KHI BẠN YÊU MỘT NGƯỜI “ÁI KỶ”

KHI BẠN YÊU MỘT NGƯỜI “ÁI KỶ”

Yêu một người mắc rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD) không chỉ là một hành trình đầy mâu thuẫn và tổn thương, mà còn có thể khiến bạn đánh mất chính mình. Mối quan hệ ấy có thể bắt đầu bằng sự quyến rũ mạnh mẽ – bạn cảm thấy được chú ý, được nâng niu như thể bạn là người đặc biệt nhất thế giới. Nhưng theo thời gian, mặt tối dần lộ diện: bạn bị thao túng, hoài nghi chính mình, và dần rơi vào vòng xoáy của sự tổn thương tinh thần sâu sắc.

Người ái kỷ thường đánh tráo khái niệm – họ bóp méo sự thật, đẩy bạn vào trạng thái bối rối, khiến bạn luôn cảm thấy mình sai, mình chưa đủ tốt. Bạn dần mất đi cảm giác tin tưởng vào bản thân. Kỹ thuật gaslighting – một hình thức thao túng tâm lý – được họ sử dụng để bạn không còn chắc chắn vào những gì mình nhìn thấy, cảm nhận, hoặc nhớ được. Bạn bắt đầu tự hỏi: “Liệu mình có đang quá nhạy cảm?”, “Có lẽ mình mới là người có vấn đề?”

Dần dần, bạn trở nên phụ thuộc vào sự công nhận hiếm hoi từ họ – những lời khen hiếm hoi xen giữa những chỉ trích liên miên. Họ khiến bạn tin rằng giá trị của bạn phụ thuộc vào việc bạn có làm họ hài lòng hay không. Bạn có thể yêu họ sâu đậm trong khoảnh khắc, nhưng ngay sau đó lại bị họ lạnh lùng tổn thương. Chính sự thất thường này khiến bạn “nghiện cảm xúc”, khó lòng rời xa dù biết mình đang bị tổn thương.

Bạn sống trong lo âu thường trực – sợ bị phán xét, sợ làm sai điều gì đó khiến họ giận dữ hoặc rời bỏ bạn. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến căng thẳng mạn tính, rối loạn lo âu, hoặc trầm cảm. Bạn thấy mình co rút lại, thu mình trong nỗ lực không làm mất lòng họ, mất dần sự tự do trong cảm xúc và hành vi.

Những hành vi lạm dụng tinh thần kéo dài từ người ái kỷ có thể dẫn đến các biểu hiện của rối loạn sang chấn sau sang chấn (C-PTSD). Bạn trở nên ám ảnh với những ký ức đau đớn, khó đưa ra quyết định, và đánh mất niềm tin vào bản năng của chính mình. Bạn có thể né tránh kết nối mới, mang cảm giác mình không xứng đáng với một tình yêu tử tế.

Nếu bạn nhận thấy mình đang mắc kẹt trong một mối quan hệ như vậy, điều đầu tiên cần làm là xác nhận rằng cảm xúc và trải nghiệm của bạn là có thật. Bạn không phóng đại. Bạn không “yếu đuối”. Bạn đang sống trong một kiểu quan hệ đầy thao túng và tổn thương. Việc hồi phục sẽ không thể diễn ra trong một sớm một chiều – nhưng nó hoàn toàn có thể xảy ra.

Tìm hiểu về rối loạn nhân cách ái kỷ sẽ giúp bạn nhận diện những mô hình hành vi lạm dụng. Đặt ranh giới rõ ràng, và nếu cần – hãy cắt đứt liên lạc để bảo vệ sức khỏe tinh thần. Điều quan trọng là hiểu rằng: bạn không thể thay đổi họ. Mong chờ họ trở thành phiên bản mà bạn từng yêu thuở ban đầu – người luôn dịu dàng và lý tưởng – chỉ khiến bạn tiếp tục tổn thương.

Hãy quay về với chính mình. Chữa lành, xây dựng lại lòng tin, và tạo dựng một cuộc sống nơi bạn được yêu thương mà không cần đánh đổi bản thân. Trải nghiệm này có thể để lại vết thương sâu sắc, nhưng cũng có thể là bước ngoặt để bạn tìm thấy sức mạnh nội tại, lòng tự trọng và sự tự do cảm xúc. Bạn xứng đáng được trân trọng, được yêu thương một cách tử tế và an toàn – không phải chỉ khi bạn hoàn hảo, mà ngay cả khi bạn chỉ đơn giản là chính mình.

MIA NGUYỄN

 

Yêu một người mắc rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD) không chỉ là một hành trình đầy mâu thuẫn và tổn thương, mà còn có thể khiến bạn đánh mất chính mình. Mối quan hệ ấy có thể bắt đầu bằng sự quyến rũ mạnh mẽ – bạn cảm thấy được chú ý, được nâng niu như thể bạn là người đặc biệt nhất thế giới. Nhưng theo thời gian, mặt tối dần lộ diện: bạn bị thao túng, hoài nghi chính mình, và dần rơi vào vòng xoáy của sự tổn thương tinh thần sâu sắc.

Người ái kỷ thường đánh tráo khái niệm – họ bóp méo sự thật, đẩy bạn vào trạng thái bối rối, khiến bạn luôn cảm thấy mình sai, mình chưa đủ tốt. Bạn dần mất đi cảm giác tin tưởng vào bản thân. Kỹ thuật gaslighting – một hình thức thao túng tâm lý – được họ sử dụng để bạn không còn chắc chắn vào những gì mình nhìn thấy, cảm nhận, hoặc nhớ được. Bạn bắt đầu tự hỏi: “Liệu mình có đang quá nhạy cảm?”, “Có lẽ mình mới là người có vấn đề?”

Dần dần, bạn trở nên phụ thuộc vào sự công nhận hiếm hoi từ họ – những lời khen hiếm hoi xen giữa những chỉ trích liên miên. Họ khiến bạn tin rằng giá trị của bạn phụ thuộc vào việc bạn có làm họ hài lòng hay không. Bạn có thể yêu họ sâu đậm trong khoảnh khắc, nhưng ngay sau đó lại bị họ lạnh lùng tổn thương. Chính sự thất thường này khiến bạn “nghiện cảm xúc”, khó lòng rời xa dù biết mình đang bị tổn thương.

Bạn sống trong lo âu thường trực – sợ bị phán xét, sợ làm sai điều gì đó khiến họ giận dữ hoặc rời bỏ bạn. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến căng thẳng mạn tính, rối loạn lo âu, hoặc trầm cảm. Bạn thấy mình co rút lại, thu mình trong nỗ lực không làm mất lòng họ, mất dần sự tự do trong cảm xúc và hành vi.

Những hành vi lạm dụng tinh thần kéo dài từ người ái kỷ có thể dẫn đến các biểu hiện của rối loạn sang chấn sau sang chấn (C-PTSD). Bạn trở nên ám ảnh với những ký ức đau đớn, khó đưa ra quyết định, và đánh mất niềm tin vào bản năng của chính mình. Bạn có thể né tránh kết nối mới, mang cảm giác mình không xứng đáng với một tình yêu tử tế.

Nếu bạn nhận thấy mình đang mắc kẹt trong một mối quan hệ như vậy, điều đầu tiên cần làm là xác nhận rằng cảm xúc và trải nghiệm của bạn là có thật. Bạn không phóng đại. Bạn không “yếu đuối”. Bạn đang sống trong một kiểu quan hệ đầy thao túng và tổn thương. Việc hồi phục sẽ không thể diễn ra trong một sớm một chiều – nhưng nó hoàn toàn có thể xảy ra.

Tìm hiểu về rối loạn nhân cách ái kỷ sẽ giúp bạn nhận diện những mô hình hành vi lạm dụng. Đặt ranh giới rõ ràng, và nếu cần – hãy cắt đứt liên lạc để bảo vệ sức khỏe tinh thần. Điều quan trọng là hiểu rằng: bạn không thể thay đổi họ. Mong chờ họ trở thành phiên bản mà bạn từng yêu thuở ban đầu – người luôn dịu dàng và lý tưởng – chỉ khiến bạn tiếp tục tổn thương.

Hãy quay về với chính mình. Chữa lành, xây dựng lại lòng tin, và tạo dựng một cuộc sống nơi bạn được yêu thương mà không cần đánh đổi bản thân. Trải nghiệm này có thể để lại vết thương sâu sắc, nhưng cũng có thể là bước ngoặt để bạn tìm thấy sức mạnh nội tại, lòng tự trọng và sự tự do cảm xúc. Bạn xứng đáng được trân trọng, được yêu thương một cách tử tế và an toàn – không phải chỉ khi bạn hoàn hảo, mà ngay cả khi bạn chỉ đơn giản là chính mình.

MIA NGUYỄN

NAM GIỚI VÀ HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI MÌNH

  Căng thẳng và sang chấn là hai trạng thái có khả năng âm thầm định hình hành vi, đặc biệt là ở những người mang trong mình nhiều niềm tin tiêu cực về bản thân. Ở nhiều nam giới, khi đối mặt với áp lực quá mức từ công việc, mối quan hệ, hoặc sự kỳ vọng xã hội về...

CĂNG CƠ CẢM XÚC TỪ CĂNG THẲNG VÀ SANG CHẤN

  Căng cơ cảm xúc là hiện tượng phổ biến ở nhiều người, đặc biệt trong các bối cảnh căng thẳng kéo dài, sang chấn hoặc rối loạn điều hòa cảm xúc. Khi cảm xúc bị kìm nén hoặc không thể giải phóng đúng cách, cơ thể thường "giữ" lại cảm xúc dưới dạng căng cơ, co...

TẠI SAO TA ĐÔNG CỨNG

  Tại sao ta “đông cứng” và cố làm hài lòng người khác khi lớn lên trong môi trường không an toàn Khi chúng ta sống trong một môi trường đầy căng thẳng như gia đình có bạo hành, la mắng, kiểm soát hoặc bị bỏ mặc, cơ thể và não bộ sẽ dần hình thành những cách đặc...

THÓI QUEN LÀM HÀI LÒNG NGƯỜI KHÁC

  Trong những tình huống bị đe dọa, hệ thần kinh của chúng ta có thể phản ứng theo ba hướng: chiến đấu (fight), bỏ chạy (flight) hoặc đông cứng (freeze). Trong trạng thái đông cứng, cơ thể rơi vào tình trạng bất động - nhịp tim chậm lại, các cơ trở nên tê liệt,...

LẠC NỘI MẠC TỬ CUNG VÀ CĂNG THẲNG MÃN TÍNH

  Khi cơ thể không còn là nơi an toàn Lạc nội mạc tử cung không chỉ là một bệnh phụ khoa. Đó là một trải nghiệm sống toàn thân, toàn tâm – nơi người phụ nữ không chỉ đối mặt với cơn đau thể xác kéo dài, mà còn sống chung với nỗi bất an, mệt mỏi, và cảm giác cô...

NAM GIỚI VÀ HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI MÌNH

  Căng thẳng và sang chấn là hai trạng thái có khả năng âm thầm định hình hành vi, đặc biệt là ở những người mang trong mình nhiều niềm tin tiêu cực về bản thân. Ở nhiều nam giới, khi đối mặt với áp lực quá mức từ công việc, mối quan hệ, hoặc sự kỳ vọng xã hội về...

CĂNG CƠ CẢM XÚC TỪ CĂNG THẲNG VÀ SANG CHẤN

  Căng cơ cảm xúc là hiện tượng phổ biến ở nhiều người, đặc biệt trong các bối cảnh căng thẳng kéo dài, sang chấn hoặc rối loạn điều hòa cảm xúc. Khi cảm xúc bị kìm nén hoặc không thể giải phóng đúng cách, cơ thể thường "giữ" lại cảm xúc dưới dạng căng cơ, co...

TẠI SAO TA ĐÔNG CỨNG

  Tại sao ta “đông cứng” và cố làm hài lòng người khác khi lớn lên trong môi trường không an toàn Khi chúng ta sống trong một môi trường đầy căng thẳng như gia đình có bạo hành, la mắng, kiểm soát hoặc bị bỏ mặc, cơ thể và não bộ sẽ dần hình thành những cách đặc...

THÓI QUEN LÀM HÀI LÒNG NGƯỜI KHÁC

  Trong những tình huống bị đe dọa, hệ thần kinh của chúng ta có thể phản ứng theo ba hướng: chiến đấu (fight), bỏ chạy (flight) hoặc đông cứng (freeze). Trong trạng thái đông cứng, cơ thể rơi vào tình trạng bất động - nhịp tim chậm lại, các cơ trở nên tê liệt,...

LẠC NỘI MẠC TỬ CUNG VÀ CĂNG THẲNG MÃN TÍNH

  Khi cơ thể không còn là nơi an toàn Lạc nội mạc tử cung không chỉ là một bệnh phụ khoa. Đó là một trải nghiệm sống toàn thân, toàn tâm – nơi người phụ nữ không chỉ đối mặt với cơn đau thể xác kéo dài, mà còn sống chung với nỗi bất an, mệt mỏi, và cảm giác cô...

HỘI CHỨNG NHỮNG ĐỨA TRẺ “ZOOMBIE”

  Khi mạng xã hội làm trầm trọng thêm ADHD Trong vài năm trở lại đây, thuật ngữ “hội chứng những đứa trẻ zombie” được sử dụng để mô tả hình ảnh những đứa trẻ trở nên đờ đẫn, mất khả năng tập trung, và phản ứng chậm chạp sau thời gian dài tiếp xúc với màn hình,...

KHI XẤU HỔ TRUYỀN TỪ MẸ SANG CON GÁI

  Trong quá trình làm việc trị liệu với phụ nữ, một trong những điều khiến người ta day dứt nhất không phải là những tổn thương cụ thể, mà là cảm giác xấu hổ bám rễ vào tận sâu bên trong. Nhiều phụ nữ mang trong mình cảm giác rằng sự tồn tại của họ là một điều...

KHI ĐÀN ÔNG “YẾU SINH LÝ” VÌ TÂM LÝ

  Tình trạng “yếu sinh lý” ở nam giới – đặc biệt là khó cương cứng hoặc xuất tinh sớm khi gần gũi với người mình yêu – thường khiến người trong cuộc cảm thấy xấu hổ, mất tự tin, thậm chí là hoang mang. Tuy nhiên, rất nhiều trường hợp được ghi nhận rằng người đàn...

CĂNG THẲNG MÃN TÍNH VÀ BỆNH CƯỜNG GIÁP

GÓC NHÌN TỔNG THỂ VỀ TÂM – THÂN – KINH Cường giáp (hyperthyroidism) là tình trạng tuyến giáp sản xuất quá mức hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), khiến cơ thể rơi vào trạng thái “tăng tốc” kéo dài. Người bệnh thường gặp các triệu chứng như hồi hộp, mất...

U NANG VÀ CĂNG THẲNG MÃN TÍNH

  NHÌN NHẬN TỪ MÔ HÌNH TÂM – THÂN – KINH U nang buồng trứng là tình trạng khá phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt trong độ tuổi sinh sản. Phần lớn u nang lành tính, nhưng trong một số trường hợp, chúng có thể gây rối loạn nội tiết, đau vùng chậu, rối loạn kinh nguyệt...