ĐÀN ÔNG HẾT THỜI!

ĐÀN ÔNG HẾT THỜI!

 

Đêm về trên con hẻm quen thuộc, người qua kẻ lại chẳng ai thèm để ý đến một người đàn ông gần 50 tuổi đang nằm trước hiên nhà, trên cái ghế đá chỏng chênh với nỗi lòng nặng trĩu. Những giọt mưa tí tách rơi, đài dự báo sẽ có một cơn bão mạnh đang hướng vào biển Đông, Sài Gòn chợt trở lạnh và thưa người qua lại.

Người đàn ông chẳng nói chẳng rằng, mắt lim dim nhìn vô định, chắc là ông đang nghĩ về cái thời còn kiếm được tiền, được vợ con thương yêu và chăm sóc, giờ hết thời rồi thì chỉ biết rơi nước mắt bởi sự vô tâm.

Mẹ tôi bảo, trước đây một tay ông đi làm thuê, ai thuê gì làm đó nuôi 3 đứa con trai ăn học. Nhưng chắc do cái nghèo mà chẳng đứa nào chịu ăn học thành tài nên tiếp tục cuộc đời làm thuê mướn như ông. Chỉ vài năm nay, từ lúc ông mắc bệnh lao nên không còn sức đi làm, phải sống phụ thuộc vào tiền của con, tiền cho vay bạc góp của vợ.

Hai năm trước có lần ông say xỉn về nhà lớn tiếng nên vợ con quyết định đuổi ông ra khỏi nhà, giờ ông phải sống trước mái hiên của gia đình mình mà cắn đắng. Con nó thương thì cho ít tiền để mua thuốc lá, còn khi nó giận thì tới bữa cơm ăn còn không có mà ăn, ông nói trong nước mắt.

Rồi có lần vợ ông lớn tiếng “Đàn ông mà không làm ra tiền mang về thì đừng đòi hỏi cơm ngon hay dở”. Ai đi ngang nghe thấy cũng chua xót.

Biết rằng trước đây ông ăn nhậu nên sai quấy với vợ con, biết rằng trước đây ông đã từng một thời sáng đi làm, chiều về thảnh thơi xem tivi, có khi chén tạc chén thù với bạn bè mà quên đi lời vợ con khuyên nhủ. Biết rằng giờ đây ông đã “hết thời” kiếm tiền vì không còn sức khỏe, biết rằng hết tình còn nghĩa nhưng hắt hủi nhau trong một mối quan hệ đầu ấp tay gối thì ai cũng thấy xót xa đến tận cùng.

Những câu chuyện về người chồng “sa cơ thất thế” bị đẩy ra bên lề xã hội ngày nay không phải là hiếm. Tuy nhiên, có không ít người phụ nữ vẫn sẵn sàng chấp nhận thay chồng gánh vác gia đình để anh an tâm vượt qua giai đoạn khó khăn và vươn lên gây dựng lại sự nghiệp. Nhưng cũng không ít gia đình tan nát cũng vì điều kiện vật chất của chồng không còn được giống như trước đây.

Là phụ nữ ai lại chẳng muốn vô lo, an nhàn và sống sung túc bên người mình yêu thương nhưng cuộc đời nhiều khi không giống như ta mơ ước.

Đàn ông với áp lực làm trụ cột gia đình, họ chỉ biết chăm chăm kiếm tiền về, đôi khi nghĩ rằng tiền sẽ mang lại hạnh phúc và sự tôn trọng nên họ cũng chẳng còn sức quan tâm đến những nhu cầu tình cảm giữa hai vợ chồng. Tình và nghĩa giờ thành ra có điều kiện kèm theo.  Ta trở nên rạch ròi đến nỗi chẳng thể nào ôm lấy chút yêu thương và san sẻ cho người bên cạnh để thấy đời này còn chút tin yêu.

Có nhiều đàn ông hết thời không kiếm ra tiền, vì sĩ diện và sợ bị coi thường nên ra sức ức hiếp, đánh đập vợ con để thấy mình còn chút chỗ đứng trong mảnh ghép mang tên gia đình. Đàn ông có khi tới thời thì sinh tật mà hết thời thì sinh bệnh, mất lòng, mất hết sự tôn kính vốn dĩ là đặc quyền của phái mạnh.

Xung quanh tôi, những người đàn ông có trách nhiệm và yêu thương vợ con hết lòng không thiếu nhưng rồi lại có những người đàn ông lười biếng, cậy sức mạnh và tệ bạc với đàn bà cũng rất nhiều.

Bởi vậy, theo tôi chồng và vợ ai làm trụ cột không quan trọng, mà quan trọng là ta phải biết yêu thương, cảm thông và chia ngọt sẻ ngọt bùi cho nhau khi một trong hai gặp khó khăn cần sự giúp đỡ.

Là đàn ông, ta cũng đừng quá ỷ mình còn tiền, còn sức khỏe mà vô tâm với vợ con. Là đàn bà cũng đừng quá thờ ơ trước những nỗi đau của chồng mình. Đàn ông rồi sẽ hết thời, đàn bà cũng vậy! Chẳng ai khỏe mạnh, đủ đầy suốt cả đời, sẽ có lúc ta thèm một cái ôm, một câu nói yêu thương của người bạn đời bên cạnh để ta không thấy lạc lõng giữa cơn mê đời thế tục.

Thế nên hãy đối xử tốt với nhau ngay từ bây giờ, đừng lạc lòng cũng đừng so đo anh được em mất vì chắc gì cái ta được lại mang cho ta hạnh phúc.

Đâu đó trong máy cassette cũ kỹ của người đàn ông cô đơn đang nằm đợi bão vang lên bài hát mà có lẽ ông đã từng rất thích vào những năm tuổi trẻ. “Đời là vạn ngày sầu, biết tìm vui chốn nào. Ta quen nhau bao lâu, nhưng tình đã có gì đâu.” Nước mắt ông lăn dài, những cơn ho dằn vặt người đàn ông “hết thời” còn sót lại.

Tôi chợt nghĩ đến ba người con trai còn thời của ông ở tuổi đôi mươi quá ưu ái với cái sức khỏe tưởng chừng như vô tận đang nghĩ gì về người cha đang nằm vất vưởng bên khung cửa sổ trước hiên nhà. Phải chăng đàn ông mà hết thời thì dù là con trai mình nhưng bởi cũng là đàn ông với nhau nên không ai đủ “liêm sỉ” để nhìn mặt nhau?

Sài Gòn trong mắt bão ai cũng chẳng mong bước ra ngoài, người đàn ông hết thời vẫn một mình nằm đội mưa trước mái ấm gia đình mình. Ánh mắt đau đáu nhìn quanh như ước gì có ai đó biết mình còn sống, còn cần chút hơi ấm yêu thương. Tôi lặng nhìn ông, ông mỉm cười tả tơi, rồi gục đầu quay đi như không muốn ai thương hại.  

Tôi đã cầu mong ông đủ sức khỏe để qua cơn bão, nhưng không may, một ngày cuối năm ông lại ra đi bởi những cơn bão lòng còn ngổn ngang, vương vãi đến cuối đời…

MIA

Đêm về trên con hẻm quen thuộc, người qua kẻ lại chẳng ai thèm để ý đến một người đàn ông gần 50 tuổi đang nằm trước hiên nhà, trên cái ghế đá chỏng chênh với nỗi lòng nặng trĩu. Những giọt mưa tí tách rơi, đài dự báo sẽ có một cơn bão mạnh đang hướng vào biển Đông, Sài Gòn chợt trở lạnh và thưa người qua lại.

Người đàn ông chẳng nói chẳng rằng, mắt lim dim nhìn vô định, chắc là ông đang nghĩ về cái thời còn kiếm được tiền, được vợ con thương yêu và chăm sóc, giờ hết thời rồi thì chỉ biết rơi nước mắt bởi sự vô tâm.

Mẹ tôi bảo, trước đây một tay ông đi làm thuê, ai thuê gì làm đó nuôi 3 đứa con trai ăn học. Nhưng chắc do cái nghèo mà chẳng đứa nào chịu ăn học thành tài nên tiếp tục cuộc đời làm thuê mướn như ông. Chỉ vài năm nay, từ lúc ông mắc bệnh lao nên không còn sức đi làm, phải sống phụ thuộc vào tiền của con, tiền cho vay bạc góp của vợ.

Hai năm trước có lần ông say xỉn về nhà lớn tiếng nên vợ con quyết định đuổi ông ra khỏi nhà, giờ ông phải sống trước mái hiên của gia đình mình mà cắn đắng. Con nó thương thì cho ít tiền để mua thuốc lá, còn khi nó giận thì tới bữa cơm ăn còn không có mà ăn, ông nói trong nước mắt.

Rồi có lần vợ ông lớn tiếng “Đàn ông mà không làm ra tiền mang về thì đừng đòi hỏi cơm ngon hay dở”. Ai đi ngang nghe thấy cũng chua xót.

Biết rằng trước đây ông ăn nhậu nên sai quấy với vợ con, biết rằng trước đây ông đã từng một thời sáng đi làm, chiều về thảnh thơi xem tivi, có khi chén tạc chén thù với bạn bè mà quên đi lời vợ con khuyên nhủ. Biết rằng giờ đây ông đã “hết thời” kiếm tiền vì không còn sức khỏe, biết rằng hết tình còn nghĩa nhưng hắt hủi nhau trong một mối quan hệ đầu ấp tay gối thì ai cũng thấy xót xa đến tận cùng.

Những câu chuyện về người chồng “sa cơ thất thế” bị đẩy ra bên lề xã hội ngày nay không phải là hiếm. Tuy nhiên, có không ít người phụ nữ vẫn sẵn sàng chấp nhận thay chồng gánh vác gia đình để anh an tâm vượt qua giai đoạn khó khăn và vươn lên gây dựng lại sự nghiệp. Nhưng cũng không ít gia đình tan nát cũng vì điều kiện vật chất của chồng không còn được giống như trước đây.

Là phụ nữ ai lại chẳng muốn vô lo, an nhàn và sống sung túc bên người mình yêu thương nhưng cuộc đời nhiều khi không giống như ta mơ ước.

Đàn ông với áp lực làm trụ cột gia đình, họ chỉ biết chăm chăm kiếm tiền về, đôi khi nghĩ rằng tiền sẽ mang lại hạnh phúc và sự tôn trọng nên họ cũng chẳng còn sức quan tâm đến những nhu cầu tình cảm giữa hai vợ chồng. Tình và nghĩa giờ thành ra có điều kiện kèm theo.  Ta trở nên rạch ròi đến nỗi chẳng thể nào ôm lấy chút yêu thương và san sẻ cho người bên cạnh để thấy đời này còn chút tin yêu.

Có nhiều đàn ông hết thời không kiếm ra tiền, vì sĩ diện và sợ bị coi thường nên ra sức ức hiếp, đánh đập vợ con để thấy mình còn chút chỗ đứng trong mảnh ghép mang tên gia đình. Đàn ông có khi tới thời thì sinh tật mà hết thời thì sinh bệnh, mất lòng, mất hết sự tôn kính vốn dĩ là đặc quyền của phái mạnh.

Xung quanh tôi, những người đàn ông có trách nhiệm và yêu thương vợ con hết lòng không thiếu nhưng rồi lại có những người đàn ông lười biếng, cậy sức mạnh và tệ bạc với đàn bà cũng rất nhiều.

Bởi vậy, theo tôi chồng và vợ ai làm trụ cột không quan trọng, mà quan trọng là ta phải biết yêu thương, cảm thông và chia ngọt sẻ ngọt bùi cho nhau khi một trong hai gặp khó khăn cần sự giúp đỡ.

Là đàn ông, ta cũng đừng quá ỷ mình còn tiền, còn sức khỏe mà vô tâm với vợ con. Là đàn bà cũng đừng quá thờ ơ trước những nỗi đau của chồng mình. Đàn ông rồi sẽ hết thời, đàn bà cũng vậy! Chẳng ai khỏe mạnh, đủ đầy suốt cả đời, sẽ có lúc ta thèm một cái ôm, một câu nói yêu thương của người bạn đời bên cạnh để ta không thấy lạc lõng giữa cơn mê đời thế tục.

Thế nên hãy đối xử tốt với nhau ngay từ bây giờ, đừng lạc lòng cũng đừng so đo anh được em mất vì chắc gì cái ta được lại mang cho ta hạnh phúc.

Đâu đó trong máy cassette cũ kỹ của người đàn ông cô đơn đang nằm đợi bão vang lên bài hát mà có lẽ ông đã từng rất thích vào những năm tuổi trẻ. “Đời là vạn ngày sầu, biết tìm vui chốn nào. Ta quen nhau bao lâu, nhưng tình đã có gì đâu.” Nước mắt ông lăn dài, những cơn ho dằn vặt người đàn ông “hết thời” còn sót lại.

Tôi chợt nghĩ đến ba người con trai còn thời của ông ở tuổi đôi mươi quá ưu ái với cái sức khỏe tưởng chừng như vô tận đang nghĩ gì về người cha đang nằm vất vưởng bên khung cửa sổ trước hiên nhà. Phải chăng đàn ông mà hết thời thì dù là con trai mình nhưng bởi cũng là đàn ông với nhau nên không ai đủ “liêm sỉ” để nhìn mặt nhau?

Sài Gòn trong mắt bão ai cũng chẳng mong bước ra ngoài, người đàn ông hết thời vẫn một mình nằm đội mưa trước mái ấm gia đình mình. Ánh mắt đau đáu nhìn quanh như ước gì có ai đó biết mình còn sống, còn cần chút hơi ấm yêu thương. Tôi lặng nhìn ông, ông mỉm cười tả tơi, rồi gục đầu quay đi như không muốn ai thương hại.  

Tôi đã cầu mong ông đủ sức khỏe để qua cơn bão, nhưng không may, một ngày cuối năm ông lại ra đi bởi những cơn bão lòng còn ngổn ngang, vương vãi đến cuối đời…

MIA

CAN THIỆP BẮT BUỘC THỦ PHẠM GÂY BẠO HÀNH

  Bạo lực gia đình là một trong những nguyên nhân gây sang chấn tâm lý nghiêm trọng và kéo dài nhất. Nhiều nạn nhân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, phải sống trong trạng thái sợ hãi, bất lực và bị “đông cứng” (freeze response) trong suốt thời gian dài. Khi bị dồn...

NỖI ĐAU BẤT LỰC CỦA NGƯỜI SỐNG SÓT SAU XÂM HẠI

Trầm cảm là một trong những hệ quả tâm lý phổ biến và nặng nề nhất đối với những người từng trải qua xâm hại tình dục. Trải nghiệm bị xâm phạm không chỉ để lại nỗi đau thể chất và tinh thần tức thời mà còn làm xói mòn niềm tin cơ bản của con người vào sự an toàn, giá...

“TRẦM CẢM” DO “NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

Trong xã hội hiện đại, mạng xã hội đã trở thành công cụ giao tiếp, giải trí và chia sẻ thông tin phổ biến. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức dẫn đến “nghiện mạng xã hội” đang trở thành một hiện tượng đáng báo động. Nghiện mạng xã hội không chỉ ảnh hưởng đến thói quen...

MỐI NGUY HIỂM KHI SỬ DỤNG MÀN HÌNH VỚI TRẺ EM

  Trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi, não bộ của trẻ phát triển nhanh nhất và nhạy cảm nhất trong suốt cuộc đời. Đây là thời kỳ hình thành hàng tỷ kết nối thần kinh mới, được nuôi dưỡng qua những trải nghiệm thực tế như nghe giọng nói của cha mẹ, vận động, tiếp xúc...

“NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

  Trong kỷ nguyên công nghệ, mạng xã hội, trò chơi điện tử và các ứng dụng giải trí như TikTok đã trở thành một phần quen thuộc của đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, khi việc sử dụng không còn nằm trong tầm kiểm soát, trẻ em và thanh thiếu niên rất dễ rơi vào trạng...

“NGHIỆN” MÀN HÌNH

  Trong thời đại công nghệ số, thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập, làm việc và giải trí. Tuy nhiên, khi việc sử dụng mất kiểm soát, lấn át các hoạt động cần thiết khác và gây suy...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

HÃY RỜI ĐI KHỎI CHA MẸ ĐỘC HẠI

  Trong văn hóa Việt Nam, cha mẹ luôn được coi là gốc rễ, là nơi con cái phải kính trọng và chăm sóc trọn đời. Tuy nhiên, không phải mọi cha mẹ đều mang đến sự an toàn và tình yêu lành mạnh. Với những cha mẹ độc hại, đặc biệt khi có đặc điểm của rối loạn nhân...

RỜI KHỎI MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI KHI QUÁ MUỘN

  Trong các mối quan hệ tình cảm, tình yêu và lòng trung thành thường khiến chúng ta tin rằng sự kiên nhẫn có thể thay đổi người kia. Tuy nhiên, khi sống cùng người mắc rối loạn nhân cách nhóm B như ái kỷ, ranh giới, chống đối xã hội hay kịch tính, sự kiên nhẫn...

MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI

Một mối quan hệ, dù là tình yêu, hôn nhân hay gia đình, đều cần dựa trên nền tảng tôn trọng, an toàn và nâng đỡ lẫn nhau. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng diễn ra. Khi một mối quan hệ trở thành nguồn gốc của căng thẳng, sợ hãi và tổn thương triền miên, nó...

RỐI LOẠN NHÂN CÁCH HỖN LOẠN

Rối loạn nhân cách nhóm B, bao gồm nhân cách ranh giới (borderline), chống đối xã hội (antisocial), ái kỷ (narcissistic) và kịch tính (histrionic), thường gắn liền với các mối quan hệ hỗn loạn, kịch tính và đầy căng thẳng. Khi yêu hoặc kết hôn với một người thuộc nhóm...

TÌNH YÊU “HỖN LOẠN, KỊCH TÍNH”

Rối loạn nhân cách nhóm B là một nhóm trong phân loại lâm sàng, bao gồm nhân cách chống đối xã hội (antisocial), nhân cách ranh giới (borderline), nhân cách kịch tính (histrionic) và nhân cách ái kỷ (narcissistic). Điểm chung của nhóm này là các đặc tính hỗn loạn,...

CAN THIỆP BẮT BUỘC THỦ PHẠM GÂY BẠO HÀNH

  Bạo lực gia đình là một trong những nguyên nhân gây sang chấn tâm lý nghiêm trọng và kéo dài nhất. Nhiều nạn nhân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, phải sống trong trạng thái sợ hãi, bất lực và bị “đông cứng” (freeze response) trong suốt thời gian dài. Khi bị dồn...

NỖI ĐAU BẤT LỰC CỦA NGƯỜI SỐNG SÓT SAU XÂM HẠI

Trầm cảm là một trong những hệ quả tâm lý phổ biến và nặng nề nhất đối với những người từng trải qua xâm hại tình dục. Trải nghiệm bị xâm phạm không chỉ để lại nỗi đau thể chất và tinh thần tức thời mà còn làm xói mòn niềm tin cơ bản của con người vào sự an toàn, giá...

“TRẦM CẢM” DO “NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

Trong xã hội hiện đại, mạng xã hội đã trở thành công cụ giao tiếp, giải trí và chia sẻ thông tin phổ biến. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức dẫn đến “nghiện mạng xã hội” đang trở thành một hiện tượng đáng báo động. Nghiện mạng xã hội không chỉ ảnh hưởng đến thói quen...

MỐI NGUY HIỂM KHI SỬ DỤNG MÀN HÌNH VỚI TRẺ EM

  Trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi, não bộ của trẻ phát triển nhanh nhất và nhạy cảm nhất trong suốt cuộc đời. Đây là thời kỳ hình thành hàng tỷ kết nối thần kinh mới, được nuôi dưỡng qua những trải nghiệm thực tế như nghe giọng nói của cha mẹ, vận động, tiếp xúc...

“NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

  Trong kỷ nguyên công nghệ, mạng xã hội, trò chơi điện tử và các ứng dụng giải trí như TikTok đã trở thành một phần quen thuộc của đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, khi việc sử dụng không còn nằm trong tầm kiểm soát, trẻ em và thanh thiếu niên rất dễ rơi vào trạng...

“NGHIỆN” MÀN HÌNH

  Trong thời đại công nghệ số, thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập, làm việc và giải trí. Tuy nhiên, khi việc sử dụng mất kiểm soát, lấn át các hoạt động cần thiết khác và gây suy...

ĐẰNG SAU SỰ TỨC GIẬN

Cơn tức giận thường được nhìn thấy như một phản ứng bùng nổ, mạnh mẽ và đôi khi gây tổn hại trong các mối quan hệ. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ hơn, tức giận không phải lúc nào cũng là “vấn đề gốc”. Đằng sau nó là những hoạt động phức tạp của hệ thần kinh, những ký ức...

TRẦM CẢM – CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

  Trầm cảm từ lâu được xem là một trong những rối loạn tâm thần phổ biến và gây nhiều hệ lụy nhất. Khi nhắc đến trầm cảm, phần lớn mọi người nghĩ ngay đến bệnh lý cần được điều trị. Điều này không sai, nhưng nếu chỉ nhìn nhận ở một chiều, ta sẽ bỏ qua khía cạnh...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

CHIẾC MẶT NẠ HOÀN HẢO

  Có những đứa trẻ từ rất sớm đã học cách khoác lên mình “chiếc mặt nạ hoàn hảo”. Các em nỗ lực đạt điểm cao, giành thành tích, cư xử gương mẫu và không để lộ chút yếu đuối nào. Đối với các em, sự hoàn hảo giống như một đặc quyền: nó giúp che giấu những mong manh...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

HÃY RỜI ĐI KHỎI CHA MẸ ĐỘC HẠI

  Trong văn hóa Việt Nam, cha mẹ luôn được coi là gốc rễ, là nơi con cái phải kính trọng và chăm sóc trọn đời. Tuy nhiên, không phải mọi cha mẹ đều mang đến sự an toàn và tình yêu lành mạnh. Với những cha mẹ độc hại, đặc biệt khi có đặc điểm của rối loạn nhân...

RỜI KHỎI MỐI QUAN HỆ ĐỘC HẠI KHI QUÁ MUỘN

  Trong các mối quan hệ tình cảm, tình yêu và lòng trung thành thường khiến chúng ta tin rằng sự kiên nhẫn có thể thay đổi người kia. Tuy nhiên, khi sống cùng người mắc rối loạn nhân cách nhóm B như ái kỷ, ranh giới, chống đối xã hội hay kịch tính, sự kiên nhẫn...