HẠNH PHÚC NHỎ

HẠNH PHÚC NHỎ

Trước đây, lúc tôi còn là một cô sinh viên năm 2 đại học, tôi có tham gia một buổi tập huấn và nhận được câu hỏi thế này của diễn giả: “Định nghĩa hạnh phúc của bạn là gì?”.

Các bạn sinh viên tham gia đã đưa ra rất nhiều câu trả lời khác nhau. Có người nói hạnh phúc là đạt được ước mơ của mình và có sự nghiệp ổn định. Có người cho rằng hạnh phúc là được ở bên cạnh những người mình hằng yêu thương. Cũng có người chia sẻ hạnh phúc là được ăn một bữa ăn ngon hoặc mua được món đồ mình thích với giá ưu đãi.

Sau khi lắng nghe các bạn sinh viên trong hội trường chia sẻ, vị diễn giả đã nói: “Không có câu trả lời chính xác và cụ thể cho câu hỏi này. Cách chúng ta định nghĩa hạnh phúc tùy thuộc vào bản thân mỗi người, và hạnh phúc của mỗi người cũng sẽ do chính bản thân người đó nắm giữ”.

Hôm nay, tôi muốn viết một chút về thứ hạnh phúc gọi là “hạnh phúc nhỏ”.

“Sohwakhaeng” (소 확행), tức “small but certain happiness”, tạm dịch là “hạnh phúc nhỏ nhưng chắc chắn” là một cụm từ rất hot trên các trang mạng xã hội Hàn Quốc. Ý tưởng này xuất phát từ bài viết “Buổi chiều trên những hòn đảo Langerhans” của nhà văn người Nhật Haruki Murakami. Theo như ông định nghĩa, “một miếng nhỏ hạnh phúc là khi được thưởng thức hương vị của ổ bánh mì mới ra lò thơm phức do tự tay mình nướng, được nhìn những ngăn kéo quần áo sắp xếp gọn gàng, được mặc một chiếc áo còn thơm mùi vải mới hoặc được thỏa thích chơi đùa cùng một chú mèo trên giường”.

Góp nhặt “hạnh phúc nhỏ” đã trở thành một trào lưu sống rất phổ biến ở Hàn Quốc, đến mức Kim Nan-do – giáo sư trường Đại học Quốc gia Seoul đã chọn cụm từ này là một trong những từ khóa quan trọng để nhận biết xu hướng tiêu dùng trong năm của người dân tại xứ kim chi. Ông chia sẻ: “Chúng ta đang sống trong thời đại mà niềm tin vào một tương lai tươi sáng đang dần bị lung lay. Thế nhưng, con người không bao giờ muốn đánh mất hạnh phúc, cho nên họ luôn tìm kiếm những niềm vui và hy vọng nhỏ nhặt”.

Đúng như tên gọi của mình, “hạnh phúc nhỏ” xuất phát từ những điều nhỏ bé tí hin mà ai cũng có thể vô tình bắt gặp trong cuộc sống thường nhật. Dù chúng chỉ tồn tại vài phút, nhưng một ngày có thể có rất nhiều loại hạnh phúc nhỏ khác nhau. Chúng len lỏi vào từng ngóc ngách trong cuộc sống, rất giản đơn, mà cũng rất dễ có được.

Một ngày, tôi vẫn thường note lại hoặc chụp lại những khoảnh khắc nhỏ xíu nhưng đủ để khiến mình cảm thấy vui vẻ và biết ơn. Chẳng hạn như sờ túi quần đã lâu không mặc và thấy có tiền, nấu được một nồi canh chua ngon, quần áo phơi ngoài ban công đã khô hết, ăn một que kem ngọt mát sau khi chạy bộ, được cô bán bánh mì bỏ nhiều nước sốt vào phần của mình,… Chúng chính là những cơn gió mát lành thoáng qua trong cuộc sống, nhưng đủ đem lại một cảm giác ngọt ngào mơn man tựa xuân thì. Khi chủ động nhặt lấy từng mảnh “hạnh phúc nhỏ”, tôi cảm giác mình đang trân trọng và tận hưởng từng thời khắc trong quãng đời này, và cũng là đang chủ động gặt hái những ngọt ngào, vui vẻ giản đơn, bình dị nhất.

Cuộc sống hiện đại có nhiều áp lực và mỏi mệt biết bao. Xã hội đặt ra cho con người thật nhiều thước đo, như đến 25 tuổi phải có công việc ổn định, 30 tuổi phải yên bề gia thất. Lại thêm hằng hà sa số các bài báo ca ngợi thành công từ người khác mà ta phải tiếp nhận một cách thụ động mỗi ngày như: “Anh A, 27 tuổi, mua được xe riêng và có hai căn hộ”; “Trong khi bạn còn đang lãng phí thời gian tung tăng hàng quán thì cô gái B đã trở thành triệu phú ở tuổi 20”. Cứ thế, ta quay sang chán chường với cuộc đời của chính mình, ghét bỏ thực tại, tự trách móc bản thân ta sao vô dụng, mãi không thể gây dựng cơ đồ, dù rằng cách thức vận hành cuộc đời của mỗi người là khác nhau.

Dĩ nhiên tôi không nói rằng chúng ta nên ngừng cố gắng xây dựng thành tựu hay cho rằng coi trọng của cải và biến chúng thành mục tiêu phấn đấu là sai. Tôi chỉ cho là, chúng ta không nên biến thành công của người khác thành công cụ để bức ép bản thân hay trở nên mặc cảm và ghét bỏ chính mình. Khi quá áp đặt hạnh phúc vào vật chất, một lúc nào đó, con người sẽ vô thức bán mình cho vật chất. Có rất nhiều vụ việc “bán mạng” kiếm tiền, thậm chí lựa chọn đi ngược với lương tri và đạo lý luân thường để chạy theo những thứ của cải xa hoa và phù phiếm như thế.

Cụm từ “hạnh phúc nhỏ” sẽ được định nghĩa theo cách riêng của mỗi người trong chúng ta, có giá trị bất kể lớn nhỏ, chỉ cần nó khiến ta cảm thấy vui vẻ và hài lòng. Bạn cứ mải mê rong ruổi, ra sức chinh phục những mục tiêu trong đời mình, nhưng cũng đừng quên giữ lại cho bản thân một chút ấm áp dịu dàng, xuất phát từ những thứ nhỏ nhặt nhất. Sống để cố gắng hết sức mình, và cũng là để chăm lo cho tâm hồn và tận hưởng những điều bình dị, nhỏ nhoi mà đủ sức xoa dịu trái tim. Mỗi ngày đều nỗ lực nắm chắc ngày tháng của mình trong tầm tay.

Haruki Murakami đã viết: “Cuộc sống thiếu vắng “hạnh phúc nhỏ” thì chỉ còn là một vùng hoang mạc khô cằn”. Hãy thử bình tâm lại và kể tôi nghe, “hạnh phúc nhỏ” của bạn hôm nay là gì?

CATHERINE

Trước đây, lúc tôi còn là một cô sinh viên năm 2 đại học, tôi có tham gia một buổi tập huấn và nhận được câu hỏi thế này của diễn giả: “Định nghĩa hạnh phúc của bạn là gì?”.

Các bạn sinh viên tham gia đã đưa ra rất nhiều câu trả lời khác nhau. Có người nói hạnh phúc là đạt được ước mơ của mình và có sự nghiệp ổn định. Có người cho rằng hạnh phúc là được ở bên cạnh những người mình hằng yêu thương. Cũng có người chia sẻ hạnh phúc là được ăn một bữa ăn ngon hoặc mua được món đồ mình thích với giá ưu đãi.

Sau khi lắng nghe các bạn sinh viên trong hội trường chia sẻ, vị diễn giả đã nói: “Không có câu trả lời chính xác và cụ thể cho câu hỏi này. Cách chúng ta định nghĩa hạnh phúc tùy thuộc vào bản thân mỗi người, và hạnh phúc của mỗi người cũng sẽ do chính bản thân người đó nắm giữ”.

Hôm nay, tôi muốn viết một chút về thứ hạnh phúc gọi là “hạnh phúc nhỏ”.

“Sohwakhaeng” (소 확행), tức “small but certain happiness”, tạm dịch là “hạnh phúc nhỏ nhưng chắc chắn” là một cụm từ rất hot trên các trang mạng xã hội Hàn Quốc. Ý tưởng này xuất phát từ bài viết “Buổi chiều trên những hòn đảo Langerhans” của nhà văn người Nhật Haruki Murakami. Theo như ông định nghĩa, “một miếng nhỏ hạnh phúc là khi được thưởng thức hương vị của ổ bánh mì mới ra lò thơm phức do tự tay mình nướng, được nhìn những ngăn kéo quần áo sắp xếp gọn gàng, được mặc một chiếc áo còn thơm mùi vải mới hoặc được thỏa thích chơi đùa cùng một chú mèo trên giường”.

Góp nhặt “hạnh phúc nhỏ” đã trở thành một trào lưu sống rất phổ biến ở Hàn Quốc, đến mức Kim Nan-do – giáo sư trường Đại học Quốc gia Seoul đã chọn cụm từ này là một trong những từ khóa quan trọng để nhận biết xu hướng tiêu dùng trong năm của người dân tại xứ kim chi. Ông chia sẻ: “Chúng ta đang sống trong thời đại mà niềm tin vào một tương lai tươi sáng đang dần bị lung lay. Thế nhưng, con người không bao giờ muốn đánh mất hạnh phúc, cho nên họ luôn tìm kiếm những niềm vui và hy vọng nhỏ nhặt”.

Đúng như tên gọi của mình, “hạnh phúc nhỏ” xuất phát từ những điều nhỏ bé tí hin mà ai cũng có thể vô tình bắt gặp trong cuộc sống thường nhật. Dù chúng chỉ tồn tại vài phút, nhưng một ngày có thể có rất nhiều loại hạnh phúc nhỏ khác nhau. Chúng len lỏi vào từng ngóc ngách trong cuộc sống, rất giản đơn, mà cũng rất dễ có được.

Một ngày, tôi vẫn thường note lại hoặc chụp lại những khoảnh khắc nhỏ xíu nhưng đủ để khiến mình cảm thấy vui vẻ và biết ơn. Chẳng hạn như sờ túi quần đã lâu không mặc và thấy có tiền, nấu được một nồi canh chua ngon, quần áo phơi ngoài ban công đã khô hết, ăn một que kem ngọt mát sau khi chạy bộ, được cô bán bánh mì bỏ nhiều nước sốt vào phần của mình,… Chúng chính là những cơn gió mát lành thoáng qua trong cuộc sống, nhưng đủ đem lại một cảm giác ngọt ngào mơn man tựa xuân thì. Khi chủ động nhặt lấy từng mảnh “hạnh phúc nhỏ”, tôi cảm giác mình đang trân trọng và tận hưởng từng thời khắc trong quãng đời này, và cũng là đang chủ động gặt hái những ngọt ngào, vui vẻ giản đơn, bình dị nhất.

Cuộc sống hiện đại có nhiều áp lực và mỏi mệt biết bao. Xã hội đặt ra cho con người thật nhiều thước đo, như đến 25 tuổi phải có công việc ổn định, 30 tuổi phải yên bề gia thất. Lại thêm hằng hà sa số các bài báo ca ngợi thành công từ người khác mà ta phải tiếp nhận một cách thụ động mỗi ngày như: “Anh A, 27 tuổi, mua được xe riêng và có hai căn hộ”; “Trong khi bạn còn đang lãng phí thời gian tung tăng hàng quán thì cô gái B đã trở thành triệu phú ở tuổi 20”. Cứ thế, ta quay sang chán chường với cuộc đời của chính mình, ghét bỏ thực tại, tự trách móc bản thân ta sao vô dụng, mãi không thể gây dựng cơ đồ, dù rằng cách thức vận hành cuộc đời của mỗi người là khác nhau.

Dĩ nhiên tôi không nói rằng chúng ta nên ngừng cố gắng xây dựng thành tựu hay cho rằng coi trọng của cải và biến chúng thành mục tiêu phấn đấu là sai. Tôi chỉ cho là, chúng ta không nên biến thành công của người khác thành công cụ để bức ép bản thân hay trở nên mặc cảm và ghét bỏ chính mình. Khi quá áp đặt hạnh phúc vào vật chất, một lúc nào đó, con người sẽ vô thức bán mình cho vật chất. Có rất nhiều vụ việc “bán mạng” kiếm tiền, thậm chí lựa chọn đi ngược với lương tri và đạo lý luân thường để chạy theo những thứ của cải xa hoa và phù phiếm như thế.

Cụm từ “hạnh phúc nhỏ” sẽ được định nghĩa theo cách riêng của mỗi người trong chúng ta, có giá trị bất kể lớn nhỏ, chỉ cần nó khiến ta cảm thấy vui vẻ và hài lòng. Bạn cứ mải mê rong ruổi, ra sức chinh phục những mục tiêu trong đời mình, nhưng cũng đừng quên giữ lại cho bản thân một chút ấm áp dịu dàng, xuất phát từ những thứ nhỏ nhặt nhất. Sống để cố gắng hết sức mình, và cũng là để chăm lo cho tâm hồn và tận hưởng những điều bình dị, nhỏ nhoi mà đủ sức xoa dịu trái tim. Mỗi ngày đều nỗ lực nắm chắc ngày tháng của mình trong tầm tay.

Haruki Murakami đã viết: “Cuộc sống thiếu vắng “hạnh phúc nhỏ” thì chỉ còn là một vùng hoang mạc khô cằn”. Hãy thử bình tâm lại và kể tôi nghe, “hạnh phúc nhỏ” của bạn hôm nay là gì?

CATHERINE

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

CHIẾC MẶT NẠ HOÀN HẢO

  Có những đứa trẻ từ rất sớm đã học cách khoác lên mình “chiếc mặt nạ hoàn hảo”. Các em nỗ lực đạt điểm cao, giành thành tích, cư xử gương mẫu và không để lộ chút yếu đuối nào. Đối với các em, sự hoàn hảo giống như một đặc quyền: nó giúp che giấu những mong manh...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

HÃY RỜI ĐI KHỎI CHA MẸ ĐỘC HẠI

  Trong văn hóa Việt Nam, cha mẹ luôn được coi là gốc rễ, là nơi con cái phải kính trọng và chăm sóc trọn đời. Tuy nhiên, không phải mọi cha mẹ đều mang đến sự an toàn và tình yêu lành mạnh. Với những cha mẹ độc hại, đặc biệt khi có đặc điểm của rối loạn nhân...