NIỀM TIN SAU GIÔNG BÃO

NIỀM TIN SAU GIÔNG BÃO

Tháng giao mùa, trời nhiều mây, không khí ẩm mốc. Trời đang nóng hừng hực, bỗng mây chuyển màu xám xịt. Chúng di chuyển nhanh rồi cuộn lại với nhau thành những đám mây to, dáng như cây súp lơ bị nướng đến cháy đen ngòm. Sét đánh thẳng xuống mặt đất, những vạch sáng trắng, hồng, xé toạc bầu trời, ném cơn thịnh nộ vào nhân gian. 

Trời vẫn chưa mưa vội. Mây tiếp tục kéo bầy. Cuồn cuộn. Lớp này chồng lên lớp khác. Những tháp mây đen đang nuốt lấy, nuốt để những mảng sáng yếu ớt còn sót lại. Buổi trưa chìm trong màn đen vì cái nhắm mắt của mặt trời. Những tia sét lại tiếp tục màn biểu diễn hù dọa đám đông con người nhỏ bé, yếu đuối trên các con đường ngoằn nghèo trong thành phố.

Gió bắt đầu nổi lên. Mạnh dần. Nhiều cây đã tróc gốc, đổ nhoài trên đường, đè bẹp dúm những chiếc xe khi nãy còn kiêu hãnh bấm kèn inh ỏi. Xác lá xanh, lá vàng, lá khô bay loạn xạ trong không gian rồi phủ ngập lòng đường. Gió giành giật những tấm tôn, cố sức kéo chúng ra khỏi mấy mũi đinh ghim cuối cùng còn bấu víu trên nóc các ngôi nhà đã cũ. Gió xô đổ mấy tấm áp phích cheo leo ở trên cao, xé toạc nụ cười rạng rỡ của cô diễn viên trên tấm ảnh quảng cáo. Những tiếng hú u u từ những “khe gió” giữa hai tòa nhà khiến tim người ta đập thình thịch trong nỗi lo lắng vì trận cuồng phong.

Mấy đám mây nặng dần như muốn sà xuống mặt đất. Mưa bắt đầu màn múa khỏa thân của mình. Những cơ thể trong veo, hạt to và chắc mẩy lao xuống thành phố. Mưa xối xả trên nóc nhà, vang lên những thanh âm ồn ào, rát buốt tai, rát buốt da. Sấm sét dữ dội, những cơn gió tha hồ tung hoành. Nước dâng lên ở những tuyến phố thấp, có đoạn chảy siết như thác. Người ta bất lực buông tay cho chiếc xe máy ngã ùm vào nước, loạng choạng bước vào lề trú mưa.

Một số con đường đã bị mất tín hiệu đèn giao thông, giao lộ trở thành điểm chết, những pha di chuyển chậm đến độ người ta chẳng đủ kiên nhẫn để ghi hình lại và mong chờ điều kịch tính nữa. Con người những lúc này thật nhỏ bé và đáng thương.

Nó ngồi trên tầng bốn của quán cà phê cũ. Thu hết vào mắt mình toàn cảnh cơn giông giữa mùa nắng rát. Nó lặng nhìn mấy cái cây oằn mình, nghiêng ngả trong gió mưa, bất lực nhìn từng chiếc lá lìa cành. Nó cảm thấy có lẽ nó đang giống như đám lá xanh non đang rụng tơi tả ấy. Một cơn cảm khái và chua xót chạy dọc sống lưng.

Nỗi xót xa dâng lên hệt như ngày nó bước ra khỏi cuộc hôn nhân tạm bợ, hờ hững đến bạc lòng. Cơn bão lòng ngày ấy cũng dữ dội không thua kém gì đất trời. Những yêu thương ngọt ngào trên đầu môi dễ dàng được nói ra và cũng dễ dàng trôi tuột đi như cách người ta nhổ nước bọt.

Nỗi sợ hãi phải thay đổi hay làm lại từ đầu đã khiến nó đi từ quyết tâm buông bỏ đến buông xuôi theo số phận. Nó đã có lần một, lần hai, lần n thỏa hiệp với mong muốn của đối phương mà quên mất rằng mình cũng có quyền được đòi hỏi, có quyền được mơ ước, có quyền được yêu cầu người kia phải đáp ứng.

Một người từ người dưng thành người thân, người bạn đời nhưng sau tất cả lại thành kẻ khác họ, tanh lòng, nhạt nhẽo. Đáng lẽ ra nó không nên thỏa hiệp vội vàng sau lần đầu tiên bị người ta đánh. Đến ba mẹ nó, khi nó đã trưởng thành cũng chẳng bao giờ dấm dứ một cái tát tay kể cả khi nó gân cổ cãi lời. Vậy mà người kia đã dùng quyền gì để đánh nó? Dùng quyền gì để xúc phạm nó?  

Sai lầm của nó bắt đầu khi nó vội vàng thỏa hiệp sau cái ôm, sau lời xin lỗi, sau lời hứa suông miệng rồi chóng quên kia. Nó vội vàng tha thứ mà không hề có nguyên tắc nhất định để rồi nhận lấy những cú tát tương tự lần thứ n. Nó xách vali đi rồi lại xách vali về. Khi cái tôi dâng lên ngùn ngụt, nó bất chấp bỏ đi. Khi những lời xin lỗi được cất lên, nó lại phản bội bản thân để trở về.

Một cái tổ không ấm làm sao chống được gió lay, giông tố, mưa bão? Một cái tổ chỉ một người xây, một người đứng ngó, hờ hững, lơ đễnh thì biết bao giờ mới thành hình.

Cuối cùng tất cả đã kết thúc, sức chịu đựng của con người suy cho cùng cũng có giới hạn nhất định. Có lẽ nó phải sử dụng đến cạn kiệt nguồn năng lượng chịu đựng và nhẫn nhịn đến mức pin cuối cùng, mới có thể khép lại cuộc hành trình đầy những hy sinh không đáng ấy.

Nó bắt đầu thay đổi. Nó đã mất quá nhiều niềm tin và kỳ vọng vào một con người và nó đưa đáp án ấy áp đặt lên mọi bài toán con người khác. Nó chẳng còn đủ sự tin tưởng vào ai, đôi khi cả chính bản thân mình. Nó chỉ nhìn thấy lấp ló ở phía người khác là những mặt trái, là những man trá, lọc lừa. Nỗi sợ hãi trong tâm hồn khiến nó lạnh lùng với niềm vui bé nhỏ như ăn được một món ăn ngon, mặc một chiếc váy đẹp.

Thật không gì khủng khiếp hơn khi niềm tin bị hủy diệt.

Nó chậm rãi nhìn xuống đường. Cái cây vẫn đứng vững ở đấy.

Bất giác nó ngộ ra những chiếc lá xanh kia dẫu có rơi rụng đi hết, thì khi nắng lên, lá non chắc chắn sẽ đâm chồi trở lại. Cây thay lá, rắn thay da, người ta thay đổi. Tất cả cũng chỉ vì một mục đích duy nhất là trưởng thành. Nhưng có lẽ sự thay đổi vừa qua của nó vẫn là một sai lầm, bởi thay đổi đó không mang đến cho nó một niềm vui nào cả.

Bất giác nó nhận ra điều nó cần bây giờ không phải là ủ dột hàng giờ mỗi ngày ở đây mà nó cần sắm sửa lại cho mình một cái đầu thật tươi tỉnh để học lại từ những sai lầm và đi tiếp vì tương lai của nó vẫn còn dài. Sau đó nó sẽ nhặt lại từng mảnh vỡ của niềm tin ấy, dùng tinh thần của mình làm chất keo hàn gắn từng chút một. Có lẽ nó nên tin vào lý thuyết này để tự chữa lành và cứu lấy hơi thở tin yêu của mình vào bản thân, vào cuộc sống và một người nào đó đang chờ nó ở bến kế tiếp trong chuyến tàu này.

Nốc cạn ly cà phê đen láy, nó hít một hơi thật sâu và bước về nhà.

Những đám mây nhẹ nhàng dần, rũ sạch hạt nước cuối cùng, cơn giông đã ngoe nguẩy bỏ đi mất. Trời hửng nắng và một chiếc cầu vồng được vắt lên chào mừng yên bình được lập lại. Có thể là tan hoang đó nhưng rồi mọi thứ sẽ tốt đẹp trở lại thôi. Vì thế, hãy thật tỉnh táo và thong dong.

LẠC NHIÊN

Tháng giao mùa, trời nhiều mây, không khí ẩm mốc. Trời đang nóng hừng hực, bỗng mây chuyển màu xám xịt. Chúng di chuyển nhanh rồi cuộn lại với nhau thành những đám mây to, dáng như cây súp lơ bị nướng đến cháy đen ngòm. Sét đánh thẳng xuống mặt đất, những vạch sáng trắng, hồng, xé toạc bầu trời, ném cơn thịnh nộ vào nhân gian. 

Trời vẫn chưa mưa vội. Mây tiếp tục kéo bầy. Cuồn cuộn. Lớp này chồng lên lớp khác. Những tháp mây đen đang nuốt lấy, nuốt để những mảng sáng yếu ớt còn sót lại. Buổi trưa chìm trong màn đen vì cái nhắm mắt của mặt trời. Những tia sét lại tiếp tục màn biểu diễn hù dọa đám đông con người nhỏ bé, yếu đuối trên các con đường ngoằn nghèo trong thành phố.

Gió bắt đầu nổi lên. Mạnh dần. Nhiều cây đã tróc gốc, đổ nhoài trên đường, đè bẹp dúm những chiếc xe khi nãy còn kiêu hãnh bấm kèn inh ỏi. Xác lá xanh, lá vàng, lá khô bay loạn xạ trong không gian rồi phủ ngập lòng đường. Gió giành giật những tấm tôn, cố sức kéo chúng ra khỏi mấy mũi đinh ghim cuối cùng còn bấu víu trên nóc các ngôi nhà đã cũ. Gió xô đổ mấy tấm áp phích cheo leo ở trên cao, xé toạc nụ cười rạng rỡ của cô diễn viên trên tấm ảnh quảng cáo. Những tiếng hú u u từ những “khe gió” giữa hai tòa nhà khiến tim người ta đập thình thịch trong nỗi lo lắng vì trận cuồng phong.

Mấy đám mây nặng dần như muốn sà xuống mặt đất. Mưa bắt đầu màn múa khỏa thân của mình. Những cơ thể trong veo, hạt to và chắc mẩy lao xuống thành phố. Mưa xối xả trên nóc nhà, vang lên những thanh âm ồn ào, rát buốt tai, rát buốt da. Sấm sét dữ dội, những cơn gió tha hồ tung hoành. Nước dâng lên ở những tuyến phố thấp, có đoạn chảy siết như thác. Người ta bất lực buông tay cho chiếc xe máy ngã ùm vào nước, loạng choạng bước vào lề trú mưa.

Một số con đường đã bị mất tín hiệu đèn giao thông, giao lộ trở thành điểm chết, những pha di chuyển chậm đến độ người ta chẳng đủ kiên nhẫn để ghi hình lại và mong chờ điều kịch tính nữa. Con người những lúc này thật nhỏ bé và đáng thương.

Nó ngồi trên tầng bốn của quán cà phê cũ. Thu hết vào mắt mình toàn cảnh cơn giông giữa mùa nắng rát. Nó lặng nhìn mấy cái cây oằn mình, nghiêng ngả trong gió mưa, bất lực nhìn từng chiếc lá lìa cành. Nó cảm thấy có lẽ nó đang giống như đám lá xanh non đang rụng tơi tả ấy. Một cơn cảm khái và chua xót chạy dọc sống lưng.

Nỗi xót xa dâng lên hệt như ngày nó bước ra khỏi cuộc hôn nhân tạm bợ, hờ hững đến bạc lòng. Cơn bão lòng ngày ấy cũng dữ dội không thua kém gì đất trời. Những yêu thương ngọt ngào trên đầu môi dễ dàng được nói ra và cũng dễ dàng trôi tuột đi như cách người ta nhổ nước bọt.

Nỗi sợ hãi phải thay đổi hay làm lại từ đầu đã khiến nó đi từ quyết tâm buông bỏ đến buông xuôi theo số phận. Nó đã có lần một, lần hai, lần n thỏa hiệp với mong muốn của đối phương mà quên mất rằng mình cũng có quyền được đòi hỏi, có quyền được mơ ước, có quyền được yêu cầu người kia phải đáp ứng.

Một người từ người dưng thành người thân, người bạn đời nhưng sau tất cả lại thành kẻ khác họ, tanh lòng, nhạt nhẽo. Đáng lẽ ra nó không nên thỏa hiệp vội vàng sau lần đầu tiên bị người ta đánh. Đến ba mẹ nó, khi nó đã trưởng thành cũng chẳng bao giờ dấm dứ một cái tát tay kể cả khi nó gân cổ cãi lời. Vậy mà người kia đã dùng quyền gì để đánh nó? Dùng quyền gì để xúc phạm nó?  

Sai lầm của nó bắt đầu khi nó vội vàng thỏa hiệp sau cái ôm, sau lời xin lỗi, sau lời hứa suông miệng rồi chóng quên kia. Nó vội vàng tha thứ mà không hề có nguyên tắc nhất định để rồi nhận lấy những cú tát tương tự lần thứ n. Nó xách vali đi rồi lại xách vali về. Khi cái tôi dâng lên ngùn ngụt, nó bất chấp bỏ đi. Khi những lời xin lỗi được cất lên, nó lại phản bội bản thân để trở về.

Một cái tổ không ấm làm sao chống được gió lay, giông tố, mưa bão? Một cái tổ chỉ một người xây, một người đứng ngó, hờ hững, lơ đễnh thì biết bao giờ mới thành hình.

Cuối cùng tất cả đã kết thúc, sức chịu đựng của con người suy cho cùng cũng có giới hạn nhất định. Có lẽ nó phải sử dụng đến cạn kiệt nguồn năng lượng chịu đựng và nhẫn nhịn đến mức pin cuối cùng, mới có thể khép lại cuộc hành trình đầy những hy sinh không đáng ấy.

Nó bắt đầu thay đổi. Nó đã mất quá nhiều niềm tin và kỳ vọng vào một con người và nó đưa đáp án ấy áp đặt lên mọi bài toán con người khác. Nó chẳng còn đủ sự tin tưởng vào ai, đôi khi cả chính bản thân mình. Nó chỉ nhìn thấy lấp ló ở phía người khác là những mặt trái, là những man trá, lọc lừa. Nỗi sợ hãi trong tâm hồn khiến nó lạnh lùng với niềm vui bé nhỏ như ăn được một món ăn ngon, mặc một chiếc váy đẹp.

Thật không gì khủng khiếp hơn khi niềm tin bị hủy diệt.

Nó chậm rãi nhìn xuống đường. Cái cây vẫn đứng vững ở đấy.

Bất giác nó ngộ ra những chiếc lá xanh kia dẫu có rơi rụng đi hết, thì khi nắng lên, lá non chắc chắn sẽ đâm chồi trở lại. Cây thay lá, rắn thay da, người ta thay đổi. Tất cả cũng chỉ vì một mục đích duy nhất là trưởng thành. Nhưng có lẽ sự thay đổi vừa qua của nó vẫn là một sai lầm, bởi thay đổi đó không mang đến cho nó một niềm vui nào cả.

Bất giác nó nhận ra điều nó cần bây giờ không phải là ủ dột hàng giờ mỗi ngày ở đây mà nó cần sắm sửa lại cho mình một cái đầu thật tươi tỉnh để học lại từ những sai lầm và đi tiếp vì tương lai của nó vẫn còn dài. Sau đó nó sẽ nhặt lại từng mảnh vỡ của niềm tin ấy, dùng tinh thần của mình làm chất keo hàn gắn từng chút một. Có lẽ nó nên tin vào lý thuyết này để tự chữa lành và cứu lấy hơi thở tin yêu của mình vào bản thân, vào cuộc sống và một người nào đó đang chờ nó ở bến kế tiếp trong chuyến tàu này.

Nốc cạn ly cà phê đen láy, nó hít một hơi thật sâu và bước về nhà.

Những đám mây nhẹ nhàng dần, rũ sạch hạt nước cuối cùng, cơn giông đã ngoe nguẩy bỏ đi mất. Trời hửng nắng và một chiếc cầu vồng được vắt lên chào mừng yên bình được lập lại. Có thể là tan hoang đó nhưng rồi mọi thứ sẽ tốt đẹp trở lại thôi. Vì thế, hãy thật tỉnh táo và thong dong.

LẠC NHIÊN

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

LGBT+ – VÌ SAO DỄ BỊ LỢI DỤNG, BẠO HÀNH, XÂM HẠI KHI YÊU

  Trong tình yêu, ai cũng mong muốn được tôn trọng và yêu thương trọn vẹn. Tuy nhiên, với nhiều người LGBT+, con đường này thường nhiều chông gai hơn. Họ dễ rơi vào những mối quan hệ thiếu lành mạnh, thậm chí trở thành nạn nhân của lợi dụng, xâm hại và bạo hành....

LGBT+ VÀ NỖI ĐAU TINH THẦN KHI BỊ “CHE GIẤU”

Trong các mối quan hệ LGBT+, vấn đề “công khai hay giấu giếm” luôn là một thách thức. Không ít người chọn giấu giếm vì những lý do chính đáng như sợ kỳ thị, sợ bị gia đình từ chối, hoặc lo ngại mất công việc. Tuy nhiên, với người trong cuộc, đặc biệt là người bị “giấu...

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

LGBT+ – VÌ SAO DỄ BỊ LỢI DỤNG, BẠO HÀNH, XÂM HẠI KHI YÊU

  Trong tình yêu, ai cũng mong muốn được tôn trọng và yêu thương trọn vẹn. Tuy nhiên, với nhiều người LGBT+, con đường này thường nhiều chông gai hơn. Họ dễ rơi vào những mối quan hệ thiếu lành mạnh, thậm chí trở thành nạn nhân của lợi dụng, xâm hại và bạo hành....

LGBT+ VÀ NỖI ĐAU TINH THẦN KHI BỊ “CHE GIẤU”

Trong các mối quan hệ LGBT+, vấn đề “công khai hay giấu giếm” luôn là một thách thức. Không ít người chọn giấu giếm vì những lý do chính đáng như sợ kỳ thị, sợ bị gia đình từ chối, hoặc lo ngại mất công việc. Tuy nhiên, với người trong cuộc, đặc biệt là người bị “giấu...

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

CAN THIỆP BẮT BUỘC VỚI NGƯỜI GÂY RA BẠO HÀNH

  Can thiệp bắt buộc (Batterer Intervention Program – BIP) là một chiến lược cần thiết nhằm đối phó với hành vi bạo lực gia đình, đặc biệt ở nhóm nam giới bạo hành. Khác với các hình thức hòa giải hoặc xử phạt đơn thuần, BIP yêu cầu người bạo hành phải tham gia...