CHÊNH VÊNH LÀ CHUYỆN NHỎ

CHÊNH VÊNH LÀ CHUYỆN NHỎ

 

Có rất nhiều buổi sáng, nắng đã lên xanh nhưng không muốn thức dậy, không muốn làm bất cứ điều gì. Có rất nhiều đêm đã rất khuya nhưng vẫn thao thức, trở trăn không cách nào chợp mắt. Bây giờ, người ta hay gọi đó là cảm giác chênh vênh, lưng chừng. 

Chênh vênh nhan nhản nhiều độ tuổi: 20, 22, 25, 29… Những con số đánh dấu những cột mốc chuyển mình. Lúc hoang mang về công việc, tương lai khi gần tốt nghiệp, khi ra trường loay hoay với những tờ đơn xin việc, khi đã trải qua vài lần nhảy việc và kém may mắn bị tổn thương vì tình cảm, khi bước gần đến tuổi ba mươi mà bức tranh tương lai gần cũng như xa chưa rõ nét… Và còn rất nhiều những “chênh vênh” khác hoặc tương tự như thế. 

Theo góc nhìn của cá nhân, tôi cho rằng chênh vênh chuyện thường của đời người hậu thành niên. Bởi vì nếu theo định nghĩa của chênh vênh là cảm giác loay hoay không biết làm gì tiếp theo, không muốn làm bất kì điều gì, bất an, không vững vàng thì mô tả đó sẽ không chỉ có mặt ở con số 20, 22, 25, 29 mà nó có thể xuất hiện ở bất kỳ thời điểm nào, khi bất kì ai trong chúng ta gặp khó khăn, trở ngại hay thất bại trong công việc, tình cảm, mối quan hệ, cuộc sống… 

Và thậm chí khi thành công, người ta cũng sẽ chênh vênh vì lúc đó, thứ họ mang vác trên vai không đơn thuần chỉ là mục tiêu thành công ban đầu nữa, mà sẽ là trách nhiệm để duy trì và phát triển thành tựu đó, bởi lúc đó việc thất bại đã không chỉ ảnh hưởng đến đời sống của một cá nhân nữa. 

Kể cả khi chúng ta lớn tuổi dần, cảm giác này cũng sẽ tái diễn. Chỉ khác ở chỗ khi đó chúng ta đã đủ trải nghiệm để đối mặt một cách bình tĩnh, thản nhiên hơn với những thất vọng và giữa các lựa chọn. 

Lấy ví dụ ở độ tuổi hai mươi, nhiều bạn trẻ hoang mang không biết làm gì sau khi ra trường, không biết mình có khả năng gì, sợ không làm được việc. Tại sao bạn không nghĩ rằng mình nên có một công việc trước đã và trải nghiệm nó. Mình hãy tạm ngừng suy nghĩ phải làm việc mình thích thì mới toàn tâm, toàn ý. Bởi khi vẫn chưa xác định được mình thích cái gì thì càng suy nghĩ chỉ càng thấy mông lung về tương lai. Có người mất cả mười năm để tìm được việc mình thích cơ mà, chỉ mới ra trường thôi thì đừng mất giờ để “chênh vênh”. Thay vì ngồi hoang mang, nghĩ ngợi rồi bị nhấn chìm vào suy nghĩ bản thân vô dụng, tệ hại, so sánh với người khác, rồi tiêu cực, tự kỉ thì hãy bắt đầu ngay một công việc để biết thực tế chạm vào người như thế nào. Lúc đấy, bản thân sẽ biết mình có khả năng gì và thiếu hụt điều gì để bổ khuyết. 

Không ai trong chúng ta tránh được chênh vênh vì làm gì có ai trên đời này có được một cuộc đời mỹ mãn, làm gì cũng thuận lợi 100%. Đời người vốn đã mặc định sẽ trải qua biến cố – trải qua hoang mang – rồi mới trưởng thành. Khi tiêm vào suy nghĩ về sự chênh vênh của từng độ tuổi, phải chăng chính chúng ta đã và đang làm phức tạp hoá một cuộc sống vốn dĩ đã đủ phức tạp sẵn rồi?

Chênh vênh là một gia vị của đời sống. Nhưng nêm quá tay một gia vị nào đó sẽ khiến người nấu chỉ muốn vứt bỏ món ăn cuộc đời mà thôi. Càng phát tán những chênh vênh sẽ càng làm bản thân chìm sâu trong yếu đuối vô vọng, trong khi nó vốn chỉ là một điều thường gặp trong cuộc đời. Cuộc sống vận hành ngoài thực tế bằng hành động chứ không phải trên suy nghĩ tiêu cực hay trí tưởng tượng.  

Tại sao chúng ta lại cố sắm một vai trong vở kịch cuộc đời mà không chọn làm đạo diễn cho nó? Khả năng của con người là vô tận nhưng nếu chính con người tự đóng khung, giới hạn khả năng của mình thì cái vô tận đó sau cùng cũng biến mất. 

Chênh vênh sẽ chỉ là chuyện nhỏ khi chúng ta bồi đắp suy nghĩ tích cực, chơi cùng với những người tích cực. Dần dà sẽ học được cách chấp nhận biến cố và vượt qua nó. 

Chênh vênh là một điều tất yếu của cuộc sống. Rơi vào trạng thái chênh vênh là điều dễ hiểu khi va vấp, nhưng nếu tiếp tục để những chênh vênh cắm rễ thì đó lựa chọn thỏa hiệp làm một con rối cho cuộc đời giật dây.

LẠC NHIÊN 

Có rất nhiều buổi sáng, nắng đã lên xanh nhưng không muốn thức dậy, không muốn làm bất cứ điều gì. Có rất nhiều đêm đã rất khuya nhưng vẫn thao thức, trở trăn không cách nào chợp mắt. Bây giờ, người ta hay gọi đó là cảm giác chênh vênh, lưng chừng. 

Chênh vênh nhan nhản nhiều độ tuổi: 20, 22, 25, 29… Những con số đánh dấu những cột mốc chuyển mình. Lúc hoang mang về công việc, tương lai khi gần tốt nghiệp, khi ra trường loay hoay với những tờ đơn xin việc, khi đã trải qua vài lần nhảy việc và kém may mắn bị tổn thương vì tình cảm, khi bước gần đến tuổi ba mươi mà bức tranh tương lai gần cũng như xa chưa rõ nét… Và còn rất nhiều những “chênh vênh” khác hoặc tương tự như thế. 

Theo góc nhìn của cá nhân, tôi cho rằng chênh vênh chuyện thường của đời người hậu thành niên. Bởi vì nếu theo định nghĩa của chênh vênh là cảm giác loay hoay không biết làm gì tiếp theo, không muốn làm bất kì điều gì, bất an, không vững vàng thì mô tả đó sẽ không chỉ có mặt ở con số 20, 22, 25, 29 mà nó có thể xuất hiện ở bất kỳ thời điểm nào, khi bất kì ai trong chúng ta gặp khó khăn, trở ngại hay thất bại trong công việc, tình cảm, mối quan hệ, cuộc sống… 

Và thậm chí khi thành công, người ta cũng sẽ chênh vênh vì lúc đó, thứ họ mang vác trên vai không đơn thuần chỉ là mục tiêu thành công ban đầu nữa, mà sẽ là trách nhiệm để duy trì và phát triển thành tựu đó, bởi lúc đó việc thất bại đã không chỉ ảnh hưởng đến đời sống của một cá nhân nữa. 

Kể cả khi chúng ta lớn tuổi dần, cảm giác này cũng sẽ tái diễn. Chỉ khác ở chỗ khi đó chúng ta đã đủ trải nghiệm để đối mặt một cách bình tĩnh, thản nhiên hơn với những thất vọng và giữa các lựa chọn. 

Lấy ví dụ ở độ tuổi hai mươi, nhiều bạn trẻ hoang mang không biết làm gì sau khi ra trường, không biết mình có khả năng gì, sợ không làm được việc. Tại sao bạn không nghĩ rằng mình nên có một công việc trước đã và trải nghiệm nó. Mình hãy tạm ngừng suy nghĩ phải làm việc mình thích thì mới toàn tâm, toàn ý. Bởi khi vẫn chưa xác định được mình thích cái gì thì càng suy nghĩ chỉ càng thấy mông lung về tương lai. Có người mất cả mười năm để tìm được việc mình thích cơ mà, chỉ mới ra trường thôi thì đừng mất giờ để “chênh vênh”. Thay vì ngồi hoang mang, nghĩ ngợi rồi bị nhấn chìm vào suy nghĩ bản thân vô dụng, tệ hại, so sánh với người khác, rồi tiêu cực, tự kỉ thì hãy bắt đầu ngay một công việc để biết thực tế chạm vào người như thế nào. Lúc đấy, bản thân sẽ biết mình có khả năng gì và thiếu hụt điều gì để bổ khuyết. 

Không ai trong chúng ta tránh được chênh vênh vì làm gì có ai trên đời này có được một cuộc đời mỹ mãn, làm gì cũng thuận lợi 100%. Đời người vốn đã mặc định sẽ trải qua biến cố – trải qua hoang mang – rồi mới trưởng thành. Khi tiêm vào suy nghĩ về sự chênh vênh của từng độ tuổi, phải chăng chính chúng ta đã và đang làm phức tạp hoá một cuộc sống vốn dĩ đã đủ phức tạp sẵn rồi?

Chênh vênh là một gia vị của đời sống. Nhưng nêm quá tay một gia vị nào đó sẽ khiến người nấu chỉ muốn vứt bỏ món ăn cuộc đời mà thôi. Càng phát tán những chênh vênh sẽ càng làm bản thân chìm sâu trong yếu đuối vô vọng, trong khi nó vốn chỉ là một điều thường gặp trong cuộc đời. Cuộc sống vận hành ngoài thực tế bằng hành động chứ không phải trên suy nghĩ tiêu cực hay trí tưởng tượng.  

Tại sao chúng ta lại cố sắm một vai trong vở kịch cuộc đời mà không chọn làm đạo diễn cho nó? Khả năng của con người là vô tận nhưng nếu chính con người tự đóng khung, giới hạn khả năng của mình thì cái vô tận đó sau cùng cũng biến mất. 

Chênh vênh sẽ chỉ là chuyện nhỏ khi chúng ta bồi đắp suy nghĩ tích cực, chơi cùng với những người tích cực. Dần dà sẽ học được cách chấp nhận biến cố và vượt qua nó. 

Chênh vênh là một điều tất yếu của cuộc sống. Rơi vào trạng thái chênh vênh là điều dễ hiểu khi va vấp, nhưng nếu tiếp tục để những chênh vênh cắm rễ thì đó lựa chọn thỏa hiệp làm một con rối cho cuộc đời giật dây.

LẠC NHIÊN 

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

NGƯỜI ÁI KỶ KHỔ ĐAU TRONG GIA ĐÌNH

Người ái kỷ khổ đau là một dạng đặc biệt của tính cách ái kỷ, nơi bản sắc cá nhân không được khẳng định qua quyền lực hay thành công, mà thông qua khổ đau, hy sinh và chịu đựng. Họ tự coi mình là nạn nhân của hoàn cảnh, của xã hội, của gia đình, và thậm chí của chính...

CHA MẸ BORDERLINE VÀ DI SẢN SANG CHẤN GIA ĐÌNH

  Khi một đứa trẻ lớn lên cùng cha mẹ có rối loạn nhân cách ranh giới (borderline), ngôi nhà – lẽ ra phải là nơi an toàn – lại trở thành một chiến trường đầy biến động. Cha mẹ borderline thường trải qua những cơn hoảng loạn, sợ bị bỏ rơi, kèm theo sự thay đổi cảm...

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

TÌNH YÊU “HỖN LOẠN, KỊCH TÍNH”

Rối loạn nhân cách nhóm B là một nhóm trong phân loại lâm sàng, bao gồm nhân cách chống đối xã hội (antisocial), nhân cách ranh giới (borderline), nhân cách kịch tính (histrionic) và nhân cách ái kỷ (narcissistic). Điểm chung của nhóm này là các đặc tính hỗn loạn,...

NGƯỜI ÁI KỶ KHỔ ĐAU TRONG GIA ĐÌNH

Người ái kỷ khổ đau là một dạng đặc biệt của tính cách ái kỷ, nơi bản sắc cá nhân không được khẳng định qua quyền lực hay thành công, mà thông qua khổ đau, hy sinh và chịu đựng. Họ tự coi mình là nạn nhân của hoàn cảnh, của xã hội, của gia đình, và thậm chí của chính...

CUỘC HÔN NHÂN ĐỊNH MỆNH

Một trong những dạng quan hệ phức tạp và đầy nghịch lý là sự kết hợp giữa hai kiểu ái kỷ: ái kỷ quyền lực (grandiose narcissism) và ái kỷ khổ đau (negative narcissism). Người ái kỷ quyền lực bước vào hôn nhân với sự tự tin, khát khao được ngưỡng mộ, và nhu cầu kiểm...

CHA MẸ BORDERLINE VÀ DI SẢN SANG CHẤN GIA ĐÌNH

  Khi một đứa trẻ lớn lên cùng cha mẹ có rối loạn nhân cách ranh giới (borderline), ngôi nhà – lẽ ra phải là nơi an toàn – lại trở thành một chiến trường đầy biến động. Cha mẹ borderline thường trải qua những cơn hoảng loạn, sợ bị bỏ rơi, kèm theo sự thay đổi cảm...

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...