4 LÝ DO BẠN KHÔNG NÊN ĐA NHIỆM

4 LÝ DO BẠN KHÔNG NÊN ĐA NHIỆM

  Trong nhịp sống hối hả, ắt hẳn ai trong chúng ta cũng từng rơi vào chiếc bẫy đa nhiệm. Con người hiện đại càng ngày càng cảm thấy ao ước 1 ngày có nhiều hơn 24 tiếng đồng hồ, quay cuồng hết việc này sang việc khác và rồi cuối cùng kiệt sức mà cảm thấy chẳng đâu vào đâu cả. Để tôi kể bạn nghe một buổi sáng kinh điển của tôi diễn ra như thế này. Tôi trả lời một vài email trước khi bắt đầu bỏ mẻ quần áo đầu tiên vào máy giặt. Sau đó, tôi trả lời một email khác, ghi chú vài ý tưởng cho bản thảo tác phẩm mới của tôi, lướt Instagram, và rồi lại trả lời thêm một vài email nữa. Tôi giặt một mẻ quần áo khác trong lúc gọi điện thoại cho đối tác và rồi quay trở lại với việc bản thảo tác phẩm mà tôi đã tự hứa sẽ hoàn thành muộn nhất trong sáng hôm đó. Đó là một buổi sáng kinh điển của tôi – và tôi cá là nhiều người cũng rơi vào tình huống tương tự nhiều lần trong đời. Khi những việc cần phải thực hiện dường như kéo dài vô tận mỗi ngày, đa nhiệm là một trào lưu mới dần trở nên phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, trong trường hợp bạn chưa từng nghe nói đến khái niệm đa nhiệm và cái bẫy khó cưỡng lại của nó, những lý do sau đó chứng tỏ đa nhiệm thực sự không phải là cách hiệu quả nhất để bạn hoàn thành công việc của mình. 1. Đa nhiệm khiến bạn làm việc kém hiệu quả hơn Điều này thoạt đầu nghe có vẻ phản trực giác. Tại sao làm 2 việc cùng một lúc lại có thể khiến bạn làm việc kém hiệu quả hơn? Đối với những người mới bắt đầu hình thành thói quen đa nhiệm, bạn không thực sự có thể làm 2 việc cùng một lúc. Các nhà khoa học nói rằng hầu như con người không thể làm tốt cùng lúc 2 việc (đó là lý do tại sao lại có màn thách đố bạn có thể dùng một tay xoa bụng và tay còn lại gõ đầu cùng một lúc). Những gì bạn đang làm là chuyển đổi nhanh qua lại hai việc. Bạn nhảy từ email này sang dự án khác, v.v. Nghe cũng không hẳn là tệ, phải không? Hãy xem xét điều này: Việc chuyển đổi liên tục được xem là yếu tố gây gián đoạn. Bạn đang làm gián đoạn sự tập trung của mình đối với một công việc bằng cách phân tán tư tưởng cho một công việc khác. Và những gián đoạn liên tục này gây ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất làm việc của bạn. Nghiên cứu cho thấy rằng phải mất trung bình 23 phút và 15 giây để tập trung trở lại vào nhiệm vụ ban đầu đã bị gián đoạn. Vì vậy, nếu bạn cứ chuyển đổi tác vụ 4 lần mỗi ngày (nói thật đi, bạn đang đa nhiệm nhiều hơn thế), bạn sẽ mất gần 1 giờ đồng hồ để cố gắng bắt kịp trở lại với tiến độ của dự án đang thực hiện. Thấy chưa? Rốt cuộc thì đa nhiệm đâu có hiệu quả như bạn tưởng. 2. Đa nhiệm gây khó khăn cho bộ nhớ của bạn Ngày hôm kia, trong lúc đang xử lý email công việc thì mẹ tôi gọi điện nhắc về một cuộc hẹn quan trọng ở nhà bà dì vào cuối tuần. Đúng rồi, mãi lu bu nhiều việc mà tôi đã quên béng đi cái hẹn này và tôi vẫn còn lẩm bẩm điều này trong khi cúp điện thoại. Nhưng rồi khi quay trở lại với mớ email thì tôi đã hoàn toàn quên mất mình đã nghĩ ra cách xử lý như thế nào trước khi nghe điện thoại của mẹ. Tình cảnh này có vẻ dễ bắt gặp ở nhiều người. Đó là bởi vì áp lực đa nhiệm thực sự tàn phá trí nhớ của chúng ta. Nghiên cứu từ Đại học California San Francisco thấy rằng đa nhiệm ảnh hưởng xấu đến bộ nhớ ngắn hạn vốn có liên quan đến những kí ức trong công việc. Bộ nhớ ngắn hạn cho phép bạn ghi nhớ những cuộc hẹn quan trọng, những deadline, những việc cấp thiết cần phải làm. Vì vậy, nếu bạn gặp tình trạng bỏ quên bữa trưa đã chuẩn bị sẵn trong tủ lạnh mặc dù đã tự nhắc bản thân 8 lần trước khi đi làm hoặc không thể nhớ số điện thoại của một người bạn ngay khi cô ấy vừa nói xong, đó có thể là do thói quen đa nhiệm đã gây ảnh hưởng đến trí nhớ của bạn. 3. Đa nhiệm dẫn đến công việc kém Một hạn chế khác của việc không thể cam kết tập trung vào một thứ nhất định chính là tăng nguy cơ mắc sai lầm. Đa nhiệm làm tăng khả năng mắc sai lầm của bạn hoặc thậm chí khiến bạn bỏ lỡ những thông tin và bối cảnh quan trọng. Điều này cũng hợp lý. Bạn sẽ dễ mắc lỗi đánh máy khi vừa soạn một email quan trọng vừa xem TV hoặc nói chuyện với một người bạn. Mặc dù sự thôi thúc chuyển đổi nhanh chóng giữa các tác vụ có thể khiến bạn cảm thấy mình như một nhân vật kiệt xuất, nó thực sự có thể gây giảm chất lượng công việc so với khả năng thực sự của bạn. 4. Đa nhiệm khiến bạn kiệt sức Bạn cảm thấy như thế nào khi phải liên tục nhảy qua nhảy lại giữa các email và các nhiệm vụ khác nhau trong công việc? Riêng tôi thì cảm thấy hoàn toàn căng thẳng, mắt tôi hoa hết cả lên, nhịp tim tăng nhanh, và tôi thường cảm thấy mình chẳng gặt hái được giá trị thực sự nào vào cuối một ngày quay cuồng như thế. So với việc dành hẳn ra vài tiếng đồng hồ tập trung đẩy nhanh tiến độ của một dự án lớn, bạn cảm thấy thế nào khi kết thúc ngày làm việc đó? Có lẽ khác nhau rất nhiều đấy. Đa nhiệm được chứng minh là làm tăng mức độ căng thẳng. Khi cố gắng thực hiện một loạt các nhiệm vụ đặc biệt quan trọng cùng một lúc, bộ não của bạn phản ứng với những đòi hỏi có vẻ bất khả thi đó bằng cách giải phóng một lượng lớn adrenaline và các kích thích tố căng thẳng khác. Điều tệ hơn là gì? Về lâu dài nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, các loại kích thích tố này có thể đe dọa sức khỏe của bạn. Điều đó có nghĩa là đa nhiệm ảnh hưởng đến cơ thể bạn cả về thể chất lẫn tinh thần. Bài viết này chỉ đào sâu tìm hiểu tất cả các cạm bẫy tiềm năng liên quan đến đa nhiệm. Từ ngăn cản tính sáng tạo đến tác động tiêu cực đến các mối quan hệ của bạn, thói quen đa nhiệm vốn buộc chúng ta phải nhồi nhét càng nhiều nhiệm vụ càng tốt trong cùng một thời gian không đem lại nhiều lợi ích như nhiều người vẫn tưởng. Tuy nhiên, điều đáng nói là ngăn chặn khuynh hướng tự nhiên này có thể khó khăn, đặc biệt là khi bạn đang bị mắc kẹt với một danh sách dài đằng đẵng những việc cần làm mỗi ngày. Lần sau, khi có cảm giác thôi thúc phải đa nhiệm, hãy thử thách bản thân tập trung vào nhiệm vụ trước mặt bạn. Bạn cũng có thể thử các mẹo quản lý thời gian khác nhau – chẳng hạn như gom nhóm công việc hoặc Kỹ thuật Pomodoro để xem phương pháp nào hiệu quả nhất đối với bạn. Dù bạn thử cách nào thì nó chắc chắn sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn so với đa nhiệm. LILA
  Trong nhịp sống hối hả, ắt hẳn ai trong chúng ta cũng từng rơi vào chiếc bẫy đa nhiệm. Con người hiện đại càng ngày càng cảm thấy ao ước 1 ngày có nhiều hơn 24 tiếng đồng hồ, quay cuồng hết việc này sang việc khác và rồi cuối cùng kiệt sức mà cảm thấy chẳng đâu vào đâu cả. Để tôi kể bạn nghe một buổi sáng kinh điển của tôi diễn ra như thế này. Tôi trả lời một vài email trước khi bắt đầu bỏ mẻ quần áo đầu tiên vào máy giặt. Sau đó, tôi trả lời một email khác, ghi chú vài ý tưởng cho bản thảo tác phẩm mới của tôi, lướt Instagram, và rồi lại trả lời thêm một vài email nữa. Tôi giặt một mẻ quần áo khác trong lúc gọi điện thoại cho đối tác và rồi quay trở lại với việc bản thảo tác phẩm mà tôi đã tự hứa sẽ hoàn thành muộn nhất trong sáng hôm đó. Đó là một buổi sáng kinh điển của tôi – và tôi cá là nhiều người cũng rơi vào tình huống tương tự nhiều lần trong đời. Khi những việc cần phải thực hiện dường như kéo dài vô tận mỗi ngày, đa nhiệm là một trào lưu mới dần trở nên phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, trong trường hợp bạn chưa từng nghe nói đến khái niệm đa nhiệm và cái bẫy khó cưỡng lại của nó, những lý do sau đó chứng tỏ đa nhiệm thực sự không phải là cách hiệu quả nhất để bạn hoàn thành công việc của mình. 1. Đa nhiệm khiến bạn làm việc kém hiệu quả hơn Điều này thoạt đầu nghe có vẻ phản trực giác. Tại sao làm 2 việc cùng một lúc lại có thể khiến bạn làm việc kém hiệu quả hơn? Đối với những người mới bắt đầu hình thành thói quen đa nhiệm, bạn không thực sự có thể làm 2 việc cùng một lúc. Các nhà khoa học nói rằng hầu như con người không thể làm tốt cùng lúc 2 việc (đó là lý do tại sao lại có màn thách đố bạn có thể dùng một tay xoa bụng và tay còn lại gõ đầu cùng một lúc). Những gì bạn đang làm là chuyển đổi nhanh qua lại hai việc. Bạn nhảy từ email này sang dự án khác, v.v. Nghe cũng không hẳn là tệ, phải không? Hãy xem xét điều này: Việc chuyển đổi liên tục được xem là yếu tố gây gián đoạn. Bạn đang làm gián đoạn sự tập trung của mình đối với một công việc bằng cách phân tán tư tưởng cho một công việc khác. Và những gián đoạn liên tục này gây ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất làm việc của bạn. Nghiên cứu cho thấy rằng phải mất trung bình 23 phút và 15 giây để tập trung trở lại vào nhiệm vụ ban đầu đã bị gián đoạn. Vì vậy, nếu bạn cứ chuyển đổi tác vụ 4 lần mỗi ngày (nói thật đi, bạn đang đa nhiệm nhiều hơn thế), bạn sẽ mất gần 1 giờ đồng hồ để cố gắng bắt kịp trở lại với tiến độ của dự án đang thực hiện. Thấy chưa? Rốt cuộc thì đa nhiệm đâu có hiệu quả như bạn tưởng. 2. Đa nhiệm gây khó khăn cho bộ nhớ của bạn Ngày hôm kia, trong lúc đang xử lý email công việc thì mẹ tôi gọi điện nhắc về một cuộc hẹn quan trọng ở nhà bà dì vào cuối tuần. Đúng rồi, mãi lu bu nhiều việc mà tôi đã quên béng đi cái hẹn này và tôi vẫn còn lẩm bẩm điều này trong khi cúp điện thoại. Nhưng rồi khi quay trở lại với mớ email thì tôi đã hoàn toàn quên mất mình đã nghĩ ra cách xử lý như thế nào trước khi nghe điện thoại của mẹ. Tình cảnh này có vẻ dễ bắt gặp ở nhiều người. Đó là bởi vì áp lực đa nhiệm thực sự tàn phá trí nhớ của chúng ta. Nghiên cứu từ Đại học California San Francisco thấy rằng đa nhiệm ảnh hưởng xấu đến bộ nhớ ngắn hạn vốn có liên quan đến những kí ức trong công việc. Bộ nhớ ngắn hạn cho phép bạn ghi nhớ những cuộc hẹn quan trọng, những deadline, những việc cấp thiết cần phải làm. Vì vậy, nếu bạn gặp tình trạng bỏ quên bữa trưa đã chuẩn bị sẵn trong tủ lạnh mặc dù đã tự nhắc bản thân 8 lần trước khi đi làm hoặc không thể nhớ số điện thoại của một người bạn ngay khi cô ấy vừa nói xong, đó có thể là do thói quen đa nhiệm đã gây ảnh hưởng đến trí nhớ của bạn. 3. Đa nhiệm dẫn đến công việc kém Một hạn chế khác của việc không thể cam kết tập trung vào một thứ nhất định chính là tăng nguy cơ mắc sai lầm. Đa nhiệm làm tăng khả năng mắc sai lầm của bạn hoặc thậm chí khiến bạn bỏ lỡ những thông tin và bối cảnh quan trọng. Điều này cũng hợp lý. Bạn sẽ dễ mắc lỗi đánh máy khi vừa soạn một email quan trọng vừa xem TV hoặc nói chuyện với một người bạn. Mặc dù sự thôi thúc chuyển đổi nhanh chóng giữa các tác vụ có thể khiến bạn cảm thấy mình như một nhân vật kiệt xuất, nó thực sự có thể gây giảm chất lượng công việc so với khả năng thực sự của bạn. 4. Đa nhiệm khiến bạn kiệt sức Bạn cảm thấy như thế nào khi phải liên tục nhảy qua nhảy lại giữa các email và các nhiệm vụ khác nhau trong công việc? Riêng tôi thì cảm thấy hoàn toàn căng thẳng, mắt tôi hoa hết cả lên, nhịp tim tăng nhanh, và tôi thường cảm thấy mình chẳng gặt hái được giá trị thực sự nào vào cuối một ngày quay cuồng như thế. So với việc dành hẳn ra vài tiếng đồng hồ tập trung đẩy nhanh tiến độ của một dự án lớn, bạn cảm thấy thế nào khi kết thúc ngày làm việc đó? Có lẽ khác nhau rất nhiều đấy. Đa nhiệm được chứng minh là làm tăng mức độ căng thẳng. Khi cố gắng thực hiện một loạt các nhiệm vụ đặc biệt quan trọng cùng một lúc, bộ não của bạn phản ứng với những đòi hỏi có vẻ bất khả thi đó bằng cách giải phóng một lượng lớn adrenaline và các kích thích tố căng thẳng khác. Điều tệ hơn là gì? Về lâu dài nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, các loại kích thích tố này có thể đe dọa sức khỏe của bạn. Điều đó có nghĩa là đa nhiệm ảnh hưởng đến cơ thể bạn cả về thể chất lẫn tinh thần. Bài viết này chỉ đào sâu tìm hiểu tất cả các cạm bẫy tiềm năng liên quan đến đa nhiệm. Từ ngăn cản tính sáng tạo đến tác động tiêu cực đến các mối quan hệ của bạn, thói quen đa nhiệm vốn buộc chúng ta phải nhồi nhét càng nhiều nhiệm vụ càng tốt trong cùng một thời gian không đem lại nhiều lợi ích như nhiều người vẫn tưởng. Tuy nhiên, điều đáng nói là ngăn chặn khuynh hướng tự nhiên này có thể khó khăn, đặc biệt là khi bạn đang bị mắc kẹt với một danh sách dài đằng đẵng những việc cần làm mỗi ngày. Lần sau, khi có cảm giác thôi thúc phải đa nhiệm, hãy thử thách bản thân tập trung vào nhiệm vụ trước mặt bạn. Bạn cũng có thể thử các mẹo quản lý thời gian khác nhau – chẳng hạn như gom nhóm công việc hoặc Kỹ thuật Pomodoro để xem phương pháp nào hiệu quả nhất đối với bạn. Dù bạn thử cách nào thì nó chắc chắn sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn so với đa nhiệm. LILA

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

CAN THIỆP BẮT BUỘC VỚI NGƯỜI GÂY RA BẠO HÀNH

  Can thiệp bắt buộc (Batterer Intervention Program – BIP) là một chiến lược cần thiết nhằm đối phó với hành vi bạo lực gia đình, đặc biệt ở nhóm nam giới bạo hành. Khác với các hình thức hòa giải hoặc xử phạt đơn thuần, BIP yêu cầu người bạo hành phải tham gia...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...