ĐÀN BÀ TẦM GỬI

ĐÀN BÀ TẦM GỬI

 

Ẩn trong từng nụ cười, ánh mắt là sự khát khao được thay đổi, được xinh đẹp, hạnh phúc giống như những người phụ nữ khác. Nhưng dường như chính những cái gọi là quen thuộc của tư duy và những trải nghiệm trong xóm lao động nghèo khiến “giấc mơ” của mỗi người bị đánh cắp, hay phải chăng họ chưa từng mơ và chưa bao giờ biết đòi hỏi?

Họ – những người đàn bà sống đời “tầm gửi”, quyết định bỏ lại những kỳ vọng, ước mơ để sống đời làm vợ, làm mẹ hay làm một người tình được chỉ định.

Trong một dịp tình cờ đi dạy các trẻ em nghèo trong khu phố lao động ở một quận gần trung tâm TPHCM, tôi làm quen được với rất nhiều bạn gái có con gửi đến lớp tình thương. Ngồi lân la trò chuyện cùng mọi người, tôi được biết hầu hết mẹ của các bé tuổi đời còn rất trẻ chưa đến 30 tuổi, có bạn chỉ vừa bước qua tuổi 20.

Có gia đình ba thế hệ chưa bao giờ cho con cái mình đi học, nhiều chị em không biết làm  thế nào để kiếm tiền và chấp nhận lấy một người đàn ông cùng hoàn cảnh với mình. Họ “đặt cược” cuộc đời mình cho một người đàn ông tuy xa lạ nhưng lại rất đỗi quen thuộc về lối sống và cũng chẳng bao giờ biết ước mơ đổi thay!

Những đứa con theo nhau ra đời bỗng dưng mang một “trách nhiệm” lớn lên để cha mẹ nhờ vả hoặc phải có “bổn phận” lo lại cha mẹ. Cũng giống như thế hệ trước đây, chẳng biết con mình làm gì, làm như thế nào, miễn lớn lên sẽ được nhờ dù không nhiều thì ít.

Phải chăng giữa Sài Gòn xa hoa và một xã hội ngày càng phát triển, vẫn còn đâu đó một quan niệm “trời sinh voi sinh cỏ” hay quyền hạn của người lớn là đánh cắp những giấc mơ của trẻ nhỏ để chúng phải phục tùng và sống theo lối mòn của chúng ta mà ai cũng cho rằng đó là quy luật của tạo hóa?

Dường như những người phụ nữ mà tôi gặp vẫn đang tồn tại một cách vô hình giữa guồng quay của xã hội, đồng nghĩa với việc chẳng ai trong số họ đủ can đảm để mơ ước hay tự đặt ra cho mình một mục đích sống. Với một  người khi sinh ra và lớn lên, để tồn tại trên đời này đâu chỉ có mục đích làm mẹ sinh con mà còn phải có trách nhiệm của một công dân trước xã hội.

Không ít lần trong cuộc sống thường nhật tôi có dịp gặp và trò chuyện với các bạn gái còn rất trẻ, rất xinh, và cũng rất thực dụng. Khi nói đến những mong muốn của bản thân thì nhiều bạn gái không giấu nỗi khát khao được tìm thấy một anh chồng giàu có để sau này có một cuộc sống an nhàn và sung sướng.

Linh – quê ở Tiền Giang lên Sài Gòn học đại học và sau đó đi làm tại một ngân hàng. Do điều kiện kinh tế khó khăn từ nhỏ nên cô luôn mơ ước tìm được một người chồng có địa vị và giàu có để được sung sướng sau này. Đi làm được một năm, Linh quen với một anh giám đốc công ty bất động sản và được anh cầu hôn mặc cho khoảng cách tuổi tác. Lấy chồng xong Linh xin nghỉ việc để ở nhà sinh con vì ông xã đã gần 60 nên Linh cũng không muốn chần chờ trong vấn đề con cái.

Chồng Linh vì là dân bất động sản nên rất ít khi ở nhà cùng gia đình. Sinh con xong Linh chỉ quanh quẩn ở nhà với người giúp việc. Từ khi nào Linh sinh ra nghi ngờ và cảm thấy bế tắc. Những cuộc cãi vã ngày càng nhiều với anh qua điện thoại. Rồi trong một lần nóng giận, chồng Linh đã quát cô là “đồ ăn bám”.

Những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt cằn cỗi của người đàn bà chưa đi hết tuổi đôi mươi. Linh chợt giật mình nhận ra bản thân từ trước giờ chẳng bao giờ có ước mơ riêng, hay có chăng là những suy nghĩ phù phiếm dựa vào tình yêu để tìm thấy giá trị bản thân để rồi ôm lấy bẽ bàng trong chính giấc mộng đổi đời của mình.

Linh đã từng là một cô gái xinh đẹp, có học thức nhưng Linh nghĩ chỉ có tình cảm mới làm bản thân mình hạnh phúc và hoàn thiện, vì thế Linh ra sức tìm kiếm và đặt vật chất lên trên tất cả những giá trị khác, chấp nhận đánh cược cả cuộc đời mình mà không nhận ra rằng giá trị của con người chưa bao giờ là do người yêu hay người bạn đời tạo ra mà phải do nỗ lực của chính bản thân mình.

Đây không phải là trường hợp hi hữu trong xã hội từ Đông sang Tây. Xung quanh chúng ta không thiếu những người phụ nữ ở mọi lứa tuổi, mọi giai cấp đang từ bỏ đam mê, lòng tự trọng của bản thân để bám vào những giá trị do người khác ban tặng. Phải chăng do chính quan niệm “đàn bà hơn nhau ở tấm chồng” vì thế mà ai cũng ra sức tranh giành và cố gắng biến mình thành những người phụ nữ vô hình trong mắt người đàn ông bên cạnh.

Đến một lúc nào đó bạn sẽ cảm thấy nhàm chán và trống rỗng với chính cuộc đời mình. Không còn ước mơ, chẳng có đam mê, không màng đến sở thích và cũng chưa bao giờ nghĩ đến tương lai thì khác gì “sống mòn” trong “giấc mơ xa hoa” mà chẳng bao giờ thấy được đường về.

Một khi bạn yêu bản thân, có mục đích sống rõ ràng, biết tự trọng và nhìn thấy giá trị của mình, biết bảo vệ nó trong mọi hoàn cảnh, không đánh đổi hay tìm giá trị qua những mối quan hệ nghĩa là bạn đang làm chủ cuộc đời của mình.

Để không trở thành những người đàn bà tầm gửi trong xã hội và trong những mối quan hệ, chúng ta phải có một công việc ổn định để có thể tự chủ được trong cuộc sống. Phải yêu và quý trọng bản thân mình thật nhiều trước khi đến với tình yêu, vì khi đó bạn mới biết cách cho đi và nhận lại như thế nào tránh phụ thuộc quá nhiều vào tình cảm của người khác.

Đừng bao giờ đánh mất đi giá trị và lòng tự trọng của bản thân dẫu biết rằng cuộc sống lứa đôi có khi chứa đầy những bộn bề, thất bại lẫn đắng cay. Hãy để bạn bè, người yêu, người bạn đời, gia đình trở thành những người bạn đồng hành với chúng ta trong cuộc sống. Những điều kiện sẽ không thể tồn tại trong những mối quan hệ tình cảm chân thành.

Dù cho bạn có là một người phụ nữ may mắn như thế nào đi chăng nữa, bạn cũng sẽ trở nên vô hình, là “tầm gửi” trong mắt kẻ khác nếu bạn bỏ quên giá trị, nhận thức và tình yêu của bản thân.

MIA

Ẩn trong từng nụ cười, ánh mắt là sự khát khao được thay đổi, được xinh đẹp, hạnh phúc giống như những người phụ nữ khác. Nhưng dường như chính những cái gọi là quen thuộc của tư duy và những trải nghiệm trong xóm lao động nghèo khiến “giấc mơ” của mỗi người bị đánh cắp, hay phải chăng họ chưa từng mơ và chưa bao giờ biết đòi hỏi?

Họ – những người đàn bà sống đời “tầm gửi”, quyết định bỏ lại những kỳ vọng, ước mơ để sống đời làm vợ, làm mẹ hay làm một người tình được chỉ định.

Trong một dịp tình cờ đi dạy các trẻ em nghèo trong khu phố lao động ở một quận gần trung tâm TPHCM, tôi làm quen được với rất nhiều bạn gái có con gửi đến lớp tình thương. Ngồi lân la trò chuyện cùng mọi người, tôi được biết hầu hết mẹ của các bé tuổi đời còn rất trẻ chưa đến 30 tuổi, có bạn chỉ vừa bước qua tuổi 20.

Có gia đình ba thế hệ chưa bao giờ cho con cái mình đi học, nhiều chị em không biết làm  thế nào để kiếm tiền và chấp nhận lấy một người đàn ông cùng hoàn cảnh với mình. Họ “đặt cược” cuộc đời mình cho một người đàn ông tuy xa lạ nhưng lại rất đỗi quen thuộc về lối sống và cũng chẳng bao giờ biết ước mơ đổi thay!

Những đứa con theo nhau ra đời bỗng dưng mang một “trách nhiệm” lớn lên để cha mẹ nhờ vả hoặc phải có “bổn phận” lo lại cha mẹ. Cũng giống như thế hệ trước đây, chẳng biết con mình làm gì, làm như thế nào, miễn lớn lên sẽ được nhờ dù không nhiều thì ít.

Phải chăng giữa Sài Gòn xa hoa và một xã hội ngày càng phát triển, vẫn còn đâu đó một quan niệm “trời sinh voi sinh cỏ” hay quyền hạn của người lớn là đánh cắp những giấc mơ của trẻ nhỏ để chúng phải phục tùng và sống theo lối mòn của chúng ta mà ai cũng cho rằng đó là quy luật của tạo hóa?

Dường như những người phụ nữ mà tôi gặp vẫn đang tồn tại một cách vô hình giữa guồng quay của xã hội, đồng nghĩa với việc chẳng ai trong số họ đủ can đảm để mơ ước hay tự đặt ra cho mình một mục đích sống. Với một  người khi sinh ra và lớn lên, để tồn tại trên đời này đâu chỉ có mục đích làm mẹ sinh con mà còn phải có trách nhiệm của một công dân trước xã hội.

Không ít lần trong cuộc sống thường nhật tôi có dịp gặp và trò chuyện với các bạn gái còn rất trẻ, rất xinh, và cũng rất thực dụng. Khi nói đến những mong muốn của bản thân thì nhiều bạn gái không giấu nỗi khát khao được tìm thấy một anh chồng giàu có để sau này có một cuộc sống an nhàn và sung sướng.

Linh – quê ở Tiền Giang lên Sài Gòn học đại học và sau đó đi làm tại một ngân hàng. Do điều kiện kinh tế khó khăn từ nhỏ nên cô luôn mơ ước tìm được một người chồng có địa vị và giàu có để được sung sướng sau này. Đi làm được một năm, Linh quen với một anh giám đốc công ty bất động sản và được anh cầu hôn mặc cho khoảng cách tuổi tác. Lấy chồng xong Linh xin nghỉ việc để ở nhà sinh con vì ông xã đã gần 60 nên Linh cũng không muốn chần chờ trong vấn đề con cái.

Chồng Linh vì là dân bất động sản nên rất ít khi ở nhà cùng gia đình. Sinh con xong Linh chỉ quanh quẩn ở nhà với người giúp việc. Từ khi nào Linh sinh ra nghi ngờ và cảm thấy bế tắc. Những cuộc cãi vã ngày càng nhiều với anh qua điện thoại. Rồi trong một lần nóng giận, chồng Linh đã quát cô là “đồ ăn bám”.

Những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt cằn cỗi của người đàn bà chưa đi hết tuổi đôi mươi. Linh chợt giật mình nhận ra bản thân từ trước giờ chẳng bao giờ có ước mơ riêng, hay có chăng là những suy nghĩ phù phiếm dựa vào tình yêu để tìm thấy giá trị bản thân để rồi ôm lấy bẽ bàng trong chính giấc mộng đổi đời của mình.

Linh đã từng là một cô gái xinh đẹp, có học thức nhưng Linh nghĩ chỉ có tình cảm mới làm bản thân mình hạnh phúc và hoàn thiện, vì thế Linh ra sức tìm kiếm và đặt vật chất lên trên tất cả những giá trị khác, chấp nhận đánh cược cả cuộc đời mình mà không nhận ra rằng giá trị của con người chưa bao giờ là do người yêu hay người bạn đời tạo ra mà phải do nỗ lực của chính bản thân mình.

Đây không phải là trường hợp hi hữu trong xã hội từ Đông sang Tây. Xung quanh chúng ta không thiếu những người phụ nữ ở mọi lứa tuổi, mọi giai cấp đang từ bỏ đam mê, lòng tự trọng của bản thân để bám vào những giá trị do người khác ban tặng. Phải chăng do chính quan niệm “đàn bà hơn nhau ở tấm chồng” vì thế mà ai cũng ra sức tranh giành và cố gắng biến mình thành những người phụ nữ vô hình trong mắt người đàn ông bên cạnh.

Đến một lúc nào đó bạn sẽ cảm thấy nhàm chán và trống rỗng với chính cuộc đời mình. Không còn ước mơ, chẳng có đam mê, không màng đến sở thích và cũng chưa bao giờ nghĩ đến tương lai thì khác gì “sống mòn” trong “giấc mơ xa hoa” mà chẳng bao giờ thấy được đường về.

Một khi bạn yêu bản thân, có mục đích sống rõ ràng, biết tự trọng và nhìn thấy giá trị của mình, biết bảo vệ nó trong mọi hoàn cảnh, không đánh đổi hay tìm giá trị qua những mối quan hệ nghĩa là bạn đang làm chủ cuộc đời của mình.

Để không trở thành những người đàn bà tầm gửi trong xã hội và trong những mối quan hệ, chúng ta phải có một công việc ổn định để có thể tự chủ được trong cuộc sống. Phải yêu và quý trọng bản thân mình thật nhiều trước khi đến với tình yêu, vì khi đó bạn mới biết cách cho đi và nhận lại như thế nào tránh phụ thuộc quá nhiều vào tình cảm của người khác.

Đừng bao giờ đánh mất đi giá trị và lòng tự trọng của bản thân dẫu biết rằng cuộc sống lứa đôi có khi chứa đầy những bộn bề, thất bại lẫn đắng cay. Hãy để bạn bè, người yêu, người bạn đời, gia đình trở thành những người bạn đồng hành với chúng ta trong cuộc sống. Những điều kiện sẽ không thể tồn tại trong những mối quan hệ tình cảm chân thành.

Dù cho bạn có là một người phụ nữ may mắn như thế nào đi chăng nữa, bạn cũng sẽ trở nên vô hình, là “tầm gửi” trong mắt kẻ khác nếu bạn bỏ quên giá trị, nhận thức và tình yêu của bản thân.

MIA

NỖI SỢ Ở MỘT MÌNH

  Nỗi sợ ở một mình không đơn thuần là cảm giác cô đơn thoáng qua, mà với nhiều người trưởng thành, đó là một nỗi hoảng loạn hiện sinh – cảm giác như chính sự sống bị đe dọa khi không có ai bên cạnh. Những người sợ tách biệt khỏi gia đình, bạn đời hay người họ...

TẠI SAO KHÔNG THOÁT RA MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI?

  Trong những mối quan hệ có yếu tố thao túng và lạm dụng – dù là về cảm xúc hay thể xác – người mang đặc điểm ái kỷ thường sử dụng một chiến lược rất đặc trưng: trao rồi rút tình cảm một cách thất thường. Lúc thì vồ vập, yêu thương nồng nhiệt, khiến người kia...

NGHIỆN CỜ BẠC – HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI IM LẶNG

Nghiện cờ bạc không đơn thuần là một thói quen xấu hay biểu hiện của sự “yếu đuối”. Nó là một dạng rối loạn hành vi, có cơ chế thần kinh và tâm lý tương tự như nghiện chất kích thích. Tuy nhiên, do thiếu hiểu biết và nhiều định kiến xã hội, cờ bạc vẫn thường bị coi là...

HỘI CHỨNG MUNCHAUSEN BY PROXY

  Hội chứng Munchausen by proxy (MBP) là một rối loạn tâm thần hiếm gặp nhưng nguy hiểm, trong đó người chăm sóc – thường là mẹ – cố ý gây tổn thương thể chất hoặc tinh thần cho con cái nhằm thu hút sự quan tâm, lòng thương xót và sự ngưỡng mộ từ người khác. Hành...

CĂNG THẲNG CẤP TÍNH

  Căng thẳng cấp tính là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi đối diện với nguy hiểm hoặc sự kiện gây sang chấn. Ở giai đoạn này, hệ thần kinh tự động kích hoạt phản ứng chiến đấu, bỏ chạy hoặc đóng băng (fight, flight, freeze), với sự tham gia sâu của vùng PAG...

NGƯỜI LỚN ADHD VỚI CĂNG THẲNG, SANG CHẤN

Người lớn ADHD: Căng thẳng, Sang chấn và Hành trình phục hồi Người lớn có rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) thường phải đối mặt với mức căng thẳng cao hơn người điển hình và khi trải qua sang chấn, quá trình hồi phục của họ cũng phức tạp và kéo dài hơn. Điều này...

SANG CHẤN THAY ĐỔI CHÚNG TA THẾ NÀO?

Khi an toàn và là chính mình lại trở thành điều nguy hiểm Sang chấn không chỉ là những ký ức về một sự kiện đau thương; nó là cách mà toàn bộ hệ thần kinh của chúng ta học cách tồn tại trong một thế giới từng không an toàn. Với những người từng trải qua sang chấn —...

NGƯỜI THÔNG MINH CHỐNG LẠI MÌNH KHI TRẦM CẢM

Tại sao người thông minh lại tự chống lại bản thân khi bị trầm cảm, lo âu, và có nguy cơ tự hại cao hơn? Nhiều người cho rằng có trí thông minh cao (IQ cao) sẽ giúp con người dễ vượt qua các vấn đề tâm lý như trầm cảm hay lo âu. Thế nhưng thực tế lại cho thấy điều...

NAM GIỚI VÀ CĂNG THẲNG MÃN TÍNH

  Ai trong chúng ta cũng từng trải qua căng thẳng, nhưng với nam giới, cách họ đối mặt với căng thẳng kéo dài (căng thẳng mãn tính) lại rất khác biệt — và đôi khi khá âm thầm. Thay vì nói ra cảm xúc hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ, nhiều người đàn ông lại chọn cách im...

NAM GIỚI VÀ HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI MÌNH

  Căng thẳng và sang chấn là hai trạng thái có khả năng âm thầm định hình hành vi, đặc biệt là ở những người mang trong mình nhiều niềm tin tiêu cực về bản thân. Ở nhiều nam giới, khi đối mặt với áp lực quá mức từ công việc, mối quan hệ, hoặc sự kỳ vọng xã hội về...

CĂNG CƠ CẢM XÚC TỪ CĂNG THẲNG VÀ SANG CHẤN

  Căng cơ cảm xúc là hiện tượng phổ biến ở nhiều người, đặc biệt trong các bối cảnh căng thẳng kéo dài, sang chấn hoặc rối loạn điều hòa cảm xúc. Khi cảm xúc bị kìm nén hoặc không thể giải phóng đúng cách, cơ thể thường "giữ" lại cảm xúc dưới dạng căng cơ, co...

TẠI SAO TA ĐÔNG CỨNG

  Tại sao ta “đông cứng” và cố làm hài lòng người khác khi lớn lên trong môi trường không an toàn Khi chúng ta sống trong một môi trường đầy căng thẳng như gia đình có bạo hành, la mắng, kiểm soát hoặc bị bỏ mặc, cơ thể và não bộ sẽ dần hình thành những cách đặc...

LẠC NỘI MẠC TỬ CUNG VÀ CĂNG THẲNG MÃN TÍNH

  Khi cơ thể không còn là nơi an toàn Lạc nội mạc tử cung không chỉ là một bệnh phụ khoa. Đó là một trải nghiệm sống toàn thân, toàn tâm – nơi người phụ nữ không chỉ đối mặt với cơn đau thể xác kéo dài, mà còn sống chung với nỗi bất an, mệt mỏi, và cảm giác cô...

HỘI CHỨNG NHỮNG ĐỨA TRẺ “ZOOMBIE”

  Khi mạng xã hội làm trầm trọng thêm ADHD Trong vài năm trở lại đây, thuật ngữ “hội chứng những đứa trẻ zombie” được sử dụng để mô tả hình ảnh những đứa trẻ trở nên đờ đẫn, mất khả năng tập trung, và phản ứng chậm chạp sau thời gian dài tiếp xúc với màn hình,...

KHI XẤU HỔ TRUYỀN TỪ MẸ SANG CON GÁI

  Trong quá trình làm việc trị liệu với phụ nữ, một trong những điều khiến người ta day dứt nhất không phải là những tổn thương cụ thể, mà là cảm giác xấu hổ bám rễ vào tận sâu bên trong. Nhiều phụ nữ mang trong mình cảm giác rằng sự tồn tại của họ là một điều...

KHI ĐÀN ÔNG “YẾU SINH LÝ” VÌ TÂM LÝ

  Tình trạng “yếu sinh lý” ở nam giới – đặc biệt là khó cương cứng hoặc xuất tinh sớm khi gần gũi với người mình yêu – thường khiến người trong cuộc cảm thấy xấu hổ, mất tự tin, thậm chí là hoang mang. Tuy nhiên, rất nhiều trường hợp được ghi nhận rằng người đàn...

CĂNG THẲNG MÃN TÍNH VÀ BỆNH CƯỜNG GIÁP

GÓC NHÌN TỔNG THỂ VỀ TÂM – THÂN – KINH Cường giáp (hyperthyroidism) là tình trạng tuyến giáp sản xuất quá mức hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), khiến cơ thể rơi vào trạng thái “tăng tốc” kéo dài. Người bệnh thường gặp các triệu chứng như hồi hộp, mất...

U NANG VÀ CĂNG THẲNG MÃN TÍNH

  NHÌN NHẬN TỪ MÔ HÌNH TÂM – THÂN – KINH U nang buồng trứng là tình trạng khá phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt trong độ tuổi sinh sản. Phần lớn u nang lành tính, nhưng trong một số trường hợp, chúng có thể gây rối loạn nội tiết, đau vùng chậu, rối loạn kinh nguyệt...

KHI BẠN YÊU MỘT NGƯỜI “ÁI KỶ”

Yêu một người mắc rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD) không chỉ là một hành trình đầy mâu thuẫn và tổn thương, mà còn có thể khiến bạn đánh mất chính mình. Mối quan hệ ấy có thể bắt đầu bằng sự quyến rũ mạnh mẽ – bạn cảm thấy được chú ý,...

PHÂN LY – KHI NỖI ĐAU TRỞ NÊN “BÌNH THƯỜNG”

​ Có những người sống qua đau khổ mà không hề biết rằng mình đang đau. Không phải vì nỗi đau nhỏ bé hay dễ chịu – mà vì họ đã sống quá lâu trong nó, đến mức cảm giác ấy trở thành điều "bình thường", quen thuộc như hơi thở. Đó là biểu hiện sâu sắc của hiện tượng phân...

NỖI SỢ Ở MỘT MÌNH

  Nỗi sợ ở một mình không đơn thuần là cảm giác cô đơn thoáng qua, mà với nhiều người trưởng thành, đó là một nỗi hoảng loạn hiện sinh – cảm giác như chính sự sống bị đe dọa khi không có ai bên cạnh. Những người sợ tách biệt khỏi gia đình, bạn đời hay người họ...

TẠI SAO KHÔNG THOÁT RA MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI?

  Trong những mối quan hệ có yếu tố thao túng và lạm dụng – dù là về cảm xúc hay thể xác – người mang đặc điểm ái kỷ thường sử dụng một chiến lược rất đặc trưng: trao rồi rút tình cảm một cách thất thường. Lúc thì vồ vập, yêu thương nồng nhiệt, khiến người kia...

NGHIỆN CỜ BẠC – HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI IM LẶNG

Nghiện cờ bạc không đơn thuần là một thói quen xấu hay biểu hiện của sự “yếu đuối”. Nó là một dạng rối loạn hành vi, có cơ chế thần kinh và tâm lý tương tự như nghiện chất kích thích. Tuy nhiên, do thiếu hiểu biết và nhiều định kiến xã hội, cờ bạc vẫn thường bị coi là...

NHỮNG KẺ PHÁ HOẠI TỔ CHỨC CHUYÊN NGHIỆP

Trong môi trường làm việc, không khó để bắt gặp những người âm thầm hoặc công khai phá vỡ cấu trúc chung – chia rẽ nội bộ, lan truyền tin đồn, thụ động-aggressive trong công việc. Họ không hẳn là “người xấu” theo nghĩa đơn giản, mà thường là những cá nhân mang trong...

HỘI CHỨNG MUNCHAUSEN BY PROXY

  Hội chứng Munchausen by proxy (MBP) là một rối loạn tâm thần hiếm gặp nhưng nguy hiểm, trong đó người chăm sóc – thường là mẹ – cố ý gây tổn thương thể chất hoặc tinh thần cho con cái nhằm thu hút sự quan tâm, lòng thương xót và sự ngưỡng mộ từ người khác. Hành...

LIỆU PHÁP HỆ THỐNG GIA ĐÌNH BÊN TRONG

Liệu pháp Hệ thống Gia đình Bên trong (Internal Family Systems – IFS) là một phương pháp trị liệu tâm lý được phát triển bởi tiến sĩ Richard Schwartz vào đầu những năm 1980. Khi làm việc với thân chủ, ông nhận thấy rằng trong mỗi người không chỉ có một "cái tôi" thống...

CĂNG THẲNG CẤP TÍNH

  Căng thẳng cấp tính là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi đối diện với nguy hiểm hoặc sự kiện gây sang chấn. Ở giai đoạn này, hệ thần kinh tự động kích hoạt phản ứng chiến đấu, bỏ chạy hoặc đóng băng (fight, flight, freeze), với sự tham gia sâu của vùng PAG...

NGƯỜI LỚN ADHD VỚI CĂNG THẲNG, SANG CHẤN

Người lớn ADHD: Căng thẳng, Sang chấn và Hành trình phục hồi Người lớn có rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) thường phải đối mặt với mức căng thẳng cao hơn người điển hình và khi trải qua sang chấn, quá trình hồi phục của họ cũng phức tạp và kéo dài hơn. Điều này...

SANG CHẤN THAY ĐỔI CHÚNG TA THẾ NÀO?

Khi an toàn và là chính mình lại trở thành điều nguy hiểm Sang chấn không chỉ là những ký ức về một sự kiện đau thương; nó là cách mà toàn bộ hệ thần kinh của chúng ta học cách tồn tại trong một thế giới từng không an toàn. Với những người từng trải qua sang chấn —...

NGƯỜI THÔNG MINH CHỐNG LẠI MÌNH KHI TRẦM CẢM

Tại sao người thông minh lại tự chống lại bản thân khi bị trầm cảm, lo âu, và có nguy cơ tự hại cao hơn? Nhiều người cho rằng có trí thông minh cao (IQ cao) sẽ giúp con người dễ vượt qua các vấn đề tâm lý như trầm cảm hay lo âu. Thế nhưng thực tế lại cho thấy điều...

NAM GIỚI VÀ CĂNG THẲNG MÃN TÍNH

  Ai trong chúng ta cũng từng trải qua căng thẳng, nhưng với nam giới, cách họ đối mặt với căng thẳng kéo dài (căng thẳng mãn tính) lại rất khác biệt — và đôi khi khá âm thầm. Thay vì nói ra cảm xúc hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ, nhiều người đàn ông lại chọn cách im...

NAM GIỚI VÀ HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI MÌNH

  Căng thẳng và sang chấn là hai trạng thái có khả năng âm thầm định hình hành vi, đặc biệt là ở những người mang trong mình nhiều niềm tin tiêu cực về bản thân. Ở nhiều nam giới, khi đối mặt với áp lực quá mức từ công việc, mối quan hệ, hoặc sự kỳ vọng xã hội về...

CĂNG CƠ CẢM XÚC TỪ CĂNG THẲNG VÀ SANG CHẤN

  Căng cơ cảm xúc là hiện tượng phổ biến ở nhiều người, đặc biệt trong các bối cảnh căng thẳng kéo dài, sang chấn hoặc rối loạn điều hòa cảm xúc. Khi cảm xúc bị kìm nén hoặc không thể giải phóng đúng cách, cơ thể thường "giữ" lại cảm xúc dưới dạng căng cơ, co...

TẠI SAO TA ĐÔNG CỨNG

  Tại sao ta “đông cứng” và cố làm hài lòng người khác khi lớn lên trong môi trường không an toàn Khi chúng ta sống trong một môi trường đầy căng thẳng như gia đình có bạo hành, la mắng, kiểm soát hoặc bị bỏ mặc, cơ thể và não bộ sẽ dần hình thành những cách đặc...

THÓI QUEN LÀM HÀI LÒNG NGƯỜI KHÁC

  Trong những tình huống bị đe dọa, hệ thần kinh của chúng ta có thể phản ứng theo ba hướng: chiến đấu (fight), bỏ chạy (flight) hoặc đông cứng (freeze). Trong trạng thái đông cứng, cơ thể rơi vào tình trạng bất động - nhịp tim chậm lại, các cơ trở nên tê liệt,...

LẠC NỘI MẠC TỬ CUNG VÀ CĂNG THẲNG MÃN TÍNH

  Khi cơ thể không còn là nơi an toàn Lạc nội mạc tử cung không chỉ là một bệnh phụ khoa. Đó là một trải nghiệm sống toàn thân, toàn tâm – nơi người phụ nữ không chỉ đối mặt với cơn đau thể xác kéo dài, mà còn sống chung với nỗi bất an, mệt mỏi, và cảm giác cô...

HỘI CHỨNG NHỮNG ĐỨA TRẺ “ZOOMBIE”

  Khi mạng xã hội làm trầm trọng thêm ADHD Trong vài năm trở lại đây, thuật ngữ “hội chứng những đứa trẻ zombie” được sử dụng để mô tả hình ảnh những đứa trẻ trở nên đờ đẫn, mất khả năng tập trung, và phản ứng chậm chạp sau thời gian dài tiếp xúc với màn hình,...

KHI XẤU HỔ TRUYỀN TỪ MẸ SANG CON GÁI

  Trong quá trình làm việc trị liệu với phụ nữ, một trong những điều khiến người ta day dứt nhất không phải là những tổn thương cụ thể, mà là cảm giác xấu hổ bám rễ vào tận sâu bên trong. Nhiều phụ nữ mang trong mình cảm giác rằng sự tồn tại của họ là một điều...

KHI ĐÀN ÔNG “YẾU SINH LÝ” VÌ TÂM LÝ

  Tình trạng “yếu sinh lý” ở nam giới – đặc biệt là khó cương cứng hoặc xuất tinh sớm khi gần gũi với người mình yêu – thường khiến người trong cuộc cảm thấy xấu hổ, mất tự tin, thậm chí là hoang mang. Tuy nhiên, rất nhiều trường hợp được ghi nhận rằng người đàn...

CĂNG THẲNG MÃN TÍNH VÀ BỆNH CƯỜNG GIÁP

GÓC NHÌN TỔNG THỂ VỀ TÂM – THÂN – KINH Cường giáp (hyperthyroidism) là tình trạng tuyến giáp sản xuất quá mức hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), khiến cơ thể rơi vào trạng thái “tăng tốc” kéo dài. Người bệnh thường gặp các triệu chứng như hồi hộp, mất...