NGƯỜI VỢ TÀO KHANG

NGƯỜI VỢ TÀO KHANG

 

Chị tắm vội vàng sau một ngày dài lang thang dưới cái nắng rợn người, mời mọc bao người xa lạ mua dùm vé số. Đã ba năm rồi chị không còn biết đến chốn gột rửa bụi bặm hằng ngày một cách tươm tất.

Từ ca nước được làm dã chiến bằng một thùng sơn đã cũ, dòng nước đổ rào rào lên tấm thân gầy gò, bộ đồ cả ngày đi làm vẫn còn nguyên trên người chị vì “nhà tắm” lộ thiên. Chị xối thật nhanh vài gáo nước rồi nhanh chóng bước vào căn lều tạm trú vừa mới dựng xong của anh em phu hồ, thay đồ và loay hoay với bữa cơm chiều. Khói bếp bốc lên nghi ngút từ chiếc lò than tổ ong chồng chị vừa mới nhóm xong.

Cuộc đời lam lũ, bôn ba của chị bắt đầu từ khi lấy chồng. Chồng chị là thợ công trình. Vì kinh tế thấp, học vấn ít, chị buộc lòng phải theo anh đi khắp các công trình anh làm việc. Anh làm thợ xây còn chị thì lang thang bán vé số, nhặt ve chai. Vì không muốn chứng kiến những ngày gian khổ của vợ, đến cả tắm rửa, vệ sinh cũng bất tiện, bao nhiêu lần anh bảo chị tìm một chỗ trọ đàng hoàng mà thuê cho ổn định nhưng chị đều gạt đi. Chị bảo nếu chị đi theo anh, hai vợ chồng sẽ không phải tốn khoản tiền thuê phòng mà mỗi ngày chỉ dành cho việc ngủ. Hai vợ chồng nấu ăn cùng sẽ tiết kiệm rất nhiều so với việc chia tách mỗi người một nơi. Họ cần phải dành dụm nhiều hơn để có thể ổn định sau này.

Những hình ảnh phụ nữ như chị không phải hiếm ở các túp lều công trình trên mảnh đất Sài thành này. Chỉ vì yêu thương một người mà chấp nhận cuộc sống chẳng mấy dễ dàng.

Một ngày của người khác sẽ bắt đầu bằng ly cà phê thơm tho hay một bữa sáng đàng hoàng nhưng đôi khi họ còn cảm thấy uể oải, chán chường. Còn với chị, một ổ bánh mì có thịt đã là điều khiến chị có thêm động lực để bươn chải và cố gắng cho tương lai phía trước.

Những buổi trưa nắng gắt, chị cố gắng bước thật nhanh đến chỗ có mái che để nghỉ trưa. Rồi chợt nhớ đến cảnh anh phải trân mình giữa cái nắng oi nồng trên giàn giáo cao. Nghĩ đến công việc nhọc nhằn, nguy hiểm rình rập ấy mà chị lại rảo bước đi tiếp. Chị muốn cố gắng nhiều hơn để có thể sớm ngày an cư ở quê nhà.

Những buổi hoàng hôn trở về căn lều, tắm vội vàng, chưa kịp liếc mắt qua tấm gương nhỏ để chải lại mái tóc xơ rối, cháy nắng, chị lại tất bật với bữa cơm chiều. Rồi nhanh chóng đặt lưng nghỉ ngơi, chuẩn bị sức lực cho ngày làm việc hôm sau.

Thành phố xa hoa này trong mắt chị mấy năm nay chỉ có gạch đá, vôi vữa, giàn giáo, xi măng, cọc gỗ, thùng sơn… Có đôi khi chủ thầu nhận công trình kề bên căn nhà mà trước đây họ đã hoàn tất. Anh chị hay nói vui với nhau là được quay về chốn cũ. Nhưng cũng không khỏi nhìn nhau ngậm ngùi.

Biết bao nhiêu căn nhà đã mọc lên từ tay chồng chị và những người thợ xây, chị cũng mơ ước một ngôi nhà bé nhỏ sẽ hiện hình sau những hi sinh và gian khó của chị và anh.

Niềm vui nhỏ bé bây giờ của chị có lẽ nằm ở những bông hoa hồng đã khô mà chị thường treo ở cạnh chỗ nằm. Đêm đêm, chị lại nhìn chúng nhớ nét mặt của anh khi tặng cho chị vào những ngày lễ, sinh nhật “cho có với người ta”. Chị không câu nệ câu nói ấy của anh vì chị biết rõ anh không giỏi thể hiện tình cảm. Những đóa hoa này có ý nghĩa rất nhiều với chị. Đôi lần anh bảo khô rồi thì vứt đi, chị chỉ mỉm cười. Chị luôn mang theo chúng đi cùng với anh qua những công trình.

Phụ nữ, khi họ đặt lòng tin vào người đàn ông họ cho là đáng để họ yêu thương, thì bất kì sự cố gắng thậm chí là hi sinh nào cũng là xứng đáng.

Khi công trình gần xong cũng là lúc chị dọn dẹp chuẩn bị cho hành trình mới. Chị bảo đến năm nay anh chị đã dành dụm được gần tám mươi triệu. Chị cố thêm hai năm nữa rồi về quê mở một tiệm cà phê cho ổn định và sinh con.

Ánh mắt lấp lánh đầy suy tính tích cực của chị cho một tương lai tươi mới soi rõ con đường hai vợ chồng đã, đang và cùng đi.

Trong cuộc sống, chỉ khi tìm được một người bạn đồng hành thực sự hiểu, thấu cảm để dẫn dắt và ảnh hưởng tích cực thì chúng ta mới có thể đi xa. Đó sẽ là người mà ngoài tình yêu, chúng ta còn khắc ghi trong lòng một tấc dạ hàm ơn. Bởi có những tao đoạn trong đời, việc có một người bên cạnh để thấy biết ơn cũng là một khao khát mà không phải ai cũng may mắn có được.

LẠC NHIÊN

Chị tắm vội vàng sau một ngày dài lang thang dưới cái nắng rợn người, mời mọc bao người xa lạ mua dùm vé số. Đã ba năm rồi chị không còn biết đến chốn gột rửa bụi bặm hằng ngày một cách tươm tất.

Từ ca nước được làm dã chiến bằng một thùng sơn đã cũ, dòng nước đổ rào rào lên tấm thân gầy gò, bộ đồ cả ngày đi làm vẫn còn nguyên trên người chị vì “nhà tắm” lộ thiên. Chị xối thật nhanh vài gáo nước rồi nhanh chóng bước vào căn lều tạm trú vừa mới dựng xong của anh em phu hồ, thay đồ và loay hoay với bữa cơm chiều. Khói bếp bốc lên nghi ngút từ chiếc lò than tổ ong chồng chị vừa mới nhóm xong.

Cuộc đời lam lũ, bôn ba của chị bắt đầu từ khi lấy chồng. Chồng chị là thợ công trình. Vì kinh tế thấp, học vấn ít, chị buộc lòng phải theo anh đi khắp các công trình anh làm việc. Anh làm thợ xây còn chị thì lang thang bán vé số, nhặt ve chai. Vì không muốn chứng kiến những ngày gian khổ của vợ, đến cả tắm rửa, vệ sinh cũng bất tiện, bao nhiêu lần anh bảo chị tìm một chỗ trọ đàng hoàng mà thuê cho ổn định nhưng chị đều gạt đi. Chị bảo nếu chị đi theo anh, hai vợ chồng sẽ không phải tốn khoản tiền thuê phòng mà mỗi ngày chỉ dành cho việc ngủ. Hai vợ chồng nấu ăn cùng sẽ tiết kiệm rất nhiều so với việc chia tách mỗi người một nơi. Họ cần phải dành dụm nhiều hơn để có thể ổn định sau này.

Những hình ảnh phụ nữ như chị không phải hiếm ở các túp lều công trình trên mảnh đất Sài thành này. Chỉ vì yêu thương một người mà chấp nhận cuộc sống chẳng mấy dễ dàng.

Một ngày của người khác sẽ bắt đầu bằng ly cà phê thơm tho hay một bữa sáng đàng hoàng nhưng đôi khi họ còn cảm thấy uể oải, chán chường. Còn với chị, một ổ bánh mì có thịt đã là điều khiến chị có thêm động lực để bươn chải và cố gắng cho tương lai phía trước.

Những buổi trưa nắng gắt, chị cố gắng bước thật nhanh đến chỗ có mái che để nghỉ trưa. Rồi chợt nhớ đến cảnh anh phải trân mình giữa cái nắng oi nồng trên giàn giáo cao. Nghĩ đến công việc nhọc nhằn, nguy hiểm rình rập ấy mà chị lại rảo bước đi tiếp. Chị muốn cố gắng nhiều hơn để có thể sớm ngày an cư ở quê nhà.

Những buổi hoàng hôn trở về căn lều, tắm vội vàng, chưa kịp liếc mắt qua tấm gương nhỏ để chải lại mái tóc xơ rối, cháy nắng, chị lại tất bật với bữa cơm chiều. Rồi nhanh chóng đặt lưng nghỉ ngơi, chuẩn bị sức lực cho ngày làm việc hôm sau.

Thành phố xa hoa này trong mắt chị mấy năm nay chỉ có gạch đá, vôi vữa, giàn giáo, xi măng, cọc gỗ, thùng sơn… Có đôi khi chủ thầu nhận công trình kề bên căn nhà mà trước đây họ đã hoàn tất. Anh chị hay nói vui với nhau là được quay về chốn cũ. Nhưng cũng không khỏi nhìn nhau ngậm ngùi.

Biết bao nhiêu căn nhà đã mọc lên từ tay chồng chị và những người thợ xây, chị cũng mơ ước một ngôi nhà bé nhỏ sẽ hiện hình sau những hi sinh và gian khó của chị và anh.

Niềm vui nhỏ bé bây giờ của chị có lẽ nằm ở những bông hoa hồng đã khô mà chị thường treo ở cạnh chỗ nằm. Đêm đêm, chị lại nhìn chúng nhớ nét mặt của anh khi tặng cho chị vào những ngày lễ, sinh nhật “cho có với người ta”. Chị không câu nệ câu nói ấy của anh vì chị biết rõ anh không giỏi thể hiện tình cảm. Những đóa hoa này có ý nghĩa rất nhiều với chị. Đôi lần anh bảo khô rồi thì vứt đi, chị chỉ mỉm cười. Chị luôn mang theo chúng đi cùng với anh qua những công trình.

Phụ nữ, khi họ đặt lòng tin vào người đàn ông họ cho là đáng để họ yêu thương, thì bất kì sự cố gắng thậm chí là hi sinh nào cũng là xứng đáng.

Khi công trình gần xong cũng là lúc chị dọn dẹp chuẩn bị cho hành trình mới. Chị bảo đến năm nay anh chị đã dành dụm được gần tám mươi triệu. Chị cố thêm hai năm nữa rồi về quê mở một tiệm cà phê cho ổn định và sinh con.

Ánh mắt lấp lánh đầy suy tính tích cực của chị cho một tương lai tươi mới soi rõ con đường hai vợ chồng đã, đang và cùng đi.

Trong cuộc sống, chỉ khi tìm được một người bạn đồng hành thực sự hiểu, thấu cảm để dẫn dắt và ảnh hưởng tích cực thì chúng ta mới có thể đi xa. Đó sẽ là người mà ngoài tình yêu, chúng ta còn khắc ghi trong lòng một tấc dạ hàm ơn. Bởi có những tao đoạn trong đời, việc có một người bên cạnh để thấy biết ơn cũng là một khao khát mà không phải ai cũng may mắn có được.

LẠC NHIÊN

SANG CHẤN ĐẠO ĐỨC – MORAL INJURY

Khi vết thương nằm ở tầng sâu của lương tâm Không phải mọi sang chấn đều đến từ sợ hãi hay bạo lực. Có những tổn thương không nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng gặm nhấm con người từ bên trong – đó là sang chấn đạo đức (moral injury). Nó xuất hiện khi một người làm,...

PHÂN LY CƠ THỂ

  Phân ly cơ thể (somatic dissociation) là một dạng đặc biệt của phản ứng phân ly, trong đó sự tách rời không diễn ra ở cấp độ ý thức hay ký ức, mà biểu hiện trực tiếp thông qua cảm giác cơ thể, tri giác thân thể và các chức năng sinh học. Đây là một chiến lược...

PHÂN LY BẢN NGÃ

  Dissociative parts – hay các phần phân ly của bản ngã – là khái niệm trung tâm trong tâm lý học sang chấn hiện đại, mô tả hiện tượng tâm trí con người “tách ra” thành nhiều phần tương đối độc lập nhằm thích nghi với các trải nghiệm đau thương vượt quá khả năng...

PHÂN LY, TÊ LIỆT, ĐÔNG CỨNG GÂY ĐAU KHI QUAN HỆ

  Hiện tượng tê liệt, đông cứng hoặc phân ly ở bộ phận sinh dục nữ là một chủ đề nhạy cảm nhưng rất quan trọng trong lĩnh vực trị liệu tình dục và sang chấn. Đây không phải là dấu hiệu của sự “lạnh lùng” hay “thiếu ham muốn” như nhiều người lầm tưởng, mà là phản...

RỐI LOẠN PHÂN LY

  Khi tâm trí tách rời để sinh tồn Rối loạn phân ly là một cơ chế tự bảo vệ phức tạp của tâm trí, xảy ra khi con người phải đối diện với những trải nghiệm quá sức chịu đựng, thường là sang chấn nghiêm trọng trong thời thơ ấu như bạo hành, xâm hại tình dục, bỏ...

CAN THIỆP BẮT BUỘC THỦ PHẠM GÂY BẠO HÀNH

  Bạo lực gia đình là một trong những nguyên nhân gây sang chấn tâm lý nghiêm trọng và kéo dài nhất. Nhiều nạn nhân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, phải sống trong trạng thái sợ hãi, bất lực và bị “đông cứng” (freeze response) trong suốt thời gian dài. Khi bị dồn...

NỖI ĐAU BẤT LỰC CỦA NGƯỜI SỐNG SÓT SAU XÂM HẠI

Trầm cảm là một trong những hệ quả tâm lý phổ biến và nặng nề nhất đối với những người từng trải qua xâm hại tình dục. Trải nghiệm bị xâm phạm không chỉ để lại nỗi đau thể chất và tinh thần tức thời mà còn làm xói mòn niềm tin cơ bản của con người vào sự an toàn, giá...

“TRẦM CẢM” DO “NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

Trong xã hội hiện đại, mạng xã hội đã trở thành công cụ giao tiếp, giải trí và chia sẻ thông tin phổ biến. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức dẫn đến “nghiện mạng xã hội” đang trở thành một hiện tượng đáng báo động. Nghiện mạng xã hội không chỉ ảnh hưởng đến thói quen...

MỐI NGUY HIỂM KHI SỬ DỤNG MÀN HÌNH VỚI TRẺ EM

  Trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi, não bộ của trẻ phát triển nhanh nhất và nhạy cảm nhất trong suốt cuộc đời. Đây là thời kỳ hình thành hàng tỷ kết nối thần kinh mới, được nuôi dưỡng qua những trải nghiệm thực tế như nghe giọng nói của cha mẹ, vận động, tiếp xúc...

“NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

  Trong kỷ nguyên công nghệ, mạng xã hội, trò chơi điện tử và các ứng dụng giải trí như TikTok đã trở thành một phần quen thuộc của đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, khi việc sử dụng không còn nằm trong tầm kiểm soát, trẻ em và thanh thiếu niên rất dễ rơi vào trạng...

“NGHIỆN” MÀN HÌNH

  Trong thời đại công nghệ số, thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập, làm việc và giải trí. Tuy nhiên, khi việc sử dụng mất kiểm soát, lấn át các hoạt động cần thiết khác và gây suy...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...

CÔ ĐƠN DƯỚI GÓC NHÌN SINH HỌC THẦN KINH

  Cô đơn không chỉ là cảm giác trống trải hay nỗi buồn thoáng qua, mà thực sự là một trải nghiệm đau đớn ở cấp độ sinh học thần kinh. Con người là sinh vật xã hội, bộ não chúng ta tiến hóa để duy trì kết nối với nhóm nhằm đảm bảo sự tồn tại. Khi bị tách rời hoặc...

CÔ ĐƠN VÀ TRẦM CẢM

  Cô đơn là một trải nghiệm phổ biến, ai trong chúng ta cũng từng trải qua. Thế nhưng, khi nỗi cô đơn kéo dài và không được xoa dịu bằng sự kết nối, sự lắng nghe và những vòng tay ấm áp, nó có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho trầm cảm hình thành. Về mặt sinh học...

CĂNG THẲNG VÀ KHẢ NĂNG THỤ THAI, MANG THAI

  Hệ thống đáp ứng với căng thẳng (stress response system) là một cơ chế sinh học phức tạp, trong đó trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận (HPA axis) đóng vai trò trung tâm. Khi cơ thể đối mặt với áp lực, hormone cortisol và catecholamine (adrenaline,...

KHI ĐÀN ÔNG PHÂN LY

  Nhiều người đàn ông trưởng thành mang trong mình những vết thương vô hình từ sang chấn và bạo hành thời thơ ấu. Trải qua những tình huống bị xâm phạm, bị làm nhục hoặc phải sống trong môi trường bạo lực, họ học cách “cắt kết nối” khỏi cảm xúc để sinh tồn. Sự...

TOXIC STRESS THỜI THƠ ẤU VÀ DI SẢN SANG CHẤN

Trong những năm đầu đời, trẻ em cần một môi trường an toàn, ổn định và đầy yêu thương để phát triển lành mạnh. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được nền tảng đó. Nhiều em phải trải qua trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences – ACEs) như...

GIA ĐÌNH “BỆNH LÝ”

Trong nhiều gia đình bệnh lý, sự kết hợp giữa một người cha hoặc mẹ mang đặc điểm nhân cách ái kỷ và một người còn lại có xu hướng rối loạn nhân cách ranh giới (borderline) thường tạo nên một trường bạo lực tâm lý liên tục. Người ái kỷ cần kiểm soát, thống trị và luôn...

KHI NGƯỜI MẸ ĐE DỌA BỎ MẶT CON TRAI MÌNH…

  Khi một người mẹ đe dọa bỏ mặc, rời đi, hoặc “không cần con nữa”, trải nghiệm này gây ra một dạng sang chấn gắn bó đặc biệt nặng nề đối với đứa trẻ, kể cả khi lời đe dọa không trở thành sự thật. Đối với trẻ em, người mẹ đại diện cho sự sống còn, an toàn và ổn...

NỖI ĐAU MẤT NGƯỜI THÂN

Khi cơ thể và tâm trí cùng tan vỡ Mất người thân là một trong những trải nghiệm đau đớn nhất mà con người có thể trải qua. Nó không chỉ là việc một người rời khỏi cuộc đời ta, mà còn là sự sụp đổ của cảm giác gắn bó, an toàn và ý nghĩa sống. Với nhiều người, đây không...

SANG CHẤN ĐẠO ĐỨC – MORAL INJURY

Khi vết thương nằm ở tầng sâu của lương tâm Không phải mọi sang chấn đều đến từ sợ hãi hay bạo lực. Có những tổn thương không nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng gặm nhấm con người từ bên trong – đó là sang chấn đạo đức (moral injury). Nó xuất hiện khi một người làm,...

PHÂN LY CƠ THỂ

  Phân ly cơ thể (somatic dissociation) là một dạng đặc biệt của phản ứng phân ly, trong đó sự tách rời không diễn ra ở cấp độ ý thức hay ký ức, mà biểu hiện trực tiếp thông qua cảm giác cơ thể, tri giác thân thể và các chức năng sinh học. Đây là một chiến lược...

PHÂN LY BẢN NGÃ

  Dissociative parts – hay các phần phân ly của bản ngã – là khái niệm trung tâm trong tâm lý học sang chấn hiện đại, mô tả hiện tượng tâm trí con người “tách ra” thành nhiều phần tương đối độc lập nhằm thích nghi với các trải nghiệm đau thương vượt quá khả năng...

NHỮNG ĐỨA TRẺ ĂN CẮP

Tiếng nói thầm lặng của nỗi đau Khi một đứa trẻ bị phát hiện ăn cắp, người lớn thường vội vàng quy kết đó là hành vi sai trái, vô đạo đức hay “mất dạy”. Thế nhưng, nếu ta dừng lại để lắng nghe phía sau hành vi ấy, ta sẽ nhận ra đó không chỉ là câu chuyện về một món đồ...

PHÂN LY, TÊ LIỆT, ĐÔNG CỨNG GÂY ĐAU KHI QUAN HỆ

  Hiện tượng tê liệt, đông cứng hoặc phân ly ở bộ phận sinh dục nữ là một chủ đề nhạy cảm nhưng rất quan trọng trong lĩnh vực trị liệu tình dục và sang chấn. Đây không phải là dấu hiệu của sự “lạnh lùng” hay “thiếu ham muốn” như nhiều người lầm tưởng, mà là phản...

RỐI LOẠN PHÂN LY

  Khi tâm trí tách rời để sinh tồn Rối loạn phân ly là một cơ chế tự bảo vệ phức tạp của tâm trí, xảy ra khi con người phải đối diện với những trải nghiệm quá sức chịu đựng, thường là sang chấn nghiêm trọng trong thời thơ ấu như bạo hành, xâm hại tình dục, bỏ...

CAN THIỆP BẮT BUỘC THỦ PHẠM GÂY BẠO HÀNH

  Bạo lực gia đình là một trong những nguyên nhân gây sang chấn tâm lý nghiêm trọng và kéo dài nhất. Nhiều nạn nhân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, phải sống trong trạng thái sợ hãi, bất lực và bị “đông cứng” (freeze response) trong suốt thời gian dài. Khi bị dồn...

NỖI ĐAU BẤT LỰC CỦA NGƯỜI SỐNG SÓT SAU XÂM HẠI

Trầm cảm là một trong những hệ quả tâm lý phổ biến và nặng nề nhất đối với những người từng trải qua xâm hại tình dục. Trải nghiệm bị xâm phạm không chỉ để lại nỗi đau thể chất và tinh thần tức thời mà còn làm xói mòn niềm tin cơ bản của con người vào sự an toàn, giá...

“TRẦM CẢM” DO “NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

Trong xã hội hiện đại, mạng xã hội đã trở thành công cụ giao tiếp, giải trí và chia sẻ thông tin phổ biến. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức dẫn đến “nghiện mạng xã hội” đang trở thành một hiện tượng đáng báo động. Nghiện mạng xã hội không chỉ ảnh hưởng đến thói quen...

MỐI NGUY HIỂM KHI SỬ DỤNG MÀN HÌNH VỚI TRẺ EM

  Trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi, não bộ của trẻ phát triển nhanh nhất và nhạy cảm nhất trong suốt cuộc đời. Đây là thời kỳ hình thành hàng tỷ kết nối thần kinh mới, được nuôi dưỡng qua những trải nghiệm thực tế như nghe giọng nói của cha mẹ, vận động, tiếp xúc...

“NGHIỆN” MẠNG XÃ HỘI

  Trong kỷ nguyên công nghệ, mạng xã hội, trò chơi điện tử và các ứng dụng giải trí như TikTok đã trở thành một phần quen thuộc của đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, khi việc sử dụng không còn nằm trong tầm kiểm soát, trẻ em và thanh thiếu niên rất dễ rơi vào trạng...

“NGHIỆN” MÀN HÌNH

  Trong thời đại công nghệ số, thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập, làm việc và giải trí. Tuy nhiên, khi việc sử dụng mất kiểm soát, lấn át các hoạt động cần thiết khác và gây suy...

ĐẰNG SAU SỰ TỨC GIẬN

Cơn tức giận thường được nhìn thấy như một phản ứng bùng nổ, mạnh mẽ và đôi khi gây tổn hại trong các mối quan hệ. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ hơn, tức giận không phải lúc nào cũng là “vấn đề gốc”. Đằng sau nó là những hoạt động phức tạp của hệ thần kinh, những ký ức...

TRẦM CẢM – CƠ CHẾ BẢO VỆ CUỐI CÙNG

  Trầm cảm từ lâu được xem là một trong những rối loạn tâm thần phổ biến và gây nhiều hệ lụy nhất. Khi nhắc đến trầm cảm, phần lớn mọi người nghĩ ngay đến bệnh lý cần được điều trị. Điều này không sai, nhưng nếu chỉ nhìn nhận ở một chiều, ta sẽ bỏ qua khía cạnh...

CHE GIẤU BÍ MẬT ĐỂ GIA ĐÌNH KHÔNG TAN VỠ

Trong nhiều gia đình, khi có một sự thật khó chấp nhận – như chuyện vợ hoặc chồng ngoại tình, hay việc hôn nhân không còn hạnh phúc – các thành viên thường chọn cách che giấu và né tránh. Người lớn nói dối rằng “mọi chuyện vẫn ổn”, con cái giả vờ tin, còn cả gia đình...

NÓI DỐI MÃN TÍNH

  Nói dối là hành vi con người nào cũng từng trải qua, nhưng khi nó trở thành một thói quen kéo dài và dường như ăn sâu vào cách tồn tại của một người, ta gọi đó là nói dối mãn tính. Đây không chỉ đơn thuần là sự gian lận hay thiếu trung thực, mà thường là một cơ...

CHIẾC MẶT NẠ HOÀN HẢO

  Có những đứa trẻ từ rất sớm đã học cách khoác lên mình “chiếc mặt nạ hoàn hảo”. Các em nỗ lực đạt điểm cao, giành thành tích, cư xử gương mẫu và không để lộ chút yếu đuối nào. Đối với các em, sự hoàn hảo giống như một đặc quyền: nó giúp che giấu những mong manh...

LGBT+ – NỖI ĐAU MANG TÊN CÔ ĐƠN

  Cô đơn là trải nghiệm mà ai cũng từng nếm trải, nhưng với cộng đồng LGBT+, nỗi cô đơn thường mang màu sắc đặc biệt sâu và đau hơn. Khi một người lớn lên trong môi trường bị kỳ thị, từ chối hay không được công nhận, não bộ họ liên tục ghi nhận tín hiệu “mình...