MANG DANH NGHĨA SINH THÀNH

MANG DANH NGHĨA SINH THÀNH

Con bé ngồi đó thật lâu, dường như là bất động. Nó đã không ăn, không ngủ mấy ngày liền. Nó đăm đăm nhìn vào thân thể đang bốc mùi kia. Mũi nó dường như đặc quánh, nó không thể ngửi được mùi gì nữa.

Nó nhìn cái xác thối, đâu đó đã 4-5 ngày trôi qua mà ngoài nó ra, không ai biết kẻ đó đã chết. Nó lại nhìn quanh căn phòng, kẻ vừa chết kia, đến lúc chết cũng không có gì quý giá cho riêng mình. Sau mười mấy năm bôn ba mà đến một chiếc điện thoại tử tế cũng không có, một miếng trang sức cũng không, một cây son mắc tiền hơn hàng chợ trôi nổi cũng chẳng có. 

Kẻ ấy đã lìa khỏi cuộc đời này với một tài khoản rỗng tuếch và một trái tim trống rỗng yêu thương. 

Cú điện thoại chợt cắt ngang dòng suy nghĩ của nó, là mẹ của kẻ đang nằm kia gọi. Sau ba hồi chuông không lời đáp, nó nhìn dòng tin nhắn vừa được gửi vào trước khi ánh sáng điện thoại tắt ngúm: “Con quỷ kia, mày chết đâu rồi, má mày gọi mà cũng không nghe máy? Tới giờ mà sao còn chưa chuyển tiền cho tao?”.

Nó cười khẩy. Nó cảm thấy đáng đời cho kẻ đang nằm kia lắm. “Mày thấy không? Tao tiễn mày về với đất là đúng quá rồi, mẹ mày mà còn không thương thì ai trong cuộc đời này có thể thương được mày nữa?”

Cái thây lạnh lẽo và vô hồn ấy đáp lại nó bằng một mùi tanh tưởi của lòng người. 

Nó lại nhìn quanh căn phòng bé xíu, ọp ẹp 9 mét vuông với những thứ đồ không có gì đáng giá. Chiếc nồi cơm cũ mèm từ thuở mới lên Sài Gòn, bây giờ mà nấu phải đè cây đũa lên. Chẳng có gì mới từ bếp gas con, đến mấy cái chén dĩa mẻ, nồi chảo bong tróc, hơn mười bộ đồ mà quý giá nhất chắc là chiếc váy do nhỏ bạn thân tặng… 

Vậy là nó đã xuống tay với một kẻ đáng thương như vậy ư?

Đang miên man trong dòng suy nghĩ thì tiếng gõ cửa phòng khiến nó giật mình. Là ai đó giao thư. Anh ấy đã đến đây lần thứ 2. Và có lẽ người ta sẽ nhanh chóng phát hiện ra thôi. 

Tiếng anh ấy hỏi với sang hàng xóm làm người cũng nghi hoặc. Hôm sau, công an đến, phá cửa. Người ta choáng ngợp với mùi tử khí. Nó nhìn mấy anh công an xử lý thi thể, lấy lời khai, lấy mẫu hiện trường… Nó nhìn xác cô gái và vết máu chảy dài từ cổ tay. 

Sau cái kết luận tự tử, người ta nhanh chóng đưa cái thi thể ấy vào Bình Hưng Hoà. Mẹ cô gái chỉ ậm ừ rằng – thì – là đã biết chuyện, và thế rồi cái hũ tro cốt của cô gái cũng không ai nhận, vô chủ nằm vất vưởng trong chùa. 

Nó nhìn xác cô gái được quấn vào trong lớp áo quan đưa vào lò thiêu. Thoắt vài giờ hóa thành cát bụi trong một chiếc lọ sành bé xíu. 

Phải, cô gái ấy chính là nó, mà không, bây giờ cũng không hẳn là nó nữa. 

16 tuổi nó đã phải lên Sài Gòn làm việc để trả nợ bài bạc cho mẹ. Và cứ thế, chuỗi ngày cắm đầu hết việc này đến việc khác chỉ để trả nợ và chu cấp tiền về nhà cứ thế mà đẵng đẵng 12 năm.  Đó là trách nhiệm, là nghĩa vụ như mẹ nó đã nói. Tiền nó gửi về không chỉ nợ nần của mẹ, và còn cả nuôi thằng em con dì mà mẹ nó nhận lãnh trách nhiệm nuôi trong khi ba mẹ đứa em họ của nó vẫn còn sống sờ sờ ra đó. Mẹ nó đã choàng lên vai nó một thứ trách nhiệm nuôi em họ mà đến lúc chết đi nó cũng không hiểu tại làm sao. 

Nó – một đứa con gái 27-28 tuổi không tiền bạc, chưa từng sắm sửa thứ gì quý giá cho bản thân, chưa từng yêu và được yêu. Nó vốn dĩ đã muốn chấp nhận số phận và cuộc sống như thế, bởi bản tính hiền lành, nhẫn nhịn, và hy vọng đợi đứa em trưởng thành, nó sẽ có thể sống cho riêng mình. Nhưng chính người mẹ nó yêu thương và cố gắng trong suốt bao nhiêu năm qua đã dồn nó vào đường cùng, dịch Covid xảy ra, 4 tháng thất nghiệp là 4 tháng nó nhận bao nhiêu là chì chiết từ mẹ, chỉ bởi sao không biết kiếm tiền về nuôi em. 

Bây giờ khi đã không còn trên cõi đời này, nó lại không biết nên tha thứ hay sân hận mẹ mình. Rốt cuộc mẹ xem nó là gì?  Sự tồn tại của nó trong cõi đời này liệu có ý nghĩa gì? Chưa bao giờ nó được nghe mẹ hỏi “con đi làm về chưa? ăn cơm chưa? nay ăn cơm với gì?”. Mẹ chưa từng biết nó phải thức dậy mấy giờ, chỉ được ngủ khi nào, ốm đau ra sao. Mẹ nó chỉ ngắn gọn và vỏn vẹn một câu: Khi nào gửi tiền về? Chẳng biết từ khi nào nó cảm thấy mẹ như chiếc đồng hồ nhắc tiền rất đúng ngày giờ và chuẩn xác chưa bao giờ lệch kim. Mẹ nó chưa từng nghĩ đến năm nay nó đã ngấp nghé 30 tuổi, cuộc sống của nó trong tương lai như thế nào khi vẫn vô sản và không ai bầu bạn? 

Cuộc sống 4 tháng dịch giãn cách bế tắc như thế nào mẹ nó chưa bao giờ hỏi han tới. Rau cơm phải cậy nhờ hàng xóm. Chút tiền tiết kiệm bé mọn cuối cùng vẫn phải gửi về quê. Khao khát sống một cuộc đời bình thường cũng gần như quá sức với nó lúc này. Nó thực sự bế tắc. Nó thực sự tuyệt vọng và cùng đường. Nó không còn đủ sức lực để vùng vẫy khỏi trói buộc mang danh nghĩa công ơn sinh thành này nữa.  

Thôi thì đành mang sinh mạng này đem trả lại mẹ cha, mặc cho thế gian độc mồm phán xét. 

Có một sự thật đau lòng là không phải cha mẹ nào cũng thương con. Và chưa chắc đứa trẻ nào sinh ra cũng có phúc phần có được chữ NHÀ đúng nghĩa. 

Chỉ mong khi ai đó bơ vơ giữa cuộc đời bởi hoàn cảnh tương tự có thêm sức mạnh tạo ra được giới hạn và biết từ chối để thay đổi cuộc sống. Biết hiếu thảo nhưng phải biết từ chối những điều không nằm trong phạm vi trách nhiệm và nghĩa vụ của mình. 

Và mong các bậc cha mẹ đừng bao giờ trói buộc những đứa con mình bằng những lời nói sắc nhọn như kim và dồn chúng vào đường cùng. Đừng lợi dụng danh nghĩa sinh thành để dồn ép chúng phải theo ý mình. Từ lúc sinh ra đời, con cái đã dần trở thành một cá thể độc lập. Đời sống con cái luôn dài hơn cha mẹ, và chúng đã dần có một cuộc đời riêng từ lúc khóc chào đời. Sự kỳ vọng hay cái mong muốn con cái hoàn thành những điều mình chưa hoặc không đạt được của cha mẹ sẽ chính là áp lực chèn ép lên hạnh phúc đúng nghĩa mà những đứa con mong cầu sau này. 

Vì vậy, tôn trọng cuộc đời riêng cũng là một lối sống văn minh cần có giữa những thế hệ trong cùng một gia đình. 

Cầu mong em sẽ an yên từ lúc hóa hư không, em nhé. 

LẠC NHIÊN

Con bé ngồi đó thật lâu, dường như là bất động. Nó đã không ăn, không ngủ mấy ngày liền. Nó đăm đăm nhìn vào thân thể đang bốc mùi kia. Mũi nó dường như đặc quánh, nó không thể ngửi được mùi gì nữa.

Nó nhìn cái xác thối, đâu đó đã 4-5 ngày trôi qua mà ngoài nó ra, không ai biết kẻ đó đã chết. Nó lại nhìn quanh căn phòng, kẻ vừa chết kia, đến lúc chết cũng không có gì quý giá cho riêng mình. Sau mười mấy năm bôn ba mà đến một chiếc điện thoại tử tế cũng không có, một miếng trang sức cũng không, một cây son mắc tiền hơn hàng chợ trôi nổi cũng chẳng có. 

Kẻ ấy đã lìa khỏi cuộc đời này với một tài khoản rỗng tuếch và một trái tim trống rỗng yêu thương. 

Cú điện thoại chợt cắt ngang dòng suy nghĩ của nó, là mẹ của kẻ đang nằm kia gọi. Sau ba hồi chuông không lời đáp, nó nhìn dòng tin nhắn vừa được gửi vào trước khi ánh sáng điện thoại tắt ngúm: “Con quỷ kia, mày chết đâu rồi, má mày gọi mà cũng không nghe máy? Tới giờ mà sao còn chưa chuyển tiền cho tao?”.

Nó cười khẩy. Nó cảm thấy đáng đời cho kẻ đang nằm kia lắm. “Mày thấy không? Tao tiễn mày về với đất là đúng quá rồi, mẹ mày mà còn không thương thì ai trong cuộc đời này có thể thương được mày nữa?”

Cái thây lạnh lẽo và vô hồn ấy đáp lại nó bằng một mùi tanh tưởi của lòng người. 

Nó lại nhìn quanh căn phòng bé xíu, ọp ẹp 9 mét vuông với những thứ đồ không có gì đáng giá. Chiếc nồi cơm cũ mèm từ thuở mới lên Sài Gòn, bây giờ mà nấu phải đè cây đũa lên. Chẳng có gì mới từ bếp gas con, đến mấy cái chén dĩa mẻ, nồi chảo bong tróc, hơn mười bộ đồ mà quý giá nhất chắc là chiếc váy do nhỏ bạn thân tặng… 

Vậy là nó đã xuống tay với một kẻ đáng thương như vậy ư?

Đang miên man trong dòng suy nghĩ thì tiếng gõ cửa phòng khiến nó giật mình. Là ai đó giao thư. Anh ấy đã đến đây lần thứ 2. Và có lẽ người ta sẽ nhanh chóng phát hiện ra thôi. 

Tiếng anh ấy hỏi với sang hàng xóm làm người cũng nghi hoặc. Hôm sau, công an đến, phá cửa. Người ta choáng ngợp với mùi tử khí. Nó nhìn mấy anh công an xử lý thi thể, lấy lời khai, lấy mẫu hiện trường… Nó nhìn xác cô gái và vết máu chảy dài từ cổ tay. 

Sau cái kết luận tự tử, người ta nhanh chóng đưa cái thi thể ấy vào Bình Hưng Hoà. Mẹ cô gái chỉ ậm ừ rằng – thì – là đã biết chuyện, và thế rồi cái hũ tro cốt của cô gái cũng không ai nhận, vô chủ nằm vất vưởng trong chùa. 

Nó nhìn xác cô gái được quấn vào trong lớp áo quan đưa vào lò thiêu. Thoắt vài giờ hóa thành cát bụi trong một chiếc lọ sành bé xíu. 

Phải, cô gái ấy chính là nó, mà không, bây giờ cũng không hẳn là nó nữa. 

16 tuổi nó đã phải lên Sài Gòn làm việc để trả nợ bài bạc cho mẹ. Và cứ thế, chuỗi ngày cắm đầu hết việc này đến việc khác chỉ để trả nợ và chu cấp tiền về nhà cứ thế mà đẵng đẵng 12 năm.  Đó là trách nhiệm, là nghĩa vụ như mẹ nó đã nói. Tiền nó gửi về không chỉ nợ nần của mẹ, và còn cả nuôi thằng em con dì mà mẹ nó nhận lãnh trách nhiệm nuôi trong khi ba mẹ đứa em họ của nó vẫn còn sống sờ sờ ra đó. Mẹ nó đã choàng lên vai nó một thứ trách nhiệm nuôi em họ mà đến lúc chết đi nó cũng không hiểu tại làm sao. 

Nó – một đứa con gái 27-28 tuổi không tiền bạc, chưa từng sắm sửa thứ gì quý giá cho bản thân, chưa từng yêu và được yêu. Nó vốn dĩ đã muốn chấp nhận số phận và cuộc sống như thế, bởi bản tính hiền lành, nhẫn nhịn, và hy vọng đợi đứa em trưởng thành, nó sẽ có thể sống cho riêng mình. Nhưng chính người mẹ nó yêu thương và cố gắng trong suốt bao nhiêu năm qua đã dồn nó vào đường cùng, dịch Covid xảy ra, 4 tháng thất nghiệp là 4 tháng nó nhận bao nhiêu là chì chiết từ mẹ, chỉ bởi sao không biết kiếm tiền về nuôi em. 

Bây giờ khi đã không còn trên cõi đời này, nó lại không biết nên tha thứ hay sân hận mẹ mình. Rốt cuộc mẹ xem nó là gì?  Sự tồn tại của nó trong cõi đời này liệu có ý nghĩa gì? Chưa bao giờ nó được nghe mẹ hỏi “con đi làm về chưa? ăn cơm chưa? nay ăn cơm với gì?”. Mẹ chưa từng biết nó phải thức dậy mấy giờ, chỉ được ngủ khi nào, ốm đau ra sao. Mẹ nó chỉ ngắn gọn và vỏn vẹn một câu: Khi nào gửi tiền về? Chẳng biết từ khi nào nó cảm thấy mẹ như chiếc đồng hồ nhắc tiền rất đúng ngày giờ và chuẩn xác chưa bao giờ lệch kim. Mẹ nó chưa từng nghĩ đến năm nay nó đã ngấp nghé 30 tuổi, cuộc sống của nó trong tương lai như thế nào khi vẫn vô sản và không ai bầu bạn? 

Cuộc sống 4 tháng dịch giãn cách bế tắc như thế nào mẹ nó chưa bao giờ hỏi han tới. Rau cơm phải cậy nhờ hàng xóm. Chút tiền tiết kiệm bé mọn cuối cùng vẫn phải gửi về quê. Khao khát sống một cuộc đời bình thường cũng gần như quá sức với nó lúc này. Nó thực sự bế tắc. Nó thực sự tuyệt vọng và cùng đường. Nó không còn đủ sức lực để vùng vẫy khỏi trói buộc mang danh nghĩa công ơn sinh thành này nữa.  

Thôi thì đành mang sinh mạng này đem trả lại mẹ cha, mặc cho thế gian độc mồm phán xét. 

Có một sự thật đau lòng là không phải cha mẹ nào cũng thương con. Và chưa chắc đứa trẻ nào sinh ra cũng có phúc phần có được chữ NHÀ đúng nghĩa. 

Chỉ mong khi ai đó bơ vơ giữa cuộc đời bởi hoàn cảnh tương tự có thêm sức mạnh tạo ra được giới hạn và biết từ chối để thay đổi cuộc sống. Biết hiếu thảo nhưng phải biết từ chối những điều không nằm trong phạm vi trách nhiệm và nghĩa vụ của mình. 

Và mong các bậc cha mẹ đừng bao giờ trói buộc những đứa con mình bằng những lời nói sắc nhọn như kim và dồn chúng vào đường cùng. Đừng lợi dụng danh nghĩa sinh thành để dồn ép chúng phải theo ý mình. Từ lúc sinh ra đời, con cái đã dần trở thành một cá thể độc lập. Đời sống con cái luôn dài hơn cha mẹ, và chúng đã dần có một cuộc đời riêng từ lúc khóc chào đời. Sự kỳ vọng hay cái mong muốn con cái hoàn thành những điều mình chưa hoặc không đạt được của cha mẹ sẽ chính là áp lực chèn ép lên hạnh phúc đúng nghĩa mà những đứa con mong cầu sau này. 

Vì vậy, tôn trọng cuộc đời riêng cũng là một lối sống văn minh cần có giữa những thế hệ trong cùng một gia đình. 

Cầu mong em sẽ an yên từ lúc hóa hư không, em nhé. 

LẠC NHIÊN

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

HÃY RỜI ĐI KHỎI CHA MẸ ĐỘC HẠI

  Trong văn hóa Việt Nam, cha mẹ luôn được coi là gốc rễ, là nơi con cái phải kính trọng và chăm sóc trọn đời. Tuy nhiên, không phải mọi cha mẹ đều mang đến sự an toàn và tình yêu lành mạnh. Với những cha mẹ độc hại, đặc biệt khi có đặc điểm của rối loạn nhân...

RỜI KHỎI MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI KHI QUÁ MUỘN

  Trong các mối quan hệ tình cảm, tình yêu và lòng trung thành thường khiến chúng ta tin rằng sự kiên nhẫn có thể thay đổi người kia. Tuy nhiên, khi sống cùng người mắc rối loạn nhân cách nhóm B như ái kỷ, ranh giới, chống đối xã hội hay kịch tính, sự kiên nhẫn...

NGOẠI TÌNH “MÃN TÍNH”

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm bốn dạng chính: ái kỷ (narcissistic), ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial) và kịch tính (histrionic). Điểm chung của nhóm này là sự kịch tính, hỗn loạn, bốc đồng và khó kiểm soát cảm xúc, khiến các mối quan hệ...

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...