SỰ THẬT VỀ THUỐC GIẢM CÂN

SỰ THẬT VỀ THUỐC GIẢM CÂN

 

Nếu bạn thừa cân và cảm thấy chế độ ăn uống cũng như tập thể dục không hiệu quả, thuốc giảm cân có thể giúp bạn nhưng tất nhiên cũng có rủi ro.

Thuốc giảm cân không làm chất béo biến mất như phép màu, nhưng một số loại thuốc được kê theo toa bác sĩ có thể giúp bạn giảm 5% trọng lượng cơ thể. Bạn vẫn cần áp dụng chế độ ăn ít calo hơn và tập thể dục nhiều hơn để giảm cân. Như với hầu hết các loại thuốc, thuốc giảm cân đi kèm với rủi ro.

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê chuẩn 4 loại thuốc kể từ năm 2012 giúp người béo phì giảm cân, nhưng kiến ​​thức thực sự của người tiêu dùng về những loại thuốc này rất khác nhau.

Tiến sĩ Kim Gudzune, Trợ lý Giáo sư y khoa và chuyên gia chữa béo phì tại Johns Hopkins Medicine ở Baltimore cho biết: “Mặc dù kết quả giảm cân chưa đáng kể, nhưng các loại thuốc này – Belviq (lorcaserin hydrochloride), Contrave (naltrexone hydrochloride và hydrochloride bupropion), Qsymia (phentermine và topiramate), và Saxenda (liraglutide) có thể đem đến một số lợi ích cho bệnh nhân muốn giảm cân, nhưng đồng thời đi kèm với rủi ro”.

Vì vậy, mặc dù thuốc giảm cân có tác dụng, một số bác sĩ vẫn chưa mạnh dạn giới thiệu cho bệnh nhân vì những bất ổn về nguy cơ gây hại và tác dụng phụ của nó. Trước khi bạn tìm gặp bác sĩ, dưới đây là 10 điều quan trọng cần biết về thuốc giảm cân:

1. Thuốc giảm cân được sử dụng cho những người có vấn đề trọng lượng đáng kể

Thuốc giảm cân không có tác dụng đối với những người muốn giảm một vài cân để mặc vừa bộ đầm tuyệt đẹp trong bữa tiệc chia tay năm cuối hoặc để khoe dáng trong bộ bikini trong chuyến du lịch biển sắp tới.

Theo FDA, bạn phải có vấn đề trọng lượng đáng kể để cân nhắc sử dụng thuốc giảm cân, chẳng hạn như chỉ số BMI > 30, hoặc cân nặng khiến bạn khó kiểm soát các vấn đề sức khỏe khác như huyết áp cao, cholesterol cao, hoặc tiểu đường loại 2.

2. Nhiều loại thuốc giảm cân chống chỉ định với phụ nữ mang thai hoặc những người đang cố gắng thụ thai

Nếu uống trong thời kỳ mang thai, Belviq, Contrave, Qsymia và Saxenda có thể gây hại cho thai nhi. Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên sử dụng biện pháp tránh thai liên tục trong khi dùng các loại thuốc này.

Ngoài ra, trước khi bắt đầu dùng bất kỳ loại thuốc nào, phụ nữ cũng cần được kiểm tra để chắc chắn rằng mình không đang mang thai.

3. Kết quả giảm cân có thể không đáng kể, nhưng lợi ích sức khỏe thu được có thể rất nhiều

Theo FDA, những người dùng Qsymia có thể giảm trung bình 6.7- 8.9% trọng lượng của họ, hoặc khoảng 3-4kg cho mỗi 45kg. Những người dùng Saxenda đã giảm trung bình từ 4-5% tổng trọng lượng cơ thể trong các nghiên cứu. Mặc dù nghe không có vẻ là nhiều, nhưng giảm được 5% trọng lượng cơ thể là một mục tiêu ngắn hạn tuyệt vời.

Các chuyên gia tại Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) khuyên rằng việc giảm 5-10% trọng lượng cơ thể có thể tạo ra những lợi ích sức khỏe tích cực, bao gồm hạ huyết áp, kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn và cải thiện lượng cholesterol trong máu.

Theo Liên minh Hành động chống Béo phì, giảm 5-10% cân nặng có thể giúp tăng 5 điểm HDL (cholesterol tốt) và giảm 40 milligram chất béo trung tính (chất béo có hại trong máu). Ngoài ra, giảm 5-10% trọng lượng cơ thể cũng có thể làm giảm trung bình 5 mmHg cả huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương.

Hãy trao đổi với bác sĩ của bạn về một kế hoạch thay đổi chế độ ăn uống hoặc đặt mục tiêu giúp bạn có được một trọng lượng cơ thể tốt cho sức khỏe.

4. Một kế hoạch tập thể dục và ăn kiêng là cần thiết để đáp ứng các mục tiêu dài hạn

Thuốc giảm cân được sử dụng như một phương án bổ sung chứ không phải thay thế trong nỗ lực giảm cân của bạn. Bạn vẫn cần phải tập thể dục và ăn uống theo một chế độ giảm calo nếu mục tiêu của bạn là giảm cân đáng kể.

Để có thêm ý tưởng về chế độ ăn uống kiểm soát lượng calo, hãy thử công cụ lập kế hoạch bữa ăn của Everyday Health vốn có thể thiết kế riêng cho mỗi người để đáp ứng các mục tiêu giảm cân của bạn.

5. Thuốc giảm cân có tác dụng phụ

Bất kể loại thuốc chữa bệnh nào cũng đều có tác dụng phụ, Qsymia có thể làm tăng nhịp tim ở một số người và Contrave có thể gây co giật và tăng khả năng nghĩ đến việc tự tử ở một số bệnh nhân.

6. Bác sĩ có thể cần thay đổi liều lượng của bạn theo thời gian

Không phải ai cũng phản ứng lại với cùng một loại thuốc trong cùng một thời gian, cho dù đó là thuốc giảm cân hay các loại thuốc khác. Giống như bất kỳ loại thuốc mới nào khác, bác sĩ có thể cho bạn liều lượng nhỏ hơn để xem thuốc được hấp thu tốt như thế nào.”

Hãy kiên nhẫn: Các bác sĩ có một số lượng nhỏ các loại thuốc giảm cân để lựa chọn, và họ có thể cần thời gian để đưa ra một phương án phù hợp với bạn. Sử dụng một ứng dụng đếm calo hoặc viết nhật ký về những thay đổi trọng lượng mà bạn cảm thấy cũng như chế độ ăn uống của bạn để chia sẻ với bác sĩ nhằm đem lại kết quả giảm cân tối ưu.

7. Bạn có thể phải dùng thuốc lâu dài

Uống thuốc trong 3 tháng thường không giúp ích được gì, và bạn sẽ tăng cân trở lại khi ngưng thuốc. Giống như bất kỳ nỗ lực giảm cân nào, bạn cần phải cam kết một kế hoạch dài hạn để giảm cân và duy trì nó.

8. Tất cả các loại thuốc giảm cân không hoạt động giống nhau: một số ngăn chặn hấp thu chất béo, trong khi số khác kiểm soát chứng thèm ăn

Những loại ngăn chặn hấp thu chất béo trong thức ăn có thể đem lại các tác dụng phụ gây khó chịu trong các vấn đề tiêu hóa và đường ruột. Orlistat là một loại thuốc uống giúp ngăn chặn hấp thu chất béo được bán rộng rãi như Alli, và theo toa thuốc như Xenical.

Các loại khác như Belviq, Contrave và Qsymia có tác dụng ức chế sự thèm ăn. Saxenda là một loại thuốc tiêm có thể mô phỏng việc truyền tín hiệu cho não khi no của một loại hormone. Hãy trao đổi với bác sĩ để tìm ra phương án và kế hoạch giảm cân hiệu quả với lối sống của bạn.

Các loại thuốc này có thể tiêu tốn của bạn và trăm đô la một tháng, nên việc tìm hiểu kĩ về các giải pháp giảm chi phí là cần thiết.

9. Một số bác sĩ có thể do dự trong việc chỉ định dùng thuốc giảm cân, và bạn có thể cần phải đưa ra lý do hợp lý để được kê toa thuốc

Vào năm 2013, Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ đã công nhận béo phì là một căn bệnh, nhưng không phải tất cả các bác sĩ đều hứng thú với việc điều trị căn bệnh này. Một số bác sĩ do dự trong việc kê toa thuốc giảm cân, và mặt khác, bệnh nhân cũng có thể miễn cưỡng dùng thuốc vì sợ các tác dụng phụ. Các bác sĩ cũng có thể lo lắng vì một số loại thuốc giảm cân đã bị cấm trên thị trường trong những năm qua do các tác dụng phụ và rủi ro nghiêm trọng.

Hãy nhớ rằng giảm ít nhất 5% trọng lượng cơ thể có thể đem lại lợi ích sức khỏe đáng kể, bao gồm giảm nguy cơ ung thư, cải thiện cholesterol và huyết áp. Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ của bạn về các phương án hỗ trợ giảm cân phù hợp, bao gồm mẹo giảm cân, thuốc theo toa, tư vấn dinh dưỡng và phẫu thuật giảm béo.

LILA

Nếu bạn thừa cân và cảm thấy chế độ ăn uống cũng như tập thể dục không hiệu quả, thuốc giảm cân có thể giúp bạn nhưng tất nhiên cũng có rủi ro.

Thuốc giảm cân không làm chất béo biến mất như phép màu, nhưng một số loại thuốc được kê theo toa bác sĩ có thể giúp bạn giảm 5% trọng lượng cơ thể. Bạn vẫn cần áp dụng chế độ ăn ít calo hơn và tập thể dục nhiều hơn để giảm cân. Như với hầu hết các loại thuốc, thuốc giảm cân đi kèm với rủi ro.

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê chuẩn 4 loại thuốc kể từ năm 2012 giúp người béo phì giảm cân, nhưng kiến ​​thức thực sự của người tiêu dùng về những loại thuốc này rất khác nhau.

Tiến sĩ Kim Gudzune, Trợ lý Giáo sư y khoa và chuyên gia chữa béo phì tại Johns Hopkins Medicine ở Baltimore cho biết: “Mặc dù kết quả giảm cân chưa đáng kể, nhưng các loại thuốc này – Belviq (lorcaserin hydrochloride), Contrave (naltrexone hydrochloride và hydrochloride bupropion), Qsymia (phentermine và topiramate), và Saxenda (liraglutide) có thể đem đến một số lợi ích cho bệnh nhân muốn giảm cân, nhưng đồng thời đi kèm với rủi ro”.

Vì vậy, mặc dù thuốc giảm cân có tác dụng, một số bác sĩ vẫn chưa mạnh dạn giới thiệu cho bệnh nhân vì những bất ổn về nguy cơ gây hại và tác dụng phụ của nó. Trước khi bạn tìm gặp bác sĩ, dưới đây là 10 điều quan trọng cần biết về thuốc giảm cân:

1. Thuốc giảm cân được sử dụng cho những người có vấn đề trọng lượng đáng kể

Thuốc giảm cân không có tác dụng đối với những người muốn giảm một vài cân để mặc vừa bộ đầm tuyệt đẹp trong bữa tiệc chia tay năm cuối hoặc để khoe dáng trong bộ bikini trong chuyến du lịch biển sắp tới.

Theo FDA, bạn phải có vấn đề trọng lượng đáng kể để cân nhắc sử dụng thuốc giảm cân, chẳng hạn như chỉ số BMI > 30, hoặc cân nặng khiến bạn khó kiểm soát các vấn đề sức khỏe khác như huyết áp cao, cholesterol cao, hoặc tiểu đường loại 2.

2. Nhiều loại thuốc giảm cân chống chỉ định với phụ nữ mang thai hoặc những người đang cố gắng thụ thai

Nếu uống trong thời kỳ mang thai, Belviq, Contrave, Qsymia và Saxenda có thể gây hại cho thai nhi. Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên sử dụng biện pháp tránh thai liên tục trong khi dùng các loại thuốc này.

Ngoài ra, trước khi bắt đầu dùng bất kỳ loại thuốc nào, phụ nữ cũng cần được kiểm tra để chắc chắn rằng mình không đang mang thai.

3. Kết quả giảm cân có thể không đáng kể, nhưng lợi ích sức khỏe thu được có thể rất nhiều

Theo FDA, những người dùng Qsymia có thể giảm trung bình 6.7- 8.9% trọng lượng của họ, hoặc khoảng 3-4kg cho mỗi 45kg. Những người dùng Saxenda đã giảm trung bình từ 4-5% tổng trọng lượng cơ thể trong các nghiên cứu. Mặc dù nghe không có vẻ là nhiều, nhưng giảm được 5% trọng lượng cơ thể là một mục tiêu ngắn hạn tuyệt vời.

Các chuyên gia tại Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) khuyên rằng việc giảm 5-10% trọng lượng cơ thể có thể tạo ra những lợi ích sức khỏe tích cực, bao gồm hạ huyết áp, kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn và cải thiện lượng cholesterol trong máu.

Theo Liên minh Hành động chống Béo phì, giảm 5-10% cân nặng có thể giúp tăng 5 điểm HDL (cholesterol tốt) và giảm 40 milligram chất béo trung tính (chất béo có hại trong máu). Ngoài ra, giảm 5-10% trọng lượng cơ thể cũng có thể làm giảm trung bình 5 mmHg cả huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương.

Hãy trao đổi với bác sĩ của bạn về một kế hoạch thay đổi chế độ ăn uống hoặc đặt mục tiêu giúp bạn có được một trọng lượng cơ thể tốt cho sức khỏe.

4. Một kế hoạch tập thể dục và ăn kiêng là cần thiết để đáp ứng các mục tiêu dài hạn

Thuốc giảm cân được sử dụng như một phương án bổ sung chứ không phải thay thế trong nỗ lực giảm cân của bạn. Bạn vẫn cần phải tập thể dục và ăn uống theo một chế độ giảm calo nếu mục tiêu của bạn là giảm cân đáng kể.

Để có thêm ý tưởng về chế độ ăn uống kiểm soát lượng calo, hãy thử công cụ lập kế hoạch bữa ăn của Everyday Health vốn có thể thiết kế riêng cho mỗi người để đáp ứng các mục tiêu giảm cân của bạn.

5. Thuốc giảm cân có tác dụng phụ

Bất kể loại thuốc chữa bệnh nào cũng đều có tác dụng phụ, Qsymia có thể làm tăng nhịp tim ở một số người và Contrave có thể gây co giật và tăng khả năng nghĩ đến việc tự tử ở một số bệnh nhân.

6. Bác sĩ có thể cần thay đổi liều lượng của bạn theo thời gian

Không phải ai cũng phản ứng lại với cùng một loại thuốc trong cùng một thời gian, cho dù đó là thuốc giảm cân hay các loại thuốc khác. Giống như bất kỳ loại thuốc mới nào khác, bác sĩ có thể cho bạn liều lượng nhỏ hơn để xem thuốc được hấp thu tốt như thế nào.”

Hãy kiên nhẫn: Các bác sĩ có một số lượng nhỏ các loại thuốc giảm cân để lựa chọn, và họ có thể cần thời gian để đưa ra một phương án phù hợp với bạn. Sử dụng một ứng dụng đếm calo hoặc viết nhật ký về những thay đổi trọng lượng mà bạn cảm thấy cũng như chế độ ăn uống của bạn để chia sẻ với bác sĩ nhằm đem lại kết quả giảm cân tối ưu.

7. Bạn có thể phải dùng thuốc lâu dài

Uống thuốc trong 3 tháng thường không giúp ích được gì, và bạn sẽ tăng cân trở lại khi ngưng thuốc. Giống như bất kỳ nỗ lực giảm cân nào, bạn cần phải cam kết một kế hoạch dài hạn để giảm cân và duy trì nó.

8. Tất cả các loại thuốc giảm cân không hoạt động giống nhau: một số ngăn chặn hấp thu chất béo, trong khi số khác kiểm soát chứng thèm ăn

Những loại ngăn chặn hấp thu chất béo trong thức ăn có thể đem lại các tác dụng phụ gây khó chịu trong các vấn đề tiêu hóa và đường ruột. Orlistat là một loại thuốc uống giúp ngăn chặn hấp thu chất béo được bán rộng rãi như Alli, và theo toa thuốc như Xenical.

Các loại khác như Belviq, Contrave và Qsymia có tác dụng ức chế sự thèm ăn. Saxenda là một loại thuốc tiêm có thể mô phỏng việc truyền tín hiệu cho não khi no của một loại hormone. Hãy trao đổi với bác sĩ để tìm ra phương án và kế hoạch giảm cân hiệu quả với lối sống của bạn.

Các loại thuốc này có thể tiêu tốn của bạn và trăm đô la một tháng, nên việc tìm hiểu kĩ về các giải pháp giảm chi phí là cần thiết.

9. Một số bác sĩ có thể do dự trong việc chỉ định dùng thuốc giảm cân, và bạn có thể cần phải đưa ra lý do hợp lý để được kê toa thuốc

Vào năm 2013, Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ đã công nhận béo phì là một căn bệnh, nhưng không phải tất cả các bác sĩ đều hứng thú với việc điều trị căn bệnh này. Một số bác sĩ do dự trong việc kê toa thuốc giảm cân, và mặt khác, bệnh nhân cũng có thể miễn cưỡng dùng thuốc vì sợ các tác dụng phụ. Các bác sĩ cũng có thể lo lắng vì một số loại thuốc giảm cân đã bị cấm trên thị trường trong những năm qua do các tác dụng phụ và rủi ro nghiêm trọng.

Hãy nhớ rằng giảm ít nhất 5% trọng lượng cơ thể có thể đem lại lợi ích sức khỏe đáng kể, bao gồm giảm nguy cơ ung thư, cải thiện cholesterol và huyết áp. Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ của bạn về các phương án hỗ trợ giảm cân phù hợp, bao gồm mẹo giảm cân, thuốc theo toa, tư vấn dinh dưỡng và phẫu thuật giảm béo.

LILA

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...

KHI ĐIỆN THOẠI TRỞ THÀNH “PHỤ HUYNH”

Ở nhiều gia đình hiện đại, chiếc điện thoại thông minh hay iPad đã trở thành “người giữ trẻ” bất đắc dĩ. Từ rất sớm, trẻ được trao vào tay một thiết bị phát sáng để giữ yên, không quấy khóc, giúp cha mẹ “rảnh tay” làm việc. Nhưng khi quá trình này lặp lại ngày qua...

NHỮNG ĐỨA TRẺ NGẮT KẾT NỐI NỖI SỢ

Có những đứa trẻ lớn lên mà dường như không biết sợ. Chúng không né tránh nguy hiểm, không rút lui khi bị đe dọa, thậm chí vẫn tìm đến những người từng gây tổn thương cho mình. Người lớn thường gán cho chúng những nhãn như “vô cảm”, “bướng bỉnh” hay “ngây thơ quá...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH ÁI KỶ KHI YÊU

  Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder – NPD), tình yêu ban đầu thường được khoác lên vẻ đẹp hoàn hảo nhưng dần trở thành sự lạm dụng tinh vi và nguy hiểm. Người ái kỷ thường bắt đầu bằng giai đoạn lý tưởng...

VĂN HÓA GIA TRƯỞNG ÁI KỶ VÀ NÃO BỘ NAM GIỚI BẠO HÀNH

Văn hóa gia trưởng ái kỷ (narcissistic patriarchy) là một hệ thống giá trị và niềm tin xã hội đặt nam giới ở vị trí quyền lực tối cao, đồng thời dung túng hoặc hợp thức hóa hành vi kiểm soát, áp bức và bạo lực với phụ nữ, trẻ em và các nhóm yếu thế. Trong hệ thống...

SỰ DUNG TÚNG VÀ CƠ CHẾ NÃO BỘ NGƯỜI GÂY BẠO LỰC

  Người đàn ông bạo hành thường không chỉ bị chi phối bởi cảm xúc tức thời, mà còn bởi những mô hình tư duy và cấu trúc não bộ đã hình thành lâu dài. Ở mức sinh học thần kinh, vùng hạch hạnh nhân (amygdala) có thể hoạt động quá mức, khiến phản ứng giận dữ và cảm...

CAN THIỆP BẮT BUỘC VỚI NGƯỜI GÂY RA BẠO HÀNH

  Can thiệp bắt buộc (Batterer Intervention Program – BIP) là một chiến lược cần thiết nhằm đối phó với hành vi bạo lực gia đình, đặc biệt ở nhóm nam giới bạo hành. Khác với các hình thức hòa giải hoặc xử phạt đơn thuần, BIP yêu cầu người bạo hành phải tham gia...

BẠO HÀNH GIA ĐÌNH – VÒNG LẶP SANG CHẤN THẾ HỆ

  Bạo hành gia đình không chỉ gây ra những tổn thương trực tiếp về thể chất và tinh thần cho nạn nhân, mà còn để lại những di chứng tâm lý sâu sắc kéo dài qua nhiều thế hệ. Khi một đứa trẻ lớn lên trong môi trường bạo lực, não bộ và hệ thần kinh của em liên tục...

NỖI ĐAU CỦA ĐỨA TRẺ BỊ TRỪNG PHẠT BẰNG SỰ IM LẶNG

Sự im lặng trừng phạt (silent treatment) là một hình thức bạo hành tinh thần ít được nhận diện nhưng để lại vết thương sâu trong tâm hồn trẻ. Khi cha mẹ ngừng giao tiếp, tránh ánh mắt, rút lại mọi sự chú ý và yêu thương, đứa trẻ không chỉ cảm thấy buồn mà còn trải qua...

BẤT HÒA NHẬN THỨC Ở NẠN NHÂN BỊ BẠO HÀNH

Bất hòa nhận thức (cognitive dissonance) là trạng thái tâm lý khi một người phải giữ cùng lúc hai niềm tin hoặc trải nghiệm đối lập, tạo ra căng thẳng và mâu thuẫn nội tâm. Trong bối cảnh bạo hành gia đình, đặc biệt khi thủ phạm thuộc nhóm rối loạn nhân cách ái kỷ...

NGOẠI TÌNH NƠI CÔNG SỞ

Trong không gian công sở, nơi những con người cùng chia sẻ mục tiêu nghề nghiệp, áp lực công việc và những khoảnh khắc đời thường tưởng như vô hại, đôi khi lại nảy sinh những mối liên kết tinh tế mà mạnh mẽ. Những tâm hồn lạc lối thường tìm thấy nhau ở đây – không...

SỰ CỨNG RẮN VÀ THẤU HIỂU CỦA NHÀ TRỊ LIỆU

Trong trị liệu tâm lý, hai phẩm chất tưởng như đối lập – sự cứng rắn và sự thấu hiểu – thực tế lại bổ sung cho nhau và tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình can thiệp hiệu quả. Sự cứng rắn ở đây không mang nghĩa áp đặt hay cứng nhắc, mà là khả năng thiết lập ranh...

ADHD VÀ RỐI LOẠN CHỐNG ĐỐI

Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và rối loạn chống đối (ODD) là hai rối loạn thường xuất hiện cùng nhau ở trẻ em và vị thành niên, với tỷ lệ cộng hiện (comorbidity) lên tới 30–50% tùy nghiên cứu. ADHD đặc trưng bởi khó duy trì chú ý, kiểm soát xung động và điều...

ĐI LÀM TRỊ LIỆU TÂM LÝ NHƯNG KHÔNG MUỐN THAY ĐỔI

Trong trị liệu tâm lý, động cơ nội tại (intrinsic motivation) được xem là yếu tố nền tảng quyết định khả năng thay đổi bền vững. Đây là động lực xuất phát từ bên trong cá nhân, dựa trên mong muốn thật sự cải thiện chất lượng cuộc sống, chứ không chỉ để làm hài lòng...

BỎ TRỊ LIỆU Ở NHÓM RỐI LOẠN NHÂN CÁCH VÀ ADHD

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, hiện tượng bỏ trị liệu sớm (early dropout) ở thân chủ có rối loạn nhân cách hoặc ADHD là một thách thức thường gặp. Hai nhóm này, dù khác nhau về bản chất rối loạn, lại chia sẻ một số đặc điểm khiến việc duy trì trị liệu trở nên khó...

GIẢM TRIỆU CHỨNG VÀ BỎ TRỊ LIỆU

Trong thực hành tâm lý lâm sàng, không hiếm gặp những thân chủ bước vào trị liệu trong trạng thái khủng hoảng — có thể do mất mát, xung đột, hoặc một biến cố bất ngờ — rồi rời bỏ trị liệu ngay khi triệu chứng cảm xúc đã giảm bớt. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ sự...