NHỮNG NGÃ ĐỜI VÀ THÂN PHẬN

NHỮNG NGÃ ĐỜI VÀ THÂN PHẬN

 

Mỗi ngày chúng ta đi qua rất nhiều con đường, lướt qua biết bao nhiêu gương mặt người và thân phận. Có bao giờ bạn đặt câu hỏi rằng, tất cả chúng ta sẽ giống và khác nhau ở điều gì không?

Phải chăng chỉ là chuyện một người sống trong sự xôn xao, xô bồ của chốn thị thành, người kia yên ả trong những góc vườn tược xanh mát. 

Một người sống trong nhung lụa, ấm êm, dư dả từ thuở lọt lòng; người kia vất vả, lao đao, chưa ăn hết bữa cơm này đã phải lo bữa kế tiếp. 

Một người hạnh phúc, may mắn đến không ngừng, người kia cứ cùng quẩn trong liên tiếp những tai ương…

Một chiều mưa tầm tã, cô nhận được tin con gái nhảy lầu tự vẫn. Hai mươi hai tuổi, em chìm đắm trong mối tình với một kẻ không ra gì và bị phụ bạc. Mất phương hướng. Thất vọng. Trầm cảm vì không thể tha thứ cho bản thân. Cuối cùng, em kết thúc cuộc sống của chính mình một cách nông nỗi, bỏ mặc bao nhiêu yêu thương, hy sinh của mẹ. Em không bao giờ biết được rằng, nước mắt rơi xuống vì em ngày tang lễ kia và cả sau này nữa, sẽ không bao giờ có lấy một giọt nào từ kẻ sở khanh ấy. Em nằm tức tưởi trong lòng đất lạnh cùng với trái tim đang vỡ vụn từng giờ, từng ngày của mẹ. Có đáng không?

Hắn nằm đó. Bất động. Não chết. Mắt chớp chớp vô hồn. Bây giờ hắn chẳng thể khác hơn một cái cây. Hắn không biết được hôm nay thứ gì sẽ chui tọt qua cổ họng để nuôi tấm thân đã trở nên vô dụng của mình. Hắn không thể biết được ba mẹ, vợ con mình đang phải gánh gồng và tuyệt vọng ra làm sao vào cái ngày hắn gặp tai nạn do uống rượu say khướt mà vẫn hùng hổ lái xe về nhà. Hắn không chết. Gia đình hắn lại càng không nỡ để hắn chết. Dù sự thật là hắn đã chết hơn nửa con người rồi. Một gia đình đã vì cơn say vô tiền khoáng hậu ấy mà túng quẫn, mà ly tan. 

Anh ấy rất giàu có. Và đó là kết quả của một chuỗi ngày làm việc cật lực, quên ăn, mất ngủ. Sự nghiệp thăng tiến, cơ ngơi hoành tráng. Vạn ánh mắt ngưỡng mộ, nghìn cái miệng ganh tỵ. Ngày anh ấy tự hào về việc mình có thể mua mọi thứ mà không cần quan tâm đến giá cả đến sớm hơn anh ấy kì vọng. Anh ấy học được rất nhiều điều từ cuộc đời này để thành công, để có được rất nhiều vật chất lấp lánh, đắt giá nhất trên đời. Nhưng cuối cùng, vẫn có một thứ anh không bao giờ mua được bằng sự giàu có của mình, và anh tuyệt vọng vung tiền vào nó – một chiếc giường bệnh trắng toát đầy mùi thuốc sát trùng, nhưng mãi mãi anh không bao giờ tìm lại được sức khỏe đã mất đi.

Cô bé được chẩn đoán mắc phải một căn bệnh hiểm nghèo. Tám tuổi, em bắt đầu ra vào bệnh viện như mỗi ngày người ta đi chợ, nặng nhọc trong những lần truyền máu, thải độc. Ấy vậy mà, người ta chỉ nhìn thấy ở em những nụ cười rất thơ ngây, tươi rói trên những con thú, bông hoa em cặm cụi kết từ hạt cườm để phụ mẹ ba một phần viện phí. Sau mỗi đợt ra viện, em lại cặm cụi học hành, tự giác và rất hạnh phúc. Sự kiên trì chiến đấu của em khiến người khác nể phục. Người ta tiên liệu về đời sống của em để gia đình chuẩn bị tinh thần. Tám năm nữa đã trôi qua như một kì tích, em vẫn đang làm đầy sự có mặt của mình trong thế giới này bằng rất nhiều màu sắc và tình yêu thương. 

Những số phận, những hoàn cảnh, những cách lựa chọn của họ trong cuộc sống sẽ cho chúng ta đáp án cho câu hỏi: con người chúng ta hơn nhau ở điều gì? 

Giàu có? Sung túc?

Học thức? Trình độ?

Bạn bè?  Tình yêu? 

Chồng? Vợ?

Tất cả đều đúng, nhưng đều không đúng.

Người ta có thể ganh đua và chiến thắng nhau trong mọi lĩnh vực, mọi khía cạnh. Nhưng trong hệ quy chiếu sức khỏe và thời gian, con người đều sẽ trắng tay như nhau cả. 

Sống ở trên đời này, suy cho cùng chúng ta chỉ hơn nhau ở HƠI THỞ mà thôi.

Và phải là một hơi thở trọn vẹn, tràn đầy sức sống.

Mọi chuyện trên đời này đều có thể thay đổi vì con người là một biến số, nhưng để có thể biến chuyện khó khăn thành thuận lợi, con người cần có hơi thở khỏe mạnh như một ẩn số cho sự thành công, hạnh phúc của mình.  

Giữ gìn hơi thở của mình và có trách nhiệm với nó bởi khi trưởng thành, hơi thở của bạn đã không chỉ quan trọng với riêng bản thân mình nữa.

LẠC NHIÊN

Mỗi ngày chúng ta đi qua rất nhiều con đường, lướt qua biết bao nhiêu gương mặt người và thân phận. Có bao giờ bạn đặt câu hỏi rằng, tất cả chúng ta sẽ giống và khác nhau ở điều gì không?

Phải chăng chỉ là chuyện một người sống trong sự xôn xao, xô bồ của chốn thị thành, người kia yên ả trong những góc vườn tược xanh mát. 

Một người sống trong nhung lụa, ấm êm, dư dả từ thuở lọt lòng; người kia vất vả, lao đao, chưa ăn hết bữa cơm này đã phải lo bữa kế tiếp. 

Một người hạnh phúc, may mắn đến không ngừng, người kia cứ cùng quẩn trong liên tiếp những tai ương…

Một chiều mưa tầm tã, cô nhận được tin con gái nhảy lầu tự vẫn. Hai mươi hai tuổi, em chìm đắm trong mối tình với một kẻ không ra gì và bị phụ bạc. Mất phương hướng. Thất vọng. Trầm cảm vì không thể tha thứ cho bản thân. Cuối cùng, em kết thúc cuộc sống của chính mình một cách nông nỗi, bỏ mặc bao nhiêu yêu thương, hy sinh của mẹ. Em không bao giờ biết được rằng, nước mắt rơi xuống vì em ngày tang lễ kia và cả sau này nữa, sẽ không bao giờ có lấy một giọt nào từ kẻ sở khanh ấy. Em nằm tức tưởi trong lòng đất lạnh cùng với trái tim đang vỡ vụn từng giờ, từng ngày của mẹ. Có đáng không?

Hắn nằm đó. Bất động. Não chết. Mắt chớp chớp vô hồn. Bây giờ hắn chẳng thể khác hơn một cái cây. Hắn không biết được hôm nay thứ gì sẽ chui tọt qua cổ họng để nuôi tấm thân đã trở nên vô dụng của mình. Hắn không thể biết được ba mẹ, vợ con mình đang phải gánh gồng và tuyệt vọng ra làm sao vào cái ngày hắn gặp tai nạn do uống rượu say khướt mà vẫn hùng hổ lái xe về nhà. Hắn không chết. Gia đình hắn lại càng không nỡ để hắn chết. Dù sự thật là hắn đã chết hơn nửa con người rồi. Một gia đình đã vì cơn say vô tiền khoáng hậu ấy mà túng quẫn, mà ly tan. 

Anh ấy rất giàu có. Và đó là kết quả của một chuỗi ngày làm việc cật lực, quên ăn, mất ngủ. Sự nghiệp thăng tiến, cơ ngơi hoành tráng. Vạn ánh mắt ngưỡng mộ, nghìn cái miệng ganh tỵ. Ngày anh ấy tự hào về việc mình có thể mua mọi thứ mà không cần quan tâm đến giá cả đến sớm hơn anh ấy kì vọng. Anh ấy học được rất nhiều điều từ cuộc đời này để thành công, để có được rất nhiều vật chất lấp lánh, đắt giá nhất trên đời. Nhưng cuối cùng, vẫn có một thứ anh không bao giờ mua được bằng sự giàu có của mình, và anh tuyệt vọng vung tiền vào nó – một chiếc giường bệnh trắng toát đầy mùi thuốc sát trùng, nhưng mãi mãi anh không bao giờ tìm lại được sức khỏe đã mất đi.

Cô bé được chẩn đoán mắc phải một căn bệnh hiểm nghèo. Tám tuổi, em bắt đầu ra vào bệnh viện như mỗi ngày người ta đi chợ, nặng nhọc trong những lần truyền máu, thải độc. Ấy vậy mà, người ta chỉ nhìn thấy ở em những nụ cười rất thơ ngây, tươi rói trên những con thú, bông hoa em cặm cụi kết từ hạt cườm để phụ mẹ ba một phần viện phí. Sau mỗi đợt ra viện, em lại cặm cụi học hành, tự giác và rất hạnh phúc. Sự kiên trì chiến đấu của em khiến người khác nể phục. Người ta tiên liệu về đời sống của em để gia đình chuẩn bị tinh thần. Tám năm nữa đã trôi qua như một kì tích, em vẫn đang làm đầy sự có mặt của mình trong thế giới này bằng rất nhiều màu sắc và tình yêu thương. 

Những số phận, những hoàn cảnh, những cách lựa chọn của họ trong cuộc sống sẽ cho chúng ta đáp án cho câu hỏi: con người chúng ta hơn nhau ở điều gì? 

Giàu có? Sung túc?

Học thức? Trình độ?

Bạn bè?  Tình yêu? 

Chồng? Vợ?

Tất cả đều đúng, nhưng đều không đúng.

Người ta có thể ganh đua và chiến thắng nhau trong mọi lĩnh vực, mọi khía cạnh. Nhưng trong hệ quy chiếu sức khỏe và thời gian, con người đều sẽ trắng tay như nhau cả. 

Sống ở trên đời này, suy cho cùng chúng ta chỉ hơn nhau ở HƠI THỞ mà thôi.

Và phải là một hơi thở trọn vẹn, tràn đầy sức sống.

Mọi chuyện trên đời này đều có thể thay đổi vì con người là một biến số, nhưng để có thể biến chuyện khó khăn thành thuận lợi, con người cần có hơi thở khỏe mạnh như một ẩn số cho sự thành công, hạnh phúc của mình.  

Giữ gìn hơi thở của mình và có trách nhiệm với nó bởi khi trưởng thành, hơi thở của bạn đã không chỉ quan trọng với riêng bản thân mình nữa.

LẠC NHIÊN

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...

KHI ĐIỆN THOẠI TRỞ THÀNH “PHỤ HUYNH”

Ở nhiều gia đình hiện đại, chiếc điện thoại thông minh hay iPad đã trở thành “người giữ trẻ” bất đắc dĩ. Từ rất sớm, trẻ được trao vào tay một thiết bị phát sáng để giữ yên, không quấy khóc, giúp cha mẹ “rảnh tay” làm việc. Nhưng khi quá trình này lặp lại ngày qua...

NHỮNG ĐỨA TRẺ NGẮT KẾT NỐI NỖI SỢ

Có những đứa trẻ lớn lên mà dường như không biết sợ. Chúng không né tránh nguy hiểm, không rút lui khi bị đe dọa, thậm chí vẫn tìm đến những người từng gây tổn thương cho mình. Người lớn thường gán cho chúng những nhãn như “vô cảm”, “bướng bỉnh” hay “ngây thơ quá...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

CAN THIỆP BẮT BUỘC VỚI NGƯỜI GÂY RA BẠO HÀNH

  Can thiệp bắt buộc (Batterer Intervention Program – BIP) là một chiến lược cần thiết nhằm đối phó với hành vi bạo lực gia đình, đặc biệt ở nhóm nam giới bạo hành. Khác với các hình thức hòa giải hoặc xử phạt đơn thuần, BIP yêu cầu người bạo hành phải tham gia...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

NGOẠI TÌNH NƠI CÔNG SỞ

Trong không gian công sở, nơi những con người cùng chia sẻ mục tiêu nghề nghiệp, áp lực công việc và những khoảnh khắc đời thường tưởng như vô hại, đôi khi lại nảy sinh những mối liên kết tinh tế mà mạnh mẽ. Những tâm hồn lạc lối thường tìm thấy nhau ở đây – không...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...