ĐIỂM TỰA CỦA NGƯỜI PHỤ NỮ MẠNH MẼ

ĐIỂM TỰA CỦA NGƯỜI PHỤ NỮ MẠNH MẼ

  Tiêu đề bài viết có thể hơi mâu thuẫn vì thường khi nhìn thấy một người phụ nữ mạnh mẽ, bạn sẽ nghĩ rằng cô ấy chẳng cần phải dựa dẫm vào ai mà vẫn có thể tự mình đương đầu với sóng gió. Nhưng sự thật không phải như vậy, và bài viết này có thể sẽ khiến bạn suy nghĩ lại đấy. Trong giới hạn bài viết này, tôi sẽ lấy một điển hình cho tuýp phụ nữ mạnh mẽ chính là những người mẹ. Bắt đầu từ khi mang thai, sinh con và nuôi dạy con, họ đã từng bước, từng bước trở thành người phụ nữ mạnh mẽ. Từ chỗ bỡ ngỡ và lạ lẫm không biết phải làm gì với đứa trẻ bé bỏng của mình, họ đã trở thành một cuốn “bách khoa toàn thư”, việc gì cũng biết, chuyện gì cũng có thể làm được. Vâng, và chính lúc này, họ tuyên bố rằng: con cái chính là điểm tựa bền vững nhất vì nó là một liên hệ máu thịt, thậm chí họ có thể không cần chồng. Nhưng liệu rằng đây có phải là một quan điểm đúng? Tôi dám cá với bạn rằng bạn có thể phát biểu câu này khi đang tức giận người đàn ông của mình.  Nhưng một khi bạn phải đi khám thai một mình, khi phải vào viện sinh chỉ với mẹ của mình hoặc một mình “vượt cạn”, những lúc phải ôm con, ru nó ngủ suốt cả một đêm dài, bầu sữa thì căng tức, vừa đau đến phát khóc, vừa thay tả, ẵm bồng, tắm giặt…  thì thật lòng mình, bạn hãy thành thật trả lời xem bạn có tủi thân hay không? Trừ khi không còn lựa chọn hoặc có một lý do nào khác thì trên thế giới này chẳng ai mong muốn mình sẽ đi một mình suốt cuộc đời cả. Vì nếu thế thì đã không tồn tại tình yêu đôi lứa, không tồn tại cộng đồng, gia đình, tình bạn… Khi bạn đã và đang có một người đồng hành với mình, hãy thực sự trân trọng và đừng bao giờ xem nhẹ vị thế của họ và đặc biệt là sau khi sinh con. Quan điểm trọng con hơn chồng là một quan điểm sai lầm. Bởi vì cho dù đó có là một mối quan hệ máu thịt, không thể chối bỏ nhưng từ khi đứa trẻ được tách khỏi cơ thể bạn, nó đã là một cá thể độc lập và sự phát triển sau này của nó chính là dần dần rời xa sự phụ thuộc vào ba mẹ. Như vậy, điểm tựa của một người phụ nữ cho dù họ mạnh mẽ đến thế nào vẫn là người bạn đời của mình. Thực tế, sự kì vọng vào việc được con cái phụng dưỡng hay chung sống cùng mình chỉ là điều may mắn mà không phải ai cũng có được. Vì chúng rồi sẽ có gia đình riêng, cuộc sống riêng. Sự chênh lệch tuổi tác và khoảng cách thế hệ sẽ khiến chúng ta cô đơn nếu bên cạnh mình không có một người đồng điệu và thấu hiểu mình đến từng chân tơ kẽ tóc. Khi lớn dần lên, lũ con của bạn có thể hiếu thảo đấy, nhưng chúng sẽ chẳng thể cùng nghe với ba mẹ một bản nhạc, xem cùng ba mẹ một bộ phim mà thật lòng chúng thích. Chúng chẳng loanh quanh thường xuyên cùng bạn tỉa tót khu vườn cây như ngày bé nữa. Chúng cũng chẳng thể cùng bạn ăn những bữa cơm gia đình mỗi ngày. Chúng cũng sẽ chẳng đủ thời gian để tâm sự cùng bạn vì những bận bịu gia đình riêng sau này. Thế nên, nước mắt cuối cùng cũng chỉ có thể chảy xuôi mà thôi. Ba mẹ bạn lo cho bạn, bạn lo cho con bạn, con bạn lo cho cháu chắt của bạn… Vậy thì người cuối cùng ở lại và cùng bạn đi hết chặng đường đời còn lại ấy chỉ có thể là người kết tóc se tơ thuở ban đầu. Tôi nghĩ rằng phụ nữ thực sự mạnh mẽ chỉ khi họ có một điểm tựa vững chắc. Tôi nhấn mạnh chữ thực sự nhé. Vì đúng là có rất nhiều mẹ đơn thân, những người phụ nữ mạnh mẽ hơn người khác, họ có thể giải quyết mọi việc gọn ghẽ và dứt khoát, họ có thể tự chăm con nhưng nội tâm lại yếu mềm và tận sâu trong tim họ vẫn tồn tại cảm giác đơn độc. Tâm hồn của họ không có được một điểm tựa tinh thần và sự chia sẻ, chỉ có mỗi đứa con đang tuổi ăn, tuổi lớn thúc giục họ phải đi về phía trước mỗi ngày.   Quan điểm của tôi là khi có gia đình và người đàn ông ấy hoàn toàn xứng đáng thì điều phụ nữ nên làm là giữ gìn mối quan hệ và đồng hành cùng người bạn đời của mình chứ không phải cố gắng giữ chồng, những mà cốt lõi mục đích cuối cùng chỉ là giữ cha cho các con. Có những tình huống xảy ra thường xuyên như thế này, cô vợ ấm ức vì chồng quát nạt mình khi vô ý làm con bị đau, cảm thấy tủi thân vì không còn được yêu chiều như mới cưới nữa. Thế nhưng có điều lạ rằng rất nhiều phụ nữ trong chúng ta chỉ nghĩ một chiều như thế mà không nghĩ chiều ngược lại. Đó là mình quá chăm con mà quên mất chồng. Anh ấy ăn gì, ở đâu, làm gì, vì sao đi sớm, vì sao về muộn… tất cả đều gần như kém quan trọng đi rồi. Dù không nói ra nhưng chắc chắn anh ấy vẫn sẽ cảm giác được và cũng sẽ buồn vì bị “ra rìa”. Chia sẻ sự quan tâm đến “điểm tựa” của mình thêm một chút là một khoản đầu tư không hề thua thiệt. Trong gia đình, sự có mặt của mỗi người đều có một vị trí quan trọng như nhau, cán cân bị chênh lệch sẽ sinh ra đổ vỡ. Archimedes từng nói “Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi có thể nâng cả trái đất này lên”. Phụ nữ chúng ta đóng vai trò như chiếc đòn bẩy, tựa vào người bạn đời của mình để cuộc sống gia đình thăng hoa và hạnh phúc. Càng sớm nhận thức được điều này, chị em phụ nữ sẽ tinh tế trong cách cân bằng cảm xúc và có một cuộc sống gia đình khắng khít hơn. LẠC NHIÊN
  Tiêu đề bài viết có thể hơi mâu thuẫn vì thường khi nhìn thấy một người phụ nữ mạnh mẽ, bạn sẽ nghĩ rằng cô ấy chẳng cần phải dựa dẫm vào ai mà vẫn có thể tự mình đương đầu với sóng gió. Nhưng sự thật không phải như vậy, và bài viết này có thể sẽ khiến bạn suy nghĩ lại đấy. Trong giới hạn bài viết này, tôi sẽ lấy một điển hình cho tuýp phụ nữ mạnh mẽ chính là những người mẹ. Bắt đầu từ khi mang thai, sinh con và nuôi dạy con, họ đã từng bước, từng bước trở thành người phụ nữ mạnh mẽ. Từ chỗ bỡ ngỡ và lạ lẫm không biết phải làm gì với đứa trẻ bé bỏng của mình, họ đã trở thành một cuốn “bách khoa toàn thư”, việc gì cũng biết, chuyện gì cũng có thể làm được. Vâng, và chính lúc này, họ tuyên bố rằng: con cái chính là điểm tựa bền vững nhất vì nó là một liên hệ máu thịt, thậm chí họ có thể không cần chồng. Nhưng liệu rằng đây có phải là một quan điểm đúng? Tôi dám cá với bạn rằng bạn có thể phát biểu câu này khi đang tức giận người đàn ông của mình.  Nhưng một khi bạn phải đi khám thai một mình, khi phải vào viện sinh chỉ với mẹ của mình hoặc một mình “vượt cạn”, những lúc phải ôm con, ru nó ngủ suốt cả một đêm dài, bầu sữa thì căng tức, vừa đau đến phát khóc, vừa thay tả, ẵm bồng, tắm giặt…  thì thật lòng mình, bạn hãy thành thật trả lời xem bạn có tủi thân hay không? Trừ khi không còn lựa chọn hoặc có một lý do nào khác thì trên thế giới này chẳng ai mong muốn mình sẽ đi một mình suốt cuộc đời cả. Vì nếu thế thì đã không tồn tại tình yêu đôi lứa, không tồn tại cộng đồng, gia đình, tình bạn… Khi bạn đã và đang có một người đồng hành với mình, hãy thực sự trân trọng và đừng bao giờ xem nhẹ vị thế của họ và đặc biệt là sau khi sinh con. Quan điểm trọng con hơn chồng là một quan điểm sai lầm. Bởi vì cho dù đó có là một mối quan hệ máu thịt, không thể chối bỏ nhưng từ khi đứa trẻ được tách khỏi cơ thể bạn, nó đã là một cá thể độc lập và sự phát triển sau này của nó chính là dần dần rời xa sự phụ thuộc vào ba mẹ. Như vậy, điểm tựa của một người phụ nữ cho dù họ mạnh mẽ đến thế nào vẫn là người bạn đời của mình. Thực tế, sự kì vọng vào việc được con cái phụng dưỡng hay chung sống cùng mình chỉ là điều may mắn mà không phải ai cũng có được. Vì chúng rồi sẽ có gia đình riêng, cuộc sống riêng. Sự chênh lệch tuổi tác và khoảng cách thế hệ sẽ khiến chúng ta cô đơn nếu bên cạnh mình không có một người đồng điệu và thấu hiểu mình đến từng chân tơ kẽ tóc. Khi lớn dần lên, lũ con của bạn có thể hiếu thảo đấy, nhưng chúng sẽ chẳng thể cùng nghe với ba mẹ một bản nhạc, xem cùng ba mẹ một bộ phim mà thật lòng chúng thích. Chúng chẳng loanh quanh thường xuyên cùng bạn tỉa tót khu vườn cây như ngày bé nữa. Chúng cũng chẳng thể cùng bạn ăn những bữa cơm gia đình mỗi ngày. Chúng cũng sẽ chẳng đủ thời gian để tâm sự cùng bạn vì những bận bịu gia đình riêng sau này. Thế nên, nước mắt cuối cùng cũng chỉ có thể chảy xuôi mà thôi. Ba mẹ bạn lo cho bạn, bạn lo cho con bạn, con bạn lo cho cháu chắt của bạn… Vậy thì người cuối cùng ở lại và cùng bạn đi hết chặng đường đời còn lại ấy chỉ có thể là người kết tóc se tơ thuở ban đầu. Tôi nghĩ rằng phụ nữ thực sự mạnh mẽ chỉ khi họ có một điểm tựa vững chắc. Tôi nhấn mạnh chữ thực sự nhé. Vì đúng là có rất nhiều mẹ đơn thân, những người phụ nữ mạnh mẽ hơn người khác, họ có thể giải quyết mọi việc gọn ghẽ và dứt khoát, họ có thể tự chăm con nhưng nội tâm lại yếu mềm và tận sâu trong tim họ vẫn tồn tại cảm giác đơn độc. Tâm hồn của họ không có được một điểm tựa tinh thần và sự chia sẻ, chỉ có mỗi đứa con đang tuổi ăn, tuổi lớn thúc giục họ phải đi về phía trước mỗi ngày.   Quan điểm của tôi là khi có gia đình và người đàn ông ấy hoàn toàn xứng đáng thì điều phụ nữ nên làm là giữ gìn mối quan hệ và đồng hành cùng người bạn đời của mình chứ không phải cố gắng giữ chồng, những mà cốt lõi mục đích cuối cùng chỉ là giữ cha cho các con. Có những tình huống xảy ra thường xuyên như thế này, cô vợ ấm ức vì chồng quát nạt mình khi vô ý làm con bị đau, cảm thấy tủi thân vì không còn được yêu chiều như mới cưới nữa. Thế nhưng có điều lạ rằng rất nhiều phụ nữ trong chúng ta chỉ nghĩ một chiều như thế mà không nghĩ chiều ngược lại. Đó là mình quá chăm con mà quên mất chồng. Anh ấy ăn gì, ở đâu, làm gì, vì sao đi sớm, vì sao về muộn… tất cả đều gần như kém quan trọng đi rồi. Dù không nói ra nhưng chắc chắn anh ấy vẫn sẽ cảm giác được và cũng sẽ buồn vì bị “ra rìa”. Chia sẻ sự quan tâm đến “điểm tựa” của mình thêm một chút là một khoản đầu tư không hề thua thiệt. Trong gia đình, sự có mặt của mỗi người đều có một vị trí quan trọng như nhau, cán cân bị chênh lệch sẽ sinh ra đổ vỡ. Archimedes từng nói “Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi có thể nâng cả trái đất này lên”. Phụ nữ chúng ta đóng vai trò như chiếc đòn bẩy, tựa vào người bạn đời của mình để cuộc sống gia đình thăng hoa và hạnh phúc. Càng sớm nhận thức được điều này, chị em phụ nữ sẽ tinh tế trong cách cân bằng cảm xúc và có một cuộc sống gia đình khắng khít hơn. LẠC NHIÊN

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

CAN THIỆP BẮT BUỘC VỚI NGƯỜI GÂY RA BẠO HÀNH

  Can thiệp bắt buộc (Batterer Intervention Program – BIP) là một chiến lược cần thiết nhằm đối phó với hành vi bạo lực gia đình, đặc biệt ở nhóm nam giới bạo hành. Khác với các hình thức hòa giải hoặc xử phạt đơn thuần, BIP yêu cầu người bạo hành phải tham gia...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

NGOẠI TÌNH NƠI CÔNG SỞ

Trong không gian công sở, nơi những con người cùng chia sẻ mục tiêu nghề nghiệp, áp lực công việc và những khoảnh khắc đời thường tưởng như vô hại, đôi khi lại nảy sinh những mối liên kết tinh tế mà mạnh mẽ. Những tâm hồn lạc lối thường tìm thấy nhau ở đây – không...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...