GÁNH CON – GÁNH NẶNG MỘT ĐỜI

GÁNH CON – GÁNH NẶNG MỘT ĐỜI

 

“Một người mẹ mất con vì tai nạn và một người mẹ “mất con”vì bị chính những đứa con của mình bỏ rơi, ruồng rẫy thì ai đau khổ hơn ai?”

Tôi tình cờ đọc được câu hỏi này trên mạng xã hội của một người bạn. Tôi đã suy nghĩ rất nhiều. Tôi là người chưa làm mẹ, nên thật khó để tôi có thể hình dung và trả lời ngay được.

Trong một đêm lang thang trên con phố cũ, tôi nhớ đến bà cụ nhặt ve chai nọ trên xóm nhà trọ tôi từng ở trước đây. Lúc ấy, bà đã trên 80 tuổi. Đều đặn mỗi ngày, bà đi qua các con đường quanh co trong khu phố lượm lặt, mưu sinh. Bà nhỏ người, hôm nào được người ta cho nhiều đồ đạc, chất đầy lên xe, bóng dáng bà sẽ khuất sau núi đồ đạc ấy, chiếc xe sẽ nhích thật chậm, thật nhọc trên đường, xiêu vẹo như cái tuổi già lam lũ của bà. 

Có lần tôi tìm bà để gửi phần bánh trung thu, nhưng chờ mãi không thấy bà đâu. Cô bán hàng trên con đường ấy bảo tôi rằng bà đi lên thăm thằng con trai trên trại rồi. Người ta kêu con trai bà bị điên. Bà chắt chiu từng đồng tiền bán ve chai gửi lên đó để người ta lo cho con. Bà sống cả một đời dài này cũng chỉ vì mỗi mục đích ấy thôi. 

Bẵng đi một thời gian quay trở lại con đường ấy, tôi không còn nhìn thấy bà nữa. Người ta bảo bà mất rồi. Bà ra đi vì quá đau buồn khi mất đi động lực duy nhất có thể bám víu để cố gắng. Bà đã vin vào con mà giữ gìn hơi thở lâu nhất có thể để lắng lo. Con trai bà đã mất trước bà cách đó không lâu trong một cơn suyễn đột ngột…

Bà là một người mẹ cả một đời không có lấy được một ngày thảnh thơi. Cuộc mưu sinh và “gánh con” như một tảng đá đè lên ngực. Nhưng có lẽ những khổ nhọc ấy không thể nặng nề và đau đớn bằng nỗi đau khi bà nhận được tin báo con mất. Bà đã phải trải qua những ngày khủng hoảng nhất trong suốt bao nhiêu năm qua. Ngày trút được “gánh con” cũng là ngày bà phải trút đi mục đích của cuộc hành trình mang tên đời người. 

Và cũng trên con phố cũ đó, tôi nhớ đến chị. Chị dừng lại thanh xuân của mình mãi mãi ở tuổi 22 sau một chuyến thử thách bản thân với trò nhảy dù đầy mạo hiểm. 

Mẹ chị chết nửa con người vào ngày nhận hung tin. Sáu năm sau sự ra đi của chị, mẹ chị vẫn chưa thể hoàn toàn gượng dậy được. Có lẽ người con trai duy nhất còn lại là động lực níu kéo bà quay lại với cuộc sống này. 

Chúng tôi không dám nhắc về chị, không dám đến nhà chị vì sợ bà nhìn thấy lại đau lòng thêm. Bà thường hỏi năm nay chúng tôi bao nhiêu tuổi và rồi lại khóc. Tuổi 22 của chúng tôi cách chị cả một cuộc đời. Tuổi 22 của chúng tôi khác chị ở hạnh phúc của một người mẹ được nhìn thấy con tốt nghiệp ra trường, tìm được bạn đồng hành. 

Tuổi 22 của chúng tôi đã chứng kiến nỗi đau của một người mẹ mất con.

Sự nhớ nhung, bi thương ấy có lẽ sẽ còn đeo đẳng bà suốt một chặng đời dài dằng dặc phía trước. Tôi chợt nghĩ, nếu không có anh trai chị, mẹ chị có lẽ đã không thể trụ lại được. Dáng vóc, hình hài, hơi ấm, tiếng nói cười thân thuộc hai mươi hai năm, nói biến mất là mất một cách dễ dàng như thể chưa từng hiện diện qua… 

Nỗi đau ấy không gì có thể bù đắp cho bằng hết được. 

Tôi đã từng chứng kiến nhiều sự ra đi của những người con, để lại những khoảng trống trong lòng đấng sinh thành. Sự thẫn thờ, đờ đẫn, ngây dại của những người mẹ tiễn con ra đi khi tóc còn xanh khiến cho bầu trời những ngày đó u ám hơn bao giờ. 

Thời gian dẫu có phủ mờ lên năm tháng nhưng mỗi khi tết đến, viếng mộ con, lau bụi lên nụ cười mà thân xác đã vĩnh viễn nằm sâu dưới lòng đất lạnh thì vết thương năm cũ lại được thế trở mình đau nhức. 

Vì thế, những đứa con có ngỗ nghịch, có ruồng rẫy và phụ bạc mẹ cha thì với những người làm cha mẹ ấy, miễn là chúng còn hiện diện trên đời này thì nỗi khổ tâm ấy chẳng đáng là bao. “Chỉ cần còn nhìn thấy là còn thấy vui, nếu nó mất rồi bỗng mình thành cô độc”. 

Tôi đã từng uất ức dùm những người mẹ bạc phận có những đứa con lớn lên chỉ biết mang vác nợ nần về. “Gánh con” cả mười tám, hai mươi năm nặng nhọc, giờ lại gánh cháu, gánh nợ thay con. Nhưng lòng mẹ bao la, có giận cách mấy thì nước mắt cũng chỉ chảy xuôi. Rồi lại mủi lòng kéo chúng về bao bọc những sai lầm, nông nỗi, ngỗ ngược của con. “Con dại, cái mang” là vậy. 

Gánh con – mẹ gánh một đời

Gánh mẹ – con gánh (sao) buông lời thở than!

LẠC NHIÊN

“Một người mẹ mất con vì tai nạn và một người mẹ “mất con”vì bị chính những đứa con của mình bỏ rơi, ruồng rẫy thì ai đau khổ hơn ai?”

Tôi tình cờ đọc được câu hỏi này trên mạng xã hội của một người bạn. Tôi đã suy nghĩ rất nhiều. Tôi là người chưa làm mẹ, nên thật khó để tôi có thể hình dung và trả lời ngay được.

Trong một đêm lang thang trên con phố cũ, tôi nhớ đến bà cụ nhặt ve chai nọ trên xóm nhà trọ tôi từng ở trước đây. Lúc ấy, bà đã trên 80 tuổi. Đều đặn mỗi ngày, bà đi qua các con đường quanh co trong khu phố lượm lặt, mưu sinh. Bà nhỏ người, hôm nào được người ta cho nhiều đồ đạc, chất đầy lên xe, bóng dáng bà sẽ khuất sau núi đồ đạc ấy, chiếc xe sẽ nhích thật chậm, thật nhọc trên đường, xiêu vẹo như cái tuổi già lam lũ của bà. 

Có lần tôi tìm bà để gửi phần bánh trung thu, nhưng chờ mãi không thấy bà đâu. Cô bán hàng trên con đường ấy bảo tôi rằng bà đi lên thăm thằng con trai trên trại rồi. Người ta kêu con trai bà bị điên. Bà chắt chiu từng đồng tiền bán ve chai gửi lên đó để người ta lo cho con. Bà sống cả một đời dài này cũng chỉ vì mỗi mục đích ấy thôi. 

Bẵng đi một thời gian quay trở lại con đường ấy, tôi không còn nhìn thấy bà nữa. Người ta bảo bà mất rồi. Bà ra đi vì quá đau buồn khi mất đi động lực duy nhất có thể bám víu để cố gắng. Bà đã vin vào con mà giữ gìn hơi thở lâu nhất có thể để lắng lo. Con trai bà đã mất trước bà cách đó không lâu trong một cơn suyễn đột ngột…

Bà là một người mẹ cả một đời không có lấy được một ngày thảnh thơi. Cuộc mưu sinh và “gánh con” như một tảng đá đè lên ngực. Nhưng có lẽ những khổ nhọc ấy không thể nặng nề và đau đớn bằng nỗi đau khi bà nhận được tin báo con mất. Bà đã phải trải qua những ngày khủng hoảng nhất trong suốt bao nhiêu năm qua. Ngày trút được “gánh con” cũng là ngày bà phải trút đi mục đích của cuộc hành trình mang tên đời người. 

Và cũng trên con phố cũ đó, tôi nhớ đến chị. Chị dừng lại thanh xuân của mình mãi mãi ở tuổi 22 sau một chuyến thử thách bản thân với trò nhảy dù đầy mạo hiểm. 

Mẹ chị chết nửa con người vào ngày nhận hung tin. Sáu năm sau sự ra đi của chị, mẹ chị vẫn chưa thể hoàn toàn gượng dậy được. Có lẽ người con trai duy nhất còn lại là động lực níu kéo bà quay lại với cuộc sống này. 

Chúng tôi không dám nhắc về chị, không dám đến nhà chị vì sợ bà nhìn thấy lại đau lòng thêm. Bà thường hỏi năm nay chúng tôi bao nhiêu tuổi và rồi lại khóc. Tuổi 22 của chúng tôi cách chị cả một cuộc đời. Tuổi 22 của chúng tôi khác chị ở hạnh phúc của một người mẹ được nhìn thấy con tốt nghiệp ra trường, tìm được bạn đồng hành. 

Tuổi 22 của chúng tôi đã chứng kiến nỗi đau của một người mẹ mất con.

Sự nhớ nhung, bi thương ấy có lẽ sẽ còn đeo đẳng bà suốt một chặng đời dài dằng dặc phía trước. Tôi chợt nghĩ, nếu không có anh trai chị, mẹ chị có lẽ đã không thể trụ lại được. Dáng vóc, hình hài, hơi ấm, tiếng nói cười thân thuộc hai mươi hai năm, nói biến mất là mất một cách dễ dàng như thể chưa từng hiện diện qua… 

Nỗi đau ấy không gì có thể bù đắp cho bằng hết được. 

Tôi đã từng chứng kiến nhiều sự ra đi của những người con, để lại những khoảng trống trong lòng đấng sinh thành. Sự thẫn thờ, đờ đẫn, ngây dại của những người mẹ tiễn con ra đi khi tóc còn xanh khiến cho bầu trời những ngày đó u ám hơn bao giờ. 

Thời gian dẫu có phủ mờ lên năm tháng nhưng mỗi khi tết đến, viếng mộ con, lau bụi lên nụ cười mà thân xác đã vĩnh viễn nằm sâu dưới lòng đất lạnh thì vết thương năm cũ lại được thế trở mình đau nhức. 

Vì thế, những đứa con có ngỗ nghịch, có ruồng rẫy và phụ bạc mẹ cha thì với những người làm cha mẹ ấy, miễn là chúng còn hiện diện trên đời này thì nỗi khổ tâm ấy chẳng đáng là bao. “Chỉ cần còn nhìn thấy là còn thấy vui, nếu nó mất rồi bỗng mình thành cô độc”. 

Tôi đã từng uất ức dùm những người mẹ bạc phận có những đứa con lớn lên chỉ biết mang vác nợ nần về. “Gánh con” cả mười tám, hai mươi năm nặng nhọc, giờ lại gánh cháu, gánh nợ thay con. Nhưng lòng mẹ bao la, có giận cách mấy thì nước mắt cũng chỉ chảy xuôi. Rồi lại mủi lòng kéo chúng về bao bọc những sai lầm, nông nỗi, ngỗ ngược của con. “Con dại, cái mang” là vậy. 

Gánh con – mẹ gánh một đời

Gánh mẹ – con gánh (sao) buông lời thở than!

LẠC NHIÊN

NGOẠI TÌNH “MÃN TÍNH”

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm bốn dạng chính: ái kỷ (narcissistic), ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial) và kịch tính (histrionic). Điểm chung của nhóm này là sự kịch tính, hỗn loạn, bốc đồng và khó kiểm soát cảm xúc, khiến các mối quan hệ...

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

NGƯỜI ÁI KỶ KHỔ ĐAU TRONG GIA ĐÌNH

Người ái kỷ khổ đau là một dạng đặc biệt của tính cách ái kỷ, nơi bản sắc cá nhân không được khẳng định qua quyền lực hay thành công, mà thông qua khổ đau, hy sinh và chịu đựng. Họ tự coi mình là nạn nhân của hoàn cảnh, của xã hội, của gia đình, và thậm chí của chính...

CHA MẸ BORDERLINE VÀ DI SẢN SANG CHẤN GIA ĐÌNH

  Khi một đứa trẻ lớn lên cùng cha mẹ có rối loạn nhân cách ranh giới (borderline), ngôi nhà – lẽ ra phải là nơi an toàn – lại trở thành một chiến trường đầy biến động. Cha mẹ borderline thường trải qua những cơn hoảng loạn, sợ bị bỏ rơi, kèm theo sự thay đổi cảm...

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

NGOẠI TÌNH “MÃN TÍNH”

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm bốn dạng chính: ái kỷ (narcissistic), ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial) và kịch tính (histrionic). Điểm chung của nhóm này là sự kịch tính, hỗn loạn, bốc đồng và khó kiểm soát cảm xúc, khiến các mối quan hệ...

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

TÌNH YÊU “HỖN LOẠN, KỊCH TÍNH”

Rối loạn nhân cách nhóm B là một nhóm trong phân loại lâm sàng, bao gồm nhân cách chống đối xã hội (antisocial), nhân cách ranh giới (borderline), nhân cách kịch tính (histrionic) và nhân cách ái kỷ (narcissistic). Điểm chung của nhóm này là các đặc tính hỗn loạn,...

NGƯỜI ÁI KỶ KHỔ ĐAU TRONG GIA ĐÌNH

Người ái kỷ khổ đau là một dạng đặc biệt của tính cách ái kỷ, nơi bản sắc cá nhân không được khẳng định qua quyền lực hay thành công, mà thông qua khổ đau, hy sinh và chịu đựng. Họ tự coi mình là nạn nhân của hoàn cảnh, của xã hội, của gia đình, và thậm chí của chính...

CUỘC HÔN NHÂN ĐỊNH MỆNH

Một trong những dạng quan hệ phức tạp và đầy nghịch lý là sự kết hợp giữa hai kiểu ái kỷ: ái kỷ quyền lực (grandiose narcissism) và ái kỷ khổ đau (negative narcissism). Người ái kỷ quyền lực bước vào hôn nhân với sự tự tin, khát khao được ngưỡng mộ, và nhu cầu kiểm...

CHA MẸ BORDERLINE VÀ DI SẢN SANG CHẤN GIA ĐÌNH

  Khi một đứa trẻ lớn lên cùng cha mẹ có rối loạn nhân cách ranh giới (borderline), ngôi nhà – lẽ ra phải là nơi an toàn – lại trở thành một chiến trường đầy biến động. Cha mẹ borderline thường trải qua những cơn hoảng loạn, sợ bị bỏ rơi, kèm theo sự thay đổi cảm...

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...