BẠN ĐỜI

BẠN ĐỜI

  Chúng ta vẫn thường gọi người đầu ấp tay gối của mình là “bạn đời” – một tiếng gọi nghe chừng bình dị, gần gũi và có chút gì đó rưng rưng. Và nhiều người rất thích cách gọi này nhưng chúng ta có bao giờ tự hỏi lòng mình đã thấu hiểu ý nghĩa thực sự của tiếng gọi ấy chưa? Chúng ta đã đối xử với người ấy đúng nghĩa một người bạn đời hay chưa? Những định kiến bảo thủ trước đây cho rằng trong một đất nước không thể có hai vua, trong một gia đình không thể có hai người cùng làm chủ. Sự so sánh này rất khập khiễng nhưng thật không may rằng nó đã tồn tại quá lâu. Khi xã hội tiến bộ, người ta hô hào bình đẳng giới nhưng vẫn đặt phụ nữ ở vai trò phía sau người chồng trong gia đình. Vì vậy, từ trước đến nay, vợ chồng gọi nhau là bạn đời nhưng có lẽ cũng chỉ là gọi theo số đông mà thôi. Thế nào là bạn đời? Khi lựa chọn một ai đó làm bạn đời – người sẽ cùng mình bắt đầu từ thời điểm đó chia sẻ tất cả mọi vui buồn, áp lực của cuộc sống này thì mọi sự việc xảy ra trong không gian sống của mối quan hệ được xác lập đó đã không còn là việc riêng tư và mọi quyết định không thể chỉ do ý kiến của một người. Từ “bạn” trong “bạn đời” có nghĩa là “bằng” trong “bằng hữu”. Thế nên ngay từ đầu nó đã nêu lên một mối quan hệ bình đẳng và ngang hàng với nhau. Không ai hơn kém ai. Không ai được áp đặt lên ai. Mọi điều nên được chia sẻ và thống nhất. Nếu không, mọi đau khổ hay tổn thương trong gia đình thường sẽ do một bên lấn áp bên còn lại và sự nhường nhịn chỉ luôn từ một phía sẽ tích tụ những oán giận trong lòng – một thứ ám khí gây ra sự tan vỡ, hạnh phúc đôi khi chỉ là vỏ bọc bên ngoài. Chữ “đời” trong tiếng gọi thân thương ấy mang trong nó một ý nghĩa của sự gắn kết lâu dài. Không là tạm bợ mà là sống đời bên nhau. Không phải là “bạn bè” – vui thì kết, buồn thì tan, vui là bạn, buồn là bè. Chẳng phải khi còn vui thì còn quấn quýt, lúc mất vui thì vội vã rời. Chữ “đời” ngầm hiểu như một lời hứa hẹn đồng hành trăm năm. “Bạn đời” có trong nó vừa là sự bình đẳng, chia sẻ, vừa là sự nhịn nhường, bao dung qua lại để duy trì một mối quan hệ mang tính gắn kết giữa hai con người, hai bản ngã, hai cá tính khác nhau. Sự chia sẻ, đồng hành trong khái niệm bạn đời Ở xã hội văn minh bây giờ, thế hệ chúng ta buộc phải nhìn nhận một vấn đề đa chiều hơn, sâu sắc hơn các thế hệ đi trước. Vì họ đã sai lầm khi đặt ra quá nhiều quan điểm mà sự hy sinh “nghiễm nhiên” nghiêng về một phía, họ mặc định quá nhiều thứ khiến hôn nhân gần như là một gánh nặng cho phụ nữ, đặc biệt là sau khi con cái ra đời. Sự chia sẻ có một ý nghĩa quan trọng trong đời sống hiện đại, nơi mà áp lực luôn đòi hỏi con người phải gồng mình chạy về phía trước. Chúng ta cần phải nhìn nhận thực tế rằng những định kiến cũ kĩ như “Đàn ông kiếm tiền, đàn bà bếp núc, con cái. Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” đã vô cùng cổ hủ, trở thành vô nghĩa và chẳng còn phù hợp với cuộc sống hiện đại này nữa. Đặc biệt ngày nay, khi gánh nặng kinh tế chất chồng, phụ nữ cũng phải bươn chải ngoài xã hội để lo tài chính nhưng lại mặc định họ vẫn phải vun vén, chăm sóc nhà cửa, con cái trong khi thời gian mỗi ngày của mỗi người là như nhau. Đây nào có phải là thành quả của việc kêu gọi bảo vệ và trân trọng phụ nữ ròng rã bao nhiêu thập kỉ vừa qua. Mỗi năm, chúng ta dành ra đến tận hai ngày (8/3 và 20/10) để mang hoa hồng tôn vinh phụ nữ, nhưng còn tất cả những ngày còn lại thì thế nào? Khi các đức ông chồng ngân nga đọc “hôm nay ngày tám tháng ba, tôi giặt dùm bà chiếc áo của tôi”, liệu các anh có thấy được sự chua chát của người vợ khi nghe câu đó không? Có thể chúng ta sẽ đặt lên bàn cân mà so sánh văn hóa phương Đông với phương Tây, ca ngợi những giá trị truyền thống, ca ngợi đức hy sinh của phụ nữ phương Đông… Chúng ta ngợi ca để rồi tiếp tục hướng phụ nữ đến đức hy sinh nhưng mà sự tôn trọng đôi khi lại chẳng có. Tất cả những điều đó chỉ để biện minh, bao che một cách thiếu sĩ diện cho một quan điểm thất bại về ý nghĩa của hôn nhân – gia đình. Bất bình đẳng giới vẫn tồn tại như một u nhọt lâu năm vì người ta chỉ nạo vét vết mưng mủ ở bề nổi nhưng chưa bao giờ nghiêm túc để đưa thuốc vào giải quyết căn cơ. Gia đình là hạt nhân của xã hội, sự thay đổi trong nhận thức của mỗi gia đình mới tạo nên sự thay đổi chung của xã hội. Chúng ta đừng quá ca ngợi một người đàn ông biết “phụ vợ” chăm sóc con cái. Bởi vì đó không phải là một việc lạ lùng hay đáng ngưỡng mộ mà đó chỉ là một việc nên làm mà lâu nay người chồng, người cha đã theo lối mòn tư duy xưa cũ để thoái thác. Thay vào đó, hãy chia sẻ những tít bài tích cực hơn về bình đẳng giới ví dụ như “Chăm sóc con cái là một công việc cần được chia sẻ trên hai đôi vai vợ chồng”. Hai tiếng “bạn đời” giữa hai con người trong một gia đình có ý nghĩa rất thiêng liêng. Nó không chỉ xác lập mối quan hệ của hai người đơn lẻ nữa mà còn là một sự nhắc nhở đến vị trí và trách nhiệm của mỗi người trong quan hệ gia đình. Chúng ta yêu thương nhau mới hướng đến hôn nhân. Vậy thì trên nền tảng của yêu thương ấy, hãy nghĩ đến một cuộc sống đúng nghĩa với cách chúng ta gọi nhau là “bạn đời”. Cam kết và ngầm hiểu với nhau ý nghĩa của một mối quan hệ nơi mà sự bình đẳng và gắn kết là trọng tâm. Ta gọi nhau hai tiếng “bạn đời” Cuộc bể dâu lắm gập ghềnh, bất trắc Hạnh phúc, đớn đau, nụ cười hay nước mắt Ta nguyện đồng hành trọn vẹn tiếng yêu thương.   Giữa đời thị phi, định kiến nhiễu nhương Hạnh phúc đôi khi mỏng manh như sợi chỉ Nếu ta sống dựa vào điều người khác nghĩ Sẽ vô tình khiến một thể phân hai.   Có yêu thương mới bước được đường dài Có sẻ chia mới giữ tròn lời hẹn hứa Có bao dung thì bếp nhà mới ấm lửa Thấu hiểu bạn đời – hạnh phúc ở trong tay.  LẠC NHIÊN
  Chúng ta vẫn thường gọi người đầu ấp tay gối của mình là “bạn đời” – một tiếng gọi nghe chừng bình dị, gần gũi và có chút gì đó rưng rưng. Và nhiều người rất thích cách gọi này nhưng chúng ta có bao giờ tự hỏi lòng mình đã thấu hiểu ý nghĩa thực sự của tiếng gọi ấy chưa? Chúng ta đã đối xử với người ấy đúng nghĩa một người bạn đời hay chưa? Những định kiến bảo thủ trước đây cho rằng trong một đất nước không thể có hai vua, trong một gia đình không thể có hai người cùng làm chủ. Sự so sánh này rất khập khiễng nhưng thật không may rằng nó đã tồn tại quá lâu. Khi xã hội tiến bộ, người ta hô hào bình đẳng giới nhưng vẫn đặt phụ nữ ở vai trò phía sau người chồng trong gia đình. Vì vậy, từ trước đến nay, vợ chồng gọi nhau là bạn đời nhưng có lẽ cũng chỉ là gọi theo số đông mà thôi. Thế nào là bạn đời? Khi lựa chọn một ai đó làm bạn đời – người sẽ cùng mình bắt đầu từ thời điểm đó chia sẻ tất cả mọi vui buồn, áp lực của cuộc sống này thì mọi sự việc xảy ra trong không gian sống của mối quan hệ được xác lập đó đã không còn là việc riêng tư và mọi quyết định không thể chỉ do ý kiến của một người. Từ “bạn” trong “bạn đời” có nghĩa là “bằng” trong “bằng hữu”. Thế nên ngay từ đầu nó đã nêu lên một mối quan hệ bình đẳng và ngang hàng với nhau. Không ai hơn kém ai. Không ai được áp đặt lên ai. Mọi điều nên được chia sẻ và thống nhất. Nếu không, mọi đau khổ hay tổn thương trong gia đình thường sẽ do một bên lấn áp bên còn lại và sự nhường nhịn chỉ luôn từ một phía sẽ tích tụ những oán giận trong lòng – một thứ ám khí gây ra sự tan vỡ, hạnh phúc đôi khi chỉ là vỏ bọc bên ngoài. Chữ “đời” trong tiếng gọi thân thương ấy mang trong nó một ý nghĩa của sự gắn kết lâu dài. Không là tạm bợ mà là sống đời bên nhau. Không phải là “bạn bè” – vui thì kết, buồn thì tan, vui là bạn, buồn là bè. Chẳng phải khi còn vui thì còn quấn quýt, lúc mất vui thì vội vã rời. Chữ “đời” ngầm hiểu như một lời hứa hẹn đồng hành trăm năm. “Bạn đời” có trong nó vừa là sự bình đẳng, chia sẻ, vừa là sự nhịn nhường, bao dung qua lại để duy trì một mối quan hệ mang tính gắn kết giữa hai con người, hai bản ngã, hai cá tính khác nhau. Sự chia sẻ, đồng hành trong khái niệm bạn đời Ở xã hội văn minh bây giờ, thế hệ chúng ta buộc phải nhìn nhận một vấn đề đa chiều hơn, sâu sắc hơn các thế hệ đi trước. Vì họ đã sai lầm khi đặt ra quá nhiều quan điểm mà sự hy sinh “nghiễm nhiên” nghiêng về một phía, họ mặc định quá nhiều thứ khiến hôn nhân gần như là một gánh nặng cho phụ nữ, đặc biệt là sau khi con cái ra đời. Sự chia sẻ có một ý nghĩa quan trọng trong đời sống hiện đại, nơi mà áp lực luôn đòi hỏi con người phải gồng mình chạy về phía trước. Chúng ta cần phải nhìn nhận thực tế rằng những định kiến cũ kĩ như “Đàn ông kiếm tiền, đàn bà bếp núc, con cái. Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” đã vô cùng cổ hủ, trở thành vô nghĩa và chẳng còn phù hợp với cuộc sống hiện đại này nữa. Đặc biệt ngày nay, khi gánh nặng kinh tế chất chồng, phụ nữ cũng phải bươn chải ngoài xã hội để lo tài chính nhưng lại mặc định họ vẫn phải vun vén, chăm sóc nhà cửa, con cái trong khi thời gian mỗi ngày của mỗi người là như nhau. Đây nào có phải là thành quả của việc kêu gọi bảo vệ và trân trọng phụ nữ ròng rã bao nhiêu thập kỉ vừa qua. Mỗi năm, chúng ta dành ra đến tận hai ngày (8/3 và 20/10) để mang hoa hồng tôn vinh phụ nữ, nhưng còn tất cả những ngày còn lại thì thế nào? Khi các đức ông chồng ngân nga đọc “hôm nay ngày tám tháng ba, tôi giặt dùm bà chiếc áo của tôi”, liệu các anh có thấy được sự chua chát của người vợ khi nghe câu đó không? Có thể chúng ta sẽ đặt lên bàn cân mà so sánh văn hóa phương Đông với phương Tây, ca ngợi những giá trị truyền thống, ca ngợi đức hy sinh của phụ nữ phương Đông… Chúng ta ngợi ca để rồi tiếp tục hướng phụ nữ đến đức hy sinh nhưng mà sự tôn trọng đôi khi lại chẳng có. Tất cả những điều đó chỉ để biện minh, bao che một cách thiếu sĩ diện cho một quan điểm thất bại về ý nghĩa của hôn nhân – gia đình. Bất bình đẳng giới vẫn tồn tại như một u nhọt lâu năm vì người ta chỉ nạo vét vết mưng mủ ở bề nổi nhưng chưa bao giờ nghiêm túc để đưa thuốc vào giải quyết căn cơ. Gia đình là hạt nhân của xã hội, sự thay đổi trong nhận thức của mỗi gia đình mới tạo nên sự thay đổi chung của xã hội. Chúng ta đừng quá ca ngợi một người đàn ông biết “phụ vợ” chăm sóc con cái. Bởi vì đó không phải là một việc lạ lùng hay đáng ngưỡng mộ mà đó chỉ là một việc nên làm mà lâu nay người chồng, người cha đã theo lối mòn tư duy xưa cũ để thoái thác. Thay vào đó, hãy chia sẻ những tít bài tích cực hơn về bình đẳng giới ví dụ như “Chăm sóc con cái là một công việc cần được chia sẻ trên hai đôi vai vợ chồng”. Hai tiếng “bạn đời” giữa hai con người trong một gia đình có ý nghĩa rất thiêng liêng. Nó không chỉ xác lập mối quan hệ của hai người đơn lẻ nữa mà còn là một sự nhắc nhở đến vị trí và trách nhiệm của mỗi người trong quan hệ gia đình. Chúng ta yêu thương nhau mới hướng đến hôn nhân. Vậy thì trên nền tảng của yêu thương ấy, hãy nghĩ đến một cuộc sống đúng nghĩa với cách chúng ta gọi nhau là “bạn đời”. Cam kết và ngầm hiểu với nhau ý nghĩa của một mối quan hệ nơi mà sự bình đẳng và gắn kết là trọng tâm. Ta gọi nhau hai tiếng “bạn đời” Cuộc bể dâu lắm gập ghềnh, bất trắc Hạnh phúc, đớn đau, nụ cười hay nước mắt Ta nguyện đồng hành trọn vẹn tiếng yêu thương.   Giữa đời thị phi, định kiến nhiễu nhương Hạnh phúc đôi khi mỏng manh như sợi chỉ Nếu ta sống dựa vào điều người khác nghĩ Sẽ vô tình khiến một thể phân hai.   Có yêu thương mới bước được đường dài Có sẻ chia mới giữ tròn lời hẹn hứa Có bao dung thì bếp nhà mới ấm lửa Thấu hiểu bạn đời – hạnh phúc ở trong tay.  LẠC NHIÊN

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

TÌNH YÊU “HỖN LOẠN, KỊCH TÍNH”

Rối loạn nhân cách nhóm B là một nhóm trong phân loại lâm sàng, bao gồm nhân cách chống đối xã hội (antisocial), nhân cách ranh giới (borderline), nhân cách kịch tính (histrionic) và nhân cách ái kỷ (narcissistic). Điểm chung của nhóm này là các đặc tính hỗn loạn,...

NGƯỜI ÁI KỶ KHỔ ĐAU TRONG GIA ĐÌNH

Người ái kỷ khổ đau là một dạng đặc biệt của tính cách ái kỷ, nơi bản sắc cá nhân không được khẳng định qua quyền lực hay thành công, mà thông qua khổ đau, hy sinh và chịu đựng. Họ tự coi mình là nạn nhân của hoàn cảnh, của xã hội, của gia đình, và thậm chí của chính...

CUỘC HÔN NHÂN ĐỊNH MỆNH

Một trong những dạng quan hệ phức tạp và đầy nghịch lý là sự kết hợp giữa hai kiểu ái kỷ: ái kỷ quyền lực (grandiose narcissism) và ái kỷ khổ đau (negative narcissism). Người ái kỷ quyền lực bước vào hôn nhân với sự tự tin, khát khao được ngưỡng mộ, và nhu cầu kiểm...

CHA MẸ BORDERLINE VÀ DI SẢN SANG CHẤN GIA ĐÌNH

  Khi một đứa trẻ lớn lên cùng cha mẹ có rối loạn nhân cách ranh giới (borderline), ngôi nhà – lẽ ra phải là nơi an toàn – lại trở thành một chiến trường đầy biến động. Cha mẹ borderline thường trải qua những cơn hoảng loạn, sợ bị bỏ rơi, kèm theo sự thay đổi cảm...

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

LGBT+ – VÌ SAO DỄ BỊ LỢI DỤNG, BẠO HÀNH, XÂM HẠI KHI YÊU

  Trong tình yêu, ai cũng mong muốn được tôn trọng và yêu thương trọn vẹn. Tuy nhiên, với nhiều người LGBT+, con đường này thường nhiều chông gai hơn. Họ dễ rơi vào những mối quan hệ thiếu lành mạnh, thậm chí trở thành nạn nhân của lợi dụng, xâm hại và bạo hành....

LGBT+ VÀ NỖI ĐAU TINH THẦN KHI BỊ “CHE GIẤU”

Trong các mối quan hệ LGBT+, vấn đề “công khai hay giấu giếm” luôn là một thách thức. Không ít người chọn giấu giếm vì những lý do chính đáng như sợ kỳ thị, sợ bị gia đình từ chối, hoặc lo ngại mất công việc. Tuy nhiên, với người trong cuộc, đặc biệt là người bị “giấu...

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...

TẠI SAO NHIỀU NGƯỜI GAY LÀ BOTTOM

  Trong cộng đồng nam đồng tính, vai trò bottom – người tiếp nhận trong quan hệ tình dục – thường xuất hiện với tần suất cao và gây ra nhiều tranh luận. Tại sao nhiều người đồng tính nam lại chọn hoặc cảm thấy thoải mái với vai trò này? Câu trả lời không đơn...

NGOẠI TÌNH “MÃN TÍNH”

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm bốn dạng chính: ái kỷ (narcissistic), ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial) và kịch tính (histrionic). Điểm chung của nhóm này là sự kịch tính, hỗn loạn, bốc đồng và khó kiểm soát cảm xúc, khiến các mối quan hệ...

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

TÌNH YÊU “HỖN LOẠN, KỊCH TÍNH”

Rối loạn nhân cách nhóm B là một nhóm trong phân loại lâm sàng, bao gồm nhân cách chống đối xã hội (antisocial), nhân cách ranh giới (borderline), nhân cách kịch tính (histrionic) và nhân cách ái kỷ (narcissistic). Điểm chung của nhóm này là các đặc tính hỗn loạn,...

NGƯỜI ÁI KỶ KHỔ ĐAU TRONG GIA ĐÌNH

Người ái kỷ khổ đau là một dạng đặc biệt của tính cách ái kỷ, nơi bản sắc cá nhân không được khẳng định qua quyền lực hay thành công, mà thông qua khổ đau, hy sinh và chịu đựng. Họ tự coi mình là nạn nhân của hoàn cảnh, của xã hội, của gia đình, và thậm chí của chính...

CUỘC HÔN NHÂN ĐỊNH MỆNH

Một trong những dạng quan hệ phức tạp và đầy nghịch lý là sự kết hợp giữa hai kiểu ái kỷ: ái kỷ quyền lực (grandiose narcissism) và ái kỷ khổ đau (negative narcissism). Người ái kỷ quyền lực bước vào hôn nhân với sự tự tin, khát khao được ngưỡng mộ, và nhu cầu kiểm...

CHA MẸ BORDERLINE VÀ DI SẢN SANG CHẤN GIA ĐÌNH

  Khi một đứa trẻ lớn lên cùng cha mẹ có rối loạn nhân cách ranh giới (borderline), ngôi nhà – lẽ ra phải là nơi an toàn – lại trở thành một chiến trường đầy biến động. Cha mẹ borderline thường trải qua những cơn hoảng loạn, sợ bị bỏ rơi, kèm theo sự thay đổi cảm...

NGƯỜI MẸ ÁI KỶ VÀ ĐỨA CON TRẦM CẢM, MẤT BẢN NGÃ

Trong một gia đình có người mẹ ái kỷ, tình yêu và sự nuôi dưỡng thường bị thay thế bởi quyền lực, hình ảnh và sự kiểm soát. Người mẹ ấy thường xây dựng một “thế giới bề mặt” với những đồ vật xa xỉ, vẻ ngoài hoàn hảo, hay thành tích được phô bày như bằng chứng cho sự...

STRESS ĐỘC HẠI VÀ UNG THƯ – MỐI LIÊN HỆ THẦM LẶNG

Ung thư là một bệnh lý phức tạp, hình thành từ sự kết hợp của nhiều yếu tố như di truyền, môi trường, lối sống, miễn dịch và cả tâm lý. Một trong những khía cạnh được nghiên cứu nhiều hơn trong những năm gần đây là mối liên hệ giữa sang chấn, stress kéo dài và sự phát...

KẺ YÊU ĐƯƠNG TRÊN CAO TỐC ĐỘC HÀNH

Limerence là trạng thái ám ảnh cảm xúc mãnh liệt với một người, đặc trưng bởi suy nghĩ xâm chiếm, lý tưởng hóa và khao khát được đáp lại. Ngay cả khi đối phương không hề bày tỏ tình cảm, hoặc thậm chí tỏ ra thờ ơ, người đang limerence vẫn dễ lý tưởng hóa, diễn giải...

ĐỘT QUỴ VÀ TRẢI NGHIỆM BẤT LỢI THỜI THƠ ẤU

  Đột quỵ thường được xem là kết quả trực tiếp của các yếu tố sinh học như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hay rối loạn chuyển hóa. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố tâm lý – xã hội, đặc biệt là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu...

LGBT+ và Quấy Rối Tình Dục Nơi Công Sở

  Quấy rối tình dục nơi công sở là một vấn đề toàn cầu, gây tổn hại đến nhân phẩm, sức khỏe tinh thần và an toàn của người lao động. Với cộng đồng LGBT+, nguy cơ trở thành nạn nhân của hành vi này cao hơn do họ phải đối diện cùng lúc với định kiến xã hội, sự...

LGBT+ – VÌ SAO DỄ BỊ LỢI DỤNG, BẠO HÀNH, XÂM HẠI KHI YÊU

  Trong tình yêu, ai cũng mong muốn được tôn trọng và yêu thương trọn vẹn. Tuy nhiên, với nhiều người LGBT+, con đường này thường nhiều chông gai hơn. Họ dễ rơi vào những mối quan hệ thiếu lành mạnh, thậm chí trở thành nạn nhân của lợi dụng, xâm hại và bạo hành....

LGBT+ VÀ NỖI ĐAU TINH THẦN KHI BỊ “CHE GIẤU”

Trong các mối quan hệ LGBT+, vấn đề “công khai hay giấu giếm” luôn là một thách thức. Không ít người chọn giấu giếm vì những lý do chính đáng như sợ kỳ thị, sợ bị gia đình từ chối, hoặc lo ngại mất công việc. Tuy nhiên, với người trong cuộc, đặc biệt là người bị “giấu...

TÌNH YÊU LÀ SỰ IM LẶNG

Trong lý tưởng, tình yêu thường được gắn liền với sự sẻ chia, gắn kết và công khai. Thế nhưng, với nhiều người – đặc biệt là những người trong cộng đồng LGBT+ hoặc những ai mang trong mình tổn thương sâu sắc – tình yêu đôi khi lại đồng nghĩa với sự im lặng. Họ yêu...

BẠO HÀNH TINH THẦN TRONG TÌNH YÊU CỦA LGBT+

Trong nhiều mối quan hệ LGBT+, việc công khai hay giữ bí mật về danh tính và người yêu thường là vấn đề nhạy cảm. Không phải lúc nào sự giấu giếm cũng mang nghĩa tiêu cực, bởi đôi khi nó là lựa chọn để bảo vệ an toàn trong môi trường còn nhiều kỳ thị. Tuy nhiên, khi...

NGUY HIỂM KHI RỜI BỎ NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH

  Rối loạn nhân cách nhóm B, gồm ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD), có những đặc điểm nổi bật như: cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, kiểm soát cao, xung động, không thấy bản thân sai, không hối hận và thiếu đồng cảm...

KHI YÊU NGƯỜI RỐI LOẠN NHÂN CÁCH NHÓM B

  Rối loạn nhân cách nhóm B bao gồm các kiểu nhân cách ái kỷ (NPD), kịch tính (HPD), ranh giới (BPD) và chống đối xã hội (ASPD). Những đặc điểm chung của nhóm này là cảm xúc mãnh liệt nhưng thiếu ổn định, hành vi xung động, nhu cầu kiểm soát và thiếu khả năng...

KHI YÊU TRỞ THÀNH NGUY HIỂM

Rối loạn nhân cách (Personality Disorders) là nhóm rối loạn tâm lý đặc trưng bởi các mô thức suy nghĩ, cảm xúc và hành vi cứng nhắc, kéo dài và gây rối loạn chức năng xã hội. Những mô thức này thường hình thành sớm, khó thay đổi và ảnh hưởng trực tiếp đến cách cá nhân...

BẠO LỰC BẠN TÌNH TRONG CỘNG ĐỒNG GAY

Trong nhiều nghiên cứu gần đây, tỉ lệ bạo lực bạn tình (Intimate Partner Violence – IPV) trong cộng đồng đồng tính nam được ghi nhận ở mức cao, ngang bằng hoặc vượt nhóm dị tính. Điều này không xuất hiện trong khoảng trống, mà liên quan đến xấu hổ nội hóa, stress...