9 BÍ MẬT GIÚP NÂNG CAO TUỔI THỌ

9 BÍ MẬT GIÚP NÂNG CAO TUỔI THỌ

 

Khoa học nghiên cứu bí quyết tuổi thọ ngày càng nhận được nhiều sự ưu ái hơn. Nhưng cho đến khi các nhà nghiên cứu tìm ra cách để làm chậm quá trình lão hóa của các tế bào trong cơ thể chúng ta, dưới đây là những gì ta biết được đến thời điểm này.

1. Tính cách của bạn ảnh hưởng đến tuổi thọ

Trong một dự án nghiên cứu tuổi thọ con người kéo dài tám thập kỷ, các nhà nghiên cứu Stanford, Howard S. Friedman và Leslie R. Martin nhận thấy rằng sự tận tâm là tính cách hàng đầu khi nói đến tuổi thọ.

“Phẩm chất thận trọng, kiên trì, có tính tổ chức tốt, tận tụy” là những phẩm chất nâng cao tuổi thọ. Nhiều người trong chúng ta cho rằng những người sống vô tư, thoải mái hơn sẽ có tuổi thọ cao hơn, nhưng không hẳn như vậy.

Tại sao vậy ? Hành vi có ý thức ảnh hưởng đến các hành vi khác. Những người tận tâm có xu hướng lựa chọn lành mạnh hơn, bao gồm đối tượng kết hôn, nơi làm việc, thói quen tốt cho sức khỏe.

2. Chế độ ăn uống của bạn tác động rất nhiều đến tuổi thọ

Trong nhiều nghiên cứu ở những người sống đến cả trăm tuổi, họ có chế độ ăn uống lành mạnh với rất nhiều trái cây, rau, quả hạch và chất béo lành mạnh như dầu ô liu. Ăn nhiều rau quả giúp giảm tỉ lệ đau tim, đột quỵ, ung thư và tử vong sớm. Các nhà nghiên cứu ước tính, nếu mọi người ăn đủ 10 phần rau, quả mỗi ngày có thể phòng ngừa 7,8 triệu ca tử vong sớm mỗi năm trên toàn thế giới.

Chế độ ăn uống từ lâu đã có quan hệ mật thiết với một tuổi già khỏe mạnh hơn, giảm nguy cơ mắc bệnh tim, và thậm chí chống lại bệnh mất trí nhớ . Friedman và Martin cũng thấy rằng các yếu tố lối sống như chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao tuổi thọ.

3. Tất nhiên, di truyền học cũng là một yếu tố ảnh hưởng tuổi thọ 

Nếu cha mẹ bạn sống thọ, điều đó không nhất thiết có nghĩa là bạn cũng vậy, nhưng có thể có một số yếu tố sinh học khi chơi. Mới tuần trước, trong một nghiên cứu cơ thể của người phụ nữ sống thọ đến 115 tuổi, các nhà khoa học phát hiện thấy sự tê liệt của tế bào gốc có thể là một trong những nguyên nhân gây tử vong cho những người khỏe mạnh. 

Điều đó có nghĩa là các tế bào bị bào mòn và tê liệt. Tương tự như vậy, các nghiên cứu khác cho thấy một số người có thể ít nguy cơ mắc bệnh hơn, hoặc có thể có lượng hóa chất khác nhau trong não, như serotonin hoặc dopamine giúp họ khỏe mạnh hơn bằng cách điều chỉnh các chức năng của cơ thể.

4. Học cao hơn sẽ sống thọ thêm một vài năm

Giáo dục tương quan với cuộc sống thọ hơn. Một báo cáo năm 2012 từ Trung tâm Thống kê Y tế Quốc gia của CDC cho thấy những người có bằng cử nhân hoặc cao hơn sống thọ hơn khoảng 9 năm so với những người không tốt nghiệp trung học. 

James Smith, một nhà kinh tế học sức khỏe tại RAND Corporation, cũng là người đề xuất tranh luận về mối liên hệ giữa trình độ giáo dục và tuổi thọ. Phát hiện của ông cho thấy giáo dục có thể là một yếu tố tác động đến tuổi thọ nhiều hơn cả chủng tộc và thu nhập. 

Lý do là những người học vấn cao có nhiều khả năng tìm được việc làm tốt hơn, lên kế hoạch cho tương lai và đưa ra những lựa chọn về lối sống lành mạnh hơn.

5. Áp lực công việc không nhất thiết luôn luôn có hại

Là một nhân viên chăm chỉ không nhất thiết đi đôi với việc bạn sẽ bị stress nhấn chìm. Nghiên cứu tuổi thọ cho thấy nhiều công nhân làm việc dưới cường độ áp lực cao vẫn sống rất thọ. Nhiều người có thể tự hỏi liệu những người lao động cật lực có thực sự tận hưởng cuộc sống hay không.

Chúng tôi thấy rằng những người làm việc hiệu quả, chăm chỉ (ngay cả ở tuổi già) không bị căng thẳng và khổ sở, mà ngược lại có xu hướng hạnh phúc hơn, khỏe mạnh hơn và kết nối xã hội tốt hơn những người đồng nghiệp làm việc kém hiệu quả hơn.

6. Sự tận tâm thì luôn hữu ích

Có một số phát hiện cho thấy rằng sự tận tâm có thể thực sự tác động đến tuổi thọ. Một nghiên cứu như vậy đã xem xét những người tham dự một kỳ nghỉ 3 tháng tại một khóa tu thiền định.

Nghiên cứu này tìm ra rằng sau 3 tháng những người tham gia thiền có lượng enzyme telomerase cao hơn khoảng 30% so với nhóm đối chứng, làm chậm tiến trình lão hóa. Những phát hiện này tuy rất sơ bộ, nhưng cho thấy yếu tố tinh thần cũng có ảnh hưởng đến sự lão hóa cơ thể.

7. Bạn không cần lúc nào cũng lạc quan

Mặc dù tư duy tích cực giúp mọi người hạn chế sự căng thẳng bằng cách luôn đem lại cảm giác dễ chịu (từ đó khiến họ khỏe mạnh hơn), các nhà nghiên cứu tuổi thọ nói rằng “suy nghĩ tích cực” không nhất thiết lúc nào cũng hữu ích.

“Nếu bạn… lúc nào cũng lạc quan, đặc biệt là khi đối mặt với bệnh tật, và phớt lờ các khả năng thì các trở ngại mà bạn đối mặt có thể sẽ khó giải quyết hơn”.

8. Giao tiếp xã hội rất quan trọng

Có các mối quan hệ xã hội mạnh mẽ gắn liền với cuộc sống thọ hơn. Phụ nữ có khuynh hướng giao tiếp xã hội tốt hơn, và đó có thể là một phần của lý do phụ nữ thường sống thọ hơn nam giới. 

Chúng ta thường tìm sự hỗ trợ từ bạn bè và gia đình, và một số bằng chứng cho thấy việc chăm sóc những người thân yêu có thể giúp ta chăm sóc bản thân tốt hơn. Một số nghiên cứu thậm chí còn gợi ý rằng việc ở cùng bạn bè có thể giúp cải thiện chức năng miễn dịch của cơ thể và giảm stress.

9. Ngồi nhiều có lẽ là điều tệ hại nhất

Nghiên cứu cho thấy rằng việc ngồi trong một khoảng thời gian dài khiến mọi người có nguy cơ giảm tuổi thọ cũng như dẫn đến các rủi ro khác đối với sức khỏe. Một nghiên cứu năm 2011 cho thấy rằng mỗi giờ mọi người ngồi xuống và xem TV sau 25 tuổi sẽ rút ngắn 22 phút tuổi thọ chung của họ.

LILA

Khoa học nghiên cứu bí quyết tuổi thọ ngày càng nhận được nhiều sự ưu ái hơn. Nhưng cho đến khi các nhà nghiên cứu tìm ra cách để làm chậm quá trình lão hóa của các tế bào trong cơ thể chúng ta, dưới đây là những gì ta biết được đến thời điểm này.

1. Tính cách của bạn ảnh hưởng đến tuổi thọ

Trong một dự án nghiên cứu tuổi thọ con người kéo dài tám thập kỷ, các nhà nghiên cứu Stanford, Howard S. Friedman và Leslie R. Martin nhận thấy rằng sự tận tâm là tính cách hàng đầu khi nói đến tuổi thọ.

“Phẩm chất thận trọng, kiên trì, có tính tổ chức tốt, tận tụy” là những phẩm chất nâng cao tuổi thọ. Nhiều người trong chúng ta cho rằng những người sống vô tư, thoải mái hơn sẽ có tuổi thọ cao hơn, nhưng không hẳn như vậy.

Tại sao vậy ? Hành vi có ý thức ảnh hưởng đến các hành vi khác. Những người tận tâm có xu hướng lựa chọn lành mạnh hơn, bao gồm đối tượng kết hôn, nơi làm việc, thói quen tốt cho sức khỏe.

2. Chế độ ăn uống của bạn tác động rất nhiều đến tuổi thọ

Trong nhiều nghiên cứu ở những người sống đến cả trăm tuổi, họ có chế độ ăn uống lành mạnh với rất nhiều trái cây, rau, quả hạch và chất béo lành mạnh như dầu ô liu. Ăn nhiều rau quả giúp giảm tỉ lệ đau tim, đột quỵ, ung thư và tử vong sớm. Các nhà nghiên cứu ước tính, nếu mọi người ăn đủ 10 phần rau, quả mỗi ngày có thể phòng ngừa 7,8 triệu ca tử vong sớm mỗi năm trên toàn thế giới.

Chế độ ăn uống từ lâu đã có quan hệ mật thiết với một tuổi già khỏe mạnh hơn, giảm nguy cơ mắc bệnh tim, và thậm chí chống lại bệnh mất trí nhớ . Friedman và Martin cũng thấy rằng các yếu tố lối sống như chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao tuổi thọ.

3. Tất nhiên, di truyền học cũng là một yếu tố ảnh hưởng tuổi thọ 

Nếu cha mẹ bạn sống thọ, điều đó không nhất thiết có nghĩa là bạn cũng vậy, nhưng có thể có một số yếu tố sinh học khi chơi. Mới tuần trước, trong một nghiên cứu cơ thể của người phụ nữ sống thọ đến 115 tuổi, các nhà khoa học phát hiện thấy sự tê liệt của tế bào gốc có thể là một trong những nguyên nhân gây tử vong cho những người khỏe mạnh. 

Điều đó có nghĩa là các tế bào bị bào mòn và tê liệt. Tương tự như vậy, các nghiên cứu khác cho thấy một số người có thể ít nguy cơ mắc bệnh hơn, hoặc có thể có lượng hóa chất khác nhau trong não, như serotonin hoặc dopamine giúp họ khỏe mạnh hơn bằng cách điều chỉnh các chức năng của cơ thể.

4. Học cao hơn sẽ sống thọ thêm một vài năm

Giáo dục tương quan với cuộc sống thọ hơn. Một báo cáo năm 2012 từ Trung tâm Thống kê Y tế Quốc gia của CDC cho thấy những người có bằng cử nhân hoặc cao hơn sống thọ hơn khoảng 9 năm so với những người không tốt nghiệp trung học. 

James Smith, một nhà kinh tế học sức khỏe tại RAND Corporation, cũng là người đề xuất tranh luận về mối liên hệ giữa trình độ giáo dục và tuổi thọ. Phát hiện của ông cho thấy giáo dục có thể là một yếu tố tác động đến tuổi thọ nhiều hơn cả chủng tộc và thu nhập. 

Lý do là những người học vấn cao có nhiều khả năng tìm được việc làm tốt hơn, lên kế hoạch cho tương lai và đưa ra những lựa chọn về lối sống lành mạnh hơn.

5. Áp lực công việc không nhất thiết luôn luôn có hại

Là một nhân viên chăm chỉ không nhất thiết đi đôi với việc bạn sẽ bị stress nhấn chìm. Nghiên cứu tuổi thọ cho thấy nhiều công nhân làm việc dưới cường độ áp lực cao vẫn sống rất thọ. Nhiều người có thể tự hỏi liệu những người lao động cật lực có thực sự tận hưởng cuộc sống hay không.

Chúng tôi thấy rằng những người làm việc hiệu quả, chăm chỉ (ngay cả ở tuổi già) không bị căng thẳng và khổ sở, mà ngược lại có xu hướng hạnh phúc hơn, khỏe mạnh hơn và kết nối xã hội tốt hơn những người đồng nghiệp làm việc kém hiệu quả hơn.

6. Sự tận tâm thì luôn hữu ích

Có một số phát hiện cho thấy rằng sự tận tâm có thể thực sự tác động đến tuổi thọ. Một nghiên cứu như vậy đã xem xét những người tham dự một kỳ nghỉ 3 tháng tại một khóa tu thiền định.

Nghiên cứu này tìm ra rằng sau 3 tháng những người tham gia thiền có lượng enzyme telomerase cao hơn khoảng 30% so với nhóm đối chứng, làm chậm tiến trình lão hóa. Những phát hiện này tuy rất sơ bộ, nhưng cho thấy yếu tố tinh thần cũng có ảnh hưởng đến sự lão hóa cơ thể.

7. Bạn không cần lúc nào cũng lạc quan

Mặc dù tư duy tích cực giúp mọi người hạn chế sự căng thẳng bằng cách luôn đem lại cảm giác dễ chịu (từ đó khiến họ khỏe mạnh hơn), các nhà nghiên cứu tuổi thọ nói rằng “suy nghĩ tích cực” không nhất thiết lúc nào cũng hữu ích.

“Nếu bạn… lúc nào cũng lạc quan, đặc biệt là khi đối mặt với bệnh tật, và phớt lờ các khả năng thì các trở ngại mà bạn đối mặt có thể sẽ khó giải quyết hơn”.

8. Giao tiếp xã hội rất quan trọng

Có các mối quan hệ xã hội mạnh mẽ gắn liền với cuộc sống thọ hơn. Phụ nữ có khuynh hướng giao tiếp xã hội tốt hơn, và đó có thể là một phần của lý do phụ nữ thường sống thọ hơn nam giới. 

Chúng ta thường tìm sự hỗ trợ từ bạn bè và gia đình, và một số bằng chứng cho thấy việc chăm sóc những người thân yêu có thể giúp ta chăm sóc bản thân tốt hơn. Một số nghiên cứu thậm chí còn gợi ý rằng việc ở cùng bạn bè có thể giúp cải thiện chức năng miễn dịch của cơ thể và giảm stress.

9. Ngồi nhiều có lẽ là điều tệ hại nhất

Nghiên cứu cho thấy rằng việc ngồi trong một khoảng thời gian dài khiến mọi người có nguy cơ giảm tuổi thọ cũng như dẫn đến các rủi ro khác đối với sức khỏe. Một nghiên cứu năm 2011 cho thấy rằng mỗi giờ mọi người ngồi xuống và xem TV sau 25 tuổi sẽ rút ngắn 22 phút tuổi thọ chung của họ.

LILA

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

LGBT+ – VÌ SAO DỄ BỊ LỢI DỤNG, BẠO HÀNH, XÂM HẠI KHI YÊU

  Trong tình yêu, ai cũng mong muốn được tôn trọng và yêu thương trọn vẹn. Tuy nhiên, với nhiều người LGBT+, con đường này thường nhiều chông gai hơn. Họ dễ rơi vào những mối quan hệ thiếu lành mạnh, thậm chí trở thành nạn nhân của lợi dụng, xâm hại và bạo hành....

LGBT+ VÀ NỖI ĐAU TINH THẦN KHI BỊ “CHE GIẤU”

Trong các mối quan hệ LGBT+, vấn đề “công khai hay giấu giếm” luôn là một thách thức. Không ít người chọn giấu giếm vì những lý do chính đáng như sợ kỳ thị, sợ bị gia đình từ chối, hoặc lo ngại mất công việc. Tuy nhiên, với người trong cuộc, đặc biệt là người bị “giấu...

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

LGBT+ – VÌ SAO DỄ BỊ LỢI DỤNG, BẠO HÀNH, XÂM HẠI KHI YÊU

  Trong tình yêu, ai cũng mong muốn được tôn trọng và yêu thương trọn vẹn. Tuy nhiên, với nhiều người LGBT+, con đường này thường nhiều chông gai hơn. Họ dễ rơi vào những mối quan hệ thiếu lành mạnh, thậm chí trở thành nạn nhân của lợi dụng, xâm hại và bạo hành....

LGBT+ VÀ NỖI ĐAU TINH THẦN KHI BỊ “CHE GIẤU”

Trong các mối quan hệ LGBT+, vấn đề “công khai hay giấu giếm” luôn là một thách thức. Không ít người chọn giấu giếm vì những lý do chính đáng như sợ kỳ thị, sợ bị gia đình từ chối, hoặc lo ngại mất công việc. Tuy nhiên, với người trong cuộc, đặc biệt là người bị “giấu...

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

LGBT VÀ CẢM GIÁC KHÔNG THUỘC VỀ

  Sinh ra là người đồng tính, song tính hay chuyển giới trong một gia đình dị tính chuẩn mực, nhiều cá nhân phải lớn lên trong môi trường không công nhận sự khác biệt của họ. Khi xã hội đặt nặng giá trị nam tính, sức mạnh và sự “bình thường”, những người thể hiện...

KHI TRẦM CẢM TRỞ THÀNH CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

Thông thường, trầm cảm được nhìn nhận như một rối loạn tâm thần cần điều trị. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt là khi một người trải qua sang chấn kéo dài, trầm cảm có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ. Khi trẻ em lớn lên trong môi trường căng thẳng...

HỌC TÂM LÝ HỌC ĐỂ GIỮ KHOẢNG CÁCH VỚI NỖI ĐAU

Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người tìm đến các khóa học, sách vở hay hội thảo về tâm lý học như một cách để “chữa lành” cho bản thân. Họ tham gia lớp học, nghe diễn giả, đọc tài liệu, và thậm chí ghi chú rất cẩn thận. Tuy nhiên, ở một số người, việc tiếp...

KHI TRỊ LIỆU CHỈ LÀ NƠI TRÚ ẨN TẠM THỜI

Trong thực hành tâm lý, không ít trường hợp thân chủ tìm đến trị liệu không nhằm mục tiêu dài hạn, mà chỉ như một “nơi trú ẩn tạm thời” khi cảm xúc vượt ngưỡng chịu đựng. Họ thường đến phòng trị liệu trong trạng thái đau đớn, căng thẳng hoặc khủng hoảng, nhưng chỉ sau...

GHOSTING TRONG TÌNH YÊU

  Ghosting là hiện tượng một người đột ngột biến mất khỏi mối quan hệ tình cảm mà không để lại lời giải thích, khiến đối phương rơi vào trạng thái hoang mang và đau khổ. Trong thời đại kết nối nhanh chóng qua mạng xã hội, ghosting trở thành một cách “chia tay im...

TÌNH YÊU VỚI NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH RANH GIỚI

Trong mối quan hệ với người mắc Rối loạn nhân cách ranh giới (Borderline Personality Disorder – BPD), tình yêu thường bắt đầu bằng sự kết nối mãnh liệt và cảm giác gần gũi sâu sắc. Người ranh giới khao khát tình cảm, sợ hãi bị bỏ rơi, và thường lý tưởng hóa đối phương...