YÊU TRAI NGHÈO

YÊU TRAI NGHÈO

 

Có một câu rất nổi tiếng rằng: “Nếu số phận chia cho bạn những quân bài xấu, hãy để sự khôn ngoan biến bạn thành người chơi giỏi”.

Tao chia tay rồi.

Tôi cúp điện thoại mà không khỏi thẫn thờ. Chỉ vỏn vẹn 4 chữ của nhỏ bạn thân nhưng lại chất chứa cả 10 năm đằng đẵng “dành tất cả thanh xuân cho một người”, kết thúc một đoạn tình dai dẳng với biết bao thăng trầm sóng gió, kết thúc cả những ấp ủ, những hy vọng và cả sự tuyệt vọng trong một mối tình mà nếu viết cả ra chắc là tốn nhiều tâm tư và nước mắt lắm.

Cả ba chúng tôi đều là bạn đại học và khá thân với nhau. Tan vỡ, nhỏ chẳng nói với ai, nhưng cuối cùng thì tin tức ấy cũng lan ra, những đứa bạn chung lớp lời ra tiếng vào đàm tiếu đủ điều: “Thấy chưa, quen nhau cho lâu rồi cũng chia tay thôi”, “Nó bảo tiền bạc không quan trọng, hạnh phúc là được, cuối cùng cũng vì người ta nghèo mà bỏ người ta”, “Bởi tao nói con gái thời nay không tin được đâu, không có tiền thì làm gì có quyền yêu đương”.

Người duy nhất nhỏ kể chính là tôi, không phải chỉ vì tôi là bạn thân nhất của nhỏ, mà cũng bởi vì chúng tôi đồng chung cảnh ngộ và còn động viên nhau trong những mối tình với “trai nghèo”. Yêu trai nghèo thường là một câu chuyện rất đẹp ở thì quá khứ, thậm chí vẫn đẹp ở thì hiện tại, nhưng thường là tương lai luôn rất mịt mờ. Ai cũng bảo sống với hiện tại là điều quan trọng nhất, nhưng hơn ai hết, tôi hiểu được những thổn thức của các cô gái khi chạnh lòng nghĩ về mối tình có vẻ rất keo sơn nhưng lại không có gì bảo đảm của mình.

Một mối tình như vậy kết thúc cũng chôn vùi theo bao nhiêu tình cảm cho đi, bao nhiêu hy sinh, chịu đựng, bao nhiêu lần cố gắng cảm thông, bao nhiêu nỗi cô đơn, tủi hờn, bao nhiêu cơ hội không được trân trọng, bao nhiêu lời hứa “gió thoảng mây bay”…

Tôi không trách nhỏ bạn đã không giữ được lời hứa nỗ lực cùng nhau viết nên cái kết tuyệt đẹp cho những mối tình nhiều gian truân này. Hơn ai hết, tôi có thể hiểu và cảm thông với những người xuất thân thấp hơn người khác, nhưng người đáng thương ắt có điểm đáng trách. Trước đây tôi cũng rất thông cảm cho những người nghèo, nhưng tôi dần nhận ra người ta nghèo không phải tại số mệnh mà là tại chính bản thân người đó.

Vô số người nghèo lấy cha mẹ, lấy hoàn cảnh gia đình, lấy xuất thân thua kém của mình ra để bao biện. Sự khác biệt về xuất thân của mỗi người luôn tồn tại một cách khách quan, nhưng nếu người ta đã đi được 100 bước mà mình vẫn mãi không cách vạch xuất phát bao xa thì đó là lỗi chủ quan của mình.  Con người không thể lựa chọn cha mẹ, cũng không thể lựa chọn xuất thân, nhưng có thể lựa chọn nâng cao học thức và năng lực, lựa chọn nỗ lực vươn lên để có một tương lai tốt đẹp hơn.

Nghèo không phải là cái tội, nhưng nếu một người đàn ông nghèo mãi bao biện cho sự thất bại của mình, và chỉ chực chờ đả kích người phụ nữ đã chịu bao nhiêu thiệt thòi để ở bên cạnh mình theo kiểu: “Cô khinh tôi vì tôi nghèo à? Chẳng lẽ nghèo thì không xứng đáng có được tình yêu sao?”, thì tốt nhất bạn nên cân nhắc lại mối quan hệ của mình.

Tôi từng nghe nhiều phụ nữ lấy chồng nghèo nói rằng: “Tôi không chê anh ta nghèo, nhưng tôi không thể chịu nổi việc anh ta không có chí cầu tiến”. Một thực tế khác mà chỉ những người trong cuộc mới nhận ra, đó là những người đàn ông kiểu này lấy về mới biết họ “lười” đủ mọi mặt, không chỉ trong việc phấn đấu ngoài xã hội mà cả việc vun đắp gia đình, đỡ đần vợ con.

Từ khi ra trường, nhỏ bạn tôi đã trao cả 6 năm đẹp đẽ của đời người con gái để ở bên cạnh ủng hộ một người mà ai cũng bảo là không xứng đáng, là nên kết thúc từ lâu. Vừa tiếc lại vừa thương cô ấy, nhưng dù sao thì mỗi người có tính cách và nhân sinh quan khác nhau nên cách bắt đầu và kết thúc một điều gì đó cũng sẽ khác nhau, tôi hoàn toàn có thể cảm thông và chia sẻ được.

Có một câu rất nổi tiếng rằng: “Nếu số phận chia cho bạn những quân bài xấu, hãy để sự khôn ngoan biến bạn thành người chơi giỏi”. Nhỏ bạn tôi đã chia tay, đồng nghĩa với việc từ nay tôi sẽ phải mạnh mẽ hơn trong cuộc tình của chính mình vì những thử thách gian nan mà người ngoài cuộc không bao giờ hiểu thấu nổi. Nhưng tôi tin, yêu trai nghèo vốn dĩ không phải là cái tội, quan trọng là tính cách và tư duy của anh ấy có xứng đáng với tình yêu và sự hy sinh của bạn hay không thôi.

LILA

Có một câu rất nổi tiếng rằng: “Nếu số phận chia cho bạn những quân bài xấu, hãy để sự khôn ngoan biến bạn thành người chơi giỏi”.

Tao chia tay rồi.

Tôi cúp điện thoại mà không khỏi thẫn thờ. Chỉ vỏn vẹn 4 chữ của nhỏ bạn thân nhưng lại chất chứa cả 10 năm đằng đẵng “dành tất cả thanh xuân cho một người”, kết thúc một đoạn tình dai dẳng với biết bao thăng trầm sóng gió, kết thúc cả những ấp ủ, những hy vọng và cả sự tuyệt vọng trong một mối tình mà nếu viết cả ra chắc là tốn nhiều tâm tư và nước mắt lắm.

Cả ba chúng tôi đều là bạn đại học và khá thân với nhau. Tan vỡ, nhỏ chẳng nói với ai, nhưng cuối cùng thì tin tức ấy cũng lan ra, những đứa bạn chung lớp lời ra tiếng vào đàm tiếu đủ điều: “Thấy chưa, quen nhau cho lâu rồi cũng chia tay thôi”, “Nó bảo tiền bạc không quan trọng, hạnh phúc là được, cuối cùng cũng vì người ta nghèo mà bỏ người ta”, “Bởi tao nói con gái thời nay không tin được đâu, không có tiền thì làm gì có quyền yêu đương”.

Người duy nhất nhỏ kể chính là tôi, không phải chỉ vì tôi là bạn thân nhất của nhỏ, mà cũng bởi vì chúng tôi đồng chung cảnh ngộ và còn động viên nhau trong những mối tình với “trai nghèo”. Yêu trai nghèo thường là một câu chuyện rất đẹp ở thì quá khứ, thậm chí vẫn đẹp ở thì hiện tại, nhưng thường là tương lai luôn rất mịt mờ. Ai cũng bảo sống với hiện tại là điều quan trọng nhất, nhưng hơn ai hết, tôi hiểu được những thổn thức của các cô gái khi chạnh lòng nghĩ về mối tình có vẻ rất keo sơn nhưng lại không có gì bảo đảm của mình.

Một mối tình như vậy kết thúc cũng chôn vùi theo bao nhiêu tình cảm cho đi, bao nhiêu hy sinh, chịu đựng, bao nhiêu lần cố gắng cảm thông, bao nhiêu nỗi cô đơn, tủi hờn, bao nhiêu cơ hội không được trân trọng, bao nhiêu lời hứa “gió thoảng mây bay”…

Tôi không trách nhỏ bạn đã không giữ được lời hứa nỗ lực cùng nhau viết nên cái kết tuyệt đẹp cho những mối tình nhiều gian truân này. Hơn ai hết, tôi có thể hiểu và cảm thông với những người xuất thân thấp hơn người khác, nhưng người đáng thương ắt có điểm đáng trách. Trước đây tôi cũng rất thông cảm cho những người nghèo, nhưng tôi dần nhận ra người ta nghèo không phải tại số mệnh mà là tại chính bản thân người đó.

Vô số người nghèo lấy cha mẹ, lấy hoàn cảnh gia đình, lấy xuất thân thua kém của mình ra để bao biện. Sự khác biệt về xuất thân của mỗi người luôn tồn tại một cách khách quan, nhưng nếu người ta đã đi được 100 bước mà mình vẫn mãi không cách vạch xuất phát bao xa thì đó là lỗi chủ quan của mình.  Con người không thể lựa chọn cha mẹ, cũng không thể lựa chọn xuất thân, nhưng có thể lựa chọn nâng cao học thức và năng lực, lựa chọn nỗ lực vươn lên để có một tương lai tốt đẹp hơn.

Nghèo không phải là cái tội, nhưng nếu một người đàn ông nghèo mãi bao biện cho sự thất bại của mình, và chỉ chực chờ đả kích người phụ nữ đã chịu bao nhiêu thiệt thòi để ở bên cạnh mình theo kiểu: “Cô khinh tôi vì tôi nghèo à? Chẳng lẽ nghèo thì không xứng đáng có được tình yêu sao?”, thì tốt nhất bạn nên cân nhắc lại mối quan hệ của mình.

Tôi từng nghe nhiều phụ nữ lấy chồng nghèo nói rằng: “Tôi không chê anh ta nghèo, nhưng tôi không thể chịu nổi việc anh ta không có chí cầu tiến”. Một thực tế khác mà chỉ những người trong cuộc mới nhận ra, đó là những người đàn ông kiểu này lấy về mới biết họ “lười” đủ mọi mặt, không chỉ trong việc phấn đấu ngoài xã hội mà cả việc vun đắp gia đình, đỡ đần vợ con.

Từ khi ra trường, nhỏ bạn tôi đã trao cả 6 năm đẹp đẽ của đời người con gái để ở bên cạnh ủng hộ một người mà ai cũng bảo là không xứng đáng, là nên kết thúc từ lâu. Vừa tiếc lại vừa thương cô ấy, nhưng dù sao thì mỗi người có tính cách và nhân sinh quan khác nhau nên cách bắt đầu và kết thúc một điều gì đó cũng sẽ khác nhau, tôi hoàn toàn có thể cảm thông và chia sẻ được.

Có một câu rất nổi tiếng rằng: “Nếu số phận chia cho bạn những quân bài xấu, hãy để sự khôn ngoan biến bạn thành người chơi giỏi”. Nhỏ bạn tôi đã chia tay, đồng nghĩa với việc từ nay tôi sẽ phải mạnh mẽ hơn trong cuộc tình của chính mình vì những thử thách gian nan mà người ngoài cuộc không bao giờ hiểu thấu nổi. Nhưng tôi tin, yêu trai nghèo vốn dĩ không phải là cái tội, quan trọng là tính cách và tư duy của anh ấy có xứng đáng với tình yêu và sự hy sinh của bạn hay không thôi.

LILA

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...

KHI ĐIỆN THOẠI TRỞ THÀNH “PHỤ HUYNH”

Ở nhiều gia đình hiện đại, chiếc điện thoại thông minh hay iPad đã trở thành “người giữ trẻ” bất đắc dĩ. Từ rất sớm, trẻ được trao vào tay một thiết bị phát sáng để giữ yên, không quấy khóc, giúp cha mẹ “rảnh tay” làm việc. Nhưng khi quá trình này lặp lại ngày qua...

NHỮNG ĐỨA TRẺ NGẮT KẾT NỐI NỖI SỢ

Có những đứa trẻ lớn lên mà dường như không biết sợ. Chúng không né tránh nguy hiểm, không rút lui khi bị đe dọa, thậm chí vẫn tìm đến những người từng gây tổn thương cho mình. Người lớn thường gán cho chúng những nhãn như “vô cảm”, “bướng bỉnh” hay “ngây thơ quá...

PHỤ NỮ YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

​ Một trong những nghịch lý đau lòng trong tâm lý học là: không ít phụ nữ tử tế, thông minh, sống có trách nhiệm và đầy cảm thông lại rơi vào những mối quan hệ độc hại với người có rối loạn nhân cách, như rối loạn nhân cách chống đối xã hội (psychopath) hoặc rối loạn...

RONG KINH, CĂNG THẲNG MÃN TÍNH VÀ SANG CHẤN

Rong kinh – hiện tượng kinh nguyệt kéo dài bất thường trên 7 ngày hoặc ra máu nhiều hơn bình thường – không chỉ là vấn đề phụ khoa thuần túy mà còn có liên hệ chặt chẽ với trạng thái căng thẳng mãn tính, đặc biệt ở những người có tiền sử sang chấn tâm lý. Trong nhiều...

NGƯỜI ĐỒNG TÍNH NAM VÀ RỐI LOẠN CƯƠNG DƯƠNG TRONG GẮN BÓ

Với nhiều người đồng tính nam, rối loạn cương dương không đơn thuần là vấn đề thể chất, mà còn là tấm gương phản chiếu những tổn thương sâu kín về cảm xúc, sự xấu hổ và kiểu gắn bó không an toàn hình thành từ rất sớm. Lớn lên trong một xã hội nơi sự nam tính chuẩn mực...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

CAN THIỆP BẮT BUỘC VỚI NGƯỜI GÂY RA BẠO HÀNH

  Can thiệp bắt buộc (Batterer Intervention Program – BIP) là một chiến lược cần thiết nhằm đối phó với hành vi bạo lực gia đình, đặc biệt ở nhóm nam giới bạo hành. Khác với các hình thức hòa giải hoặc xử phạt đơn thuần, BIP yêu cầu người bạo hành phải tham gia...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

NGOẠI TÌNH NƠI CÔNG SỞ

Trong không gian công sở, nơi những con người cùng chia sẻ mục tiêu nghề nghiệp, áp lực công việc và những khoảnh khắc đời thường tưởng như vô hại, đôi khi lại nảy sinh những mối liên kết tinh tế mà mạnh mẽ. Những tâm hồn lạc lối thường tìm thấy nhau ở đây – không...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...

KHI ĐIỆN THOẠI TRỞ THÀNH “PHỤ HUYNH”

Ở nhiều gia đình hiện đại, chiếc điện thoại thông minh hay iPad đã trở thành “người giữ trẻ” bất đắc dĩ. Từ rất sớm, trẻ được trao vào tay một thiết bị phát sáng để giữ yên, không quấy khóc, giúp cha mẹ “rảnh tay” làm việc. Nhưng khi quá trình này lặp lại ngày qua...

NHỮNG ĐỨA TRẺ NGẮT KẾT NỐI NỖI SỢ

Có những đứa trẻ lớn lên mà dường như không biết sợ. Chúng không né tránh nguy hiểm, không rút lui khi bị đe dọa, thậm chí vẫn tìm đến những người từng gây tổn thương cho mình. Người lớn thường gán cho chúng những nhãn như “vô cảm”, “bướng bỉnh” hay “ngây thơ quá...

PHỤ NỮ YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

​ Một trong những nghịch lý đau lòng trong tâm lý học là: không ít phụ nữ tử tế, thông minh, sống có trách nhiệm và đầy cảm thông lại rơi vào những mối quan hệ độc hại với người có rối loạn nhân cách, như rối loạn nhân cách chống đối xã hội (psychopath) hoặc rối loạn...