XU HƯỚNG YÊU TRONG LO ÂU

XU HƯỚNG YÊU TRONG LO ÂU

 

Nỗi sợ bị tách biệt bắt nguồn từ những trải nghiệm đầu đời, khi đứa trẻ lớn lên trong sự thiếu nhất quán từ người chăm sóc chính. Nếu người mẹ hoặc cha gặp khó khăn về tâm lý, trầm cảm, hoặc những sự kiện bất ngờ trong thai kỳ và quá trình sinh nở, đứa trẻ sẽ có nhu cầu gắn bó mạnh mẽ hơn với người chăm sóc. Chúng tìm kiếm sự gần gũi như một cách để đảm bảo an toàn, nhạy cảm với sự vắng mặt và thường xuyên lo lắng về khả năng bị bỏ rơi. Những giây phút cha mẹ rời đi có thể khắc sâu trong tâm trí đứa trẻ, khiến chúng mang theo nỗi sợ hãi này suốt cuộc đời.

Khi trưởng thành, những người này thường có xu hướng nghi ngờ liệu bản thân có thực sự đáng được yêu thương hay không. Họ cần sự trấn an liên tục từ người yêu, mong đối phương hiện diện về cả thể chất lẫn tinh thần để cảm thấy an toàn. Mối quan hệ trở thành nơi họ tìm kiếm sự bảo đảm, nếu không, họ dễ rơi vào hoảng loạn, bất an. Những người này khao khát sự hòa hợp tuyệt đối với đối phương, cảm giác “cả hai là một” mới giúp họ yên tâm rằng tình yêu là có thật.

Để duy trì sự kết nối, họ phát triển những chiến lược quá mức, đôi khi cực đoan. Họ có thể trở nên vô cùng ngọt ngào, chu đáo, luôn cố gắng làm hài lòng người yêu, thậm chí can thiệp vào quyết định cá nhân của đối phương với mong muốn gắn kết chặt chẽ hơn. Họ dễ dàng đánh mất ranh giới cá nhân, hòa mình vào người kia đến mức quên đi bản thân. Nỗi sợ bị bỏ lại một mình luôn ám ảnh họ, thúc đẩy họ trở nên kiểm soát, phụ thuộc, hoặc bám víu vào người yêu như một cách để đảm bảo rằng mình không bị bỏ rơi.

Vòng lặp này có thể khiến họ kiệt sức và làm căng thẳng mối quan hệ, bởi không ai có thể hiện diện hoàn toàn như họ mong muốn. Để thoát khỏi nỗi sợ này, họ cần học cách xây dựng cảm giác an toàn từ bên trong, thay vì tìm kiếm nó từ người khác. Việc hiểu được gốc rễ của nỗi sợ sẽ giúp họ dần chấp nhận rằng tình yêu không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với sự hòa quyện, mà còn là sự tôn trọng không gian cá nhân của mỗi người.

MIA NGUYỄN

 

Nỗi sợ bị tách biệt bắt nguồn từ những trải nghiệm đầu đời, khi đứa trẻ lớn lên trong sự thiếu nhất quán từ người chăm sóc chính. Nếu người mẹ hoặc cha gặp khó khăn về tâm lý, trầm cảm, hoặc những sự kiện bất ngờ trong thai kỳ và quá trình sinh nở, đứa trẻ sẽ có nhu cầu gắn bó mạnh mẽ hơn với người chăm sóc. Chúng tìm kiếm sự gần gũi như một cách để đảm bảo an toàn, nhạy cảm với sự vắng mặt và thường xuyên lo lắng về khả năng bị bỏ rơi. Những giây phút cha mẹ rời đi có thể khắc sâu trong tâm trí đứa trẻ, khiến chúng mang theo nỗi sợ hãi này suốt cuộc đời.

Khi trưởng thành, những người này thường có xu hướng nghi ngờ liệu bản thân có thực sự đáng được yêu thương hay không. Họ cần sự trấn an liên tục từ người yêu, mong đối phương hiện diện về cả thể chất lẫn tinh thần để cảm thấy an toàn. Mối quan hệ trở thành nơi họ tìm kiếm sự bảo đảm, nếu không, họ dễ rơi vào hoảng loạn, bất an. Những người này khao khát sự hòa hợp tuyệt đối với đối phương, cảm giác “cả hai là một” mới giúp họ yên tâm rằng tình yêu là có thật.

Để duy trì sự kết nối, họ phát triển những chiến lược quá mức, đôi khi cực đoan. Họ có thể trở nên vô cùng ngọt ngào, chu đáo, luôn cố gắng làm hài lòng người yêu, thậm chí can thiệp vào quyết định cá nhân của đối phương với mong muốn gắn kết chặt chẽ hơn. Họ dễ dàng đánh mất ranh giới cá nhân, hòa mình vào người kia đến mức quên đi bản thân. Nỗi sợ bị bỏ lại một mình luôn ám ảnh họ, thúc đẩy họ trở nên kiểm soát, phụ thuộc, hoặc bám víu vào người yêu như một cách để đảm bảo rằng mình không bị bỏ rơi.

Vòng lặp này có thể khiến họ kiệt sức và làm căng thẳng mối quan hệ, bởi không ai có thể hiện diện hoàn toàn như họ mong muốn. Để thoát khỏi nỗi sợ này, họ cần học cách xây dựng cảm giác an toàn từ bên trong, thay vì tìm kiếm nó từ người khác. Việc hiểu được gốc rễ của nỗi sợ sẽ giúp họ dần chấp nhận rằng tình yêu không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với sự hòa quyện, mà còn là sự tôn trọng không gian cá nhân của mỗi người.

MIA NGUYỄN

PHÂN LY CƠ THỂ

  Phân ly cơ thể (somatic dissociation) là một dạng đặc biệt của phản ứng phân ly, trong đó sự tách rời không diễn ra ở cấp độ ý thức hay ký ức, mà biểu hiện trực tiếp thông qua cảm giác cơ thể, tri giác thân thể và các chức năng sinh học. Đây là một chiến lược...

PHÂN LY BẢN NGÃ

  Dissociative parts – hay các phần phân ly của bản ngã – là khái niệm trung tâm trong tâm lý học sang chấn hiện đại, mô tả hiện tượng tâm trí con người “tách ra” thành nhiều phần tương đối độc lập nhằm thích nghi với các trải nghiệm đau thương vượt quá khả năng...

PHÂN LY, TÊ LIỆT, ĐÔNG CỨNG GÂY ĐAU KHI QUAN HỆ

  Hiện tượng tê liệt, đông cứng hoặc phân ly ở bộ phận sinh dục nữ là một chủ đề nhạy cảm nhưng rất quan trọng trong lĩnh vực trị liệu tình dục và sang chấn. Đây không phải là dấu hiệu của sự “lạnh lùng” hay “thiếu ham muốn” như nhiều người lầm tưởng, mà là phản...

RỐI LOẠN PHÂN LY

  Khi tâm trí tách rời để sinh tồn Rối loạn phân ly là một cơ chế tự bảo vệ phức tạp của tâm trí, xảy ra khi con người phải đối diện với những trải nghiệm quá sức chịu đựng, thường là sang chấn nghiêm trọng trong thời thơ ấu như bạo hành, xâm hại tình dục, bỏ...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

PHÂN LY CƠ THỂ

  Phân ly cơ thể (somatic dissociation) là một dạng đặc biệt của phản ứng phân ly, trong đó sự tách rời không diễn ra ở cấp độ ý thức hay ký ức, mà biểu hiện trực tiếp thông qua cảm giác cơ thể, tri giác thân thể và các chức năng sinh học. Đây là một chiến lược...

PHÂN LY BẢN NGÃ

  Dissociative parts – hay các phần phân ly của bản ngã – là khái niệm trung tâm trong tâm lý học sang chấn hiện đại, mô tả hiện tượng tâm trí con người “tách ra” thành nhiều phần tương đối độc lập nhằm thích nghi với các trải nghiệm đau thương vượt quá khả năng...

NHỮNG ĐỨA TRẺ ĂN CẮP

Tiếng nói thầm lặng của nỗi đau Khi một đứa trẻ bị phát hiện ăn cắp, người lớn thường vội vàng quy kết đó là hành vi sai trái, vô đạo đức hay “mất dạy”. Thế nhưng, nếu ta dừng lại để lắng nghe phía sau hành vi ấy, ta sẽ nhận ra đó không chỉ là câu chuyện về một món đồ...

PHÂN LY, TÊ LIỆT, ĐÔNG CỨNG GÂY ĐAU KHI QUAN HỆ

  Hiện tượng tê liệt, đông cứng hoặc phân ly ở bộ phận sinh dục nữ là một chủ đề nhạy cảm nhưng rất quan trọng trong lĩnh vực trị liệu tình dục và sang chấn. Đây không phải là dấu hiệu của sự “lạnh lùng” hay “thiếu ham muốn” như nhiều người lầm tưởng, mà là phản...

RỐI LOẠN PHÂN LY

  Khi tâm trí tách rời để sinh tồn Rối loạn phân ly là một cơ chế tự bảo vệ phức tạp của tâm trí, xảy ra khi con người phải đối diện với những trải nghiệm quá sức chịu đựng, thường là sang chấn nghiêm trọng trong thời thơ ấu như bạo hành, xâm hại tình dục, bỏ...

CAN THIỆP BẮT BUỘC THỦ PHẠM GÂY BẠO HÀNH

  Bạo lực gia đình là một trong những nguyên nhân gây sang chấn tâm lý nghiêm trọng và kéo dài nhất. Nhiều nạn nhân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, phải sống trong trạng thái sợ hãi, bất lực và bị “đông cứng” (freeze response) trong suốt thời gian dài. Khi bị dồn...

NỖI ĐAU BẤT LỰC CỦA NGƯỜI SỐNG SÓT SAU XÂM HẠI

Trầm cảm là một trong những hệ quả tâm lý phổ biến và nặng nề nhất đối với những người từng trải qua xâm hại tình dục. Trải nghiệm bị xâm phạm không chỉ để lại nỗi đau thể chất và tinh thần tức thời mà còn làm xói mòn niềm tin cơ bản của con người vào sự an toàn, giá...

“TRẦM CẢM” DO “NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

Trong xã hội hiện đại, mạng xã hội đã trở thành công cụ giao tiếp, giải trí và chia sẻ thông tin phổ biến. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức dẫn đến “nghiện mạng xã hội” đang trở thành một hiện tượng đáng báo động. Nghiện mạng xã hội không chỉ ảnh hưởng đến thói quen...

MỐI NGUY HIỂM KHI SỬ DỤNG MÀN HÌNH VỚI TRẺ EM

  Trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi, não bộ của trẻ phát triển nhanh nhất và nhạy cảm nhất trong suốt cuộc đời. Đây là thời kỳ hình thành hàng tỷ kết nối thần kinh mới, được nuôi dưỡng qua những trải nghiệm thực tế như nghe giọng nói của cha mẹ, vận động, tiếp xúc...

“NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

  Trong kỷ nguyên công nghệ, mạng xã hội, trò chơi điện tử và các ứng dụng giải trí như TikTok đã trở thành một phần quen thuộc của đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, khi việc sử dụng không còn nằm trong tầm kiểm soát, trẻ em và thanh thiếu niên rất dễ rơi vào trạng...