi, nếu có, chỉ bắt đầu từ bên trong chính họ. Và bạn – người đã chịu đựng, nhẫn nhịn và hy sinh – xứng đáng được chữa lành và yêu thương trong một mối quan hệ lành mạnh, nơi bạn được nhìn nhận đúng với giá trị của mình.

MIA NGUYỄN

Người mắc chứng ái kỷ thường khiến người khác bị cuốn vào một thế giới đầy hỗn loạn và tổn thương. Họ là những kẻ luôn khao khát được ngưỡng mộ, được xem là trung tâm của mọi sự chú ý.

Đằng sau vẻ ngoài tự tin, quyến rũ và thành công là một cái tôi mong manh đến mức phải liên tục được củng cố bằng những phản hồi tích cực từ người khác. Sự yếm thế của họ được che đậy bởi một mặt nạ quyền lực, điều khiển và thao túng.

Những người ái kỷ không ngần ngại khai thác tình cảm, lòng tin và sự nhẫn nhịn của người khác để phục vụ cho nhu cầu cá nhân. Họ có thể làm bạn cảm thấy mình quan trọng trong một khoảnh khắc, nhưng nhanh chóng hắt hủi, xem thường bạn khi không còn giá trị lợi dụng.

Trong mối quan hệ, họ thường thủ vai “nạn nhân”, che giấu hành vi độc hại dưới lớp vỏ bị tổn thương. Họ thao túng bạn bằng cảm giác tội lỗi, khiến bạn luôn phải chạy theo để “sửa sai”, để được yêu thương trở lại.

Khi yêu một người ái kỷ, bạn có thể bắt đầu nghi ngờ chính mình, đánh mất lòng tin vào cảm xúc cá nhân, và dần cảm thấy bản thân không còn đủ tốt.

Họ khiến bạn tin rằng mọi vấn đề đều bắt nguồn từ bạn, rằng nếu bạn cố gắng hơn, nhẫn nhịn hơn, thì mối quan hệ sẽ ổn. Nhưng sự thật là không có điểm dừng cho những đòi hỏi và sự bất mãn của họ.

Điều đáng sợ ở người ái kỷ không chỉ là hành vi kiểm soát, mà còn là sự không khả năng đối diện với chính mình. Họ bị mắc kẹt trong thế giới của ảo tưởng, nơi họ là nạn nhân, là người không bao giờ sai, và không cần thay đổi.

Chỉ khi đối mặt với một biến cố đủ lớn – một sự thật không thể phủ nhận – lớp vỏ tự tôn ấy mới có thể rạn nứt. Nhưng ngay cả lúc đó, con đường chuyển hóa vẫn rất mong manh.

Quan trọng nhất, bạn cần hiểu: bạn không có nghĩa vụ phải “cứu” họ. Sự thay đổi, nếu có, chỉ bắt đầu từ bên trong chính họ. Và bạn – người đã chịu đựng, nhẫn nhịn và hy sinh – xứng đáng được chữa lành và yêu thương trong một mối quan hệ lành mạnh, nơi bạn được nhìn nhận đúng với giá trị của mình.

MIA NGUYỄN

PHỤ NỮ YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

​ Một trong những nghịch lý đau lòng trong tâm lý học là: không ít phụ nữ tử tế, thông minh, sống có trách nhiệm và đầy cảm thông lại rơi vào những mối quan hệ độc hại với người có rối loạn nhân cách, như rối loạn nhân cách chống đối xã hội (psychopath) hoặc rối loạn...

ĐÀN ÔNG “THẲNG” THÍCH LÀM BOTTOM

Trong xã hội hiện đại, các khái niệm về tính dục đang ngày càng được nhìn nhận một cách linh hoạt và đa chiều hơn. Câu nói “đàn ông thẳng thích làm bottom” – tức là những người đàn ông có xu hướng dị tính nhưng lại thích vai trò tiếp nhận trong quan hệ tình dục –...

KHI TRỊ LIỆU TRỞ THÀNH SÂN KHẤU “NÂNG ĐỠ”

  Không phải ai làm nghề trị liệu cũng thật sự chữa lành. Có những người bước vào nghề này với trái tim từng tổn thương, khao khát hiểu người khác, và ước mong được hiện diện cho ai đó – như điều họ từng cần nhưng không có. Nhưng cũng có những người chọn nghề trị...

MASTER – BIỂU TƯỢNG QUYỀN LỰC TUYỆT ĐỐI

  Khi con người rơi vào trạng thái mất kiểm soát – cảm xúc, cơ thể, hay các mối quan hệ – một số người không tìm đến con người, mà tìm đến một biểu tượng quyền lực tuyệt đối: “master”. Đó có thể là một đấng tâm linh, một vị thầy, một hình tượng cha lý tưởng hóa,...

RONG KINH, CĂNG THẲNG MÃN TÍNH VÀ SANG CHẤN

Rong kinh – hiện tượng kinh nguyệt kéo dài bất thường trên 7 ngày hoặc ra máu nhiều hơn bình thường – không chỉ là vấn đề phụ khoa thuần túy mà còn có liên hệ chặt chẽ với trạng thái căng thẳng mãn tính, đặc biệt ở những người có tiền sử sang chấn tâm lý. Trong nhiều...

PHỤ NỮ YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

​ Một trong những nghịch lý đau lòng trong tâm lý học là: không ít phụ nữ tử tế, thông minh, sống có trách nhiệm và đầy cảm thông lại rơi vào những mối quan hệ độc hại với người có rối loạn nhân cách, như rối loạn nhân cách chống đối xã hội (psychopath) hoặc rối loạn...

BẠO LỰC TÌNH DỤC TRONG CỘNG ĐỒNG LGBT+

Khi nhắc đến bạo lực tình dục, công chúng thường hình dung đến những tình huống dị nguyên – đàn ông dị tính tấn công người yếu thế, phụ nữ hoặc trẻ em. Nhưng trong cộng đồng LGBT+, bạo lực tình dục và thể lý lại tồn tại một cách thầm lặng, dai dẳng và thường bị che...

ĐÀN ÔNG “THẲNG” THÍCH LÀM BOTTOM

Trong xã hội hiện đại, các khái niệm về tính dục đang ngày càng được nhìn nhận một cách linh hoạt và đa chiều hơn. Câu nói “đàn ông thẳng thích làm bottom” – tức là những người đàn ông có xu hướng dị tính nhưng lại thích vai trò tiếp nhận trong quan hệ tình dục –...

KHI TRỊ LIỆU TRỞ THÀNH SÂN KHẤU “NÂNG ĐỠ”

  Không phải ai làm nghề trị liệu cũng thật sự chữa lành. Có những người bước vào nghề này với trái tim từng tổn thương, khao khát hiểu người khác, và ước mong được hiện diện cho ai đó – như điều họ từng cần nhưng không có. Nhưng cũng có những người chọn nghề trị...

MASTER – BIỂU TƯỢNG QUYỀN LỰC TUYỆT ĐỐI

  Khi con người rơi vào trạng thái mất kiểm soát – cảm xúc, cơ thể, hay các mối quan hệ – một số người không tìm đến con người, mà tìm đến một biểu tượng quyền lực tuyệt đối: “master”. Đó có thể là một đấng tâm linh, một vị thầy, một hình tượng cha lý tưởng hóa,...

RONG KINH, CĂNG THẲNG MÃN TÍNH VÀ SANG CHẤN

Rong kinh – hiện tượng kinh nguyệt kéo dài bất thường trên 7 ngày hoặc ra máu nhiều hơn bình thường – không chỉ là vấn đề phụ khoa thuần túy mà còn có liên hệ chặt chẽ với trạng thái căng thẳng mãn tính, đặc biệt ở những người có tiền sử sang chấn tâm lý. Trong nhiều...

VAI DIỄN XÃ HỘI DÀNH CHO NAM GIỚI

  Trong nhiều nền văn hóa, đặc biệt là các xã hội Á Đông truyền thống, nam giới thường được đặt vào một vai diễn xã hội định sẵn: trụ cột, mạnh mẽ, lý trí, thành công và không được phép yếu đuối. Vai diễn này không chỉ là một mong đợi văn hóa, mà còn được củng cố...

HIỆU ỨNG DÂY THUN TRONG TRỊ LIỆU

Trong trị liệu sang chấn, người trị liệu thường chứng kiến hiện tượng "rubber band effect" – hiệu ứng dây thun – khi thân chủ tạm thời tiến vào trạng thái mới (an toàn hơn, kết nối hơn, điều tiết hơn), rồi sau đó bất ngờ "co lại" về mô thức cũ như thể bị bật trở lại....

ĐÀN BÀ HẤP DẪN VÌ HỌ RỰC RỠ, KHÁC BIỆT

Có những người phụ nữ mang trong mình thứ khí chất rất riêng: trí tuệ, độc lập, đầy nội lực. Họ bước vào một căn phòng và lập tức khiến không khí thay đổi – không phải vì ngoại hình, mà vì sự sắc bén, bình thản và không dễ nắm bắt. Đối với nhiều người đàn ông, họ là...

HỌC TÂM LÝ CÓ THẬT SỰ GIÚP TA ỔN HƠN?

  Nhiều bạn trẻ chọn học ngành tâm lý với một mong muốn rất chân thành: “Mình muốn hiểu bản thân hơn, muốn chữa lành những tổn thương của chính mình.” Điều đó không sai. Trong một thế giới nhiều biến động, nơi cảm xúc dễ bị bỏ qua và tổn thương thường bị xem nhẹ,...