YÊU ĐI, CÓ CÒN HƠN KHÔNG!

YÊU ĐI, CÓ CÒN HƠN KHÔNG!

 

Có khi nào bạn rơi vào một mối quan hệ tuyệt vọng, đối tượng tưởng như “gần đúng” nhưng sao ta không có mấy cảm xúc, hay gặp một người ta vô cùng say mê nhiều hơn tình cảm họ dành cho mình. Rồi một hôm, như lẽ thường tình chúng ta chọn ở lại với những cái gần đúng, với lời tự sự  “có còn hơn không” một người bên cạnh, để đêm kia bớt dài và lòng ta cũng bớt cô đơn.

Đàn ông và cả phụ nữ điều có khả năng vướng vào những mối quan hệ “bỏ thì thương, vương thì tội” như thế này. Chắc chắn điều khiến các bạn ở lại không phải là một tình yêu sâu đậm, cũng không phải là những nghĩa tình cả hai đã dày công vun đắp mà có khi chỉ là thói quen.

Chính những cảm giác quen thuộc của sự khoái cảm, những bữa ăn ngon, sự hỗ trợ và sự quan tâm của một ai đó bên cạnh. Thế nhưng tự trong tâm trí của một người chỉ biết yêu cho “có” là bạn sẽ chẳng bao giờ là lựa chọn lâu dài và mãi mãi của họ.

Liều thuốc độc của sự lợi dụng, của cái gọi là tình yêu chân thành khiến bạn mất đi định hướng, nhận thức trong chuyện tình cảm. Lòng tự trọng của kẻ chấp nhận yêu một người chỉ xem mình là một lựa chọn “tạm thời” bị đẩy xuống đến mức thấp nhất có thể.

Bạn tự dằn vặt bản thân nên tiếp tục tình cảm hay không, rồi có phải đây là tất cả những gì bạn có thể có, những gì bạn có lúc này là người ấy, rồi tự huyễn hoặc đây là những thứ bạn xứng đáng có như một cái hố sâu chôn vùi sự yêu thương hạnh phúc của bản thân.

Theo như các nhà tâm lý học khẳng định, những người đang chấp nhận sống trong một mối quan hệ “có còn hơn không” thường có cảm giác bị bất lực, tuyệt vọng, mất đi tự tin, cảm thấy mình thật vô dụng, kém hấp dẫn khi phải đối mặt với sự lợi dụng, nạn bạo hành, vô tâm của người mình yêu. Cho đến một lúc nào đó bạn hoàn toàn bị phụ thuộc vào người đó một cách vô vọng đến chán chường.

Tôi gặp Thảo một cô gái mới bước qua tuổi 24, rất xinh và đang hoàn thành khóa học Quản trị tại một trường đại học danh tiếng tại TPHCM. Gia đình em đang định cư ở Mĩ và sau khi tốt nghiệp Đại học thì em sẽ sang đoàn tụ với gia đình. Tưởng như đó là một bức tranh hoàn hảo đầy hy vọng, nào ngờ một năm nay Thảo vướng vào chuyện tình với một anh chàng làm văn phòng sinh năm 1987, cuộc sống của Thảo dần trở nên bế tắc.

Thảo kể bạn trai thường bạo hành bằng lời nói cả vũ lực trong chuyện tình cảm, kiểm soát cuộc sống của em và bắt buộc em phải bỏ gia đình ở Mỹ để sống với anh ấy. Người yêu Thảo là một anh chàng khá đẹp trai, anh mang lại cho cô thật nhiều khoái cảm trong tình dục nhưng anh không hề yêu cô. Vấn đề của Thảo là cô ấy đang quá si mê anh chàng đó tới mức không còn bị lôi cuốn hay muốn hẹn hò với bất kì ai khác. Cô không biết mình có nên từ bỏ mối quan hệ đó hay không vì ngay lúc này cô cảm thấy yếu đuối, và chẳng còn chút tự trọng nào để bảo vệ chính mình.

Một khi bạn đã quyết định ổn định với một người “có còn hơn không” thì chẳng còn động lực nào để bạn kiếm tìm một người khác tốt hơn. Câu chuyện của Thảo đã cho chúng ta thấy được sự kết nối giữa tình cảm và tình dục mạnh mẽ đến mức khiến Thảo chẳng còn hứng thú với một ai khác. Dù rằng anh chàng kia chẳng tử tế và tôn trọng cô ấy nhưng anh đã đáp ứng phần nào cả nhu cầu về tình cảm và tình dục của cô trong một thời gian dài, cảm xúc dần trở nên thân thuộc và rất khó từ bỏ.

Một câu chuyện khác về tình yêu giữa Lâm và Phương, dù biết rằng Phương chỉ là người bạn gái gần đúng nhưng không phải là người mà anh muốn gắn bó suốt đời nhưng anh không muốn bỏ Phương.

Phải chăng chính vì Phương đã quá tận tâm lo cho anh mọi thứ trong cuộc sống hằng ngày, cho anh những bữa ăn ngon, đi cùng anh những khi anh cần, sẵn sàng chạy đến bên Lâm mọi lúc khi anh có nhu cầu chia sẻ và thế là anh yêu những cái “có lợi” cho anh hơn là anh chấp nhận yêu con người của Phương.

Ngay khi nhận ra bản thân mình đang yêu một người chỉ để “có còn hơn không” hoặc người ấy đang xem tình cảm kia là tạm thời thì cách tốt nhất các bạn nên làm là hãy từ bỏ tình cảm độc hại đó và mạnh dạn bước tiếp để tìm một người có sự kết nối thật sự với mình.

Xin đừng lãng phí thời gian, mong chờ, rồi hy vọng “chú ếch” sẽ hóa thành hoàng tử và đôi ta sẽ ở bên nhau suốt đời. Vì không có sự gắn kết của tình yêu chân thành, sự tử tế và tôn trọng dành cho nhau thì chẳng có mối lương duyên nào tồn tại một cách tốt đẹp.

Bản thân bạn cũng sẽ khó lòng tìm thấy một tình yêu đích thực khi bạn đã dành hết thời gian, năng lượng, khoảng trống trong trái tim cho một người không đủ tốt với mình.

Tôi cũng đã từng đấu tranh rất nhiều với chính mình vì đã trót yêu một người “có còn hơn không”. Anh bạn trai đó có mọi thứ tôi cần, trừ sự thân mật. Vậy mà bỏ qua trực giác, chẳng màng đến những cảm xúc chẳng mấy dễ chịu về sự lạc lõng, tôi vẫn chấp nhận lấy anh như một định mệnh mà thật ra chẳng có định mệnh nào sắp đặt cho chúng tôi lấy nhau.

Đó là do tôi lựa chọn, một cái giá phải trả bằng cuộc ly hôn nghẹn ngào sau 4 năm sau đó. Đơn giản anh ấy không thể chia sẻ cảm xúc về bản thân mình hoặc muốn gắn kết với tôi về mặt tình cảm. Tôi tự xây dựng một lâu đài trên cát rằng chẳng cần cảm xúc, khi lấy nhau rồi mọi thứ sẽ khác. Sự thật là anh chẳng hề thay đổi, còn tôi thì tự co rút và đổ lỗi cho chính mình rồi trách anh. Chúng tôi chẳng bao giờ gặp lại nhau sau đó.

Vậy nên đừng mông lung hay quay lưng với trực giác cũng như những cảm xúc của chính mình. Đó là những tín hiệu để bạn tự bảo vệ mình trước sự mất an toàn trong tình cảm. Hơn ai hết, tôi hiểu cảm giác bị “trói” vào một mối quan hệ và bản thân chẳng dễ gì thoát ra được do mình “sợ” cô đơn, sợ đối mặt và sợ luôn cả cảm giác bị thất bại hoặc bị ai đó từ bỏ.

Thế nhưng điều đáng mừng là ngoài kia còn có rất nhiều người hấp dẫn, tuyệt vời đang chờ đợi mình, vậy nên đừng sợ bước tiếp và tìm kiếm một người hoàn toàn phù hợp dành với bạn. Sẽ là lãng phí để gắn cuộc đời mình với một ai đó chỉ để “có còn hơn không”.

MIA

Có khi nào bạn rơi vào một mối quan hệ tuyệt vọng, đối tượng tưởng như “gần đúng” nhưng sao ta không có mấy cảm xúc, hay gặp một người ta vô cùng say mê nhiều hơn tình cảm họ dành cho mình. Rồi một hôm, như lẽ thường tình chúng ta chọn ở lại với những cái gần đúng, với lời tự sự  “có còn hơn không” một người bên cạnh, để đêm kia bớt dài và lòng ta cũng bớt cô đơn.

Đàn ông và cả phụ nữ điều có khả năng vướng vào những mối quan hệ “bỏ thì thương, vương thì tội” như thế này. Chắc chắn điều khiến các bạn ở lại không phải là một tình yêu sâu đậm, cũng không phải là những nghĩa tình cả hai đã dày công vun đắp mà có khi chỉ là thói quen.

Chính những cảm giác quen thuộc của sự khoái cảm, những bữa ăn ngon, sự hỗ trợ và sự quan tâm của một ai đó bên cạnh. Thế nhưng tự trong tâm trí của một người chỉ biết yêu cho “có” là bạn sẽ chẳng bao giờ là lựa chọn lâu dài và mãi mãi của họ.

Liều thuốc độc của sự lợi dụng, của cái gọi là tình yêu chân thành khiến bạn mất đi định hướng, nhận thức trong chuyện tình cảm. Lòng tự trọng của kẻ chấp nhận yêu một người chỉ xem mình là một lựa chọn “tạm thời” bị đẩy xuống đến mức thấp nhất có thể.

Bạn tự dằn vặt bản thân nên tiếp tục tình cảm hay không, rồi có phải đây là tất cả những gì bạn có thể có, những gì bạn có lúc này là người ấy, rồi tự huyễn hoặc đây là những thứ bạn xứng đáng có như một cái hố sâu chôn vùi sự yêu thương hạnh phúc của bản thân.

Theo như các nhà tâm lý học khẳng định, những người đang chấp nhận sống trong một mối quan hệ “có còn hơn không” thường có cảm giác bị bất lực, tuyệt vọng, mất đi tự tin, cảm thấy mình thật vô dụng, kém hấp dẫn khi phải đối mặt với sự lợi dụng, nạn bạo hành, vô tâm của người mình yêu. Cho đến một lúc nào đó bạn hoàn toàn bị phụ thuộc vào người đó một cách vô vọng đến chán chường.

Tôi gặp Thảo một cô gái mới bước qua tuổi 24, rất xinh và đang hoàn thành khóa học Quản trị tại một trường đại học danh tiếng tại TPHCM. Gia đình em đang định cư ở Mĩ và sau khi tốt nghiệp Đại học thì em sẽ sang đoàn tụ với gia đình. Tưởng như đó là một bức tranh hoàn hảo đầy hy vọng, nào ngờ một năm nay Thảo vướng vào chuyện tình với một anh chàng làm văn phòng sinh năm 1987, cuộc sống của Thảo dần trở nên bế tắc.

Thảo kể bạn trai thường bạo hành bằng lời nói cả vũ lực trong chuyện tình cảm, kiểm soát cuộc sống của em và bắt buộc em phải bỏ gia đình ở Mỹ để sống với anh ấy. Người yêu Thảo là một anh chàng khá đẹp trai, anh mang lại cho cô thật nhiều khoái cảm trong tình dục nhưng anh không hề yêu cô. Vấn đề của Thảo là cô ấy đang quá si mê anh chàng đó tới mức không còn bị lôi cuốn hay muốn hẹn hò với bất kì ai khác. Cô không biết mình có nên từ bỏ mối quan hệ đó hay không vì ngay lúc này cô cảm thấy yếu đuối, và chẳng còn chút tự trọng nào để bảo vệ chính mình.

Một khi bạn đã quyết định ổn định với một người “có còn hơn không” thì chẳng còn động lực nào để bạn kiếm tìm một người khác tốt hơn. Câu chuyện của Thảo đã cho chúng ta thấy được sự kết nối giữa tình cảm và tình dục mạnh mẽ đến mức khiến Thảo chẳng còn hứng thú với một ai khác. Dù rằng anh chàng kia chẳng tử tế và tôn trọng cô ấy nhưng anh đã đáp ứng phần nào cả nhu cầu về tình cảm và tình dục của cô trong một thời gian dài, cảm xúc dần trở nên thân thuộc và rất khó từ bỏ.

Một câu chuyện khác về tình yêu giữa Lâm và Phương, dù biết rằng Phương chỉ là người bạn gái gần đúng nhưng không phải là người mà anh muốn gắn bó suốt đời nhưng anh không muốn bỏ Phương.

Phải chăng chính vì Phương đã quá tận tâm lo cho anh mọi thứ trong cuộc sống hằng ngày, cho anh những bữa ăn ngon, đi cùng anh những khi anh cần, sẵn sàng chạy đến bên Lâm mọi lúc khi anh có nhu cầu chia sẻ và thế là anh yêu những cái “có lợi” cho anh hơn là anh chấp nhận yêu con người của Phương.

Ngay khi nhận ra bản thân mình đang yêu một người chỉ để “có còn hơn không” hoặc người ấy đang xem tình cảm kia là tạm thời thì cách tốt nhất các bạn nên làm là hãy từ bỏ tình cảm độc hại đó và mạnh dạn bước tiếp để tìm một người có sự kết nối thật sự với mình.

Xin đừng lãng phí thời gian, mong chờ, rồi hy vọng “chú ếch” sẽ hóa thành hoàng tử và đôi ta sẽ ở bên nhau suốt đời. Vì không có sự gắn kết của tình yêu chân thành, sự tử tế và tôn trọng dành cho nhau thì chẳng có mối lương duyên nào tồn tại một cách tốt đẹp.

Bản thân bạn cũng sẽ khó lòng tìm thấy một tình yêu đích thực khi bạn đã dành hết thời gian, năng lượng, khoảng trống trong trái tim cho một người không đủ tốt với mình.

Tôi cũng đã từng đấu tranh rất nhiều với chính mình vì đã trót yêu một người “có còn hơn không”. Anh bạn trai đó có mọi thứ tôi cần, trừ sự thân mật. Vậy mà bỏ qua trực giác, chẳng màng đến những cảm xúc chẳng mấy dễ chịu về sự lạc lõng, tôi vẫn chấp nhận lấy anh như một định mệnh mà thật ra chẳng có định mệnh nào sắp đặt cho chúng tôi lấy nhau.

Đó là do tôi lựa chọn, một cái giá phải trả bằng cuộc ly hôn nghẹn ngào sau 4 năm sau đó. Đơn giản anh ấy không thể chia sẻ cảm xúc về bản thân mình hoặc muốn gắn kết với tôi về mặt tình cảm. Tôi tự xây dựng một lâu đài trên cát rằng chẳng cần cảm xúc, khi lấy nhau rồi mọi thứ sẽ khác. Sự thật là anh chẳng hề thay đổi, còn tôi thì tự co rút và đổ lỗi cho chính mình rồi trách anh. Chúng tôi chẳng bao giờ gặp lại nhau sau đó.

Vậy nên đừng mông lung hay quay lưng với trực giác cũng như những cảm xúc của chính mình. Đó là những tín hiệu để bạn tự bảo vệ mình trước sự mất an toàn trong tình cảm. Hơn ai hết, tôi hiểu cảm giác bị “trói” vào một mối quan hệ và bản thân chẳng dễ gì thoát ra được do mình “sợ” cô đơn, sợ đối mặt và sợ luôn cả cảm giác bị thất bại hoặc bị ai đó từ bỏ.

Thế nhưng điều đáng mừng là ngoài kia còn có rất nhiều người hấp dẫn, tuyệt vời đang chờ đợi mình, vậy nên đừng sợ bước tiếp và tìm kiếm một người hoàn toàn phù hợp dành với bạn. Sẽ là lãng phí để gắn cuộc đời mình với một ai đó chỉ để “có còn hơn không”.

MIA

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...

KHI ĐIỆN THOẠI TRỞ THÀNH “PHỤ HUYNH”

Ở nhiều gia đình hiện đại, chiếc điện thoại thông minh hay iPad đã trở thành “người giữ trẻ” bất đắc dĩ. Từ rất sớm, trẻ được trao vào tay một thiết bị phát sáng để giữ yên, không quấy khóc, giúp cha mẹ “rảnh tay” làm việc. Nhưng khi quá trình này lặp lại ngày qua...

NHỮNG ĐỨA TRẺ NGẮT KẾT NỐI NỖI SỢ

Có những đứa trẻ lớn lên mà dường như không biết sợ. Chúng không né tránh nguy hiểm, không rút lui khi bị đe dọa, thậm chí vẫn tìm đến những người từng gây tổn thương cho mình. Người lớn thường gán cho chúng những nhãn như “vô cảm”, “bướng bỉnh” hay “ngây thơ quá...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

CAN THIỆP BẮT BUỘC VỚI NGƯỜI GÂY RA BẠO HÀNH

  Can thiệp bắt buộc (Batterer Intervention Program – BIP) là một chiến lược cần thiết nhằm đối phó với hành vi bạo lực gia đình, đặc biệt ở nhóm nam giới bạo hành. Khác với các hình thức hòa giải hoặc xử phạt đơn thuần, BIP yêu cầu người bạo hành phải tham gia...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

NGOẠI TÌNH NƠI CÔNG SỞ

Trong không gian công sở, nơi những con người cùng chia sẻ mục tiêu nghề nghiệp, áp lực công việc và những khoảnh khắc đời thường tưởng như vô hại, đôi khi lại nảy sinh những mối liên kết tinh tế mà mạnh mẽ. Những tâm hồn lạc lối thường tìm thấy nhau ở đây – không...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...