TẾT TRONG MẮT NGƯỜI LỚN

TẾT TRONG MẮT NGƯỜI LỚN

 

Mỗi năm, khi không khí Tết không ngừng len lỏi và đất trời sắp sửa khoác màu áo mới, mọi đứa trẻ đều nôn nao háo hức, chỉ mong cho Tết đến thật mau. Ngược lại, đối với người lớn, Tết về mang theo những nỗi niềm vất vả và lo toan, khiến nhiều người chỉ cầu Tết sớm qua cho đỡ nặng lòng.

Có lẽ lúc còn thơ bé, ai cũng cất giấu cho riêng mình một vùng trời kỷ niệm về những ngày Tết vui tươi và rộn ràng. Tết đến là khi những đứa trẻ háo hức khoác lên người chiếc áo mới rồi chạy quanh nhà, đem cả mùa xuân về trên từng góc phố nhỏ. Tết còn là tiếng pháo hoa rình rang của đêm giao thừa, hòa cùng tiếng cười giòn giã, trong trẻo và vô tư. Được mong chờ nhất ngày Tết của trẻ con chính là những chiếc phong bao lì xì đỏ thắm do người lớn trao tặng, đổi lại là lời chúc về một năm mới bình an, như ý.

Cho đến sau này, khi con người ta dần lớn lên, niềm vui mỗi khi Tết đến xuân về cũng không còn vẹn nguyên như trước. Nhiều người đùa nhau rằng: “Đang yên đang lành tự nhiên Tết”, “Chữ Tết liền với chữ mệt một vần”, hay thường gặp nhất là tiếng thở dài chán nản: “Năm nay chẳng thấy có không khí Tết”.

Dường như càng trưởng thành, chúng ta lại càng trở nên khắt khe với ngày Tết hơn. Nhịp sống đô thị hối hả, xô bồ đang dần bào mòn nỗi hân hoan của một thời non trẻ, khiến Tết trở nên rườm rà, vô vị và ảm đạm. Đối với nhiều người, Tết chỉ đơn thuần là một kỳ nghỉ dài, chứ không còn là dịp để đắm chìm trong niềm vui quây quần khi đất trời thay màu áo mới.

Nhiều người lớn sợ Tết, bảo rằng thấy Tết là thấy mệt, bởi Tết của người lớn gắn liền với nỗi lo toan về tiền nong và những tính toán thiệt hơn. Đó có thể là khoản tiền chi trả các món nợ lặt vặt trong năm, cũng có thể là tiền mừng tuổi và sắm sửa đồ mới hoặc đồ cúng Tết – đủ để đôi vai tảo tần càng thêm nặng trĩu.

Sở dĩ người lớn không còn thích Tết như xưa, bởi họ đã qua rồi cái tuổi được là người vui vẻ, hạnh phúc nhất mỗi khi mùa xuân về. Đó cũng là lúc người lớn nhận ra, nụ cười trong trẻo, thơ ngây ngày bé đã được đánh đổi bằng bao nhiêu nhọc nhằn, vất vả từ những người mà họ thương yêu nhất. Thế nhưng, bằng một cách nào đó, chính những trách nhiệm và mối lo toan của những năm tháng trưởng thành lại là hương vị giúp ngày Tết trở nên đủ đầy và trọn vẹn.

Vậy Tết của người lớn là gì? Có lẽ, Tết là giọt nước mắt của những người tha hương đang mải mê tìm cảm giác ấm yên dưới mái nhà sau bao ngày tháng bôn ba trong giấc mơ thị thành. Tết còn là niềm hạnh phúc vô ngần khi được chăm sóc cho những người mình yêu thương bằng phong bao mừng tuổi ông bà với số tiền lần đầu kiếm được, hay cùng bố mẹ dọn dẹp, sắm sửa cho năm mới với nụ cười giản dị mà thiết tha.

Khi lớn lên, con người hết vô tư để tận hưởng trọn vẹn không khí Tết nhưng lại nhận ra tình yêu và trách nhiệm của hai tiếng gia đình. Tết không chỉ còn quanh quẩn với mùi áo mới, tiếng pháo hoa hay những phong bao lì xì đỏ thắm mà còn vương vấn ở những vẻ đẹp giản dị như giây phút cả nhà cùng quây quần bên nồi bánh chưng nghi ngút khói, hay đôi bàn tay chai sần đang dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa của bố mẹ. Ngày Tết cứ thế mà trở nên trọn vẹn, không nhờ những món quà vật chất phô trương mà nhờ tình thương yêu thầm lặng mà mỗi người gửi tặng cho nhau.

Nếu Tết của những đứa trẻ là sự nuông chiều trong vòng tay của gia đình ấm êm, thì Tết của người lớn lại là hành trình phấn đấu để bao bọc lại gia đình và học cách trở thành chỗ dựa vững chãi cho những người thân thiết. Đối với người lớn, Tết không còn đượm màu sắc tinh khôi, mơ mộng của một thuở vụng dại mà có thêm những gam màu trầm lắng, xao xuyến của cả cuộc đời.

Tết của người lớn, bớt đi một chút vô tư trong trẻo, nhưng lại có thêm rất nhiều trách nhiệm và niềm tự hào. Dù có lớn đến mấy, dù mang theo nhiều nỗi lo ra sao, thì Tết vẫn là ngày hạnh phúc, hân hoan nhất khi chúng ta có những người thân yêu để cùng gắn bó và mỉm cười trong năm mới sắp đến.

CATHERINE

Mỗi năm, khi không khí Tết không ngừng len lỏi và đất trời sắp sửa khoác màu áo mới, mọi đứa trẻ đều nôn nao háo hức, chỉ mong cho Tết đến thật mau. Ngược lại, đối với người lớn, Tết về mang theo những nỗi niềm vất vả và lo toan, khiến nhiều người chỉ cầu Tết sớm qua cho đỡ nặng lòng.

Có lẽ lúc còn thơ bé, ai cũng cất giấu cho riêng mình một vùng trời kỷ niệm về những ngày Tết vui tươi và rộn ràng. Tết đến là khi những đứa trẻ háo hức khoác lên người chiếc áo mới rồi chạy quanh nhà, đem cả mùa xuân về trên từng góc phố nhỏ. Tết còn là tiếng pháo hoa rình rang của đêm giao thừa, hòa cùng tiếng cười giòn giã, trong trẻo và vô tư. Được mong chờ nhất ngày Tết của trẻ con chính là những chiếc phong bao lì xì đỏ thắm do người lớn trao tặng, đổi lại là lời chúc về một năm mới bình an, như ý.

Cho đến sau này, khi con người ta dần lớn lên, niềm vui mỗi khi Tết đến xuân về cũng không còn vẹn nguyên như trước. Nhiều người đùa nhau rằng: “Đang yên đang lành tự nhiên Tết”, “Chữ Tết liền với chữ mệt một vần”, hay thường gặp nhất là tiếng thở dài chán nản: “Năm nay chẳng thấy có không khí Tết”.

Dường như càng trưởng thành, chúng ta lại càng trở nên khắt khe với ngày Tết hơn. Nhịp sống đô thị hối hả, xô bồ đang dần bào mòn nỗi hân hoan của một thời non trẻ, khiến Tết trở nên rườm rà, vô vị và ảm đạm. Đối với nhiều người, Tết chỉ đơn thuần là một kỳ nghỉ dài, chứ không còn là dịp để đắm chìm trong niềm vui quây quần khi đất trời thay màu áo mới.

Nhiều người lớn sợ Tết, bảo rằng thấy Tết là thấy mệt, bởi Tết của người lớn gắn liền với nỗi lo toan về tiền nong và những tính toán thiệt hơn. Đó có thể là khoản tiền chi trả các món nợ lặt vặt trong năm, cũng có thể là tiền mừng tuổi và sắm sửa đồ mới hoặc đồ cúng Tết – đủ để đôi vai tảo tần càng thêm nặng trĩu.

Sở dĩ người lớn không còn thích Tết như xưa, bởi họ đã qua rồi cái tuổi được là người vui vẻ, hạnh phúc nhất mỗi khi mùa xuân về. Đó cũng là lúc người lớn nhận ra, nụ cười trong trẻo, thơ ngây ngày bé đã được đánh đổi bằng bao nhiêu nhọc nhằn, vất vả từ những người mà họ thương yêu nhất. Thế nhưng, bằng một cách nào đó, chính những trách nhiệm và mối lo toan của những năm tháng trưởng thành lại là hương vị giúp ngày Tết trở nên đủ đầy và trọn vẹn.

Vậy Tết của người lớn là gì? Có lẽ, Tết là giọt nước mắt của những người tha hương đang mải mê tìm cảm giác ấm yên dưới mái nhà sau bao ngày tháng bôn ba trong giấc mơ thị thành. Tết còn là niềm hạnh phúc vô ngần khi được chăm sóc cho những người mình yêu thương bằng phong bao mừng tuổi ông bà với số tiền lần đầu kiếm được, hay cùng bố mẹ dọn dẹp, sắm sửa cho năm mới với nụ cười giản dị mà thiết tha.

Khi lớn lên, con người hết vô tư để tận hưởng trọn vẹn không khí Tết nhưng lại nhận ra tình yêu và trách nhiệm của hai tiếng gia đình. Tết không chỉ còn quanh quẩn với mùi áo mới, tiếng pháo hoa hay những phong bao lì xì đỏ thắm mà còn vương vấn ở những vẻ đẹp giản dị như giây phút cả nhà cùng quây quần bên nồi bánh chưng nghi ngút khói, hay đôi bàn tay chai sần đang dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa của bố mẹ. Ngày Tết cứ thế mà trở nên trọn vẹn, không nhờ những món quà vật chất phô trương mà nhờ tình thương yêu thầm lặng mà mỗi người gửi tặng cho nhau.

Nếu Tết của những đứa trẻ là sự nuông chiều trong vòng tay của gia đình ấm êm, thì Tết của người lớn lại là hành trình phấn đấu để bao bọc lại gia đình và học cách trở thành chỗ dựa vững chãi cho những người thân thiết. Đối với người lớn, Tết không còn đượm màu sắc tinh khôi, mơ mộng của một thuở vụng dại mà có thêm những gam màu trầm lắng, xao xuyến của cả cuộc đời.

Tết của người lớn, bớt đi một chút vô tư trong trẻo, nhưng lại có thêm rất nhiều trách nhiệm và niềm tự hào. Dù có lớn đến mấy, dù mang theo nhiều nỗi lo ra sao, thì Tết vẫn là ngày hạnh phúc, hân hoan nhất khi chúng ta có những người thân yêu để cùng gắn bó và mỉm cười trong năm mới sắp đến.

CATHERINE

CUỘC HÔN NHÂN ĐỊNH MỆNH

Một trong những dạng quan hệ phức tạp và đầy nghịch lý là sự kết hợp giữa hai kiểu ái kỷ: ái kỷ quyền lực (grandiose narcissism) và ái kỷ khổ đau (negative narcissism). Người ái kỷ quyền lực bước vào hôn nhân với sự tự tin, khát khao được ngưỡng mộ, và nhu cầu kiểm...

CHA MẸ BORDERLINE VÀ DI SẢN SANG CHẤN GIA ĐÌNH

  Khi một đứa trẻ lớn lên cùng cha mẹ có rối loạn nhân cách ranh giới (borderline), ngôi nhà – lẽ ra phải là nơi an toàn – lại trở thành một chiến trường đầy biến động. Cha mẹ borderline thường trải qua những cơn hoảng loạn, sợ bị bỏ rơi, kèm theo sự thay đổi cảm...

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

LGBT+ – VÌ SAO DỄ BỊ LỢI DỤNG, BẠO HÀNH, XÂM HẠI KHI YÊU

  Trong tình yêu, ai cũng mong muốn được tôn trọng và yêu thương trọn vẹn. Tuy nhiên, với nhiều người LGBT+, con đường này thường nhiều chông gai hơn. Họ dễ rơi vào những mối quan hệ thiếu lành mạnh, thậm chí trở thành nạn nhân của lợi dụng, xâm hại và bạo hành....

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

CUỘC HÔN NHÂN ĐỊNH MỆNH

Một trong những dạng quan hệ phức tạp và đầy nghịch lý là sự kết hợp giữa hai kiểu ái kỷ: ái kỷ quyền lực (grandiose narcissism) và ái kỷ khổ đau (negative narcissism). Người ái kỷ quyền lực bước vào hôn nhân với sự tự tin, khát khao được ngưỡng mộ, và nhu cầu kiểm...

CHA MẸ BORDERLINE VÀ DI SẢN SANG CHẤN GIA ĐÌNH

  Khi một đứa trẻ lớn lên cùng cha mẹ có rối loạn nhân cách ranh giới (borderline), ngôi nhà – lẽ ra phải là nơi an toàn – lại trở thành một chiến trường đầy biến động. Cha mẹ borderline thường trải qua những cơn hoảng loạn, sợ bị bỏ rơi, kèm theo sự thay đổi cảm...

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

LGBT+ – VÌ SAO DỄ BỊ LỢI DỤNG, BẠO HÀNH, XÂM HẠI KHI YÊU

  Trong tình yêu, ai cũng mong muốn được tôn trọng và yêu thương trọn vẹn. Tuy nhiên, với nhiều người LGBT+, con đường này thường nhiều chông gai hơn. Họ dễ rơi vào những mối quan hệ thiếu lành mạnh, thậm chí trở thành nạn nhân của lợi dụng, xâm hại và bạo hành....

LGBT+ VÀ NỖI ĐAU TINH THẦN KHI BỊ “CHE GIẤU”

Trong các mối quan hệ LGBT+, vấn đề “công khai hay giấu giếm” luôn là một thách thức. Không ít người chọn giấu giếm vì những lý do chính đáng như sợ kỳ thị, sợ bị gia đình từ chối, hoặc lo ngại mất công việc. Tuy nhiên, với người trong cuộc, đặc biệt là người bị “giấu...

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...